koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców (...)

UZASADNIENIE

W dniu 12.11.2007r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Część pracowników Spółki, zatrudnionych na stanowiskach analityków finansowych (dalej jako pracownicy kreatywni), poza zwykłymi obowiązkami pracowniczymi zajmuje się również sporządzaniem analiz finansowych, raportów prezentujących wyniki przeprowadzonych analiz, raportów o spółkach, raportów sektorowych, modeli finansowych, prezentacji dla klientów, opinii, rekomendacji dotyczących inwestycji w wybrane papiery wartościowe i instrumenty finansowe oraz komentarzy dotyczących wyników sesji giełdowych (dalej jako czynności twórcze).

Pracownicy kreatywni wykonują wymienione powyżej czynności twórcze w ramach umów o pracę zawartych ze Spółką. Efektem tych czynności jest powstanie utworów w rozumieniu przepisów ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904 ze zm. ? dalej jako ustawa o prawie autorskim). Spółka wykorzystuje stworzone przez pracowników kreatywnych utwory w prowadzonej działalności biznesowej.

Jednocześnie intencją Spółki jest wprowadzenie do umów o pracę zawartych z pracownikami kreatywnymi postanowień uwzględniających szczególny charakter ich aktywności, fakt nabywania przez Spółkę autorskich praw majątkowych do utworów powstałych w związku z wykonywaniem przez nich czynności twórczych oraz sposób wynagradzania pracowników kreatywnych za przenoszenie praw własności do tych utworów.

W konsekwencji takiej zmiany umów o pracę wynagrodzenie wypłacane przez Spółkę pracownikom kreatywnym składałoby się z dwóch części:

1. wynagrodzenia za wykonywanie obowiązków pracowniczych oraz,
2. wynagrodzenia za nabycie przez Spółkę autorskich praw majątkowych do utworów (dalej jako honorarium). Wysokość honorarium uzależniona byłaby od zaangażowania danego pracownika kreatywnego w prace twórcze.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z powyżej opisanym stanem faktycznym i intencją Spółki w stosunku do honorarium, tzn. części wynagrodzenia wypłacanego pracownikom kreatywnym za przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworów, Spółka przy obliczaniu i potrącaniu należnych zaliczek na podatek dochodowy może stosować 50% koszty uzyskania przychodów...

Zdaniem Wnioskodawcy 50% koszty uzyskania przychodów będą mogły znaleźć zastosowanie do części wynagrodzenia należnej pracownikom kreatywnym za przeniesienia na rzecz Spółki praw autorskich do utworów tworzonych w ramach wykonywania czynności twórczych.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami ustala się w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym, że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

A zatem, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby otrzymujące wynagrodzenie autorskie (o ile nie stanowi ono przychodu z tytułu działalności gospodarczej) mogą korzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:

1. dana osoba jest twórcą w rozumieniu ustawy o prawie autorskim,
2. wynagrodzenie jest przez nią otrzymywane z tytułu korzystania lub rozporządzania prawami autorskimi.
   
   

Pracownik jest uznany za twórcę w przypadku, gdy efekty jego działalności zostaną określone jako utwór w rozumieniu przepisów prawa autorskiego. Zgodnie z art. 1 ustawy o prawie autorskim utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się, że utwór powinien charakteryzować się łącznie dwiema cechami: ?oryginalnością? i indywidualnością?, przy czym nie me zgody co do tego, jak należy interpretować te cechy.

Generalnie przyjmuje się, że za oryginalne można uznać wszystko, co subiektywnie może być uznane za nowy wytwór procesu myślowego, a indywidualność polega na tym, że nieprawdopodobne jest istnienie takiego samego dzieła oraz wytworzenie takiego samego dzieła przez inną osobę w przyszłości.

Prawo autorskie jednoznacznie stwierdza, że utworami są np. utwory literackie czy publicystyczne, programy komputerowe oraz zbiory i bazy danych, o ile w nich dobór, układ lub zestawienie ma charakter twórczy, bez uszczerbku dla praw do wykorzystanych utworów. W tym miejscu należy podkreślić że przepisy prawa autorskiego są dość liberalne, jeżeli chodzi o określenie tego, czy coś jest utworem w rozumieniu prawa autorskiego, z tym, że zgodnie z treścią art. 4 ustawy o prawie autorskim, utworem nie są akty normatywne lub ich urzędowe projekty, urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole, opublikowane opisy patentowe lub ochronne oraz proste informacje prasowe.

W świetle powyższego należy uznać, że do utworów będzie można zaliczać takie efekt działalności ludzkiej jak: przygotowywanie, opracowywanie analiz finansowych, raportów prezentujących wyniki przeprowadzonych analiz, raportów o spółkach, raportów sektorowych, modeli finansowych, prezentacji dla klientów, opinii, rekomendacji dotyczących inwestycji w wybrane papiery wartościowe i instrumenty finansowe oraz komentarzy dotyczących wyników sesji giełdowych.

Wszystkie powyższe rezultaty działalności pracowników kreatywnych mogą być zatem uznane za objęte ochroną prawa autorskiego, jako że spełniają warunki oryginalności i indywidualności. Charakteryzują się one bowiem indywidualnym kształtem oraz autorskim wkładem w zakresie doboru poszczególnych elementów treści. Co więcej, ich stworzenie wymaga specjalistycznej wiedzy i wnikliwej analizy. Dodatkowo, nie mają one charakteru odtwórczego, ani nie sprowadzają się do prostego zestawienia faktów czy danych statystycznych. To wszystko stanowi, iż wspomniane prace mogą być subiektywnie uznane za nowy efekt procesu myślowego. Jednocześnie ich cechą charakterystyczną jest niepowtarzalność decydująca o tym, że konkretna praca wnosi w zestawieniu z analogicznymi rezultatami pracy ludzkiej określone novum nie tylko w zakresie zawartości treściowej, ale także ze względu na sposób prezentacji opinii ich autora. Tym samym pierwszy z powyższych warunków jest, co do zasady, spełniony już w chwili obecnej.

Jednocześnie, w myśl art. 12 ust. 1 ustawy o prawie autorskim, jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.

Ponieważ, wskutek zmiany umów o pracę zawartych z pracownikami kreatywnymi, będą oni przenosić autorskie prawa majątkowe na Spółkę za zapłatą wyodrębnionego honorarium, zostanie spełniony drugi z powyższych warunków pozwalających na korzystanie ze zryczałtowanych 50% kosztów uzyskana przychodów.

W rezultacie od kwoty honorarium wypłaconego pracownikom kreatywnym, pomniejszonej o składki na ubezpieczenia społeczne, będzie można odjąć 50% koszt uzyskania przychodu.

W tym miejscu, na poparcie własnego stanowiska, Wnioskodawca przywołuje stanowisko Ministerstwa Finansów, które, zdaniem Wnioskodawcy, wielokrotnie odnosiło się pozytywnie do możliwości zastosowania 50% kosztów uzyskana przychodów z tytułu korzystania przez twórców praw autorskich lub rozporządzania przez nich tymi prawami (w tym m.in. w piśmie podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów Nr PO-804-025/95 z 11 stycznia 1995 r.).

W związku z powyższym oraz w świetle opisanego zdarzenia przyszłego, zdaniem Wnioskodawcy, 50% koszty uzyskania przychodów powinny znaleźć zastosowanie do części wynagrodzenia wypłaconego pracownikom kreatywnym za czynności objęte prawem autorskim.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód. Powołany przepis art. 22 ust. 9 pkt 3 ww. ustawy wskazuje, że ustalenie czy określony przychód został osiągnięty z tytułu praw autorskich lub pokrewnych należy ocenić w świetle odrębnych przepisów, czyli przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2000r., Nr 80, poz. 904 ze zm.).

W myśl postanowień art. 1 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Jednakże należy zauważyć, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej stanowi, iż ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego ? rozumie się przez to przepisy m.in. ustaw podatkowych oraz przepisy wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych. Natomiast poprzez ustawy podatkowe, zgodnie z art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej, należy rozumieć ustawy dotyczące podatków, opłat oraz nie opodatkowanych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.

Stosownie do tej definicji ww. ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie stanowi przepisów prawa podatkowego, a więc działający w imieniu Ministra Finansów Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie nie jest upoważniony do interpretowania tej ustawy w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, czyli do stwierdzenia czy dana działalność, praca jest objęta prawem autorskim.

W sprawach interpretowania przepisów ww. ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych uprawnione jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Departament Prawno-Legislacyjny.

Mając powyższe na uwadze, tylko wówczas gdy praca wykonywana przez podatnika jest twórcza tzn. niepowtarzalna, ma indywidualny charakter oraz spełnia przesłanki utworu określone w ww. ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, do ustalenia czego Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie nie jest uprawniony, do przychodów osiągniętych z tego źródła mogą być zastosowane, zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, 50% koszty uzyskania przychodu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul.1-ego Maja 10, 09-402 Płock.