Spółka jawna, której udziałowcem jest zagraniczna osoba fizyczna będzie zobowiązana do prowadzenia (...)

Spółka jawna, której udziałowcem jest zagraniczna osoba fizyczna będzie zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych dopiero po osiągnięciu, za poprzedni rok obrotowy, progu przychodów 1.200.000 euro ? zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o rachunkowości

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

WYDANA W WYNIKU UWZGLĘDNIENIA SKARGI

W związku ze skargą z dnia 2 stycznia 2009 r. (data wpływu 5 stycznia 2009 r.) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 12 września 2008 r. znak IPPB1/415-726/08-2/AŻ w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów przez spółkę jawną, której udziałowcem jest osoba zagraniczna doręczoną w dniu 17 września 2008 r. (data potwierdzenia odbioru), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów w trybie art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) oraz na podstawie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) w związku z § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770), uwzględnia skargę w całości, w związku z czym zmienia zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 12 września 2008 r. znak IPPB1/415-726/08-2/AŻ, uznając stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.

Porady prawne

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając w imieniu Ministra Finansów, wydał - na wniosek I.. Polska sp. z o.o. reprezentowanej przez adwokata Izabellę Ł. z dnia 18 czerwca 2008 r. (data wpływu 23 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów przez spółkę jawną, której udziałowcem jest osoba zagraniczna ? zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 12 września 2008 r. znak IPPB1/415-726/08-2/AŻ, stwierdzając nieprawidłowość zajętego przez Wnioskodawcę w ww. wniosku stanowiska.

We wniosku z dnia18 czerwca 2008 r. o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca działa obecnie w formie spółki kapitałowej - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zarząd spółki planuje dokonać przekształcenia w rezultacie którego spółka I.. Polska będzie prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki jawnej.

Jednym z udziałowców (a następnie wspólnikiem) spółki ma być osoba fizyczna, która jest obywatelem Królestwa Holandii i której miejscem zamieszkania jest Królestwo Holandii.

Osoba ta nie prowadzi osobiście działalności gospodarczej.

Spółka wobec prowadzenia działalności w mniejszym wymiarze (jej obroty za ostatnie lata obrotowe stanowią równowartość poniżej 800.000 Euro) chciałaby zmniejszyć koszty obsługi księgowej i prowadzić księgę przychodów i rozchodów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w stosunku do spółki jawnej powstałej w wyniku przekształcenia z innej spółki kapitałowej, której wspólnikiem jest zagraniczna osoba fizyczna (będąca jednak obywatelem Unii Europejskiej) można nie stosować przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.) i czy taka spółka może prowadzić księgę przychodów i rozchodów zamiast księgi rachunkowej prowadzonej zgodnie z ustawą o rachunkowości...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 24a ust. 4 stanowi, iż obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy osób fizycznych i spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość kwoty określonej w Euro w przepisach o rachunkowości.

Art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (dz. U z 2002 r. Nr 76 poz. 694) do którego odsyła ww. przepis prawa wskazuje, iż księgi rachunkowe powinny prowadzić m.in. spółki cywilne osób fizycznych i spółki jawne osób fizycznych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 800 000 Euro. Jednocześnie pkt 6 cytowanego powyżej przepisu stanowi, że obowiązek stosowania się do reguł określonych ustawą o rachunkowości mają - bez względu na wielkość przychodów - zagraniczne osoby fizyczne prowadzące na terytorium polski działalność osobiście, przez osobę upoważnioną lub przy pomocy pracowników.

Z uwagi, iż przepisy ustawy o rachunkowości, ani przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia zagranicznej osoby fizycznej należy w sprawie stosować definicję zawartą w art. 5 pkt 2) ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.), która stanowi m.in., iż osobą zagraniczną jest osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania za granicą, nieposiadająca obywatelstwa polskiego.

Art. 13 ust. 112 cytowanej ustawy stanowi jednak, iż osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej oraz państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych przez te państwa ze wspólnotą europejską i jej państwami członkowskimi, mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Z powyższego wynika, iż jeżeli członkiem spółki jawnej jest osoba zagraniczna pochodząca z jednego z państw członków Unii Europejskiej (będąca jego obywatelem), a spółka prowadzi działalność w mniejszym wymiarze (jej przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych stanowią równowartość w zł mniej niż 800.000 euro) to spółka taka zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może prowadzić księgę przychodów i rozchodów, zamiast księgi rachunkowej (po zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym).

Zdaniem wnioskodawcy, niezależnie od zapisu art. 13 ust. 112 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, inne rozumienie przedstawionego stanu byłoby niezgodne z fundamentalnymi zasadami rynku wewnętrznego, w szczególności w związku z zasadą równego traktowania (inaczej niedyskryminacji) określoną w art. 43 traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Argumentem przemawiającym za fakultatywnym stosowaniem przepisów ustawy o rachunkowości do przekształconej spółki jawnej osób fizycznych jest również okoliczność, iż dana zagraniczna osoba fizyczna nie prowadzi na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej działalności osobiście, przez osobę upoważnioną, czy też pracowników. Jeżeli ma być ona wspólnikiem spółki jawnej to działalność w takim wypadku prowadzi sama spółka, a nie jej wspólnicy (por. art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz art. 8 Kodeksu spółek handlowych).

Reasumując, osoba zagraniczna posiadająca obywatelstwo państwa będącego członkiem Unii Europejskiej może podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy, a wobec spółki jawnej prowadzącej działalność gospodarczą w mniejszym rozmiarze, której wspólnikiem jest osoba fizyczna mająca obywatelstwo państwa Unii Europejskiej nie stosuje się obligatoryjnie przepisów ustawy o rachunkowości.

W dniu 12 września 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną znak: IPPB1/415-726/08-2/AŻ, uznając, iż stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 18 czerwca 2008 r. jest nieprawidłowe.

W treści interpretacji indywidualnej stwierdzono, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (a w konsekwencji ustawa o rachunkowości) wyznaczając obowiązki i wskazując ogólne ramy dotyczące zasad prowadzenia ewidencji rachunkowej przez ogół podatników prowadzących działalność gospodarczą, w tym również w formie spółki nieposiadającej osobowości prawnej wymienia w grupie podmiotów zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych zagraniczne osoby fizyczne. Dochód z działalności prowadzonej przez zagraniczne osoby fizyczne może zostać ustalony wyłącznie na podstawie właściwej ewidencji księgowej, tj. ksiąg rachunkowych.

Jeżeli zatem osoba zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych jest wspólnikiem spółki nieposiadającej osobowości prawnej, to obowiązek prowadzenia tego rodzaju ksiąg będzie dotyczył całej Spółki bez względu na wysokość uzyskanego przychodu.

Nie zgadzając się z powyższym stanowiskiem tut Organu Strona pismem z dnia 1 października 2008 r. (data wpływu 3 października 2008 r.) wniosła wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w którym wniosła o zmianę powyższej interpretacji i wydanie interpretacji zgodnej z wnioskiem I.. Polska Sp. z o.o. z dnia 18 czerwca 2008 r.

W ocenie Strony, interpretacja Nr IPPB1/415-726/08-2/AŻ z dnia 12.09.2008 r. jest niezgodna z prawem. Wnosząca wezwanie wskazała, iż zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1999 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości jest okolicznością bezsporną, iż obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych (czy też księgi przychodów i rozchodów) spoczywa na spółce jawnej, a nie na jej wspólnikach. Dla spółki jawnej ustalany jest dochód, który następnie dzielony jest na poszczególnych wspólników, stosownie do przypadającego im udziału w zyskach i stratach spółki jawnej. Przedsiębiorcą jest spółka jawna, a nie jej wspólnicy. W związku z powyższym w podanym stanie faktycznym nie ma zastosowania przepis art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości. Odnosi się on bowiem wyłącznie do ?zagranicznych osób fizycznych, prowadzących na terytorium Polski działalność (gospodarczą) osobiście, przez osobę upoważnioną lub poprzez pracowników?. Wspólnik spółki jawnej - chociażby zagraniczny - nie prowadzi działalności w żaden z wymienionych w zdaniu poprzednim sposobów. Działalność taką prowadzi bowiem spółka jawna, a nie jej wspólnicy. Na niej również spoczywa obowiązek prowadzenia stosownej dokumentacji rachunkowej (księgi przychodów i rozchodów bądź ksiąg rachunkowych w zależności od osiąganych obrotów).

Strona podniosła również, iż dokonana przez Organ interpretacja stoi w sprzeczności z zasadami wskazanymi w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (art. 5 pkt 2 w zw. z art. 13 ust. 112 tejże ustawy), jak również jest niezgodna z zasadami rynku wewnętrznego, w szczególności z zasadą niedyskryminacji (art. 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską).

Po dokonaniu analizy uzasadnienia powyższych zarzutów przytoczonych w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, co przedstawiono w odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa zawartej w piśmie z dnia 26 listopada 2008 r. Nr IPPB1/415-726/08-4/AŻ.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa znak IPPB1/415-726/08-4/AŻ z dnia 26 listopada 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Odnosząc się do zarzutów przedstawionych przez Stronę w złożonym wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa stwierdzono, iż

Zarówno przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej jak i art. 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską nie stanowią norm regulujących zasady opodatkowania podmiotów gospodarczych.

Artykuł 43 Traktatu stanowi, iż ?Ograniczenia swobody przedsiębiorczości obywateli jednego Państwa Członkowskiego na terytorium innego Państwa Członkowskiego są zakazane w ramach poniższych postanowień. Zakaz ten obejmuje również ograniczenia w tworzeniu agencji, oddziałów lub filii przez obywateli danego Państwa Członkowskiego, ustanowionych na terytorium innego Państwa Członkowskiego. Z zastrzeżeniem postanowień rozdziału dotyczącego kapitału, swoboda przedsiębiorczości obejmuje podejmowanie i wykonywanie działalności prowadzonej na własny rachunek, jak również zakładanie i zarządzanie przedsiębiorstwami, a zwłaszcza spółkami w rozumieniu artykułu 48 ustęp 2, na warunkach określonych przez ustawodawstwo Państwa przyjmującego dla własnych obywateli?.

Zgodnie z przepisem art. 13 ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej ( t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 ze zm. ), osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej oraz państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy.

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej jak i art. 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, nie regulują spraw podatkowych i związanych z tym kwestii prowadzenia odpowiednich ksiąg podatkowych celem ustalenia dochodu (straty), które to zasady określa ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) oraz ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości ( t. j. Dz. U. z 2002r. Nr 76, poz. 694 ze zm.).

W związku z tym, iż ww. przepisy nie stanowią przepisów prawa podatkowego i nie były przedmiotem wydanej interpretacji, bezzasadny jest zarzut wydania interpretacji sprzecznej z zasadami w nich zawartymi.

Zgodnie z treścią art. 24a ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwanej dalej ?księgą?, z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy.

Odesłanie do odrębnych aktów prawnych zawarte w powołanym przepisie dotyczy m. in. treści art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, w myśl którego - przepisy ustawy o rachunkowości stosuje się do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagranicznych osób prawnych, zagranicznych jednostek nie posiadających osobowości prawnej oraz zagranicznych osób fizycznych, prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność osobiście, przez osobę upoważnioną, przy pomocy pracowników ? w odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na wielkość przychodów.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależniają zakres obowiązku podatkowego jakiemu podlega podatnik od jego miejsca zamieszkania, wprowadzając nieograniczony obowiązek podatkowy i ograniczony obowiązek podatkowy.

Ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu podlegają osoby fizyczne, jeżeli nie mają miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tylko od dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 3 ust 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W szczególności za dochody osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 2b ww. ustawy uważa się dochody (przychody) z:

  1. pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia,
  2. działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia,
  3. działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  4. położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości, w tym ze sprzedaży takiej nieruchomości.

Pozarolnicza działalność gospodarcza została zdefiniowana w przepisie art. 5a pkt 6 ww. ustawy, jako działalność zarobkowa:

  1. wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa,
  2. polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
  3. polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm. ? określanego w dalszej części skrótem K.s.h.) spółka osobowa to - spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo- akcyjna.

Spółka jawna jest spółką osobową mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką (art. 22 ww. K.s.h.).

Z kolei art. 51 § 1 K.s.h. stanowi, iż każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu.

Spółki osobowe nie posiadają osobowości prawnej. Dochody spółek osobowych nie stanowią zatem odrębnego przedmiotu opodatkowania. Podlegają natomiast opodatkowaniu dochody poszczególnych wspólników spółki osobowej. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce osobowej uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem spółki jawnej jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 5b ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 5a pkt 6 tej ustawy, prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolnicza działalność gospodarcza).

Do ustalenia dochodu (straty), podstawy opodatkowania oraz wysokości należnego podatku cytowany art. 24a ust.

1 ustawy o podatku dochodowym wyznacza stosowanie podatkowej księgi przychodów i rozchodów albo ksiąg rachunkowych, wskazując na zastosowanie odrębnych przepisów - art. 2 ust.1 pkt 6 ustawy o rachunkowości zobowiązującego do stosowania tej ustawy m.in. do zagranicznych osób fizycznych, prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność osobiście, przez osobę upoważnioną, przy pomocy pracowników ? w odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na wielkość przychodów.

Dochód z działalności prowadzonej przez zagraniczne osoby fizyczne może zostać ustalony wyłącznie na podstawie właściwej ewidencji księgowej, tj. ksiąg rachunkowych. Jeżeli zatem wspólnikiem spółki nieposiadającej osobowości prawnej jest osoba zagraniczna, to Spółka będzie zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych bez względu na wysokość uzyskanego przychodu.

Organ podzielił więc stanowisko Wnioskodawcy, że ?obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych (czy też księgi przychodów i rozchodów) spoczywa na spółce jawnej, a nie na wspólnikach? i wskazał, że takie stanowisko zajął w przedmiotowej interpretacji wskazując, że ?Jeżeli ? osoba zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych jest wspólnikiem spółki nieposiadającej osobowości prawnej, to obowiązek prowadzenia tego rodzaju ksiąg będzie dotyczył całej Spółki bez względu na wysokość uzyskanego przychodu?.

W świetle powyższego organ nie uznał za prawidłowe stanowiska wnioskodawcy wyrażonego we wniosku o wydanie interpretacji zgodnie z którym ?wobec spółki jawnej prowadzącej działalność gospodarczą w mniejszym rozmiarze, której wspólnikiem jest osoba fizyczna mająca obywatelstwo państwa Unii Europejskiej nie stosuje się obligatoryjnie przepisów ustawy o rachunkowości?.

Wobec powyższego Strona pismem z dnia 2 stycznia 2009 r. za pośrednictwem Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na indywidualną interpretację z dnia 12 września 2008 r. znak IPPB1/415-726/08-2/AŻ.

W złożonej skardze Strona zarzuca zaskarżonej interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 12 września 2008 r. Nr IPPB1/415-726/08-2/AŻ naruszenie prawa materialnego, tj. błędną interpretację analizowanych przepisów art. 2 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r., Nr 76, poz. 694 z późn. zm.), poprzez uznanie, iż w przypadku gdy wspólnikiem spółki jawnej z siedzibą w Polsce jest cudzoziemiec to spółka ta jest zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych, niezależnie od osiąganych obrotów, mimo faktu, iż jest ona odrębnym przedsiębiorcą prowadzącym własną rachunkowość, niezależną od rachunkowości prowadzonej ewentualnie przez jej wspólników.

W uzasadnieniu Strona wskazała, że nie można zgodzić się ze stanowiskiem zawartym w zaskarżonej interpretacji, jak i w odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym (gdzie cudzoziemiec jest jedynie wspólnikiem sp. j.) zdaniem Strony nie znajduje zastosowania przepis art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości. Przepis ten znajduje bowiem zastosowanie jedynie do zagranicznych osób fizycznych, prowadzących na terytorium Polski działalność (gospodarczą) osobiście, przez osobę upoważnioną lub poprzez pracowników. Wspólnik spółki jawnej chociażby zagraniczny - nie prowadzi działalności w żaden z wymienionych w zdaniu poprzednim sposobów. Działalność taką prowadzi bowiem spółka jawna, a nie jej wspólnicy. Na niej również spoczywa obowiązek prowadzenia stosownej dokumentacji rachunkowej (księgi przychodów i rozchodów bądź ksiąg rachunkowych w zależności od osiąganych obrotów).

Strona wskazuje, iż zgodnie z cytowanymi w interpretacji przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1999 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości jest okolicznością bezsporną iż obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych (czy też księgi przychodów i rozchodów) spoczywa na spółce jawnej, a nie na jej wspólnikach. To dla spółki jawnej ustalany jest dochód, który następnie dzielony jest na poszczególnych wspólników, stosownie do przypadającego im udziału w zyskach i stratach spółki jawnej. Nadto to spółka jawna, a nie jej wspólnicy, jest przedsiębiorcą.

Zdaniem Skarżącej dokonana przez Organ interpretacja stoi również w sprzeczności z zasadami wskazanymi w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (art. 5 pkt 2 w zw. z art. 13 ust. 112 tejże ustawy), jak również jest niezgodna z zasadami rynku wewnętrznego, w szczególności z zasadą niedyskryminacji (art. 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską). Nie można się zgodzić w tym zakresie z interpretacją Organu wskazaną w odpowiedzi z dnia 26 listopada 2008 r., iż powyższa regulacja nie ma wpływu na interpretację przepisów podatkowych dokonywaną przez Organ. Interpretacja taka powinna być bowiem dokonywana w sposób kompleksowy, uwzględniający wszelkie przepisy prawa powszechnie obowiązujące na terytorium kraju.

W tym miejscu organ wskazuje, że ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nie zawiera w art. 13 ustępu 112, w związku z tym biorąc pod uwagę sformułowanie użyte w skardze ?należy wskazać również ponownie? uznał, że Skarżący miał na myśli przepis art. 13 ust. 1 wymieniony wcześniej w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa.

W związku z powyższym Strona Skarżąca wniosła o uchylenie w całości zaskarżonej interpretacji indywidualnej z dnia 12 września 2008 r.

Stosownie do art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), organ, którego działanie lub bezczynność zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów po rozpatrzeniu przedmiotowej skargi z dnia 2 stycznia 2009 r. uwzględnia skargę w całości i stwierdza, że stanowisko Skarżącej przedstawione we wniosku z dnia 18 czerwca 2008 r. (data wpływu do BKIP 23 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów przez spółkę jawną, której udziałowcem jest osoba zagraniczna ? jest prawidłowe.

Wobec powyższego Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie rozpatrując ponownie przedmiotową sprawę, stwierdził, co następuje:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 ze zm.) przepisy tej ustawy stosuje się m.in. do zagranicznych osób fizycznych, prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność osobiście, przez osobę upoważnioną, przy pomocy pracowników ? w odniesieniu do działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na wielkość przychodów.

Jednocześnie zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości m.in. osoby fizyczne zobowiązane są do prowadzenia ksiąg rachunkowych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro.

Ustawą z dnia 18 marca 2008 r. o zmianie ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2008 r. Nr 63, poz. 393) znowelizowano przepis art. 2 ust. 1 pkt 6 nadając mu brzmienie: ?osób zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej?. Przepis w nowym brzmieniu wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.

Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 12 i 43 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską: ?W zakresie zastosowania niniejszego Traktatu i bez uszczerbku dla postanowień szczególnych, które on przewiduje, zakazana jest wszelka dyskryminacja ze względu na przynależność państwową. Rada stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251, może przyjąć wszelkie przepisy w celu zakazania takiej dyskryminacji. (?) Ograniczenia swobody przedsiębiorczości obywateli jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego są zakazane w ramach poniższych postanowień. Zakaz ten obejmuje również ograniczenia w tworzeniu agencji, oddziałów lub filii przez obywateli danego państwa członkowskiego, ustanowionych na terytorium innego państwa członkowskiego. Z zastrzeżeniem postanowień rozdziału dotyczącego kapitału, swoboda przedsiębiorczości obejmuje podejmowanie i wykonywanie działalności prowadzonej na własny rachunek, jak również zakładanie i zarządzanie przedsiębiorstwami, a zwłaszcza spółkami w rozumieniu artykułu 48 akapit drugi, na warunkach określonych przez ustawodawstwo Państwa przyjmującego dla własnych obywateli.?.

W świetle wyrażonej w art. 43 Traktatu zasady swobody przedsiębiorczości i zasady pierwszeństwa prawa wspólnotowego nad prawem krajowym wynika, że:

  1. prawo wspólnotowe ma pierwszeństwo przed prawem krajowym państwa członkowskiego,
  2. państwa mają obowiązek zapewnić skuteczność prawa wspólnotowego,
  3. krajom członkowskim nie wolno jest wprowadzać przepisów prawa krajowego, które byłyby sprzeczne z prawem wspólnotowym,
  4. w razie sprzeczności przepisów prawa wspólnotowego i krajowego, zastosowanie mają przepisy prawa wspólnotowego,
  5. późniejsze prawo krajowe nie deroguje wcześniejszego prawa wspólnotowego.

Ponadto w swoich orzeczeniach Europejski Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że postanowienia Traktatu i bezpośrednio obowiązujące akty prawne wydane przez instytucje wspólnotowe po ich wejściu w życie nie tylko automatycznie wyłączają stosowanie jakichkolwiek sprzecznych z nimi aktów prawa krajowego, ale również wykluczają przyjęcie przez parlament państwa członkowskiego nowych ustaw, które byłyby niezgodne z przepisami prawa wspólnotowego. Ponadto Trybunał wskazał, że przepisy prawa wspólnotowego są bezpośrednim źródłem praw i obowiązków, dla tych wszystkich do których się odnoszą, tj. dla państw członkowskich oraz podmiotów prywatnych będących stronami stosunków prawnych na podstawie prawa wspólnotowego.

Reasumując, należy stwierdzić, że państwa członkowskie są zobligowane do przestrzegania prawa wspólnotowego.

W świetle powyższych przepisów, mając na uwadze zasadę równego traktowania obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej - osoby fizyczne nieposiadające obywatelstwa polskiego powinny być traktowane tak jak obywatele polscy i zastosowanie do nich powinien mieć art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości, a mianowicie osoby te będą zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych dopiero po osiągnięciu, za poprzedni rok obrotowy, progu przychodów 1.200.000 euro.

Również nowelizacja przepisów art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 r. nie wpłynęła na zakres stosowania przepisów ustawy o rachunkowości przez zagraniczne osoby fizyczne.

A zatem, spółka jawna, której udziałowcem jest zagraniczna osoba fizyczna będzie zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych dopiero po osiągnięciu, za poprzedni rok obrotowy, progu przychodów 1.200.000 euro ? zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o rachunkowości.

W świetle powyższego należy uznać, iż stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 czerwca 2008 r. jest prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe, należało orzec jak w sentencji.

Stronie przysługuje prawo wniesienia skargi na niniejsze rozstrzygnięcie. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w terminie trzydziestu dni od dnia jej doręczenia za pośrednictwem organu, który wydał decyzję (art. 54 § 1 ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.


Referencje

IPPB1/415-302/10-2/AM, interpretacja indywidualna

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika