Zwolnienie z opodatkowania świadczeń dla emerytów i rencistów w związku z łączącym ich uprzednio (...)

UZASADNIENIE

W dniu 18.04.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania świadczeń dla emerytów i rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym w postaci uprawnień do ulgowych przejazdów środkami transportu oraz w zakresie zwolnienia z opodatkowania świadczeń dla emerytów i rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym w postaci uprawnień do ulgowych przejazdów środkami transportu oraz członków ich rodzin i wynikających z tego tytułu obowiązków informacyjnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny

Spółka S.A. jest jednym z pracodawców zrzeszonych w Związku. W dniu 02.12.2002 r. w W. został zawarty Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników zatrudnionych przez pracodawców zrzeszonych w Związku i został wpisany do rejestru ponadzakładowych układów zbiorowych pracy w dniu 20.12.2002 r., a obowiązuje od dnia 01.01.2003 r.

Zgodnie z § 66 tego Układu pracodawca zobowiązany jest do wykupu uprawnień do ulgowych świadczeń przejazdowych dla zatrudnionych pracowników. Zgodnie z § 67 i § 86 Układu zobowiązany jest również do wykupu tych uprawnień dla emerytów pobierających emeryturę i rencistów pobierających rentę, a także dla uprawnionych współmałżonków i dzieci pracowników, emerytów i rencistów.

Omawiane świadczenia przekazywane są nieodpłatnie pracownikom, emerytom i rencistom oraz ich dzieciom, a za częściową odpłatnością również ich współmałżonkom - umożliwiając zakup biletów kolejowych ze zniżką.

Spółka świadczenia przejazdowe przekazane na rzecz emeryta i rencisty traktuje, jako świadczenia rzeczowe, podlegające zwolnieniu przedmiotowemu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51,poz. 307 ze zm.) - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł. W przypadku uzyskania przez tę grupę byłych pracowników świadczeń w związku z łączącym ich stosunkiem pracy do ww. określonej kwoty - Spółka nie sporządza informacji o wypłaconych podatnikowi należnościach lub świadczeniach (PIT - 8C). Natomiast po przekroczeniu tej kwoty płatnik pobiera zgodnie z art. 41 ust. 4 ww. ustawy zryczałtowany 10 % podatek.

Natomiast dla członków rodzin emerytów i rencistów (współmałżonków oraz dzieci emerytów i rencistów) Spółka sporządza Informację PIT ? 8C.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

1. Czy właściwe jest stosowanie zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o p.d.o.f w stosunku do omawianych świadczeń otrzymywanych przez emerytów / rencistów...
2. Czy świadczenia uzyskane przez członka rodziny emeryta / rencisty (współmałżonków oraz dzieci emerytów i rencistów ) stanowią przychód z innych źródeł wymieniony w art. 20 ust. 1 a tym samym Spółka ma obowiązek sporządzić informację PIT - 8C... Czy też stanowią one dochód emeryta / rencisty zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy

Ad. 1

Stosownie do treści art. 30 ust.1 pkt 4 ustawy o p.d.o.f od uzyskanych przez emerytów / rencistów świadczeń, w związku z łączącym ich uprzednio zakładem pracy stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, z zastrzeżeniem art. 21 ust.1 pkt 26 i 38 - pobiera się podatek dochodowy w wysokości 10 % należności. W myśl bowiem art. 21 ust.1 pkt 38 tej ustawy wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty w zamian tych świadczeń otrzymywane przez emerytów / rencistów w związku z łączącym ich poprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym (...) - do wysokości nieprzekraczającej w roku 2.280 zł. Oznacza to, że z tytułu wykupu świadczeń ulgowych przejazdów transportem kolejowym emeryci / renciści korzystają z tego zwolnienia do wymienionej kwoty w roku.

Ad. 2.

Wątpliwości co do poprawności stanu faktycznego wzbudziła interpretacja indywidualna IPPB2/415-988/10-4/MK z 16.02.2011 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.

Spółka podziela stanowisko, że omawiane świadczenie przysługuje emerytom i rencistom jako byłym pracownikom oraz członkom ich rodzin, wyłącznie z powodu łączącego uprzednio emeryta / rencistę stosunku pracy a więc wartość otrzymanego świadczenia stanowi dochód emerytów i rencistów. Bowiem gdyby nie łączący uprzednio emeryta / rencistę stosunek pracy z pracodawcą - członek rodziny nie otrzymałby tego świadczenia.

Zatem świadczenie, jakie otrzymał współmałżonek oraz dzieci emeryta / rencisty traktowane być powinno jako przychód emeryta / rencisty, zakwalifikowany do przychodu z innych źródeł korzystającego ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust.1 pkt 38.

Na Spółce więc nie spoczywają obowiązki płatnika do limitu określonego w ww. przepisie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 cytowanej ustawy zawiera katalog źródeł przychodów, wśród których w pkt 9 tego artykułu wymienione są przychody z innych źródeł.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne, niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak wynika z powyższego przepisu katalog przychodów zaliczanych do tzw. przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym. Tym samym do tegoż źródła należy zaliczyć wszystkie inne przychody, które nie mogą być zakwalifikowane do pozostałych kategorii źródeł, szczegółowo wymienionych w treści art. 10 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem do innych źródeł należy zaliczyć m.in. świadczenia przekazywane byłym pracownikom (emerytom i rencistom) oraz członkom ich rodzin (współmałżonka lub małoletnich dzieci).

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, iż Wnioskodawca zgodnie z § 67 i § 68 Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników zatrudnionych przez pracodawców zrzeszonych w Związku obowiązany jest wykupić uprawnienia do ulgowych świadczeń przejazdowych dla emerytów pobierających emeryturę i rencistów pobierających rentę, a także dla uprawnionych współmałżonków i dzieci pracowników, emerytów i rencistów. Uprawnienia te umożliwiają, emerytom i rencistom ich współmałżonkom oraz ich małoletnim dzieciom zakup biletów kolejowych ze zniżką. Świadczenia te przekazywane są nieodpłatnie pracownikom, emerytom i rencistom oraz ich dzieciom, a za częściową odpłatnością dla współmałżonków.

W związku z powyższym powstała wątpliwość czy świadczenia uzyskane przez rencistów / emerytów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym w postaci uprawnień do ulgowych przejazdów środkami transportu są zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym na Spółce nie spoczywają obowiązki płatnika, oraz czy świadczenia uzyskane przez członków rodzin rencistów i emerytów w szczególności współmałżonka emeryta, rencisty oraz dzieci stanowią przychody z innych źródeł wymienione w art. 20 ust.1 i tym samym na spółce będą spoczywać obowiązki informacyjne na podstawie art. 42a ustawy o pdof. Czy też stanowią one dochód emeryta / rencisty zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy...

W przypadku byłych pracowników (emerytów i rencistów) kwestie ewentualnego zwolnienia ww. świadczenia należy rozpatrywać w świetle art. 21 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy.

Zgodnie z tym przepisem (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2010 r.) wolne od podatku dochodowego są: świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne w zamian tych świadczeń otrzymywane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich poprzednio z zakładami pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy oraz od związków zawodowych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł. Natomiast od dnia 1 stycznia 2011 r. treść art. 21 ust. 1 pkt 38 cyt. ustawy, ustawą z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne na mocy art. 1 pkt 11 ww. ustawy otrzymała brzmienie: wolne od podatku dochodowego są świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.?

Z kolei art. 30 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2010 r.) stanowił, iż z tytułu świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 ? pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10 % należności. Jednakże zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1.01.2011 r.) wprowadzonym art. 1 pkt 22 ww. ustawy zmieniającej z tytułu świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 ? pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10 % należności.

Z analizy treści powołanych wyżej przepisów wynika, iż zwolnienie świadczeń otrzymywanych przez emerytów i rencistów ma szeroki zakres.

Dotyczą one bowiem wszystkich świadczeń otrzymywanych w związku z uprzednio łączącym emeryta i rencistę stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracą nakładczą i spółdzielczym stosunkiem pracy. Ważne jest, aby beneficjentem świadczenia była osoba, która posiada status emeryta lub rencisty oraz, aby udzielone tym osobom świadczenie wynikało z uprzednio łączącego ich stosunku służbowego, czy stosunku pracy (stosunków pokrewnych).

W związku z tym, że ustawa o podatku dochodowym nie określa definicji rzeczy, ani świadczenia rzeczowego, należy odwołać się do znaczenia tych pojęć w języku potocznym lub definicji stosowanych w innych dziedzinach prawa. Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) rzeczami są wyłącznie przedmioty materialne. Zatem z ww. zwolnienia w limitowanej części korzystają świadczenia o charakterze rzeczowym. Podkreślić należy przy tym, iż świadczenie rzeczowe nie jest przeciwieństwem świadczenia pieniężnego w takim sensie, że każde świadczenie, które nie jest pieniężne jest świadczeniem rzeczowym.

Uwzględniając powyższą definicję, materialny charakter dający podstawę do zakwalifikowania jako świadczenie rzeczowe mają np. paczki świąteczne, wartość biletów do kina, wartość karnetu na basen czy siłownię.

Zauważyć również należy, że świadczeniem ?rzeczowym? jest świadczenie o charakterze materialnym; nieodpłatnym, odpłatnym bądź częściowo odpłatnym.

Ponieważ z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że świadczenie w postaci uprawnień do ulgowych przejazdów przysługujące emerytom i rencistom jako byłym pracownikom oraz członkom rodzin emerytów i rencistów (współmałżonkom emeryta, rencisty i ich dzieciom), które jest przyznane dla tych osób wyłącznie z powodu łączącego uprzednio emeryta lub rencistę stosunku pracy z zakładem pracy wartość otrzymanego przez członków ich rodzin przedmiotowego świadczenia stanowi dochód tych emerytów i rencistów. Gdyby nie łączący uprzednio emeryta lub rencistę stosunek pracy z pracodawcą, członek rodziny nie otrzymałby tego świadczenia.

Zatem przedmiotowe świadczenie w postaci zakupu ulgowych biletów ze zniżką dla emerytów i rencistów będących byłymi pracownikami Wnioskodawcy oraz członków ich rodzin jest świadczeniem rzeczowym otrzymanym przez emeryta lub rencistę, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy.

Jeżeli wartość świadczeń rzeczowych wydanych w ciągu roku przekroczy limit 2.280 zł to nadwyżka ponad tę kwotę będzie stanowiła przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu 10% podatkiem zryczałtowanym, na mocy ww. art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W takiej sytuacji zgodnie z art. 41 ust. 4 ww. ustawy płatnicy, o których mowa w ust. 1 (tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej), są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4, 4a, 5 i 13 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5.

Reasumując świadczenia uzyskane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym oraz członków ich rodzin (współmałżonków i małoletnich dzieci) w postaci uprawnień do ulgowych przejazdów środkami transportu stanowią dochód tych emerytów i rencistów zakwalifikowany do przychodów z innych źródeł korzystający ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym na Spółce nie spoczywają obowiązki płatnika do wysokości limitu określonego ww. przepisie. W przypadku gdy wartość otrzymanych przez ww. osoby świadczeń rzeczowych przekroczy w ciągu roku limit 2280 zł na Wnioskodawcy będzie spoczywał obowiązek płatnika zgodnie z dyspozycją przepisu art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo, odnosząc się do powołanej we wniosku przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej organu podatkowego - wskazać należy, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul.1-ego Maja 10, 09-402 Płock.