W przypadku umorzenia przymusowego oraz automatycznego udziałów nabytych przez wspólników w drodze (...)

W przypadku umorzenia przymusowego oraz automatycznego udziałów nabytych przez wspólników w drodze darowizny, Spółka będzie zobowiązana dokonać poboru zryczałtowanego podatku od uzyskanego przez wspólników dochodu stanowiącego nadwyżkę przychodu otrzymanego z tytułu wypłaconego przez Spółkę wynagrodzenia za umarzane udziały nad kosztem w wysokości wartości rynkowej umarzanych udziałów ustalonej na dzień darowizny. W przypadku gdy wartość udziałów z dnia nabycia będzie równa albo wyższa od osiągniętego przychodu nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych a tym samym na Spółce nie będą ciążyły obowiązki płatnika.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 31.05.2012 r. (data wpływu 08.06.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu ustalenia dochodu przez płatnika z tytułu umorzenia przymusowego oraz automatycznego udziałów w spółce nabytych przez wspólników w drodze darowizny ? jest nieprawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE


W dniu 08.06.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu ustalenia dochodu przez płatnika z tytułu umorzenia przymusowego oraz automatycznego udziałów w spółce nabytych przez wspólników w drodze darowizny.


W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.


W przyszłości w spółce H. (dalej jako ?Wnioskodawca? lub ?Spółka?), która ma siedzibę i zarząd w Polsce, zajdzie przymusowe lub automatyczne umorzenie udziałów należących do wspólników spółki będących osobami fizycznymi posiadającymi miejsce zamieszkania w Polsce.

Nastąpi to w razie wystąpienia co najmniej jednej z przesłanek określonych w umowie Spółki lub w przypadku ziszczenia się któregokolwiek z warunków wskazanych w umowie Spółki i w konsekwencji automatycznego umorzenia udziałów.

Umowa Spółki zawiera przepisy przewidujące możliwość przymusowego umorzenia udziałów wspólników (art. 199 par. 1 kodeksu spółek handlowych), jak również przepisy wskazujące zdarzenia, których ziszczenie powoduje umorzenie udziałów wspólników bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników (tzw. umorzenie automatyczne - art. 199 par. 4 kodeksu spółek handlowych).

W zamian za umorzone udziały Spółka wypłaci wspólnikom wynagrodzenie. Spółka otrzymała informację, że podstawą prawną nabycia przez wspólników udziałów będących przedmiotem umorzenia zgodnie z powyższym opisem jest umowa darowizny przewidziana w Kodeksie cywilnym.

W związku z wątpliwościami co do sposobu kalkulacji podatku w przypadku wystąpienia wyżej opisanego zdarzenia przyszłego Spółka zadała niżej opisane pytania oraz przedstawiła swoje stanowisko.

Wnioskodawca uzupełnił przedmiotowy wniosek pismem z dnia 14.06.2012 r. (data wpływu 22.06.2012 r.) o następujące informacje.

W umowie darowizny zostanie postanowione, że: ?darczyńca zobowiązuje się do przeniesienia własności [określona liczba] udziałów w spółce H. na rzecz obdarowanego o wartości nominalnej [określona wartość nominalna]?. W tym przypadku w umowie darowizny nie zostanie określona wartość rynkowa udziałów, gdyż nie ma takiego wymogu w Kodeksie Cywilnym. Innymi słowy darowizna zostanie dokonana po wartości nominalnej udziałów. W takim przypadku, zdaniem Wnioskodawcy, kosztem uzyskania przychodów z tytułu umorzenia udziałów otrzymanych tytułem darowizny będzie w opisanych zdarzeniach przyszłych właśnie ta wartość nominalna, a nie wartość rynkowa udziałów (której zresztą strony w tym przypadku nie będą znać). Ten wariant może zostać wybrany przez strony ze względu na uproszczenie w postaci braku konieczności badania wartości rynkowej spółki przez biegłego i ponoszenia dodatkowych kosztów.

W drugim, alternatywnym, wariancie w umowie darowizny zostanie postanowione, że: ?darczyńca zobowiązuje się do przeniesienia własności [określona liczba] udziałów w spółce H. na rzecz obdarowanego o wartości nominalnej [określona wartość nominalna] oraz o wartości rynkowej [określona wartość rynkowa]?. W tym przypadku w umowie darowizny zostanie określona jakaś wartość rynkowa, zgodna z wyceną biegłego. W takim przypadku, zdaniem Wnioskodawcy, kosztem uzyskania przychodów z tytułu umorzenia udziałów otrzymanych tytułem darowizny będzie:

    1. jeśli wartość rynkowa udziałów będzie wyższa od wartości nominalnej udziałów ? wtedy kosztem uzyskania przychodu będzie wartość rynkowa udziałów;
    2. jeśli wartość rynkowa udziałów będzie niższa od wartości nominalnej udziałów ? wtedy kosztem uzyskania przychodu będzie wartość nominalna udziałów.


W związku z powyższym zadano następujące pytania.


  1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w przypadku przymusowego umorzenia udziałów wspólnika, który nabędzie te udziały na podstawie umowy darowizny od dotychczasowego wspólnika, na podstawie art. 41 ust. 4 w związku z art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Spółka jest obowiązana dokonać poboru zryczałtowanego podatku od uzyskanego przez wspólnika dochodu stanowiącego w przypadku objęcia udziałów w drodze darowizny nadwyżkę przychodu otrzymanego z tytułu wypłaconego przez Spółkę wynagrodzenia za umarzane udziały nad kosztem w wysokości wartości nominalnej lub rynkowej umarzanych udziałów ustalonej na dzień darowizny na podstawie art. 24 ust. 5 UPDOF, natomiast w przypadku niewystąpienia dochodu tak obliczonego, na Wnioskodawcy nie będą spoczywały obowiązki płatnika z tytułu umorzenia Udziałów?
  2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w przypadku automatycznego umorzenia udziałów wspólnika który nabędzie te udziały na podstawie umowy darowizny od dotychczasowego wspólnika, na podstawie art. 41 ust. 4 w związku z art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Spółka jest obowiązana dokonać poboru zryczałtowanego podatku od uzyskanego przez wspólnika dochodu stanowiącego w przypadku objęcia udziałów w drodze darowizny nadwyżkę przychodu otrzymanego z tytułu wypłaconego przez Spółkę wynagrodzenia za umarzane udziały nad kosztem w wysokości wartości nominalnej lub rynkowej umarzanych udziałów ustalonej na dzień darowizny na podstawie art. 24 ust. 5 UPDOF, natomiast w przypadku niewystąpienia dochodu tak obliczonego, na Wnioskodawcy nie będą spoczywały obowiązki płatnika z tytułu umorzenia Udziałów?

Stanowisko Wnioskodawcy:


Ad. 1

Tryb umarzania udziałów wspólnika spółki kapitałowej został uregulowany w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.). Przepis ten stanowi, że udziały mogą zostać umorzone w jeden z trzech sposobów, tj. w przypadku, gdy statut spółki tak stanowi (umorzenie automatyczne), za zgodą wspólnika w drodze nabycia akcji lub udziałów przez spółkę w celu umorzenia (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). W każdym z tych trzech przypadków dochodzi do umorzenia udziałów.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż umorzeniu przymusowemu ulegną udziały w Spółce z o.o. nabyte w drodze darowizny przez udziałowca.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odplatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)?c),

Za przychody z kapitałów pieniężnych ? w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy ? uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni.

Uszczegółowieniem powołanego wyżej przepisu jest art. 24 ust. 5 pkt 1 cytowanej ustawy, zgodnie z którym dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Sposób obliczenia dochodu osoby fizycznej z umorzenia udziałów został uregulowany w art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym dochodem z umorzenia udziałów lub akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. lf albo 1ł, albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny. Przepis nie wskazuje jak rozumieć pojęcie ?wartość z dnia nabycia spadku i darowizny. Zdaniem Wnioskodawcy pojęcie to należy rozumieć jako ?wartość nominalną? udziałów z dnia nabycia spadku i darowizny lub ?wartość rynkową? udziałów z dnia nabycia spadku i darowizny, przy czym jeśli Spółka przyjmie jako koszt uzyskania przychodu jedną z tych wartości to postąpi zgodnie z art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak stanowi art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Przepis art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest przepisem szczególnym w stosunku do uregulowań zawartych w art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy. Stanowi on zatem wyjątek od ogólnej zasady opodatkowania przychodów z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych bez pomniejszania go o koszty uzyskania.

Stosownie do zapisu art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik (Spółka), jest obowiązana pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych m. in. w art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy.

Na podstawie art. 42 ust. 1 omawianej ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty zryczałtowanego podatku, w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

W myśl natomiast art. 42 ust. la ustawy, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesiać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-8AR). Złożenie przez płatnika tej deklaracji kończy rozliczenie podatku pobranego przez płatnika z tytułu opodatkowania dochodu z umorzenia udziałów.

Reasumując należy stwierdzić, iż:

Od dochodu z tytułu przymusowego umorzenia udziałów nabytych w drodze darowizny stanowiącego nadwyżkę przychodu z tytułu umorzenia udziałów nad ich ?wartością nominalną? z dnia nabycia spadku i darowizny lub ?wartością rynkową? z dnia nabycia spadku i darowizny, podlegającego opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym spółka jako płatnik podatku jest zobowiązana do obliczenia, pobrania i wpłacenia zryczałtowanego podatku od dochodu ustalonego jako różnicę między przychodem z tytułu umorzenia udziałów a kosztem uzyskania przychodu w wysokości ?wartości nominalnej? udziałów z dnia nabycia spadku i darowizny lub ?wartości rynkowej? udziałów z dnia nabycia spadku i darowizny. Natomiast w przypadku niewystąpienia dochodu, na Wnioskodawcy nie będą spoczywały obowiązki płatnika z tytułu umorzenia Udziałów.


Ad. 2

Tryb umarzania udziałów wspólnika spółki kapitałowej został uregulowany w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.). Przepis ten stanowi, że udziały mogą zostać umorzone w jeden z trzech sposobów, tj. w przypadku, gdy statut spółki tak stanowi (umorzenie automatyczne), za zgodą wspólnika w drodze nabycia akcji lub udziałów przez spółkę w celu umorzenia (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). W każdym z tych trzech przypadków dochodzi do umorzenia udziałów.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż umorzeniu automatycznemu ulegną udziały w Spółce nabyte w drodze darowizny przez udziałowca. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)?c). Za przychody z kapitałów pieniężnych ? w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy ? uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni.

Uszczegółowieniem powołanego wyżej przepisu jest art. 24 ust. 5 pkt 1 cytowanej ustawy, zgodnie z którym dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Sposób obliczenia dochodu osoby fizycznej z umorzenia udziałów został uregulowany w art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym dochodem z umorzenia udziałów lub akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. lf albo 1ł, albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny. Przepis nie wskazuje jak rozumieć pojęcie ?wartość? z dnia nabycia spadku i darowizny. Zdaniem Wnioskodawcy pojęcie to należy rozumieć jako ?wartość nominalną? udziałów z dnia nabycia spadku i darowizny lub ?wartość rynkową? udziałów z dnia nabycia spadku i darowizny, przy czym jeśli Spółka przyjmie jako koszt uzyskania przychodu jedną z tych wartości to postąpi zgodnie z art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak stanowi art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Przepis art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest przepisem szczególnym w stosunku do uregulowań zawartych w art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy. Stanowi on zatem wyjątek od ogólnej zasady opodatkowania przychodów z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych bez pomniejszania go o koszty uzyskania.

Stosownie do zapisu art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik (Spółka), jest obowiązana pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych m. in. w art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy.

Na podstawie art. 42 ust. 1 omawianej ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty zryczałtowanego podatku, w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

W myśl natomiast art. 42 ust. la ustawy, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-8AR). Złożenie przez płatnika tej deklaracji kończy rozliczenie podatku pobranego przez płatnika z tytułu opodatkowania dochodu z umorzenia udziałów.

Reasumując należy stwierdzić, iż:

Od dochodu z tytułu automatycznego umorzenia udziałów nabytych w drodze darowizny stanowiącego nadwyżkę przychodu z tytułu umorzenia udziałów nad ich ?wartością nominalną? z dnia nabycia spadku i darowizny lub ich ?,wartością rynkową? z dnia nabycia spadku i darowizny, podlegającego opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym spółka jako płatnik podatku jest zobowiązana do obliczenia, pobrania i wpłacenia zryczałtowanego podatku od dochodu ustalonego jako różnicę między przychodem z tytułu umorzenia udziałów a kosztem uzyskania przychodu w wysokości ?wartości nominalnej? udziałów z dnia nabycia spadku i darowizny lub ?wartości rynkowej? udziałów z dnia nabycia spadku i darowizny. Natomiast w przypadku niewystąpienia dochodu, na Wnioskodawcy nie będą spoczywały obowiązki płatnika z tytułu umorzenia Udziałów.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.


Tryb umarzania udziałów wspólnika spółki kapitałowej został uregulowany w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.).

Przepis ten stanowi, że udziały mogą zostać umorzone w jeden z trzech sposobów, tj. w przypadku, gdy statut spółki tak stanowi (umorzenie automatyczne), za zgodą wspólnika w drodze nabycia akcji lub udziałów przez spółkę w celu umorzenia (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). W każdym z tych trzech przypadków dochodzi do umorzenia udziałów.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż umorzeniu przymusowemu oraz automatycznemu ulegną udziały w Spółce z o.o. nabyte w drodze darowizny przez wspólników.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)?c).

Za przychody z kapitałów pieniężnych ? w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy ? uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni.

Uszczegółowieniem powołanego wyżej przepisu jest art. 24 ust. 5 pkt 1 cytowanej ustawy, zgodnie z którym dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Sposób obliczenia dochodu osoby fizycznej z umorzenia udziałów został uregulowany w art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym dochodem z umorzenia udziałów lub akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo 1ł, albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.

Zatem w przypadku umorzenia udziałów nabytych w drodze darowizny, kosztem uzyskania przychodu będzie wartość tych udziałów z dnia otrzymania darowizny.

Należy przyjąć, że wartość tę ustala się zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.), który w ust. 1 stanowi, iż wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych - w wysokości tych wkładów. Z kolei wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego (art. 8 ust. 3 ustawy). Jeżeli zaś nabywca nie określił wartości nabytych rzeczy lub praw majątkowych albo wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny naczelnika urzędu skarbowego wartości rynkowej, organ ten wezwie nabywcę ? zgodnie z art. 8 ust. 4 przytoczonej ustawy ? do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny. Natomiast, jeżeli nabywca, pomimo wezwania, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, naczelnik urzędu skarbowego dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez nabywcę wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez nabywcę, koszty opinii biegłego ponosi nabywca.

Przytoczone normy ustawy o podatku od spadków i darowizn ustanawiają generalną zasadę, w myśl której wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę. Ustawa ta nie daje jednak możliwości ustalania wartości w sposób dowolny. Warunkiem uznania określonej przez nabywcę wartości jest stwierdzenie, że ?odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw?. Tym samym ustalona na dzień dokonania darowizny wartość udziałów, spełniająca warunki określone w przytoczonych przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn, stanowić będzie ? w przypadku uzyskania przychodu z umorzenia przymusowego lub automatycznego tych udziałów nabytych w drodze darowizny ? koszty uzyskania przychodu dla potrzeb obliczenia dochodu w rozumieniu art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten jest przepisem szczególnym w stosunku do uregulowań zawartych w art. 30a ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 30a ust. 6 ustawy, stanowiącym zarazem wyjątek od ogólnej zasady opodatkowania przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania.

W świetle powyższego, dochód z umorzenia przymusowego lub automatycznego udziałów stanowić będzie nadwyżka przychodu otrzymanego z tytułu umorzenia udziałów nad ich wartością ustaloną w wyżej opisany sposób.

Przepis art. 24 ust. 5d updof odsyła więc przy ustalaniu wartości udziałów na potrzeby tego artykułu do ich wartości rynkowej z dnia powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadku i darowizn, którym to dniem będzie dzień zawarcia umowy darowizny udziałów pomiędzy Spółką a wspólnikami. Ponadto użyte w art. 24 ust. 5d updof określenie ?wartość udziałów z dnia nabycia darowizny? z całą pewnością nie odnosi się do ich wartości nominalnej, ponieważ wartość nominalna jest stała i nie ma możliwości jej różnicowania na różne momenty (na przykład na dzień otrzymania darowizny). W związku z tym, dokonując wykładni omawianego przepisu, należy stwierdzić, że ustawodawca miał w tym przepisie na uwadze wartość rynkową udziałów z dnia nabycia darowizny, a więc wartość, po jakiej nastąpiło nabycie udziałów od poprzednika prawnego.

Analizując treść przepisu art. 24 ust. 5d ustawy należy wskazać, iż gdyby intencją ustawodawcy było w przypadku nabycia udziałów w drodze darowizny odwołanie się do wartości nominalnej tych udziałów zostałoby to wyraźnie zaznaczone, tak jak jest w przywołanym przepisie art. 22 ust. 1f ustawy o pdof. W związku z powyższym należy przyjąć, że określenie ?wartość z dnia nabycia? odnosi się do wartości rynkowej udziałów.

Na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy.

Jednocześnie przepis art. 30a ust. 6 ww. ustawy stanowi, że zryczałtowany podatek, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 1-4 oraz pkt 6, 8 i 9 tejże ustawy pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1 i 4, ust. 5a i 5d. Należy zaznaczyć, że w świetle art. 30a ust. 6 ww. ustawy, zryczałtowany podatek dochodowy m. in. od dochodów (przychodów) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania. Przepis ten ma jednak tylko takie znaczenie, że nie pozwala na pomniejszanie przychodu z umorzenia udziałów o inne koszty niż wymienione w przepisach wskazanych w art. 24 ust. 5d ustawy. Oznacza to, że opodatkowaniu podlega dochód ustalony dokładnie według zasad przewidzianych w art. 24 ust. 5d ww. ustawy.

Ze względu na to, iż art. 24 ust. 5d ww. ustawy znajduje się w rozdziale 5 ustawy ?Szczególne zasady ustalania dochodu? trzeba uznać, że przepis ten ma pierwszeństwo przed art. 30a ust. 6 ww. ustawy, czyli w razie umorzenia udziałów w spółkach mających osobowość prawną ustala się koszty uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 42 ust. 1 omawianej ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty zryczałtowanego podatku, w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, którym pobrano podatek - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

W myśl natomiast art. 42 ust. la ustawy, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-8AR).

Reasumując należy stwierdzić, iż w przypadku umorzenia przymusowego oraz automatycznego udziałów nabytych przez wspólników w drodze darowizny, Spółka będzie zobowiązana dokonać poboru zryczałtowanego podatku od uzyskanego przez wspólników dochodu stanowiącego nadwyżkę przychodu otrzymanego z tytułu wypłaconego przez Spółkę wynagrodzenia za umarzane udziały nad kosztem w wysokości wartości rynkowej umarzanych udziałów ustalonej na dzień darowizny. W przypadku gdy wartość udziałów z dnia nabycia będzie równa albo wyższa od osiągniętego przychodu nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych a tym samym na Spółce nie będą ciążyły obowiązki płatnika.


Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika