Od dochodu z tytułu przymusowego umorzenia udziałów Wspólnika nabytych przez niego w drodze darowizny (...)

UZASADNIENIE

W dniu 25.06.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu ustalenia dochodu przez płatnika z tytułu umorzenia przymusowego udziałów w spółce nabytych przez wspólnika w drodze darowizny.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Osoba fizyczna (Wspólnik Wnioskodawcy) zgłosiła, iż nabędzie udziały Spółki będącej Wnioskodawcą nieodpłatnie w roku bieżącym. Podstawą nabycia własności udziałów przez Wspólnika, zgodnie z przekazaną informacją, będzie umowa darowizny. Umowa darowizny ma zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. W umowie darowizny podana zostanie wartość darowanych udziałów. Jak informuje Wspólnik Wnioskodawcy wartość udziałów będzie określona przy uwzględnieniu wartości nominalnej udziałów i wartości rynkowej majątku Spółki (przyjęta zostanie określona wartość rynkowa jednego udziału na podstawie wyceny). Wspólnik nie będzie płacił podatku od spadków i darowizn, gdyż darczyńcą udziałów są osoby zaliczane do I grupy podatkowej (małżonek Wspólnika dokonujący darowizny do majątku odrębnego współmałżonka).

Obecnie Wnioskodawca rozważa skutki zgłaszanego również przez wspólników spółki zamiaru umorzenia udziałów nabytych przez wymienionego wyżej Wspólnika we wskazanej formie darowizny. Umorzenie udziałów byłoby umorzeniem przymusowym i ma zostać przeprowadzone zgodnie z art. 199 § 1 i 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej ?Ksh?) w sprawie umorzenia udziałów zostanie podjęta uchwała, zgodnie ze zgłoszonym zamiarem wspólników spółki. Uchwała ta ma określać między innymi wysokość wynagrodzenia przysługującego Wspólnikowi za umorzone udziały. Udziały Wspólnika mają zostać umorzone po wartości odpowiadającej ich wartości rynkowej. W konsekwencji, Wspólnik otrzyma za każdy umorzony udział wynagrodzenie w wysokości odpowiadającej wartości otrzymanej darowizny jednego udziału. Taki sposób ustalenia wartości umorzenia udziałów i wynagrodzenia jakie ma otrzymać wspólnik od spółki będzie możliwy ze względu na deklarowane przez wspólników podjęcie uchwały o umorzeniu udziałów bezpośrednio po zawarciu umowy darowizny, co powoduje, że wartość udziałów od dnia ich darowizny do dnia dokonania ich umorzenia nie ulegnie zmianie.

Dodać również należy, iż umowa Spółki przewiduje obecnie możliwość umorzenia udziałów w sposób wskazany przepisami kodeksu spółek handlowych. Jednakże wspólnicy deklarują zamiar zmiany umowy i określenia w niej przesłanek i trybu przymusowego umorzenia udziałów. Zatem dokonanie umorzenia udziałów będzie możliwe po podjęciu odpowiedniej uchwały przez wspólników i wskazaniu podstawy prawnej umorzenia oraz wysokości wynagrodzenia przysługującego za umorzenie udziałów, co jest zgodnie deklarowane przez zainteresowanych wspólników Spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy Spółka będzie zobowiązana w przedstawionych okolicznościach zdarzenia przyszłego do ustalenia wysokości podatku dochodowego od osób fizycznych, do uiszczenia którego zobowiązany jest Wspólnik, którego udziały ulegają umorzeniu?
2. Czy na Spółce będą ciążyć jakiekolwiek obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie poboru podatku lub zaliczki na podatek w związku z wypłatą wynagrodzenia na rzecz Wspólnika z tytułu umorzenia udziałów?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka będąca Wnioskodawcą dokona umorzenia przymusowego udziałów za wynagrodzeniem. Udziały podlegające umorzeniu nie zostały uprzednio nabyte przez Spółkę. W chwili umorzenia należały one do wspólników, którzy na takie umorzenie wyrażają zgodę.

W tym miejscu wskazać należy, że instytucja umorzenia udziałów wspólnika spółki kapitałowej została uregulowana w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeksu spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.).

Przepis ten stanowi, że udziały mogą zostać umorzone w jeden z trzech sposobów, tj. w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi (umorzenie automatyczne), za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziałów przez spółkę w celu umorzenia (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). W każdym z tych trzech przypadków dochodzi do umorzenia udziałów.

Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także, dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Tak więc w przypadku umorzenia - gdzie nie dochodzi do odpłatnego zbycia udziałów na rzecz spółki - zastosowanie znajdzie przepis art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także, dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Stosownie do treści art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z umorzenia udziałów lub akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. lf albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustała się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.

Jak stanowi art. 30a ust. pkt 4 ww. ustawy, od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu dywidend innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy Zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy o których mowa w ust 1 (a więc osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej) są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż w przypadku umorzenia udziałów w spółce w sposób przedstawiony we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego spółka - jako płatnik nie powinna pobrać zaliczki na podatek dochodowy od dokonanych wynagrodzeń. Takie stanowisko wynika z faktu, iż nabycie udziałów w drodze darowizny i ich umorzenie spowoduje powstanie dochodu wyłącznie wtedy gdy wynagrodzenie z tytułu umorzenia przewyższy wartość darowizny, czyli wartość rynkową udziałów, a ta okoliczność w niniejszej sprawie nie zajdzie.

Zatem odpowiedzi na przedstawione zapytania powinny potwierdzać, iż:

1. Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku ustalania podatku z tytułu przedmiotowego umorzenia udziałów i wypłaty wspólnikowi wynagrodzenia, gdyż przychód wspólnika będzie równy kosztom jego uzyskania,
2. Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku poboru podatku od wypłacanego wynagrodzenia, gdyż nie będzie ono objęte obowiązkiem podatkowym.
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Tryb umarzania udziałów wspólnika spółki kapitałowej został uregulowany w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.).

Przepis ten stanowi, że udziały mogą zostać umorzone w jeden z trzech sposobów, tj. w przypadku, gdy statut spółki tak stanowi (umorzenie automatyczne), za zgodą wspólnika w drodze nabycia akcji lub udziałów przez spółkę w celu umorzenia (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). W każdym z tych trzech przypadków dochodzi do umorzenia udziałów.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż umorzeniu przymusowemu ulegną udziały w Spółce z o.o. nabyte w drodze darowizny przez udziałowca.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)?c).

Za przychody z kapitałów pieniężnych ? w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy ? uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni.

Uszczegółowieniem powołanego wyżej przepisu jest art. 24 ust. 5 pkt 1 cytowanej ustawy, zgodnie z którym dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Sposób obliczenia dochodu osoby fizycznej z umorzenia udziałów został uregulowany w art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym dochodem z umorzenia udziałów lub akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo 1ł, albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.

Zatem w przypadku umorzenia udziałów nabytych w drodze darowizny, kosztem uzyskania przychodu będzie wartość tych udziałów z dnia otrzymania darowizny.

Jak stanowi art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Przepis art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest przepisem szczególnym w stosunku do uregulowań zawartych w art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy. Stanowi on zatem wyjątek od ogólnej zasady opodatkowania przychodów z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych bez pomniejszania go o koszty uzyskania.

Stosownie do zapisu art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik (Spółka), jest obowiązana pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych m. in. w art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy.

Na podstawie art. 42 ust. 1 omawianej ustawy płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty zryczałtowanego podatku, w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

W myśl natomiast art. 42 ust. 1a ustawy, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-8AR). Złożenie przez płatnika tej deklaracji kończy rozliczenie podatku pobranego przez płatnika z tytułu opodatkowania dochodu z umorzenia udziałów.

Reasumując należy stwierdzić, iż:

Od dochodu z tytułu przymusowego umorzenia udziałów Wspólnika nabytych przez niego w drodze darowizny spółka jako płatnik podatku nie będzie zobowiązana do obliczenia, pobrania i wpłacenia zryczałtowanego podatku dochodowego, ponieważ jak wskazał Wnioskodawca Wspólnik otrzyma za każdy umorzony udział wynagrodzenie w wysokości odpowiadającej wartości otrzymanej darowizny jednego udziału, a więc nie wystąpi nadwyżka przychodu z tytułu umorzenia udziałów nad ich wartością z dnia otrzymania darowizny.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.