przychody menedżera w związku z odbywaniem podróży służbowych

15.2.2010

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 24.11.2009 r. (data wpływu 30.11.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów menedżera w związku z odbywaniem podróży służbowych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30.11.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów menedżera w związku z odbywaniem podróży służbowych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej Spółka? lub wnioskodawca?) zamierza zawrzeć z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej (dalej podatnik? lub ?menedżer?) umowę (kontrakt menedżerski), na podstawie której ma on świadczyć na rzecz Spółki usługi w zakresie zarządzania, polegające na osobistym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności i reprezentowaniu jej wobec organów państwowych, samorządowych oraz innych podmiotów trzecich. W ramach świadczenia tych usług do obowiązków menedżera należeć ma m.in. odbywanie podróży na terytorium kraju i za granicę w związku z udziałem w spotkaniach biznesowych, podpisywaniem kontraktów etc. Do postanowień kontraktu menedżerskiego, Strony zamierzają wprowadzić zapis, zgodnie z którym koszty odbywania podróży obciążają Spółkę. W ten sposób Spółka będzie bezpośrednio nabywać bilety na pociąg lub samolot, jak również usługi noclegowe wykonywane przez hotele

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z bezpośrednim pokrywaniem przez Spółkę kosztów podróży odbywanych przez menedżera w ramach świadczenia usług zarządzania powstaje po jego stronie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z pokrywaniem przez Spółkę kosztów podróży odbywanych przez menedżera w ramach świadczenia usług zarządzania nie powstaje po jego stronie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ?Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis ten znajduje zastosowanie m.in. do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, do której zgodnie z art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zalicza się ?przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7?

Art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, definiując pojecie przychodu poprzez wyliczenie poszczególnych jego kategorii (?otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń°) czyni to w sposób niezwykle szeroki. Przy dokonywaniu wykładni tego przepisu konieczne jest jednak uwzględnienie podstawowego założenia konstrukcyjnego podatku dochodowego, jakim jest opodatkowanie dochodu czyli przyrostu czystego majątku podatnika. Z tego względu zdaniem wnioskodawcy, w ramach poszczególnych postaci przychodu wymienionych w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, chodzi wyłącznie o otrzymane lub postawione do dyspozycji pieniądze, wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, stanowiące przysporzenie (przyrost) w majątku podatnika - a więc takie, w wyniku których podatnik uzyskał wymierną korzyść majątkową.

Jednocześnie trzeba uwzględnić, że za przychód podatkowy w świetle art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może być uznane jedynie przysporzenie (przyrost) o charakterze rzeczywistym oraz definitywnym. Zgodnie bowiem z poglądem utrwalonym w orzecznictwie sądów administracyjnych, za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia które nie mają charakteru zwrotnego Przychód jest bowiem w istocie określonym przyrostem majątkowym, a zatem jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Przy ocenie czy w konkretnym przypadku podatnik uzyskał przychód podatkowy w postaci otrzymanych lub postawionych do dyspozycji pieniędzy albo otrzymanych świadczeń w naturze lub innych nieodpłatnych świadczeń, konieczne jest więc każdorazowe dokonanie analizy, czy po stronie podatnika powstało definitywne przysporzenie majątkowe, tzn. czy uzyskał on rzeczywistą korzyść majątkową.

Zdaniem wnioskodawcy, w związku z pokrywaniem przez niego kosztów podróży wykonywanych przez menedżera w ramach świadczenia usług zarządzania menedżer nie uzyskuje przychodu podatkowego na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako ze w związku z pokrywaniem ww. kosztów przez Spółkę nie uzyskuje on definitywnego przysporzenia majątkowego.

Uzasadniając w pierwszej kolejności należy wskazać, że w opisanym zdarzeniu przyszłym w związku z pokrywaniem przez Spółkę kosztów podróży podatnik nie będzie otrzymywał pieniędzy ani wartości pieniężnych,

Jak również nie będą one stawiane do jego dyspozycji - koszty podróży będą bowiem bezpośrednio pokrywane przez Spółkę, tzn. nie ma miejsca refundacja kosztów poniesionych przez podatnika. W takim też ujęciu można rozważać jedynie, czy w związku z pokrywaniem kosztów podróży po stronie menedżera powstawać będzie przychód w postaci otrzymanych świadczeń w naturze lub innych nieodpłatnych świadczeń.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawodawca, w art. 10 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy, wyróżnia jako osobne źródło przychodów działalność wykonywaną osobiście.

W myśl art. 13 pkt 9 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7. Oznacza to, że przychody uzyskane z tych tytułów stanowią zawsze przychody z działalności wykonywanej osobiście, nawet jeżeli tego rodzaju umowy zawierane są w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wyjątek, o którym mowa w art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oznacza, że przychody podatnika, który na podstawie kontraktu menedżerskiego lub umowy o podobnym charakterze powołany został np. do składu zarządu, rady nadzorczej, komisji lub innych organów stanowiących osoby prawnej, są przychodami w rozumieniu art. 13 pkt 7, a nie art. 13 pkt 9 powołanej ustawy. Powołanie bowiem podatnika np. do składu zarządu, bez względu na sposób jego powołania, stanowi okoliczność, która powoduje zmianę kwalifikacji źródła przychodu.

Natomiast zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami są, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Wartość pieniężną świadczeń w naturze określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Zatem przychodem jest wartość nieodpłatnych świadczeń, które nie powodują powstania u beneficjenta danej usługi, czy otrzymującego daną rzecz, obowiązku dokonania jakichkolwiek wzajemnych świadczeń na rzecz ponoszącego wydatki z tego tytułu (bez ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego).

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, iż Wnioskodawca zamierza zawrzeć z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej umowę (kontrakt menedżerski), na podstawie której ma ona świadczyć na rzecz Spółki usługi w zakresie zarządzania, polegające na osobistym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności i reprezentowaniu jej wobec organów państwowych, samorządowych oraz innych podmiotów trzecich. W ramach świadczenia tych usług do obowiązków menedżera należeć ma m.in. odbywanie podróży na terytorium kraju i za granicę w związku z udziałem w spotkaniach biznesowych, podpisywaniem kontraktów etc.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są: diety i inne należności za czas:

podróży służbowej pracownika,
podróży osoby niebędącej pracownikiem

do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Aby jednak przedmiotowe świadczenia dla osoby nie będącej pracownikiem korzystały ze zwolnienia muszą być spełnione warunki, o których mowa w art. 21 ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:

w celu osiągnięcia przychodów lub
w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub
przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub
przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji (art. 21 ust.13 ww. ustawy).

Zwolnienie, o którym mowa w art. 21. ust. 1 pkt 16 lit. b) powołanej ustawy przysługuje do wysokości wynikającej z przepisów:

rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na terenie kraju (Dz. U Nr 236, poz. 1990 ze zm.),

rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U Nr 236, poz. 1991 ze zm.).

Zasada swobody umów umożliwia stronom zawarcie w umowie zapisu, dotyczącego zwrotu wydatków poniesionych w ramach wykonania umowy (w tym m.in. zwrotu kosztów podróży). Jeżeli zatem zgodnie z umową Wnioskodawca otrzyma zwrot kosztów podróży i koszty te związane będą z wykonywaniem czynności określonych w umowie, zwrot ten korzysta wówczas ze zwolnienia od podatku, zgodnie z powołanym art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ww. ustawy, do wysokości limitów określonych w ww. rozporządzeniach Ministra Pracy i Polityki Społecznej.

Zatem w świetle opisanego zdarzenia przyszłego oraz powołanych przepisów prawa należy uznać przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe, pod warunkiem, iż zwrot kosztów podróży (menedżera) mieści się w granicach określonych w wyżej wymienionych rozporządzeniach.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.