Czy zawarcie (i) Umowy nabycia Wierzytelności pożyczkowej, (ii) Umowy pożyczki i (iii) dokonanie potrącenia (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 20.09.2013 r. (data wpływu 23.09.2013 r.) uzupełniony pismem z dnia 06.12.2013 r. (data nadania 06.12.2013 r., data wpływu 09.12.2013 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-520/13-2/LS; IPPB3/423-756/13-2/DP z dnia 28.11.2013 r. (data nadania 29.11.2013 r., data doręczenia 02.12.2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki jest:

• prawidłowe ? w sytuacji gdy środki pieniężne będą znajdowały się za granicą i umowa zostanie zawarta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  

• nieprawidłowe ? w pozostałej części.
  
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 23.09.2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: ?Spółka? lub ?Wnioskodawca?) jest spółką kapitałową prawa polskiego. Wyłącznym udziałowcem Spółki jest S. S.à.r.l. (dalej: ?Udziałowiec?), utworzona według prawa luksemburskiego z siedzibą na terytorium Luksemburga.

Spółka została powołana m.in. w celu prowadzenia działalności finansowej. W związku z tym, Spółka ma zamiar nabyć od Udziałowca wierzytelność pożyczkową (lub wierzytelności pożyczkowe) przysługującą temu Udziałowcowi w stosunku do jego 100% spółki zależnej z siedzibą poza Polską (dalej: ?Wierzytelność pożyczkowa?). Nabycie Wierzytelności pożyczkowej zostanie potwierdzone umową (dalej: ,,Umowa nabycia?), która zostanie podpisana zagranicą i podlegać będzie prawu obcemu. Niewykluczone, że Spółka nie będzie dysponować wystarczającymi środkami finansowymi do zakupu przedmiotowej wierzytelności. W związku z tym Spółka planuje sfinansowanie zakupu Wierzytelności pożyczkowej w drodze zaciągnięcia od Udziałowca pożyczki. Zaciągnięcie pożyczki od Udziałowca zostanie potwierdzone umową pożyczki (dalej: ?Umowa pożyczki?).

W takim przypadku (tj. gdy Spółka celem nabycia Wierzytelności pożyczkowej, jaką Udziałowiec ma wobec innego podmiotu zaciągnie zobowiązanie pożyczkowe na sfinansowanie tego zakupu) w celu uproszczenia rozliczeń pomiędzy stronami wynikających z Umowy nabycia i Umowy pożyczki, Spółka oraz Udziałowiec dokonają potrącenia (kompensaty) wzajemnych wierzytelności, tj. (i) wierzytelności przysługującej Udziałowcowi na podstawie Umowy nabycia o zapłatę przez Spółkę ceny za nabycie Wierzytelności pożyczkowej z (ii) wierzytelnością przysługującą Spółce na podstawie Umowy pożyczki o wydanie przez Udziałowca przedmiotu umowy pożyczki, tj. pieniędzy. W konsekwencji, w związku z przedmiotowymi operacjami pomiędzy Spółką oraz Udziałowcem nie dojdzie do fizycznego przepływu środków pieniężnych, niemniej jednak zobowiązanie Spółki tytułu ceny za nabytą Wierzytelność pożyczkową zostanie efektywnie uregulowane.

Spółka w przyszłości może dokonać odpłatnego zbycia Wierzytelności pożyczkowej na rzecz podmiotu powiązanego bądź niepowiązanego.

Pismem z dnia 28.11.2013 r. nr IPPB2/436-520/13-2/LS; IPPB3/423-756/13-2/DP wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

• doprecyzowanie przedstawionego zdarzenia przyszłego poprzez wskazanie:
  • gdzie wykonywane były prawa majątkowe w chwili zawarcia umowy nabycia wierzytelności pożyczkowej (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy też terytorium innego państwa),
    
  • wskazanie miejsca zawarcia umowy pożyczki (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czy też terytorium innego państwa),
  • określenie gdzie będą znajdowały się środki pieniężne w chwili zawarcia umowy pożyczki (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czy też terytorium innego państwa),

• dokonanie opłaty w kwocie 80 zł oraz udokumentowanie powyższej wpłaty.
  
  
  

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 02.12.2013 r. Pismem z dnia 06.12.2013 r. (data nadania 06.12.2013 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w wyznaczonym terminie. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

Jak Wnioskodawca wskazał we Wniosku, umowa nabycia wierzytelności pożyczkowej nie została jeszcze zawarta, ale ma zostać zawarta w przyszłości. Jednocześnie, mając na uwadze, że wierzytelność pożyczkowa na moment, w którym Wnioskodawca dokona nabycia tej wierzytelności istnieć będzie pomiędzy dwoma podmiotami niemającymi siedziby na terytorium Polski (zarówno wierzyciel, od którego Wnioskodawca nabędzie wierzytelność pożyczkową jak i dłużnik z tytułu tej wierzytelności pożyczkowej są podmiotami zagranicznymi) to prawa z niej wynikające na moment zawarcia umowy nabycia tej wierzytelności będą wykonywane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Umowa pożyczki, której Wnioskodawca stanie się stroną w chwili nabycia wierzytelności pożyczkowej została zawarta poza granicami Rzeczypospolitej Polski.

Jednocześnie w odniesieniu do umowy pożyczki, którą Wnioskodawca ma zamiar zawrzeć celem rozliczenia ceny nabycia za wierzytelność pożyczkową to ta umowa pożyczki, jak wskazał we Wniosku Wnioskodawca, zostanie zawarta z udziałowcem Wnioskodawcy. A zatem zgodnie z art. 9 ust. 10 pkt i) Ustawy o PCC, który stanowi, że zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej wprost na podstawie ww. przepisu ta umowa pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC, stąd też bez znaczenia pozostaje fakt gdzie będzie zawarta ta umowa pożyczki (Wnioskodawca nie może wykluczyć zawarcia tej umowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niemniej jak Wnioskodawca wskazał powyżej pozostaje to bez znaczenia, bowiem pożyczki od udziałowców podlegają zwolnieniu z opodatkowania PCC).

Umowa pożyczki, którą Wnioskodawca ma zamiar zawrzeć celem rozliczenia ceny nabycia za wierzytelność pożyczkową jak wskazał we Wniosku Wnioskodawca zostanie zawarta z udziałowcem Wnioskodawcy. A zatem zgodnie z art. 9 ust. 10 pkt i) Ustawy o PCC, który stanowi, że zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej wprost na podstawie ww. przepisu ta umowa pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC. Stąd też bez znaczenia pozostaje fakt gdzie będą znajdowały się środki pieniężne z tytułu tej umowy pożyczki na moment jej zawarcia (jednocześnie z uwagi na schemat planowany rozliczeń należałoby przyjąć, że środki z tytułu tej umowy pożyczki będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

W związku z przedstawionym powyżej zdarzeniem przyszłym Spółka prosi o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy w momencie odpłatnego zbycia lub spłaty Wierzytelności pożyczkowej Spółka będzie uprawniona do ujęcia w kosztach uzyskania przychodów wydatków na nabycie tej wierzytelności tj. ceny nabycia, która zostanie potrącona z kwotą wierzytelności przysługującej Spółce o wydanie przez Udziałowca przedmiotu Umowy pożyczki, o ile wydatki te nie zostaną wcześniej zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w momencie spłaty wierzytelności?
2. Czy zawarcie (i) Umowy nabycia Wierzytelności pożyczkowej, (ii) Umowy pożyczki i (iii) dokonanie potrącenia w wyniku, którego dojdzie do potrącenia ceny nabycia wierzytelności z kwotą wierzytelności przysługującej Spółce o wydanie przez Udziałowca przedmiotu Umowy pożyczki skutkować będzie obowiązkiem zapłaty PCC przez Spółkę?
   
   

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zdaniem Spółki zawarcie (i) Umowy nabycia Wierzytelności pożyczkowej, (ii) Umowy pożyczki i (iii) dokonanie potrącenia w wyniku, którego dojdzie do potrącenie ceny nabycia wierzytelności z kwotą wierzytelności przysługującej Spółce o wydanie przez Udziałowca przedmiotu Umowy pożyczki nie będzie skutkować obowiązkiem zapłaty PCC przez Spółkę.

Uzasadnienie

1. Pożyczka od udziałowca
   
   

Zgodnie z art. 9 ust. 10 pkt i) Ustawy o PCC, zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej.

Wobec powyższego, Umowa pożyczki, która ma być zawarta pomiędzy Spółką a Udziałowcem wprost na podstawie ww. przepisu nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC.

Podsumowanie

Mając na uwadze przytoczone powyżej argumenty, zdaniem Spółki zawarcie (i) Umowy nabycia Wierzytelności pożyczkowej, (ii) Umowy pożyczki i (iii) umowy potrącenia w wyniku, której dojdzie do potrącenia ceny nabycia wierzytelności z kwotą wierzytelności przysługującej Spółce o wydanie przez Udziałowca przedmiotu Umowy pożyczki nie będzie skutkować obowiązkiem zapłaty PCC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego w sytuacji gdy środki pieniężne będą znajdowały się za granicą i umowa zostanie zawarta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się za prawidłowe, natomiast w pozostałej części za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. ? Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Należy wskazać iż w ustawie przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
   
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • (uchylone),
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
     
     

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Natomiast w przypadku, gdy umowy pożyczki nie podlegają wyłączeniu z opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy i zostaną udzielone przez wspólnika (udziałowca) spółce kapitałowej, wówczas znajduje zastosowanie zwolnienie, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. i) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. i) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez wspólnika spółce kapitałowej.

Przez spółkę kapitałową rozumie się zgodnie z art. 1a pkt 2 spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną lub europejską.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że G. Sp. z o.o. (dalej: ?Spółka? lub ?Wnioskodawca?) jest spółką kapitałową prawa polskiego. Wyłącznym udziałowcem Spółki jest S. S.à.r.l. (dalej: ?Udziałowiec?), utworzona według prawa luksemburskiego i z siedzibą na terytorium Luksemburga. Spółka została powołana m.in. w celu prowadzenia działalności finansowej. W związku z tym, Spółka ma zamiar nabyć od Udziałowca wierzytelność pożyczkową (lub wierzytelności pożyczkowe) przysługującą temu Udziałowcowi w stosunku do jego 100% spółki zależnej z siedzibą poza Polską (dalej: ?Wierzytelność pożyczkowa?). Nabycie Wierzytelności pożyczkowej zostanie potwierdzone umową (dalej: ,,Umowa nabycia?), która zostanie podpisana zagranicą i podlegać będzie prawu obcemu. Niewykluczone, że Spółka nie będzie dysponować wystarczającymi środkami finansowymi do zakupu przedmiotowej wierzytelności. W związku z tym Spółka planuje sfinansowanie zakupu Wierzytelności pożyczkowej w drodze zaciągnięcia od Udziałowca pożyczki. Zaciągniecie pożyczki od Udziałowca zostanie potwierdzone umową pożyczki (dalej: ?Umowa pożyczki?). Umowa pożyczki, której Wnioskodawca stanie się stroną w chwili nabycia wierzytelności pożyczkowej została zawarta poza granicami Rzeczypospolitej Polski. Wnioskodawca nie może wykluczyć zawarcia tej umowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z uwagi na schemat planowany rozliczeń należałby przyjąć, że środki z tytułu tej umowy pożyczki będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy pożyczka jest udzielona przez udziałowca spółce kapitałowej a środki pieniężne będą znajdowały się za granicą i umowa zostanie zawarta za granicą, umowa pożyczki nie będzie podlegała opodatkowaniu na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ? w takiej sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 9 pkt 10 lit. i) ww. ustawy. Natomiast w sytuacji gdy pożyczka jest udzielona przez udziałowca spółce kapitałowej a środki pieniężne będą znajdowały się za granicą i umowa zostanie zawarta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wówczas powyższa czynność co do zasady będzie podlegała opodatkowaniu ale będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 9 pkt 10 lit. i) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto organ podatkowy wskazuje, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różnić się od stanu faktycznego, który wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.