opodatkowanie odszkodowania otrzymanego za wywłaszczoną i przejętą przez Skarb Państwa nieruchomość.

UZASADNIENIE

W dniu 01.02.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania otrzymanego za wywłaszczoną i przejętą przez Skarb Państwa nieruchomość.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na mocy art. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze W. (Dz. U. z 1945 r., Nr 50, poz. 279) w związku z art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 1950 roku o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz. U. z 1950 r. Nr 14, poz. 130) grunt położony w W przy ul. C stanowiący gospodarstwo rolne, a będący własnością dziadka Wnioskodawcy Kazimierza W, stał się własnością Skarbu Państwa. Kazimierz W przedmiotową nieruchomość nabył w drodze kupna w dniu 28 listopada 1925 roku od swojej matki Antoniny W. Pozbawienie władania gospodarstwem faktycznie nastąpiło po dacie 5 kwietnia 1958 roku. Za część gospodarstwa rolnego Kazimierz W decyzjami administracyjnymi otrzymał odszkodowanie.

W dacie 17 września 1968 roku zmarł. Postanowieniem Sądu Powiatowego z dnia 28 września 1971 roku stwierdzono, iż spadek po zmarłym Kazimierzu W nabyła matka Wnioskodawcy Krystyna R w części 3/16. Krystyna R, jako następca prawny Kazimierza W, starała się uzyskać odszkodowanie za pozostałą część gruntu rolnego, jednakże bezskutecznie. W dniu 24 czerwca 2006 roku Krystyna R zmarła. Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 16 listopada 2006 roku stwierdzono, iż spadek po zmarłej matce Krystynie R. Wnioskodawca nabył w 1/3 części.

Prezydent Miasta w decyzji z dnia 13 listopada 2009 roku na podstawie art. 4 pkt 9b primo, art. 11 ust. 1, art. 129 ust. 5, art. 132 ust. 1a i 5 i art. 215 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2004 r., Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) orzekł ustalenie odszkodowania za część nieruchomości rolnej wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego położonego w W przy ul. C i przyznał Wnioskodawcy odszkodowanie w łącznej kwocie 250.343,44 zł, jako następcy prawnemu właściciela wywłaszczonej nieruchomości Kazimierza W. Po uprawomocnieniu się wskazywanych decyzji w dacie 14 grudnia 2009 roku wypłacono Wnioskodawcy odszkodowanie przelewem na rachunek bankowy. Ponadto Wnioskodawca zaznaczył, iż w sprawie przedstawionego powyżej stanu faktycznego nie toczy się postępowanie podatkowe.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w świetle art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazywany przychód jest objęty zwolnieniem od uiszczenia wskazywanego podatku...
2. Czy przedmiotowe przysporzenie jest przedmiotem opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn w rozumieniu art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy regulującej tą kwestię...
3. W przypadku zaistnienia obowiązku podatku od spadków i darowizn, czy stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 1 obowiązek podatkowy powstał z chwilą przyjęcia przez Wnioskodawcę spadku po zmarłej Krystynie R, czy w dacie przysporzenia majątkowego...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

W zakresie obowiązku podatkowego od osób fizycznych Wnioskodawca uważa, iż wskazywany przychód jest wolny od podatku. Po pierwsze wskazać należy, iż jest to przychód związany z uzyskaniem odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Wypłata odszkodowania nastąpiła na podstawie m. in. art. 129 ust. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, a więc na podstawie przepisu znajdującego się w rozdziale 5 tejże ustawy, zatytułowanym odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości. Ponadto Wnioskodawca wskazał, iż zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 29 mieści się w rozdziale 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w którym lokalizują się zwolnienia przedmiotowe. W ocenie Wnioskodawcy nie ma zatem znaczenia, czy odszkodowanie, które otrzymał pochodzi z roszczenia jako następcy prawnego właściciela wywłaszczonej nieruchomości. Zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 29 jest bowiem zwolnieniem przedmiotowym przypisanym do rodzaju przysporzenia, a nie do tytułu prawnego uzyskanego przychodu.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 1, natomiast pytania Nr 2 i 3 zostaną rozpatrzone odrębną interpretacją.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody zyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Analiza zacytowanego przepisu prowadzi do wniosku, że przedmiotowe zwolnienie nie będzie przysługiwało jeżeli łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

1. nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem,
2. cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.
   
   

Zatem w przypadku, gdy spełniony zostanie tylko jeden z warunków albo żaden z nich, uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.

Podstawę prawną przyznawania i ustalania odszkodowań za wywłaszczone nieruchomości stanowi ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.). Z brzmienia art. 215 ust.1 i 2 ww. ustawy wynika, ze przepisy ustawy dotyczące odszkodowań za wywłaszczone nieruchomości stosuje się odpowiednio do odszkodowania za gospodarstwo rolne na gruntach, które na podstawie dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze W przeszły na własność państwa, jeżeli ich poprzedni właściciele lub następcy prawni tych właścicieli, prowadzący gospodarstwo, zostali pozbawieni faktycznego władania wspomnianym gospodarstwem po dniu 5 kwietnia 1958 r. oraz, że przepisy ustawy dotyczące odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości stosuje się odpowiednio do domu jednorodzinnego, jeżeli przeszedł on na własność państwa po dniu 5 kwietnia 1958 r., oraz do działki, która przed dniem wejścia w życie dekretu wymienionego w ust. 1 mogła być przeznaczona pod budownictwo jednorodzinne, jeżeli poprzedni właściciel bądź jego następcy prawni zostali pozbawieni faktycznej możliwości władania nią po dniu 5 kwietnia 1958 r. W ramach przyznanego odszkodowania poprzedni właściciel bądź jego następcy prawni mogą otrzymać w użytkowanie wieczyste działkę pod budowę domu jednorodzinnego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że decyzjami z dnia 13 listopada 2009 roku Prezydent Miasta przyznał Wnioskodawcy, jako następcy prawnemu, odszkodowanie za część wywłaszczonej nieruchomości rolnej wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego położonego w W przy ul. C, która na mocy dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze W, stała się własnością Skarbu Państwa.

Natomiast z przedstawionego powyżej stanu prawnego wynika, że przedmiotowe odszkodowania przyznawane są na podstawie art. 215 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z pózn. zm.), która odwołuje się w cytowanym wyżej ust. 1 art. 215 ustawy do dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze W (Dz. U. z 1945 r. Nr 50, poz. 279 z pózn. zm.). Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny uznać należy, iż wypłata przedmiotowego odszkodowania została dokonana stosownie do uregulowań prawnych zawartych w ustawie o gospodarce nieruchomościami.

Ponadto w przedmiotowej sprawie nie zostały spełnione oba warunki, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy, co skutkować będzie zwolnieniem z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odszkodowania jakie otrzymał Wnioskodawca za część wywłaszczonej nieruchomości rolnej wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego położonego w W. Nabycie nieruchomości, za wywłaszczenie której zostało wypłacone odszkodowanie miało bowiem miejsce w 2006 r. i nastąpiło ono w drodze spadku, co nie pozwala na ustalenie ceny nabycia nieruchomości.

Reasumując należy stwierdzić, iż wypłacone Wnioskodawcy w 2009 r. odszkodowanie, w oparciu o przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, spełnia przesłanki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznym, na mocy powołanego powyżej art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja Nr 10, 09-402 Płock.