Należy stwierdzić, iż usługa Cash-pooling-u nie została wymieniona w katalogu czynności podlegających (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 17.05.2010 r. (data wpływu 21.05.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie systemu cash pooling - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21.05.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie systemu cash pooling.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka A. (dalej jako: Wnioskodawca, Spółka) należąca do Grupy E. zamierza przystąpić do systemu wspólnego zarządzania płynnością finansową w ramach Grupy kapitałowej (tzw. system zero-balancig Cash pooling) i będzie jednym z uczestników tego systemu. Struktura Cash poolingu ma zapewnić poprawę efektywności wykorzystania środków finansowych w ramach Grupy, w tym zmniejszenie kosztów pozyskiwania zewnętrznego finansowania w bankach przez podmioty należące do Grupy.

W ramach powyższej struktury salda na rachunkach bankowych poszczególnych uczestników systemu, w tym Wnioskodawcy, prowadzone w różnych walutach będą konsolidowane na Głównym Rachunku Grupy, tzw. Master Bank Account należącym do jednego z uczestników systemu ? Spółki B. z siedzibą w Rotterdamie. Rachunki prowadzone będą przez Bank R. (dalej jako: Bank). Rachunki Główne będą służyć do kompensowania przepływów w ramach Systemu. Na koniec dnia obrachunkowego dodatnie salda z Rachunków Uczestników Systemu będą transferowane na Master Bank ACCOUNT, salda ujemne będą natomiast uzupełniane środkami znajdującymi się na Rachunku Głównym. W obu przypadkach saldo na rachunkach uczestników systemu (w tym Wnioskodawcy) na koniec dnia obrachunkowego będzie równe zeru.

W przypadku dokonywania wypłat środków z Rachunku Wnioskodawcy na MASTER ACCOUNT, otrzyma on wynagrodzenie w postaci odsetek. Jeżeli natomiast Spółka na koniec dnia obrachunkowego będzie posiadała saldo ujemne i w związku z tym otrzyma środki na jego uzupełnienie, to będzie zobowiązana do zapłaty odsetek z tego tytułu.

Obsługę systemu Cash poolingu będzie prowadził Bank, który dostarczy uczestnikom system rachunków bankowych niezbędny do obsługi Cash poolingu oraz udostępni zautomatyzowany system informatyczny do obsługi transakcji. Do obowiązków Banku będzie jednoznacznie należało prowadzenie obsługi codziennych transferów, składanie zleceń przelewów do poszczególnych Banków uczestników z ich rachunków krajowych na MASTER ACCOUNT oraz naliczanie i wypłata odsetek.

W wyniku dokonywanych transferów nie będzie dochodziło do trwałego przeniesienia środków finansowych na inny podmiot. Przekazane lub otrzymane środki zostaną bowiem w ostatecznym rozrachunku zwrócone w momencie ustalonym przez uczestników.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy dla Wnioskodawcy przychodem są kwoty odsetek otrzymanych w związku z udziałem w opisanym w stanie faktycznym Cash poolingu, a kosztem uzyskania przychodu są analogicznie zapłacone odsetki oraz wynagrodzenie zapłacone Bankowi za świadczenie usługi Cash poolingu, oraz czy pozostałe środki finansowe przelewane pomiędzy uczestnikami Cash poolingu z tytułu udziału w powyższym Systemie nie stanowią dla tych uczestników przychodów, ani kosztów ich uzyskania...
2. Czy odsetki płacone przez Wnioskodawcę w ramach umowy Cash poolingu będą podlegały ograniczeniom wynikającym z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji...
3. Czy w przypadku, gdy wypłata w ramach Cash poolingu dokonywana jest przez Bank na rzecz uczestnika posiadającego saldo dodatnie, nie będącego polskim rezydentem podatkowym, do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego (tzw. podatku u źródła) od dochodu z tytułu odsetek osiąganego przez tego nierezydenta, nie jest zobowiązany Wnioskodawca...
4. Czy w związku z uczestnictwem Wnioskodawcy w Systemie Cash poolingu, na Spółce będzie ciążył obowiązek odprowadzania podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej jako: PCC) z tytułu otrzymania środków pieniężnych, tak jak w przypadku umów pożyczek...
5. Czy usługa Cash poolingu świadczona na rzecz Wnioskodawcy, będzie w świetle ustawy o podatku od towarów i usług podlegała zwolnieniu od podatku od towarów i usług...
   
   

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W związku z uczestnictwem Spółki w Systemie Cash poolingu, na Spółce nie ciąży obowiązek rozliczania podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu usług świadczonych przez Bank, ponieważ usługi te nie mieszczą się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu PCC.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 68, poz. 450 ze zm., dalej jako: ustawa o PCC), podatkowi temu podlegają następujące czynności prawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki,
• umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki (akty założycielskie).
  
  

Art. 1 ustawy o PCC zawiera zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu. Oznacza to, iż opodatkowaniu podatkiem PCC podlegają wyłącznie czynności wymienione w powyższym katalogu. Zamknięty i wyczerpujący charakter zaprezentowanego powyżej katalogu czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu PCC potwierdzają jednoznacznie liczne interpretacje organów podatkowych (patrz np. interpretacja z dnia 30.07.2009 r., sygn. ITPB2/436-83/09/BK).

System Cash poolingu oraz umowa Cash poolingu są zbliżone w swojej konstrukcji do umowy pożyczki, jednakże, jak w skazano powyżej, nie zawierają jednocześnie niektórych jej istotnych elementów.

W myśl art. 720 ustawy z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Umowa Cash poolingu jest natomiast umową nienazwaną, umożliwiającą kompensatę niedoborów środków przedsiębiorstw należących do danej Grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej Grupy oraz korzystne zagospodarowanie nadwyżki posiadanych środków. W przypadku Cash poolingu mamy do czynienia przynajmniej z trzema podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz Bankiem. Z tytułu uczestnictwa w Cash poolingu dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik Cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest Główny Rachunek Grupy MASTER BANK ACCOUNT, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników Cash poolingu.

W świetle powyższego, należy stwierdzić, iż usługa polegająca na zarządzaniu płynnością finansową uczestników umowy Cash poolingu nie została wymieniona w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy Cash pooling nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Powyższe stanowisko zostało wielokrotnie potwierdzone w interpretacjach przepisów prawa podatkowego, wydanych przez Ministra Finansów (patrz np.: interpretacja z 22.12.2009 r., sygn. IPPB2/436-483/09-2/AF, interpretacja z 12.06.2008 r., sygn. IBPB2/436-62/08/MZ).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 09 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki;
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne ( art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy podkreślić, iż umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash pooling, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. ?Cash pooling? polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej.

Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku ?cash poolingu? mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową ?cash pooling? nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując, należy stwierdzić, iż usługa Cash-pooling-u nie została wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, czynności dokonywane w ramach usługi Cash-pooling-u nie będą podlegały opodatkowaniu ww. podatkiem zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. A zatem, na Wnioskodawcy z tytułu uczestnictwa w systemie Cash poolingu nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w powyższym podatku.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Referencje

IBPB2/436-62/08/MZ, interpretacja indywidualna

ILPB2/436-215/10-2/MK, interpretacja indywidualna

IPPB2/436-483/09-2/AF, interpretacja indywidualna