Spółka wnosi o potwierdzenie, że w przedstawionym stanie faktycznym Umowa Zero balancing Cash Pooling (...)

Spółka wnosi o potwierdzenie, że w przedstawionym stanie faktycznym Umowa Zero balancing Cash Pooling nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 11.12.2008 r. (data wpływu 15.12.2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 30.01.2009 r. (data nadania 03.02.2009 r., data wpływu 05.02.2009 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-470/ 08-2/AF z dnia 22.01.2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy zero balancing cash pooling - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15.12.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy zero balancing cash pooling.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka (Klient) zamierza zawrzeć umowę z S. S.A. Oddział w Polsce (dalej: ?Bank?) na świadczenie usług polegających na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową w ramach grupy kapitałowej - tzw. Umowę Zero Balancing Cash Pooling (dalej: ?Umowa?).

Stronami Umowy będą spółki wchodzące wraz ze Spółką w skład grupy kapitałowej (dalej: ?Uczestnicy?). Będą to zarówno polscy rezydenci podatkowi, jak podmioty nie posiadające rezydencji podatkowej w Polsce.

Spółka oraz pozostałe spółki z grupy kapitałowej zawierają z Bankiem odrębne umowy bieżących rachunków bankowych. Na prowadzonych na tej podstawie rachunkach Bank przechowuje środki pieniężne spółek i dokonuje na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych.

Dodatkowo Uczestnicy zawierają z Bankiem indywidualne umowy kredytu w rachunku bieżącym, na podstawie których Bank oddaje im do dyspozycji określoną kwotę pieniężną, którą Uczestnicy zobowiązani są zwrócić wraz z odsetkami we wskazanym terminie.

Stosownie do postanowień Umowy Spółka oraz Uczestnicy udzielają Bankowi poręczenia za wszelkie zobowiązania wynikające z Umowy, jak również za zadłużenia powstałe na skutek wykorzystania kredytu na każdym z rachunków z osobna, jak i na wszystkich rachunkach bieżących razem. Uczestnicy zobowiązują się do nie przekraczania limitów udzielonych kredytów.

Bank będzie otrzymywał wynagrodzenie z tytułu świadczenia usługi Czas Poolingu.

W ramach Umowy jeden z Uczestników zostaje wybrany tzw. Pool Leaderem. Pool Leader jest francuskim rezydentem podatkowym. Pozostali Uczestnicy upoważniają go do spłaty w ich imieniu i na ich rzecz zobowiązań wobec Banku wynikających z udzielonych poręczeń co w konsekwencji oznacza, iż upoważniają Pool Leadera do spłaty sald ujemnych na rachunkach bieżących. Ponadto, Pool Leader upoważniony jest również do udzielania Bankowi poręczeń na rzecz i w imieniu Uczestników. Dodatkowo zgodnie z Umową Pool Leader sprawuje nadzór nad wzajemnymi rozliczeniami w ramach struktury.

Każdego dnia roboczego o określonej godzinie Bank ustala salda na rachunkach. W przypadku, gdy na rachunku któregoś z Uczestników Umowy wystąpi saldo ujemne, Bank przelewa na ten rachunek z rachunku Pool Leadera kwotę w wysokości powyższego salda ujemnego. W przypadku, gdy na rachunku któregoś z Uczestników Umowy wystąpi saldo dodatnie, Bank przelewa kwotę salda dodatniego na rachunek Pool Leadera. (Tytułami prawnymi do wykonania powyższych przelewów są wzajemne poręczenia Uczestników Umowy).

Powyższe przelewy będą dokonywane bez konieczności składania dodatkowych dyspozycji przez Uczestników Umowy i Pool Leadera.

Powyższe oznacza, iż w ramach umowy dochodzi do faktycznych przepływów pieniężnych pomiędzy rachunkiem Pool Leadera a rachunkami Uczestników Umowy.

W przypadku, gdy po dokonaniu wyżej wskazanych przelewów, na rachunku Pool Leadera powstanie saldo dodatnie. Bank będzie naliczał odsetki od tego salda w wysokości ?. % za każdy dzień utrzymywania się tego salda. W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca Bank uzna tymi odsetkami rachunek Pool Leadera.

Natomiast jeżeli na rachunku Pool Leadera powstanie saldo ujemne, Bank będzie pobierał odsetki od tego salda w wysokości ? % za każdy dzień utrzymywania się tego salda. W ostatnim dniu roboczym każdego miesiąca Bank obciąży tymi odsetkami rachunek Pool Leadera.

Dodatkowo stosownie do postanowień Umowy, Bank nalicza odsetki za każdy dzień utrzymywania się wierzytelności z tytułu subrogacji wobec zadośćuczynienia względem Banku, których podstawą są udzielone przez Uczestników poręczenia.

Ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca Bank dokonuje rozliczenia odsetek zgodnie z algorytmem załączonym do Umowy. W konsekwencji, odsetki powstałe na skutek utrzymywania się salda ujemnego na rachunku Pool Leadera podlegają podziałowi poprzez odpowiednie Obciążenie rachunków Uczestników Umowy.

Również ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca Bank dokona rozliczenia odsetek powstałych na skutek subrogacji wobec zadośćuczynienia zobowiązaniom względem Banku obciążając kolejno rachunki Uczestników (z wyjątkiem rachunku Pool Leadera), którzy stali się dłużni z powyższego tytułu oraz z tytułu wykonania Umowy i uznając tymi kwotami rachunek Pool Leadera. Następnie Bank obciąży rachunek Pool Leadera powstałymi w powyższy sposób odsetkami i uzna nimi rachunki tych Uczestników, którzy stali się wierzycielami z tytułu sald dodatnich powstałych na rachunku Pool Leadera po dokonaniu przelewów środków na koniec każdego dnia roboczego. Rachunki Uczestników zostaną również uznane odsetkami z tytułu subrogacji wobec zadośćuczynienia zobowiązaniom względem Banku wynikających z poręczeń.

Pismem z dnia 22.01.2009 r. Nr IPPB2/436-470/08-2/AF wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

  • przesłanie pełnomocnictwa lub innego dokumentu, z którego wynika prawo do występowania w imieniu wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego przez Panią A wraz ze wskazaniem adresu do doręczeń osoby reprezentującej,
  • wskazanie, czy interpretacja przepisów prawa podatkowego ma być udzielona w zakresie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, czy ustawy Ordynacja podatkowa. W złożonym wniosku zakreślono w części D.2 poz. 41 ? Podatek od czynności cywilnoprawnych oraz Poz. 43 - Ordynacja podatkowa, natomiast z analizy złożonego wniosku wynika, iż chodzi wyłącznie o podatek od czynności cywilnoprawnych.
  • Jeżeli zakres interpretacji ma dotyczyć ustawy Ordynacja podatkowa to należy przedstawić stan faktyczny (zdarzenie przyszłe), sprecyzować pytanie, przedstawić własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) oraz uiścić dodatkową opłatę.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie, pismem z dnia 30.01.2009 r. (data nadania 03.02.2009 r., data wpływu 05.02.2009 r.) przesyłając upoważnienie dla Pani A do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego wraz z wypisem KRS. Wnioskodawca wskazał, iż adresem do doręczeń jest adres Spółki.

Wnioskodawca wyjaśnił, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczy wyłącznie podatku od czynności cywilnoprawnych ? pomyłkowo zaznaczono we wniosku poz. 43 oraz w poz. 45 powołano się na Ordynację podatkową (art. 86 § 1).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Spółka wnosi o potwierdzenie, że w przedstawionym stanie faktycznym Umowa Zero balancing Cash Pooling nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm., dalej ?ustawa pcc?) podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

  1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  2. umowy pożyczki,
  3. umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  4. umowy dożywocia,
  5. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  6. ustanowienie hipoteki,
  7. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności,
  8. umowy depozytu nieprawidłowego,
  9. umowy spółki (akty założycielskie).


Ponadto podatkowi podlegają zmiany powyższych umów, jeśli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania tym podatkiem oraz orzeczenia sądów, w tym sądów polubownych, oraz ugody, jeśli wywołują one takie same skutki prawne, jak wymienione powyżej czynności cywilnoprawne.

W związku z powyższym opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie enumeratywnie wymienione w ustawie czynności cywilnoprawne.

Spółka stoi na stanowisku, że czynność polegająca na zarządzaniu płynnością finansową danej grupy kapitałowej na podstawie umowy cash poolingu, która nie znajduje odpowiednika w Kodeksie Cywilnym, pozostając umową nienazwaną, nie mieści się w zamkniętym katalogu art. 1 ust. 1 ustawy pcc.

Umowa na celu zwiększenie efektywności działalności gospodarczej prowadzonej przez posiadaczy rachunków poprzez zoptymalizowanie kosztów zaciągniętego kredytu i odpowiednie wykorzystanie sumy dziennych sald na rachunkach bankowych posiadaczy rachunków. Każdy z posiadaczy rachunków przystępując do umowy zakłada, że uczestnictwo w Umowie przyczyni się do zmniejszenia obciążeń z tytułu odsetek od kredytu przyznanego przez Bank danemu posiadaczowi rachunku oraz pozwoli na uzyskanie większych przychodów z tytułu odsetek od środków zgromadzonych w banku na rachunku bieżącym.

Treść Umowy, zdaniem Spółki, nie pozwala jej zidentyfikować, jako czynności cywilnoprawnej znajdującej się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Analogiczne stanowisko zajęły wielokrotnie organy podatkowe. Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 22 lutego 2006 r. (PMO/436-18/2006/UM/16377) stwierdził, że ?podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne enumeratywnie wymienione w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Umowy nienazwane, a także czynności cywilnoprawne nie wymienione w ustawie nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Umowa Cash pooling nie została wymieniona w tym przepisie, nie będzie ona z tego względu podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych?.

Stanowisko to wyraził również wcześniej Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 17 lutego 2006 r. (1471/DC/436/59/05/HB) ? ?czynność polegająca na zarządzaniu płynnością finansową danej grupy kapitałowej na podstawie umowy cash poolingu, która nie znajduje odpowiednika w kodeksie cywilnym, pozostając umową nienazwaną, nie mieści się w zamkniętym katalogu art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?.

Spółka dodatkowo pragnie podkreślić, że zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług czynności polegające na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową grupy kapitałowej (cash pooling) stanowią usługę pośrednictwa finansowego świadczoną przez banki (grupowanie PKWiU 65.23.10-00.00 usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej niesklasyfikowane). Zdaniem Spółki fakt ten potwierdza, iż usługi składające się na usługę cash poolingu nie mieszczą się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

  1. następujące czynności cywilnoprawne:
    1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
    2. umowy pożyczki,
    3. (uchylona),
    4. umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
    5. umowy dożywocia,
    6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat lub dopłat,
    7. (uchylona),
    8. ustanowienie hipoteki,
    9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
    10. umowy depozytu nieprawidłowego,
    11. umowy spółki;
  2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
  3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Umowa Cash pooling to nowoczesna forma efektywnego zarządzania finansami grupy podmiotów powiązanych. Cash pooling polega na koncentrowaniu środków z jednostkowych rachunków (sald) poszczególnych jednostek (rachunki uczestników) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą przy wykorzystaniu korzyści skali. Umowa cash pooling ma na celu zwiększenie efektywności działalności gospodarczej prowadzonej przez uczestniczące w niej podmioty dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu sumy dziennych sald (dodatnich i ujemnych) na rachunkach bankowych każdego z nich. Dzięki temu rozwiązaniu wynik odsetkowy grupy jest korzystniejszy niż w przypadku oddzielnego inwestowania nadwyżek i ponoszenia kosztów finansowania przez posiadaczy poszczególnych rachunków w tym systemie.

Przedstawiona we wniosku Spółki konstrukcja cash pooling, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Cash pooling polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik Cash pooling posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników Cash pooling.

Reasumując należy stwierdzić, iż czynności dokonywane w ramach Umowy Zero balancing Cash Pooling nie należą do katalogu czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i tym samym nie podlegają opodatkowaniu.

Opłata od wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 11.12.2008 r.(data wpływu 15.12.2008 r.) została zaś wniesiona w wysokości 45 zł. W związku z wystąpieniem we wniosku jednego zdarzenia przyszłego część uiszczonej w dniu 11.12.2008 r. opłaty ? w wysokości 5 zł, zostanie zwrócona na wskazany we numer rachunku bankowego:

xxxx

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.


Referencje

ILPB2/436-272/09-2/AJ, interpretacja indywidualna

IPPB2/436-430/09-2/MZ, interpretacja indywidualna

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika