podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie zachowania prawa do ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia (...)
podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie zachowania prawa do ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej w związku z przeniesieniem uprawnień do rachunku oszczędnościowo ? kredytowego
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 16.07.2007 r. (data wpływu 28.07.2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zachowania prawa do ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej w związku z przeniesieniem uprawnień do rachunku oszczędnościowo ? kredytowego - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 28.07.2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zachowania prawa do ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej w związku z przeniesieniem uprawnień do rachunku oszczędnościowo ? kredytowego.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
W dniu 16.11.2001 r. rodzice Pani zawarli umowę o kredyt kontraktowy z Kasą Mieszkaniową Banku i korzystali z odliczeń podatkowych. W dniu 30.01.2007 r. rodzice dokonali cesji, tzn. przeniesienia praw i obowiązków posiadacza rachunku oszczędnościowo ? kredytowego na Panią. Na podstawie dyspozycji wycofania oszczędności złożonej przez Panią, Kasa Mieszkaniowa pismem z dnia 06.03.2007 r. zawiadomiła o wycofaniu oszczędności po zakończeniu okresu oszczędzania. Od tego czasu rozpoczęła Pani realizację własnych potrzeb mieszkaniowych w następujący sposób:
- Pozyskała lokal mieszkalny w budynku stanowiącym współwłasność 50% Gminy i 50% osób fizycznych na podstawie umowy o najem lokalu mieszkalnego, zawartą w miesiącu marcu 2007 r. z Gminą, reprezentowaną przez Administrację Nieruchomościami. Lokal ten Pani wyremontowała ponosząc określone nakłady finansowe. Mieszkanie to służyło realizacji potrzeb mieszkaniowych i było etapem w pozyskaniu lokalu docelowego.
- W miesiącu maju 2007 r. dokonała Pani zamiany wymienionego wyżej lokalu na mieszkanie spółdzielcze i uzyskała prawo do lokalu na podstawie umowy o ustanowieniu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Wniosła Pani wymagany przez spółdzielnię mieszkaniową wkład mieszkaniowy związany z uzyskaniem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i uzyskała członkostwo spółdzielni mieszkaniowej. Następnie rozpoczęła remont lokalu mieszkalnego i zamierza przekształcić spółdzielcze lokatorskie prawo do tego lokalu w prawo własnościowe.
Przedstawiony stan faktyczny został uzupełniony: pismem z dnia 28.08.2007 r. (data wpływu 30.08.2007 r.) oraz pismem z dnia 6.09.2007 r. (data wpływu 12.09.2007 r.), w których doprecyzowano, iż wynajmowany lokal usytuowany był w kamienicy będącej pod zarządem Administracji Nieruchomościami.
Administracja ta nie jest Spółdzielnią Mieszkaniową ani Towarzystwem Budownictwa Społecznego - zajmuje się administrowaniem budynkami gminnymi i prywatnymi w imieniu ich właścicieli, stanowi jednostkę samorządu Gminy i reprezentuje Gminę. Przydział lokali odbywa się na zasadzie formy konkursu ofert wysokości czynszu zaproponowanego przez przyszłych najemców. O przydziale danego lokalu decyduje wysokość zaproponowanej stawki czynszu.
Administracja zaakceptowała zaproponowaną przez Panią stawkę czynszu i nastąpiło podpisanie umowy najmu. Za zajęcie tego lokalu nie musiała Pani wpłacać kaucji, jedynymi kosztami poniesionymi w związku z umową najmu była opłata czynszu, a następnie remont tego mieszkania ( wymiana okien, zakup urządzeń sanitarnych, materiałów budowlanych).
W wyniku porozumienia z osobą fizyczną posiadającą lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego w Spółdzielni Mieszkaniowej dokonała Pani zamiany powyższego lokalu. Transakcja zamiany mieszkań została dokonana po uprzednim wyrażeniu zgody przez Administrację Nieruchomościami i Spółdzielnię Mieszkaniową.
Aktualnie zajmowane mieszkanie ma status lokatorskiego spółdzielczego prawa do lokalu i zostały podjęte czynności zmierzające do przekształcenia tego prawa w prawo własności.
W związku z powyższym zadano następujące pytania.
- Czy w przypadku nie wydatkowania na cele realizacji własnych potrzeb mieszkaniowych części wycofanych z kasy mieszkaniowej oszczędności należy dokonać zwrotu dokonanych przez rodziców odliczeń ... Czy ewentualny zwrot dotyczyć będzie całości odliczeń, czy tylko części proporcjonalnej do kwoty nie wydatkowanej na cele mieszkaniowe ...
- Czy za realizację własnych potrzeb mieszkaniowych można uznać wydatki poniesione na remont mieszkania ?przejściowego?, które zostało pozyskane na podstawie umowy o najem lokalu mieszkalnego, zawartej z Gminą, reprezentowaną Administrację Nieruchomościami, w budynku stanowiącym współwłasność 50% Gminy i 50% osób fizycznych ...
- Czy jest obowiązek wydatkowania oszczędności z kasy mieszkaniowej do końca roku podatkowego, w którym dokonano ich wycofania, tzn. do końca roku 2007 r. ...
- Czy po wydatkowaniu oszczędności zgromadzonych w kasie mieszkaniowej na remont lokalu, do którego uzyskano prawo lokatorskie i po przekształceniu prawa lokatorskiego we własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu, można zbyć lokal mieszkalny w roku podatkowym, w którym wycofano oszczędności z kasy mieszkaniowej, bez konieczności zwrotu dokonanych przez rodziców odliczeń podatkowych ...
- Czy w roku podatkowym, w którym wycofano oszczędności z kasy mieszkaniowej można zbyć lokal mieszkalny uzyskany z oszczędności zgromadzonych w kasie mieszkaniowej, bez konieczności zwrotu dokonanych przez rodziców odliczeń podatkowych i następnie realizować inny cel mieszkaniowy zgodny z umową o kredyt kontraktowy z kasą mieszkaniową, np. uzyskanie innego lokalu spółdzielczego lub nabycie lokalu mieszkalnego i jego remont, do łącznego wydatkowania kwoty oszczędności wycofanych z kasy mieszkaniowej ...
- Czy zakup narzędzi służących wykonaniu we własnym zakresie części remontu lokalu spółdzielczego własnościowego może być uznany za realizowanie remontu mieszkania ze środków finansowych wycofanych z kasy mieszkaniowej ...
Odpowiedzi na pytania 4 i 5 stanowią przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek w zakresie pytania: 1, 2, 3 i 6 zostanie rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną.
Zdaniem wnioskodawcy:
Ad 1. Nie ma obowiązku zwrotu dokonanych przez rodziców odliczeń podatkowych w związku z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej po dokonaniu na Wnioskodawcę cesji rachunku w przypadku, gdy nie przeznaczy środków zgromadzonych na rachunku na realizację własnych potrzeb mieszkaniowych.
Przepis podatkowy, tzn. art. 27a ust.13 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2001 r . określa w jakich przypadkach podatnik oszczędzający w kasie mieszkaniowej dolicza kwoty poprzednio odliczone. Przepis ten nie zobowiązuje osoby, która przejęła rachunek poprzez cesję (córka), gdyż dotyczy on podatnika, który skorzystał z ulgi podatkowej, tzn. rodziców, jeśli wycofaliby oszczędności zgromadzone w kasie mieszkaniowej i nie zrealizowali celów oszczędzania określonych w umowie o kredyt kontraktowy. Przywołany przepis podatkowy nie dotyczy ww. sytuacji. Sprawa jest poza zakresem działania prawa podatkowego.
W przypadku, gdyby stanowisko powyższe okazało się błędne i byłaby Pani zobowiązana do zwrotu odliczeń podatkowych uzyskanych przez rodziców, to prezentuje Pani stanowisko, że zwrotowi podlegają kwoty w części proporcjonalnej do kwoty nie wydatkowanej na cele mieszkaniowe.
Ad 2. Kwoty wydatkowane na remont mieszkania ?przejściowego? mogą być uznane za realizowanie własnych potrzeb mieszkaniowych z oszczędności wycofanych z kasy mieszkaniowej. Wydatkowanie na remont mieszkania ?przejściowego? służyło pośrednio realizacji celów mieszkaniowych określonych w umowie o kredyt kontraktowy z kasą mieszkaniową. Poprzez zamianę mieszkania określonego w pkt 1 opisu stanu faktycznego była możliwość szybkiego pozyskania lokatorskiego prawa do lokalu spółdzielczego. Oczekiwanie w spółdzielni mieszkaniowej na taki lokal trwa wiele lat i nie można byłoby zrealizować w roku bieżącym celu mieszkaniowego w ten sposób.
Ad 3. Obowiązek wydatkowania oszczędności do końca roku podatkowego, w którym wycofano je z kasy mieszkaniowej dotyczy podatnika, który korzystał z odpisów podatkowych związanych z oszczędzaniem (rodziców). Obowiązek ten nie dotyczy osoby, na rzecz której dokonano cesji rachunku.
Ad 4. Przepisy podatkowe nie ograniczają możliwości zbycia lokalu mieszkalnego w roku podatkowym, w którym wycofano oszczędności z kasy mieszkaniowej. Jeżeli przed zbyciem tego lokalu wydatkowano oszczędności na cele określone w umowie o kredyt kontraktowy z kasą mieszkaniową, to cel mieszkaniowy został zrealizowany. Nie występuje więc obowiązek zwrotu odliczeń podatkowych uzyskanych przez rodziców w związku z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej.
Ad 5. Przepisy podatkowe nie ograniczają możliwości zbycia lokalu mieszkalnego w roku podatkowym, w którym wycofano oszczędności z kasy mieszkaniowej i zrealizowania innego celu mieszkaniowego zgodnego z umową o kredyt kontraktowy z kasą mieszkaniową do łącznego wydatkowania kwoty oszczędności wycofanej z kasy mieszkaniowej realizowanego przez poszczególne cele mieszkaniowe. Nie występuje więc obowiązek zwrotu odliczeń podatkowych uzyskanych przez rodziców w związku z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej. Pozwala to na łączne wydatkowanie kwoty oszczędności zgromadzonych w kasie mieszkaniowej w przypadku, gdy zrealizowanie jednego celu mieszkaniowego nie spowoduje wydatkowania całej kwoty oszczędności.
Ad 6. Zakup narzędzi służących wykonywaniu remontu we własnym zakresie w lokalu związanym z zaspokajaniem własnych potrzeb mieszkaniowych w związku z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej, podobnie jak zakup materiałów budowlanych jest wydatkowaniem oszczędności w związku z realizacją celu mieszkaniowego określonego w umowie o kredyt kontraktowy z kasą mieszkaniową.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Ulga z tytułu oszczędzania w kasach mieszkaniowych z dniem 1 stycznia 2002 r. została skreślona w ramach nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509). Jednak na mocy art. 4 ust. 3 ww. ustawy podatnikom, którzy zawarli umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową o systematyczne gromadzenie oszczędności, według zasad określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, i przed 1 stycznia 2002 r. nabyli prawo do odliczenia od podatku wydatków poniesionych na cel określony w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania od podatku dalszych kwot wpłaconych oszczędności na kontynuację systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na tym samym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w tym samym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r., do upływu określonego przed dniem 1 stycznia 2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.
Zgodnie z art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym w 2001 r. podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie z art. 27, obniżony zgodnie z art. 27b o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2-17, jeśli w roku podatkowym podatnik systematycznie gromadził oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.
Z dniem 04.08.2001 r. wprowadzono Dz. U. Nr 74, poz. 784 zmiany w art. 27a ww. ustawy polegające na dodaniu ust. 7d ? 7i.
Na mocy ww. regulacji nie stosuje się odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b)-f) oraz w pkt 2, w przypadku, jeżeli podatnik lub jego małżonek korzystał z kredytu objętego dopłatami do oprocentowania na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 kwietnia 2001 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych na własne mieszkanie (Dz. U. Nr 74, poz. 784), występując samodzielnie lub z innymi osobami jako kredytobiorca.
Środki wycofane z kasy mieszkaniowej po upływie okresu systematycznego oszczędzania ustalonego w umowie o kredyt kontraktowy muszą być wydatkowane do końca tego roku, w którym zostały wycofane. Stosownie bowiem do art. 27a ust. 13 pkt 4 i 5 wyżej powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2001 r., jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków na systematyczne oszczędzanie, a następnie:
- wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę,
- przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo-kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych, do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.
Stosownie do postanowień art. 6 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509 ze zm.), przepis art. 27a ust. 13 ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., ma zastosowanie do wymienionych w nim zdarzeń powstałych po tym dniu.
Zatem, na podstawie art. 27a ust. 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ? w związku z ww. art. 6 ? cesja przez podatnika uprawnień do rachunku oszczędnościowo ? kredytowego na rzecz własnego dziecka nie spowoduje konsekwencji podatkowych w postaci obowiązku doliczenia kwoty uprzednio odliczonej od dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym nastąpiło to przeniesienie.
Katalog celów systematycznego oszczędzania określony został w ustawie z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 ze zm.). Zgodnie z brzmieniem art. 8 ust. 2 ww. ustawy celami mieszkaniowymi są służące zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych kredytobiorcy:
1/ nabycie, budowa, przebudowa, rozbudowa lub nadbudowa domu albo lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość,
2/ uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, albo prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego,
3/ remont domu albo lokalu, o którym mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem bieżącej konserwacji i odnowienia mieszkania,
4/ spłata kredytu bankowego zaciągniętego na cele wymienione w pkt 1-3,
5/ nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal mieszkalny kredytobiorcy.
Przejęcie przez dziecko praw do rachunku w kasie mieszkaniowej nie jest jednak dla niego obojętne podatkowo.
W świetle wspomnianego art. 27a ust. 13 pkt 4 i 5 ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., ewentualny obowiązek zwrotu ulgi podatkowej ciąży również na dziecku, które prawa do rachunku oszczędnościowo ? kredytowego ?przejęło? po rodzicach w wyniku dokonanej cesji, jeżeli dziecko nie wydatkowało kwot zgromadzonych na tym rachunku zgodnie z celami systematycznego oszczędzania lub wycofało oszczędności z kasy mieszkaniowej przed upływem okresu systematycznego oszczędzania. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy dziecko w związku z kontynuacją wpłat na scedowany na nie rachunek korzystało lub nie korzystało z odliczeń w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Uwzględniając przytoczone powyżej uregulowania prawne i ustosunkowując się do pytań przyporządkowanych do stanu faktycznego przedstawionego przez Panią należy stwierdzić, co następuje:
Ad 4 i 5. Decydujące znaczenie dla zachowania ulgi ma :
- cel na jaki zostały przeznaczone środki wycofane z kasy mieszkaniowej,
- zachowanie terminu wydatkowania kwoty wycofanych środków z kasy mieszkaniowej.
Aby nie dokonywać zwrotu odliczonej przez rodziców ulgi, muszą być spełnione łącznie dwa warunki ? jeden dotyczący celu przeznaczenia tych środków, a drugi - zachowania terminu.
W przypadku wydatkowania przez Panią wszystkich oszczędności z kasy mieszkaniowej w 2007 roku na uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, a później prawa odrębnej własności tego lokalu i jego remont (z wyjątkiem bieżącej konserwacji i odnowienia mieszkania) zostaną spełnione warunki do zachowania ulgi, bowiem będzie to miało miejsce w tym samym roku, t.j. 2007r. z zachowaniem celu mieszkaniowego. Sprzedaż tego lokalu w 2007 roku nie spowoduje utraty prawa do ulgi podatkowej. Ważne, żeby przed sprzedażą tego lokalu spełniła Pani warunki, o których mowa powyżej.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.
Referencje
IPPB2/415-46/07-3/RL, interpretacja indywidualna