Darowizna wierzytelności z tytułu pożyczek pieniężnych, których mąż udzielił spółce z ograniczoną (...)

UZASADNIENIE

W dniu 29.12.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie darowizny w postaci wierzytelności z tytułu pożyczek pieniężnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Mąż Wnioskodawcy planuje dokonanie na rzecz Wnioskodawcy darowizny. Przedmiotem darowizny będą wierzytelności z tytułu pożyczek pieniężnych, których mąż udzielił spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, wraz z niewypłaconymi odsetkami od tych pożyczek, naliczonymi do wyniku finansowego, lecz nienaliczonymi do kosztów uzyskania przychodów. Po dokonaniu darowizny Wnioskodawca stanie się wierzycielem spółki z ograniczoną z tytułu udzielonych pożyczek oraz należnych, ale niewypłaconych odsetek. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może zostać przekształcona w spółkę komandytową lub spółkę komandytową-akcyjną. Obecnie mąż jest wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Po przekształceniu mąż może być wspólnikiem spółki komandytowej lub spółki komandytowo-akcyjnej lub też może być wspólnikiem innej spółki komandytowej lub spółki komandytowo-akcyjnej, która to spółka może być wspólnikiem spółki komandytowej lub spółki komandytowo-akcyjnej powstałej z przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni będzie musiała zapłacić podatek od spadków i darowizn od uzyskanej darowizny w postaci wierzytelności z tytułu pożyczek pieniężnych, których mąż udzielił spółce ograniczoną odpowiedzialnością, wraz z niewypłaconymi odsetkami od tych pożyczek, naliczonymi do wyniku finansowego, lecz nienaliczonymi do kosztów uzyskania przychodów... Pytanie dotyczy również stanu po przekształceniu spółki z ograniczona odpowiedzialnością w spółkę komandytową lub spółkę komandytowo-akcyjną.

Czy Wnioskodawczyni będzie musiała zapłacić od otrzymanych w drodze darowizny wierzytelności podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)...

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. Wniosek w zakresie podatku od spadków i darowizn zostanie rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wnioskodawczyni uważa, że od otrzymanych w drodze darowizny wierzytelności nie będzie nie będzie musiała zapłacić podatku pcc, ponieważ otrzymanie wierzytelności w drodze darowizny nie jest zawarte w katalogu czynności podlegających podatkowi pcc, wyliczonych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym od 01.01.2009 r. podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienia hipoteki,
9. ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Ponadto na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy podatkowi podlegają także zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W zakresie przedmiotowym ustawy zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 3 mieszczą się także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni otrzyma od męża w drodze darowizny wierzytelności z tytułu pożyczek pieniężnych, których mąż udzielił spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, wraz z niewypłaconymi odsetkami od tych pożyczek, naliczonymi do wyniku finansowego, lecz nienaliczonymi do kosztów uzyskania przychodów lub też powyższą darowiznę otrzyma po przekształceniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę komandytową lub spółkę komandytowo-akcyjną.

Stosownie do art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny rozumie się zobowiązanie darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny ? jako czynności nieodpłatnej ? jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

W wyniku zawarcia umowy darowizny może dochodzić do określonych zmian w położeniu prawno-majątkowym darczyńcy i obdarowanego. Przedmiotem darowizny mogą bowiem strony uczynić wszelkie postacie zwolnienia obdarowanego od określonych zobowiązań. Może to nastąpić w drodze zrzeczenia się przez darczyńcę wierzytelności, jaka służyła mu w stosunku do obdarowanego lub poprzez przejęcie długu obdarowanego względem osoby trzeciej, będącej jego wierzycielem. Darczyńca może wreszcie wypełnić zobowiązanie ciążące na obdarowanym względem osoby trzeciej. Nie jest przy tym konieczne, aby dokonanie darowizny łączyło się z bezpośrednim transferem darowanego przedmiotu z masy majątkowej darczyńcy do majątku obdarowanego. Transfer ten bowiem może mieć miejsce między masą majątkową osoby trzeciej a obdarowanym. Wystarczy bowiem, że świadczenie spełnione faktycznie przez inna osobę zostanie następnie skompensowane wartościami pochodzącymi z majątku darczyńcy. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Oświadczenie darczyńcy, zgodnie z art. 890 Kodeksu cywilnego, powinno być złożone w formie aktu notarialnego, przy czym umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy podstawę opodatkowania stanowi w tym przypadku wartość długów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego. Obowiązek podatkowy przy umowie darowizny powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnych tj. w dniu zawarcia umowy darowizny i stosownie do art. 4 pkt 3 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży na obdarowanym. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 lit b) ww. ustawy stawki podatku od umów darowizny wynoszą przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych ? 1%.

Jednakże w przypadku, gdy przedmiotem umowy jest darowizna, z którą nie jest związany żaden dług i ciężar lub zobowiązanie darczyńcy, to opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie będzie miało miejsca. Wynika to stąd, że zabraknie - niezbędnej dla powstania podatku - podstawy opodatkowania. Jeżeli zatem obdarowany nie przejmie na siebie długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, to taka umowa darowizny nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W przedmiotowej sprawie, w opisie przedstawionego zdarzenia przyszłego Wnioskodawczyni nie wskazała długów i ciężarów albo zobowiązań, które w wyniku umowy darowizny przejmowałaby obdarowana.

Reasumując, należy więc stwierdzić, iż darowizna wierzytelności z tytułu pożyczek pieniężnych, których mąż udzielił spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, wraz z niewypłaconymi odsetkami od tych pożyczek, naliczonymi do wyniku finansowego, lecz nienaliczonymi do kosztów uzyskania przychodów, jak również darowizna otrzymana po przekształceniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę komandytową lub spółkę komandytowo-akcyjną nie należy do katalogu czynności cywilnoprawnych wskazanych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i tym samym nie podlega opodatkowaniu. Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych mogą podlegać natomiast czynności cywilnoprawne, w związku z zawarciem których sporządzono umowę, o ile są to czynności wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.