Sprzedaż następcy prawnego nieruchomości zwróconej na podstawie decyzji administracyjnej wywłaszczonej (...)

UZASADNIENIE

W dniu 27.08.2007 r. r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w nieruchomości wywłaszczonej a następnie zwróconej decyzją administracyjną.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Decyzją Nr xx z dnia 23.01.2007 r. Wojewoda, orzekł o zwrocie niezabudowanego gruntu położonego w W, przy ul. A oznaczonego jako działka ewidencyjna nr 89/1 o pow. 613 m2. Zwrotu dokonano pięciu osobom na prawach współwłasności w częściach ułamkowych, w tym Wnioskodawczyni 4/8 części.

Zwrotu wyżej wymienionego gruntu dokonano w oparciu o stosowne przepisy ustawy o gospodarce gruntami nakazującymi zwrot prawowitym właścicielom gruntów uprzednio wywłaszczonych a nie wykorzystanych na cel, jakiemu służyć miało wywłaszczenie. Jest to resztka wspólnego majątku, odzyskanego po latach, którego wywłaszczenia dokonano w latach 1974 ? 76.

Według stanu prawnego na dzień wywłaszczenia, prawo własności do przedmiotowego gruntu posiadały cztery osoby.

Wnioskodawczyni, otrzymała zwrot 4/8 części współwłasności gruntu na prawach spadkobiercy.

Wielkość działki jak również ilość współwłaścicieli wykluczają podział a żadna ze stron nie wyraziła zgody na spłatę pozostałych współwłaścicieli i samodzielnie jej zagospodarowanie, przy czym 1/8 część gruntu to powierzchnia o wielkości liczącej zaledwie 76 m#178;. Zdaniem Wnioskodawczyni, jedynym sensownym rozwiązaniem jest w tym przypadku sprzedaż działki i podział wśród współwłaścicieli uzyskanej ze sprzedaży kwoty według przysługujących im części.

Pismem z dnia 14.09.2007 r. Nr IPPB2/415-96/07-2/AS i pismem z dnia 11.10.2007 r. Nr IPPB2/415-96/07-3/AS wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia stanu faktycznego.

Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie doprecyzowując, iż przy zwrocie nieruchomości zostało zwrócone przez obecnych współwłaścicieli zwaloryzowane odszkodowanie w wysokości 10.846,45 zł. Wnioskodawczyni, jest spadkobiercą gruntu wywłaszczonego w 1976 r. i prawo do gruntu nabyła w drodze dziedziczenia ustawowego. Daty zgonu spadkodawców (daty nabycia spadku) to: 11.09.1992 r. i 13.03.1983 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż tej działki wywłaszczonej, a następnie zwróconej decyzją administracyjną podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym...

Zdaniem Wnioskodawczyni zbycie tej działki podlega opodatkowaniu tylko podatkiem od czynności cywilnoprawnej. Pobranie podatku VAT lub podatku od dochodów byłoby nieuprawnione. Ponadto uważa, że zwrot zwaloryzowanego odszkodowania jest dowodem ciągłości prawa własności do tej nieruchomości.

W dniu 26.11.2007 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną Nr IPPB2/415-96/07-5/AS, stwierdzając, iż stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 22.08.2007 r. (data wpływu 27.08.2007 r.) jest nieprawidłowe.

Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa wniesione w dniu 12.12.2007 r. (data wpływu 13.12.2007 r.), zaś odpowiedzi na ww. wezwanie udzielono pismem z dnia 10.01.2008 r. Nr IPPB2/415-96/W/07-7/AS (skutecznie doręczonym w dniu 14.01.2008 r.).

W dniu 13.02.2008 r. wpłynęła do tut. organu podatkowego skarga na ww. interpretację, w której wniesiono o uchylenie wydanej interpretacji indywidualnej.

Wyrokiem z dnia 09.07.2008 r. sygn. akt III SA/Wa 582/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację i stwierdził, że uchylona interpretacja nie może być wykonana w całości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego ? biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 09.07.2008 r. sygn. akt III SA/Wa 582/08 ? stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony przejście prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu, na jaki dokonano wywłaszczenia.

Stosownie zatem do art. 136 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261 poz. 2603 ze zm.) poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Celem jest więc przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości ? w tym przypadku następcy prawnemu poprzedniego właściciela. W przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy więc do czynienia z kreowaniem prawa własności tylko z jego przywróceniem. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie o restytucji (przywróceniu) stanu sprzed wywłaszczenia.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ? c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
   
   

Z odniesienia powyższych przepisów do przedstawionego stanu faktycznego wynika, że nie powinno się oceniać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości na rzecz Wnioskodawczyni w kategoriach nabycia, o jakim stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oddanie nieruchomości uprzednio wywłaszczonej z uwagi na to, iż nieruchomość nie została wykorzystana na cel, na który dokonano wywłaszczenia należy traktować, jako swoistą restytucję stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia.

Wobec powyższego, sprzedaż nieruchomości, zwróconej spadkobiercy, ponieważ nie została wykorzystana na cele wskazane w decyzji wywłaszczeniowej nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, także wówczas gdy sprzedaż ta została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił zwrot nieruchomości.

Stąd, sprzedaż przez Panią, jako następcy prawnego nieruchomości zwróconej na Pani rzecz na podstawie decyzji administracyjnej wywłaszczonej nieruchomości, nie stanowi źródła przychodów i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jeśli wywłaszczona nieruchomość została zwrócona na rzecz byłego właściciela lub jego spadkobiercy, to czynność ta, jest jedynie przywróceniem stanu własności sprzed wywłaszczenia więc nie może być utożsamiana z jakąkolwiek formą nabycia w rozumieniu kodeksu cywilnego. Zwrot nieruchomości nie stanowi więc nabycia nieruchomości, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec tego, sprzedaż nieruchomości, zwróconej Pani na podstawie decyzji administracyjnej, jako jednemu ze spadkobierców nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja nr 10, 09-402 Płock.

Referencje

IPPB4/415-279/09-2/MO, interpretacja indywidualna