Wydatkowanie przychodu ze zbycia nieruchomości wydatkowanego na spłatę kredytu żony.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 19.07.2010 r. (data wpływu 21.07.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wydatkowania przychodu ze zbycia nieruchomości wydatkowanego na spłatę kredytu żony ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21.07.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie wydatkowania przychodu ze zbycia nieruchomości wydatkowanego na spłatę kredytu żony.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 27.04.2004 r. Wnioskodawca będąc stanu wolnego nabył aktem notarialnym lokal mieszkalny. W roku 2008 Wnioskodawca wstąpił w związek małżeński i od tej chwili ma wspólność majątkową małżeńską. Wnioskodawca w dniu 10.06.2009 r. sprzedał lokal, który był jego majątkiem odrębnym i złożył w urzędzie skarbowym oświadczenie, że kwotę przychodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu przeznaczy w ciągu dwóch lat na własne cele mieszkaniowe. Żona Wnioskodawcy jest właścicielką spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, które nabyła przed zawarciem związku małżeńskiego i które jest jej majątkiem odrębnym. W związku ze złożonym oświadczeniem dotyczącym przeznaczenia uzyskanego przychodu ze sprzedaży mieszkania Wnioskodawcy na zakup nowego lokalu Wnioskodawca rozważa dwa warianty działania:

Wariant I

Aktem notarialnym żona Wnioskodawcy rozszerzy wspólność majątkową na swoje mieszkanie poprzez wniesienie mieszkania do majątku wspólnego a Wnioskodawca jednocześnie przystąpi do długu, tj. kredytu zaciągniętego przez żonę na zakup mieszkania, co spowoduję, że stanie się dłużnikiem solidarnym odpowiadającym do pełnej wysokości istniejącego zobowiązania. Za zgodą banku Wnioskodawca spłaci pozostałą część kredytu odpowiadającą ilości kredytu jaki pozostał do spłacenia w kwocie nie wyższej niż 190.000 zł uzyskanych ze sprzedaży mieszkania Wnioskodawcy.

Wariant II

Wnioskodawca zakupi od żony aktem notarialnym na współwłasność 1/2 prawa do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego i zapłaci jej kwotę 150.000 zł uzyskaną ze sprzedaży mieszkania Wnioskodawcy. Wnioskodawca nadmienia, iż 1/2 udziału zakupionego przez niego od żony będzie przynależała do jego majątku odrębnego i wówczas razem z żoną będzie współwłaścicielem mieszkania w częściach ułamkowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia podatkowego wydatkowując kwotę ze sprzedaży mieszkania na rozszerzenie wspólności majątkowej zgodnie z wariantem I do wysokości spłaconego przez niego kredytu żony lub kupując połowę mieszkania zgodnie z wariantem II do kwoty zapłaconej za zakup lokalu mieszkalnego z zastosowaniem z art. 21 ust. 1 poz. 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późniejszymi zmianami) z uwzględnieniem przepisów art. 21 ust. 1 pkt 32 w brzmieniu obowiązującym w 2004 r. dotyczących sprzedaży lokalu mieszkalnego...

Odpowiedź w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego w sytuacji opisanej w wariancie Nr I wydatkowanego na spłatę kredytu żony stanowi przedmiot niniejszej interpretacji. Odpowiedź w zakresie wydatkowania przychodu ze zbycia nieruchomości poprzez zakup od żony połowy mieszkania zostanie udzielona odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy oba warianty spełniają wymogi art. 21 ust. 1 poz. 131 w związku z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczących zwolnienia podatkowego uwzględniając brzmienie tego artykułu w odniesieniu do przepisów podatkowych obowiązujących w roku 2004 tj. roku nabycia przez Wnioskodawcę mieszkania (art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o pdof) w rozumieniu praw nabytych i w związku z tym może korzystać ze zwolnienia podatkowego do wysokości wydanej kwoty na zakup lokalu pochodzącej ze sprzedaży swojego mieszkania.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) źródłem przychodów jest z zastrzeżeniem ust. 2 odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu. W związku z powyższym rozpatrując konsekwencje podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowe znaczenie ma moment jej nabycia.

W myśl art. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych związanych z nieruchomościami, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31.12.2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01.01.2007 r.

W sprawie, której dotyczy rozpatrywany wniosek, nabycie w drodze zakupu lokalu mieszkalnego nastąpiło 27.04.2004 r., zatem dokonując oceny skutków prawnych przedstawionego stanu faktycznego, należy stosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Stosownie do art. 28 ust. 2 ww. ustawy ? w brzmieniu obowiązującym w 2006 r. ? podatek od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.

Zgodnie z ust. 2a ww. artykułu zasada ta nie ma zastosowania do podatników dokonujących sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania tej sprzedaży złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e).

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i e) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w 2006 r., wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a:

a) w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży:

• na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

• na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

• na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego,

• na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

• na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację - na cele mieszkalne - własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

e) w części wydatkowanej, nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży, na spłatę kredytu lub pożyczki, a także odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych na cele, o których mowa w lit. a), w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym również na spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od tego kredytu lub pożyczki zaciągniętych przed dniem uzyskania tych przychodów.

Przepisy te są odstępstwem od generalnej zasady powszechnego opodatkowania. Wszelkie zwolnienia bowiem w prawie podatkowym są wyjątkiem od konstytucyjnej zasady powszechności opodatkowania, dlatego też wykładnia przepisów ustanawiających te zwolnienia musi być wykładnią ścisłą i enumeratywny katalog zwolnień przedmiotowych nie może być poprzez interpretację rozszerzany.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 ze zm.).

Zgodnie z art. 47 § 1 zd. 1 Kodeksu małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa), przy czym do ustanowionej umową wspólności majątkowej stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności ustawowej, z zachowaniem przepisów art. 49-511 (art. 48). Zatem wspólność ustawową strony mogą kształtować, przy utrzymaniu majątku wspólnego, w dwójnasób ? bądź przez jej umowne ograniczenie, bądź przez rozszerzenie, zaś zawarcie omawianej umowy jest czynnością prawną organizacyjną, która reguluje stosunki majątkowe małżonków przez czas trwania ich związku małżeńskiego.

W przypadku tzw. wspólności rozszerzonej obejmuje ona przedmioty (prawa) majątkowe, które według zasad ustroju ustawowej wspólności należą do majątku osobistego, stąd też małżonkowie mogą włączyć do tego rodzaju wspólności przedmioty nabyte przez nich przed zawarciem małżeństwa, a także przedmioty należące z mocy ustawy do majątku osobistego jednego z małżonków, w tym przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 pkt 2 Kodeksu rodzinnego). Należy zatem przyjąć, iż prawo dopuszcza ? z wyjątkiem ograniczeń określonych w art. 49 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ? możliwość przesunięcia określonych przedmiotów majątkowych z majątku współmałżonka.

Na gruncie orzecznictwa Sądu Najwyższego wypracowano pogląd, w myśl którego umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską ma charakter czynności prawnej rozporządzającej o charakterze nieodpłatnym, co stanowi w swej istocie darowiznę dokonaną w ramach małżeńskiej umowy majątkowej. Wspólność małżeńską, która jest współwłasnością łączną cechuje bezudziałowy charakter.

Ze względu na powyższe należy przyjąć, że umowa małżeńska rozszerzająca wspólność majątkową nie będzie miała charakteru odpłatnego. W opisanym zdarzeniu przyszłym małżonkowie nie będą dokonywać wobec siebie ekwiwalentnych świadczeń lecz ustalą, że do ich wspólności majątkowej wejdą składniki majątku wskazane przez strony (udział w lokalu mieszkalnym). Będzie to jak zostało wskazane powyżej regulacja o charakterze organizacyjnym ustalająca ustrój małżeński. Dlatego w tym przypadku nie może być mowy o zbyciu czy nabyciu składników majątku. Będą to przesunięcia majątkowe z majątków odrębnych małżonków do majątku wspólnego poprzez rozszerzenie wspólności majątkowej na te składniki. Małżonkowie rozszerzając wspólność majątkową nie zostali pozbawieni własności owych przedmiotów lecz weszły one do wspólności majątkowej, w której nie ma wydzielonych udziałów.

Odnosząc się do planowanego przystąpienia Wnioskodawcy do kredytu zaciągniętego przez żonę na zakup mieszkania zważyć należy, iż przystąpienie do długu jest jedną z form zabezpieczenia przyszłych roszczeń i zwiększenia prawdopodobieństwa ich spłaty.

Polega ono na tym, że do istniejącego już stosunku prawnego, w którym jest wierzyciel i dłużnik, przystępuje osoba trzecia jako nowy, dodatkowy dłużnik. Wierzyciel uzyskuje więc dodatkowego dłużnika, nie tracąc dłużnika dotychczasowego. Nowy dłużnik odpowiada za dług tak jakby to był jego dług (a nie tak jak poręczyciel).

Przystąpienie do długu nie jest czynnością bankową według prawa bankowego. Przystępujący do długu odpowiada wprawdzie jak kredytobiorca, jednak umowa przystąpienia do długu nie jest umową kredytową.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż przedmiotowy kredyt nie został zaciągnięty przez Wnioskodawcę lecz przez jego żonę. W przypadku zawarcia umowy małżeńskiej rozszerzającej wspólność majątkową oraz przystąpienia do długu Wnioskodawca nie zostanie stroną umowy o kredyt jako kredytobiorca.

Reasumując, mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe i powołane przepisy prawa, należy stwierdzić, że wydatkowanie przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego na spłatę kredytu żony nie można traktować w kategorii wydatkowania na cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r.

Powołany przez Wnioskodawcę przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie. Zwolnienie określone ww. artykułem stosuje się do przychodów ze zbycia nieruchomości nabytych od 2009 r.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.