Otrzymanie opcji na akcje spółki prawa amerykańskiego nie stanowi nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu (...)

22.12.2014

Otrzymanie opcji na akcje spółki prawa amerykańskiego nie stanowi nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 20 października 2014 r. (data wpływu 24 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych powstałych w związku z uczestnictwem w programie opcyjno ? akcyjnym organizowanym przez spółkę amerykańską:

jest nieprawidłowe w części dotyczącej momentu objęcia akcji w wyniku realizacji prawa z opcji,
jest prawidłowe w pozostałej części.

UZASADNIENIE

W dniu 24 października 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych powstałych w związku z uczestnictwem w programie opcyjno ? akcyjnym organizowanym przez spółkę amerykańską.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest pracownikiem A. Sp. z o.o. (dalej jako ?A. P.? lub ?Spółka Polska?) należącej do Grupy A..

Spółką dominującą Grupy A. jest A. C. (dalej jako ?A. U.? lub ?Spółka Amerykańska?) notowana na Nowojorskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. A. U. jest organizatorem programu adresowanego głównie do pracowników najwyższego szczebla kierowniczego wszystkich spółek Grupy A., którzy w sposób znaczący przyczyniają się do wzrostu wyników Grupy, a mającego na celu zatrzymanie ich w Grupie oraz zwiększenie ich motywacji i lojalności.

Pracownicy A. P., w tym Wnioskodawca (dalej razem jako ?Uczestnicy?), biorą udział w programie motywacyjnym (dalej jako ?Plan?) organizowanym przez A. U. na podstawie regulaminu ?A. C. ...? (dalej jako ?Regulamin?) polegającym na przyznawaniu w ramach Planu nagrody w postaci opcji na akcje (dalej jako ?SOP?).

Według najlepszej wiedzy Wnioskodawcy, przyznane Wnioskodawcy opcje na akcje stanowią pochodny instrument finansowy, o którym mowa w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Zgodnie z Regulaminem, w przedmiocie nagrody w postaci SOP, A. U. przyznaje Uczestnikom prawo do opcji na akcje. Opcje są niezbywalne, cenę realizacji opcji stanowi wartość rynkowa akcji na giełdzie nowojorskiej w dniu przyznania Uczestnikom SOP (dalej jako ?Option Price?). Prawo do realizacji opcji Uczestnik nabywa po upływie 3 lat od momentu przyznania. Prawo do realizacji opcji wygasa po upływie 10 lat od momentu przyznania, zaś opcje niewykonane w tym okresie wygasają. Prawo to wygasa również w przypadku kiedy uczestnik programu motywacyjnego przestaje być zatrudniony w którejkolwiek spółce Grupy A., jeżeli przyczyna zakończenia zatrudnienia leży po stronie Uczestnika.

Uczestników nie łączy z A. U. żadna formalna relacja (pracownicy A. P. nie są i nigdy nie byli zatrudnieni w Spółce Amerykańskiej).

Kompetencje w zakresie zarządzania i nadzorowania Programu należą do A. U.. Podkreślenia wymaga fakt, że A. P. w żaden sposób nie ma wypływu na tworzenie Programu oraz nie bierze udziału w jego obsłudze, w tym również nie pośredniczy w przekazywaniu Wnioskodawcy, ani innym Uczestnikom akcji czy gotówki.

Niemniej jednak, Spółka Polska jest obciążana kosztami uczestnictwa Uczestników, w tym Wnioskodawcy w Programie. Obciążenie A. P. następuje przez wystawienie faktury przez A. U., na podstawie której A. P. przekazuje bezpośrednio do A. U. należne z tego tytułu kwoty.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z uczestnictwem w Planie, przychód podlegający opodatkowaniu powstanie po stronie Wnioskodawcy dopiero w momencie sprzedaży objętych przez niego akcji (a nie na żadnym wcześniejszym etapie) i, w konsekwencji, powinien on zostać zakwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych i opodatkowany z zastosowaniem 19% stawki podatkowej? (Dotyczy zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego).

Stanowisko Wnioskodawcy.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w związku z uczestnictwem w Planie, przychód podlegający opodatkowaniu powstanie po jego stronie dopiero w momencie sprzedaży objętych przez niego akcji (a nie na żadnym wcześniejszym etapie) i, w konsekwencji, powinien on zostać zakwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych i opodatkowany z zastosowaniem 19% stawki podatkowej.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, ewentualna korzyść majątkowa z tytułu uczestnictwa w Planie powstaje dopiero w momencie zbycia objętych przez niego akcji, w związku z tym przychód uzyskany z transakcji zbycia akcji powinien zostać zaliczony do kategorii kapitałów pieniężnych opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych według 19% stawki podatkowej (tj. na zasadach określonych w art. 30b ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm., dalej jako ?Ustawa o PDOF?).

W opinii Wnioskodawcy przychód po jego stronie nie powstanie ani na etapie przyznania opcji ani na etapie ich realizacji. Prawa wynikające z Planu mają osobisty charakter, tzn. Uczestnicy nie mogą nimi dysponować, nie mogą ich zbyć, zastawić czy obciążyć. Ponadto, w szczególnych przypadkach określonych w Regulaminie, Uczestnicy mogą te prawa utracić, W związku z powyższym, w momencie przyznania SOP Uczestnicy, w tym Wnioskodawca, nie uzyskują przychodu, w szczególności z uwagi na fakt, iż przyznane w ramach Planu SOP są jedynie przyrzeczeniem uzyskania pewnej możliwości, tj. nabycia lub objęcia akcji na warunkach określonych w Regulaminie. Złożenie obietnicy uzyskania potencjalnej korzyści w przyszłości nie wiąże się z powstaniem przychodu podatkowego u Wnioskodawcy i innych Uczestników. Ponadto, należy uznać, iż w dniu nabycia SOP nie można stwierdzić, iż ich realizacja przyniesie Wnioskodawcy wymierne korzyści ekonomiczne. Dodatnia różnica pomiędzy ceną z dnia przyznania a ceną z dnia realizacji Planu nie jest gwarantowana, natomiast jest zależna od wahań kursów akcji. Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, otrzymanie SOP nie powoduje u niego powstania obowiązku podatkowego.

Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy, przychód nie powstanie również w momencie objęcia akcji w związku z realizacją SOP.

Takie wnioski wynikają z analizy poniższych przepisów Ustawy o PDOF.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 Ustawy o PDOF, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż: nieruchomości lub ich części oraz udział w nieruchomości spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, a także prawo wieczystego użytkowania gruntów.

Z kolei, według art. 17 ust. 1 pkt 6 Ustawy o PDOF będącego przepisem szczególnym w odniesieniu do powołanego art. 10 tej ustawy, przychodami z kapitałów pieniężnych są m.in. przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych. Przepis art. 5a pkt 11 Ustawy o PDOF wskazuje, iż przez pojęcie papierów wartościowych należy rozumieć papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz, 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622, Nr 131, poz. 763 i Nr 234, poz. 1391.

Zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, papierami wartościowymi są:

akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,
inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne).

Mając powyższe na uwadze, akcje wyemitowane na podstawie przepisów prawa obcego spełniające warunki określone w tym przepisie są papierami wartościowymi, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) Ustawy o PDOF.

Konsekwentnie, w momencie objęcia przez Wnioskodawcę akcji Spółki Amerykańskiej po cenie ustalonej na warunkach określonych w Planie nie powstanie przychód do opodatkowania, gdyż fakt objęcia (choćby nieodpłatnego) nie jest tożsamy, ani z realizacją praw z papierów wartościowych, ani też z ich zbyciem.

Dodatkowo, należy podkreślić, że akcje są papierami wartościowymi inkorporującymi nie tylko prawa, lecz także obowiązki akcjonariusza w stosunku do spółki będącej emitentem akcji. Moment uzyskania dochodu z akcji nie jest tożsamy z momentem ich otrzymania lub nabycia bez względu na formę ich objęcia. Cechą papierów wartościowych, jakimi są akcje, jest to, że samo ich posiadanie nie kreuje po stronie akcjonariusza żadnego przysporzenia majątkowego a więc i przychodów - mogą bowiem być one uzyskiwane (a zatem i opodatkowane) dopiero w momencie czerpania zysków ze spółki akcyjnej w formie dywidendy lub zysku ze sprzedaży akcji.

Również, na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 Ustawy o PDOF, wydatki poniesione na objęcie lub nabycie udziałów bądź akcji w spółkach mających osobowość prawną (tj. cena objęcia akcji oraz inne ewentualne wydatki związane z objęciem akcji) nie będą uznane za koszt uzyskania przychodu w momencie objęcia akcji. Odroczenie rozpoznania wydatków z tytułu nabycia akcji dopiero do momentu ich zbycia, wprost wskazuje, że jest to pierwszy moment, w którym Ustawa o PDOF nakazuje opodatkować dochód akcjonariusza związany z posiadanymi akcjami (oprócz dochodów z dywidend opodatkowanych odrębnie).

Na podstawie art. 30b Ustawy o PDOF, opodatkowaniu 19% stawką podatku podlega dochód osiągnięty z tytułu zbycia papierów wartościowych ustalony jako różnica pomiędzy sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych, a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie m.in. art. 23 ust. 1 pkt 38 Ustawy o PDOF.

Tak wyliczony dochód, zgodnie z art. 45 ust. la pkt 1 Ustawy o PDOF, powinien zostać wykazany w odrębnym zeznaniu podatkowym (PIT-38) sporządzanym i przekazanym do właściwego urzędu skarbowego w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym dochód został osiągnięty. W tym samym terminie powinien zostać wpłacony do urzędu skarbowego wynikający z zeznania podatek.

Podsumowując, realne przysporzenie majątkowe Wnioskodawca, jako uczestnik Planu, może otrzymać dopiero w momencie sprzedaży akcji Spółki Amerykańskiej. Konsekwentnie, przychód z tytułu uczestnictwa w Planie powstanie dopiero w momencie zbycia akcji objętych przez Wnioskodawcę na skutek realizacji opcji na akcje. Przychód ten należy zakwalifikować do źródła, jakim są kapitały pieniężne określone w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) Ustawy o PDOF.

Zgodnie natomiast z art. 30b ust. 1 i 2 Ustawy o PDOF, odpowiednio skalkulowany dochód tego rodzaju podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych 19% stawką podatkową i jest rozliczany wyłącznie przez Wnioskodawcę, jako uczestnika Planu.

Powyżej zaprezentowane stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają także orzeczenia sądów administracyjnych, np.:

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 września 2009 r. (III SA/Wa 570/09), w którym Sąd stwierdził, że ?(..,) korzyść, którą uzyskuje podatnik (pracownik Spółki) w postaci objęcia lub nabycia na preferencyjnych zasadach akcji zostanie uwzględniona przy opodatkowaniu, jednakże o czym była już mowa, w momencie realizacji dochodu czyli przy sprzedaży objętych lub nabytych w ten sposób akcji?.
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 23 września 2009 r. (III SA/Wa 411/09), w którym Sąd stwierdził, że ?akcje są papierami wartościowymi inkorporującymi zarówno prawa jak i obowiązki wobec spółki będącej emitentem akcji. W momencie otrzymania akcji na preferencyjnych warunkach przysporzenie, jakie z tego tytułu uzyskuje dana osoba, niezależnie od źródła i przyczyny uzyskania tego przysporzenia, jest jedynie potencjalne. Cechą akcji jest to, że generują one przychód dopiero w przyszłości w postaci dywidendy lub też w przypadku odpłatnego ich zbycia w postaci różnicy pomiędzy przychodem ze sprzedaży a kosztami poniesionymi na ich nabycie?.
Wyrok WSA w Kielcach z dnia 3 grudnia 2009 r. (I SA/Ke 427/09), gdzie Sąd wskazał, iż ?Nie jest sporne, że otrzymanie akcji za 1 grosz (preferencyjnie) w momencie ich otrzymania stanowi przysporzenie jedynie potencjalne, cechą bowiem akcji jest to, że generują przychód tylko w przyszłości. (...) W konsekwencji powyższego korzyść jaką osiągnie każdy uczestnik programu w postaci nieodpłatnego (za 1 gr.) nabycia akcji zostanie uwzględniona przy opodatkowaniu w momencie realizacji dochodu czyli sprzedaży nabytych w ten sposób akcji.?

Dodatkowo należy wskazać, iż podobne stanowisko zaprezentował na przykład Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 4 czerwca 2009 r. (sygn. ILPB1/415-344/09-2/AG).

Wobec powyższego, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w związku uczestnictwem w Planie, przychód podlegający opodatkowaniu powstanie po jego stronie dopiero w momencie sprzedaży objętych przez niego akcji (a nie na żadnym wcześniejszym etapie) i, w konsekwencji, powinien on zostać zakwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych i opodatkowany z zastosowaniem 19% stawki podatkowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe w części dotyczącej momentu objęcia akcji w wyniku realizacji prawa z opcji, jest prawidłowe w pozostałej części.

W myśl przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów są m.in. kapitały pieniężne.

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających.

Przez pochodne instrumenty finansowe, zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rozumie się instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2014 r., poz. 94).

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
instrumenty rynku pieniężnego,
opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
kontrakty na różnicę,
opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.

Przepisy ustawy o obrocie instrumentami finansowymi nie zawierają definicji legalnej opcji. Przewidują jedynie, że m.in. opcje kupna i sprzedaży instrumentów finansowych, opcje na stopy procentowe, opcje walutowe, opcje na takie opcje, stanowią instrumenty finansowe nie będące papierami wartościowymi (zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi).

W doktrynie i judykaturze przyjmuje się, że opcja jest pochodnym instrumentem finansowym, dającym posiadaczowi prawo do zawarcia transakcji określonym instrumentem bazowym (a więc do kupna lub sprzedaży akcji, walut, indeksów giełdowych itd.) w przyszłym terminie, po z góry określonej cenie.

Źródłem powstania opcji jest kontrakt opcyjny, będący umową, w której jedna strona zobowiązuje się, na żądanie drugiej strony, do kupna lub sprzedaży w określonym momencie w przyszłości oznaczonej liczby akcji po z góry ustalonej cenie albo do dokonania rozliczenia pieniężnego, gdzie nie ma miejsca faktyczna dostawa instrumentu bazowego a jedynie realizacja kwoty pieniężnej odpowiadającej wartości tego instrumentu.

Innymi słowy, realizacja praw wynikających z opcji może nastąpić poprzez wybór jednego z dwóch następujących wariantów:

nabycie akcji (lub innego instrumentu bazowego) wystawcy opcji po cenie określonej w momencie przyznania opcji,
otrzymanie od wystawcy opcji kwoty rozliczenia odpowiadającej wartości instrumentu bazowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce. Wnioskodawca jest pracownikiem Sp. z o.o. należącej do Grupy. Spółka dominująca Grupy (Spółka Amerykańska) jest notowana na Nowojorskiej Giełdzie Papierów Wartościowych i jest organizatorem programu adresowanego głównie do pracowników najwyższego szczebla kierowniczego wszystkich spółek Grupy. Pracownicy, w tym Wnioskodawca (Uczestnicy), biorą udział w programie motywacyjnym (Plan) organizowanym przez Spółkę Amerykańską na podstawie regulaminu polegającym na przyznawaniu w ramach Planu nagrody w postaci opcji na akcje (SOP).

Zgodnie z Regulaminem, w przedmiocie nagrody w postaci SOP, Spółka Amerykańska przyznaje uczestnikom prawo do opcji na akcje. Opcje są niezbywalne, cenę realizacji opcji stanowi wartość rynkowa akcji na giełdzie nowojorskiej w dniu przyznania Uczestnikom SOP. Prawo do realizacji opcji Uczestnik nabywa po upływie 3 lat od momentu przyznania. Prawo do realizacji opcji wygasa po upływie 10 lat od momentu przyznania, zaś opcje niewykonane w tym okresie wygasają. Prawo to wygasa również w przypadku kiedy uczestnik programu motywacyjnego przestaje być zatrudniony w którejkolwiek spółce Grupy, jeżeli przyczyna zakończenia zatrudnienia leży po stronie Uczestnika. Uczestników nie łączy ze Spółką Amerykańską w USA żadna formalna relacja (pracownicy Spółki Polskiej nie są i nigdy nie byli zatrudnieni w Spółce Amerykańskiej). Kompetencje w zakresie zarządzania i nadzorowania Programu należą do Spółki Amerykańskiej. Podkreślenia wymaga fakt, że Spółka Polska w żaden sposób nie ma wypływu na tworzenie Programu oraz nie bierze udziału w jego obsłudze, w tym również nie pośredniczy w przekazywaniu Wnioskodawcy, ani innym Uczestnikom akcji czy gotówki.

Niemniej jednak, Spółka Polska jest obciążana kosztami uczestnictwa Uczestników, w tym Wnioskodawcy w Programie. Obciążenie Spółki Polskiej następuje przez wystawienie faktury przez Spółkę Amerykańską, na podstawie której Spółka Polska przekazuje bezpośrednio do Spółki Amerykańskiej należne z tego tytułu kwoty.

W związku z uczestnictwem Wnioskodawcy w Programie w pierwszej kolejności wątpliwości budzi kwestia związana ze skutkami podatkowymi otrzymania opcji na akcje Spółki Amerykańskiej w ramach programu akcyjnego (SOP).

Zauważyć należy, że samo otrzymanie przez Wnioskodawcę opcji na akcje Spółki Amerykańskiej przyznane w ramach nagrody w postaci opcji na akcje (SOP) nie powoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przysporzenia majątkowego. Fakt otrzymania nagrody w postaci opcji na akcje (SOP) jeszcze nie uprawnia Wnioskodawcy do nabycia akcji. Otrzymane opcje są niezbywalne. W konsekwencji otrzymanie opcji na akcje Spółki Amerykańskiej nie stanowi nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest bowiem związane z jakimkolwiek przysporzeniem w majątku osoby otrzymującej opcję. Zatem w momencie otrzymania opcji nie powstaje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kolejnym etapem uczestnictwem Wnioskodawcy w Programie jest moment realizacji opcji na akcje w ramach programu akcyjnego i wątpliwość, czy po stronie Wnioskodawcy powstaje z tego tytułu dochód do opodatkowania.

Realizacja opcji w ramach programu akcyjnego skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zauważyć należy, że w przedmiotowej sprawie realizacja praw z opcji, przyznanych Wnioskodawcy w ramach Programu akcyjnego nastąpił poprzez nabycie przez Wnioskodawcę w zamian za opcje po cenie akcji Spółki Amerykańskiej według wartości rynkowej akcji na giełdzie nowojorskiej w dniu przyznania opcji (SOP), które może sprzedać w dowolnym czasie. Realizacja praw wynikających z opcji, poprzez nabycie akcji Spółki Amerykańskiej skutkuje powstaniem przychodu z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, do których należą przedmiotowe opcje.

Przychód taki na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych. Zgodnie bowiem z tym przepisem za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca otrzymał opcje dające prawo zakupu akcji, a cenę realizacji opcji stanowi wartość rynkowa akcji na giełdzie nowojorskiej w dniu przyznania Uczestnikom SOP. Istotą opcji jest nabycie akcji za określoną cenę. Realizacja opcji jest więc równoznaczna z nabyciem akcji po umówionej cenie. Tym samym przychód z tytułu realizacji opcji należy utożsamiać z przychodem z kapitałów pieniężnych.

Sposób opodatkowania dochodów z tego źródła został regulowany w art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia m.in. pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Podstawą opodatkowania, stosownie do z art. 30b ust. 2 pkt 3 tej ustawy jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a - osiągnięta w roku podatkowym.

Kosztem uzyskania przychodu zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są wydatki związane z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych, które w omawianym przypadku nie występują - jest to koszt zerowy, gdyż Wnioskodawca nie poniósł wydatków na nabycie instrumentu pochodnego, tj. niezbywalnych opcji, bowiem nabył je nieodpłatnie - otrzymał w postaci nagrody za przyczynianie się do wzrostu wyników Grupy oraz w celu zatrzymania Wnioskodawcy w Grupie i zwiększenia motywacji i lojalności.

W związku z powyższym w przedstawionym stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym podstawą opodatkowania z tytułu realizacji otrzymanych w ramach programu opcji jest wartość rynkowa akcji Spółki Amerykańskiej w dniu realizacji pomniejszona o koszty zakupu akcji, tj. cenę realizacji opcji.

W myśl art. 30b ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy ust. 1 art. 30b stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niezapłacenie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.

W myśl art. 30b ust. 5 ww. ustawy, dochodów, o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c.

Stosownie do art. 30b ust. 6 ww. ustawy, rozliczenie ww. dochodów następuje na zasadzie samoopodatkowania, tj. po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, składanym do końca kwietnia roku następnego po roku podatkowym (PIT-38), wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym m.in. z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych i obliczyć należny podatek dochodowy.

Zgodnie z treścią art. 45 ust. 1a pkt 1 cytowanej ustawy, w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ww. ustawy.

Ponadto zbycie przedmiotowych akcji stanowi kolejną czynność podlegająca opodatkowaniu. O powstaniu przychodu należy bowiem mówić zarówno w momencie realizacji opcji jak i w momencie sprzedaży akcji nabytych w wyniku realizacji opcji. Przeniesienie momentu opodatkowania na czynność zbycia (sprzedaży) poprzez pominięcie realizacji opcji nie ma oparcia w obowiązujących przepisach prawnych. Wnioskodawca otrzymał opcję dającą prawo zakupu akcji po określonej cenie. Istotą opcji nie jest zatem sprzedaż tych akcji, ale ich nabycie za określoną cenę. Realizacja opcji jest więc równoznaczna z nabyciem akcji po umówionej cenie. Tym samym przychód z tytułu realizacji opcji powstaje w dacie nabycia akcji spółki.

Podsumowując, uzyskane przez Wnioskodawcę w związku z realizacją przyznanych pochodnych instrumentów finansowych w postaci niezbywalnych opcji na akcje spółki prawa amerykańskiego (SOP), przysporzenie majątkowe wynikające z udziału w programie akcyjnym stanowi przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowany 19% zryczałtowanym podatkiem w momencie realizacji instrumentu. Dochodem do opodatkowania będzie wartość rynkowa akcji Spółki Amerykańskiej w dniu realizacji pomniejszona o cenę realizacji opcji.

Natomiast odnośnie kwestii, czy sprzedaż akcji nabytych w drodze realizacji opcji powoduje powstanie dochodu do opodatkowania stwierdzić należy, że zbycie przez Wnioskodawcę akcji, które zakupił w ramach realizacji programu akcyjnego stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu. Wśród źródeł przychodów, wymienionych w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano w pkt 7 kapitały pieniężne i prawa majątkowe. Szczegółowy zakres przychodów należących do kategorii przychodów z kapitałów pieniężnych wynika z art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W wypadku sprzedaży akcji osoby zbywające akcje uzyskają przychód z odpłatnego zbycia akcji, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy wskazuje, że za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody, m.in. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych.

W myśl art. 30b ust. 2 pkt 1 cytowanej ustawy, dochodem z tytułu odpłatnego zbycia akcji jest różnica pomiędzy sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 - osiągnięta w roku podatkowym.

W świetle art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Z powyższego wynika, że dopiero z chwilą sprzedaży akcji ustala się koszty, które warunkują ich nabycie oraz sprzedaż. W praktyce istotną przesłanką zaliczenia poniesionego przez podatnika wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest istnienie związku przyczynowo - skutkowego między tym wydatkiem, a osiągniętym przychodem.

Zatem kosztem uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia akcji nabytych w wyniku realizacji pochodnych instrumentów finansowych (opcji) będą wydatki faktycznie poniesione na nabycie tych akcji. Jak wynika z treści wniosku - Wnioskodawca nabył akcje Spółki Amerykańskiej częściowo odpłatnie, tj. po cenie realizacji opcji, tym samym wystąpią z tego tytułu koszty uzyskania przychodów.

Z powyższego wynika, że do kosztów uzyskania przychodów z tytułu sprzedaży akcji nabytych w wyniku realizacji pochodnych instrumentów finansowych Wnioskodawca może zaliczyć zapłaconą cenę realizacji opcji.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ww. ustawy, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Dochód uzyskany z odpłatnego zbycia papierów wartościowych podlega opodatkowaniu zryczałtowaną stawką w wysokości 19% - art. 30b ust. 1 ustawy i na podstawie ust. 5 tego artykułu nie może być łączony z dochodami opodatkowanymi na zasadach ogólnych oraz podatkiem liniowym.

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 w związku z art. 30b ust. 6 ustawy). W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 30b ust. 6 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym również dochody, o których mowa w art. 24 ust. 14, dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, a także dochody z realizacji praw z nich wynikających, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielniach, w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, i obliczyć należny podatek dochodowy.

Przepisy art. 30b ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niezapłacenie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji (art. 30b ust. 3 ww. ustawy).

W przedstawionym stanie faktycznym zastosowanie znajdą postanowienia powołanej powyżej umowy z dnia 8 października 1974 r. między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 1976 r. Nr 31, poz. 178).

W myśl art. 14 ust. 1 ww. Umowy osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw będzie zwolniona od opodatkowania w drugim Umawiającym się Państwie zysku ze sprzedaży, zamiany lub innej dyspozycji walorami kapitałowymi, chyba że:

zysk został osiągnięty przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw ze sprzedaży, zamiany lub innej dyspozycji mieniem wymienionym w artykule 7 niniejszej Umowy, położonym na terytorium drugiego Umawiającego się Państwa,
osoba osiągająca zysk, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw, posiada zakład w drugim Umawiającym się Państwie i wartość majątkowa przynosząca zysk jest rzeczywiście związana z tym zakładem lub
osoba fizyczna osiągająca zysk, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw, przebywa w drugim Umawiającym się Państwie przez okres lub okresy, sięgające łącznie lub przekraczające 183 dni w ciągu roku podatkowego.

W przypadku zysków wymienionych w ust. 1 lit. a) zastosowanie mają postanowienia artykułu 7 niniejszej Umowy. W przypadku zysków wymienionych w ust. 1 lit. b) zastosowanie mają postanowienia artykułu 8 niniejszej Umowy (art. 14 ust. 2 ww. umowy).

Przy tym, użyte w ww. umowie określenie ?zyski kapitałowe? lub ?walory kapitałowe? - stosownie do art. 3 ust. 2 umowy - jeżeli z kontekstu nie wynika inaczej, będzie miało takie znaczenie, jakie ono posiada zgodnie z prawem tego Umawiającego się Państwa, którego podatek jest ustalony.

Z analizy zapisów umowy o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu wynika zatem, że przychody z kapitałów pieniężnych otrzymane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce, podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce.

Mając na uwadze powyższe, w momencie sprzedaży akcji Spółki Amerykańskiej nabytych w ramach programu akcyjnego po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód podlegający opodatkowaniu, który należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych. Opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem podlega dochód stanowiący różnicę pomiędzy uzyskanym przychodem ze zbycia akcji a kosztami uzyskania przychodów poniesionymi na nabycie akcji (zapłaconą przez Wnioskodawcę cenę realizacji opcji).

W konsekwencji, stwierdzić należy, że:

otrzymanie opcji na akcje (SOP) Spółki Amerykańskiej nie stanowi nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest bowiem związane z jakimkolwiek przysporzeniem w majątku osoby otrzymującej opcję. W momencie otrzymania opcji nie powstaje po stronie Wnioskodawcy obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych,
uzyskane przez Wnioskodawcę przysporzenie majątkowe związane z realizacją przyznanych pochodnych instrumentów finansowych, w postaci niezbywalnych opcji na akcje Spółki Amerykańskiej wynikające z udziału w programie akcyjnym stanowi przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowany 19% zryczałtowanym podatkiem w momencie realizacji instrumentu. Dochodem do opodatkowania będzie wartość rynkowa akcji spółki prawa amerykańskiego w dniu realizacji, pomniejszona o cenę realizacji opcji,
w momencie sprzedaży akcji Spółki Amerykańskiej nabytych w ramach Programu, tj. realizacji opcji (SOP) po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód podlegający opodatkowaniu, który należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych. Opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem podlega dochód stanowiący różnicę pomiędzy uzyskanym przychodem ze zbycia akcji a kosztami uzyskania przychodów poniesionymi na nabycie akcji, tj. zapłaconą przez Wnioskodawcę cenę realizacji opcji.

Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych oraz przywołanych wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego - wskazać należy, że orzeczenia te dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, jak również powołane wyroki dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia, a w przypadku zdarzenia przyszłego ? stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.