należy wskazać, iż nabycie własności rzeczy i praw majątkowych tytułem zachowku następuje z chwilą (...)

należy wskazać, iż nabycie własności rzeczy i praw majątkowych tytułem zachowku następuje z chwilą wykonania tego prawa, tj. wypłaty zachowku lub jego części. Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, o ile spełni wszystkie wymienione w tym przepisie warunki. Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 w terminie 6-miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Wnioskodawca zgłoszenie w powyższym zakresie winien składać każdorazowo na formularzu SD-Z2, w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, czyli wypłaty kolejnej raty zachowku. Zgodnie z treścią rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 ze zm.) Wnioskodawca nie ma obowiązku dołączania do zgłoszenia SD-Z2 dokumentów potwierdzających wypłatę zachowku.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 24.02.2010 r. (data wpływu 01.03.2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 24.05.2010 r. (data nadania 24.05.2010 r., data wpływu 27.05.2010 r.) na wezwanie z dnia 19.05.2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie:

  • zwolnienia z opodatkowania wypłaconego zachowku i terminu zgłoszenia nabycia rzeczy lub praw majątkowych - jest prawidłowe,
  • obowiązku złożenia zgłoszenia o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-Z1 oraz przedstawienia dowodów bankowych dokumentujących wypłatę zachowku - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 01.03.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania zachowku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Małżonka Wnioskodawcy, która zmarła w dniu 04.05.2005 r., Ewa Krystyna Z., pozostawiła testament, powołując do spadku po sobie zstępnych rodzeństwa (bratanków i bratanice - II grupa podatkowa). Sąd Rejonowy stwierdził nabycie spadku po zmarłej małżonce przez zstępnych rodzeństwa. Wnioskodawca nie uzyskał prawa do spadku.

Następnie ww. Sąd postanowieniem z dnia 14.05.2009 r., dokonał działu spadku i zniesienia współwłasności. Wnioskodawca otrzymał swoją część spadku z majątku wspólnego.

Na podstawie art. 991 Kodeksu cywilnego Wnioskodawca wystąpił do Sądu z pozwem o tzw. ?zachowek?. Po toczącym się postępowaniu Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 07.01.2010 r. zasądził od spadkobierców na rzecz Wnioskodawcy kwotę 66.518 zł tytułem ?zachowku?, jako część spadku wynikającą z działu spadku z mocy ustawy o dziale spadku.

Pismem z dnia 19.05.2010 r. wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia poprzez:

  • sprecyzowanie zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku poprzez wskazanie, czy kwota 66.518 zł została przyznana Wnioskodawcy jako spłata z tytułu dokonanego działu spadku i zniesienia współwłasności, czy też wypłacona tytułem zachowku.

W przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca wskazał bowiem, iż nie uzyskał praw do spadku po zmarłej żonie. Następnie Sąd dokonał działu spadku i zniesienia współwłasności. Wnioskodawca otrzymał swoją część z majątku wspólnego. Na podstawie art. 991 Kodeksu cywilnego Wnioskodawca wystąpił z pozwem o tzw. ?zachowek?. Sąd zasądził od spadkobierców na rzecz Wnioskodawcy ww. kwotę tytułem ?zachowku? jako część spadku wynikającą z działu spadku z mocy ustawy o dziale spadku. Dlatego też Organ prosi o sprecyzowanie z jakiego tytułu została Wnioskodawcy zasądzona wyrokiem Sądu ww. kwota od spadkobierców,

  • jeżeli interpretacja przepisów prawa podatkowego ma dotyczyć zasądzonej na rzecz Wnioskodawcy kwoty zachowku to Organ prosi o przedstawienie własnego stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego odnośnie pytania dotyczącego złożenia zeznania ? zgłoszenia SD-Z2, czy SD-3,
  • jeżeli interpretacja przepisów prawa podatkowego ma dotyczyć zasądzonej na rzecz Wnioskodawcy kwoty tytułem działu spadku oraz zniesienia współwłasności, to należy wskazać, czy interpretacja przepisów prawa podatkowego ma być udzielona w zakresie podatku od spadków i darowizn, czy też w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Jeżeli interpretacja przepisów prawa podatkowego ma dotyczyć podatku od czynności cywilnoprawnych to Organ prosi o sprecyzowanie pytania przyporządkowanego do przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego,
  • jeżeli interpretacja przepisów prawa podatkowego będzie dotyczyła dwóch zdarzeń przyszłych, tj. jednego w zakresie podatku od spadków i darowizn i jednego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych to należy uiścić dodatkową opłatę w wysokości 40 zł na rachunek bankowy Izby Skarbowej w Warszawie i doręczenie kserokopii dowodu uiszczenia opłaty do tut. Organu.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 21.05.2010 r. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie pismem z dnia 24.05.2010 r. (data nadania 24.05.2010 r., data wpływu 27.05.2010 r.) informując, iż zapytanie dotyczy stanu faktycznego oraz tylko i wyłącznie tzw. zachowku. Kwota 66.518 zł, jako zachowek po zmarłej żonie Ewie Krystynie M., został zasądzony na podstawie wyroku Sądu Rejonowego we W. ? I Wydział Cywilny ? z dnia 7 stycznia 2010 r. (odpis w załączeniu).

Dział spadku oraz zniesienie współwłasności odbył się zgodnie z testamentem pozostawionym przez małżonkę i z tego tytułu Wnioskodawca nie ma żadnych wątpliwości dotyczących regulacji podatkowych.

Zachowek po zmarłej żonie w kwocie 66.518 zł został zasądzony od spadkobiercy testamentowego ? Mariusza C., tj. zstępnego rodzeństwa, czyli bratanka zmarłej małżonki.

Przepisy podatkowe dotyczące zachowku są Wnioskodawcy obce i nie może zająć własnego stanowiska. Stąd pytania Wnioskodawcy:

  1. Czy z tytułu zasądzonego zachowku po zmarłej żonie Wnioskodawca musi zapłacić podatek, a jeżeli tak to wg jakich przepisów podatkowych i w jakiej wysokości...
  2. Czy nabywcy zachowku po żonie przysługuje przewidziane prawem podatkowym całkowite lub częściowe zwolnieni z podatku...
  3. Na jakim druku (SD-3 czy SD-Z2) Wnioskodawca ma złożyć zgłoszenie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych do urzędu skarbowego i w jakim terminie...

Ponadto Wnioskodawca poinformował, że otrzymał pełną kwotę zasądzonego zachowku, tj. 66.518 zł. Kwota ta wpłynęła na rachunek bankowy w 3 ratach (22.000 zł + 22.000 zł + 22.518 zł). Pierwsza rata w wysokości 22.000 zł wpłynęła w dniu 23.02.2010 r. Wiadomość o wpłacie Wnioskodawca otrzymał dnia 26.02.2010 r.

Zasądzony zachowek Wnioskodawca otrzymał po zmarłej żonie Ewie Krystynie Z..

Pismem z dnia 31.05.2010 r. ponownie wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez sprecyzowanie pytań przyporządkowanych do przedstawionego stanu faktycznego, z uwagi na to, iż pytania zawarte we wniosku z dnia 24.02.2010 r. (data wpływu 01.03.2010 r.) różnią się od pytań zadanych w piśmie z dnia 24.05.2010 r. (data nadania 24.05.2010 r., data wpływu 27.05.2010 r.) uzupełniającym wniosek na wezwanie z dnia 19.05.2010 r. oraz zajęcie własnego stanowiska przyporządkowanego do każdego z pytań.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 02.06.2010 r. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie pismem z dnia 04.06.2010 r. (data nadania 04.06.2010 r., data wpływu 07.06.2010 r.) precyzując, iż aktualnymi pytaniami dotyczącymi wniosku z dnia 24.02.2010 r. dot. opodatkowania zachowku są pytania zawarte w piśmie uzupełniającym z dnia 24.05.2010 r.).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. Czy z tytułu zasądzonego zachowku po zmarłej żonie Wnioskodawca musi zapłacić podatek, a jeżeli tak to wg jakich przepisów podatkowych i w jakiej wysokości...
  2. Czy nabywcy zachowku po żonie przysługuje przewidziane prawem podatkowym całkowite lub częściowe zwolnienie z podatku z tytułu zachowku...
  3. Na jakim druku Wnioskodawca ma złożyć zgłoszenie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych do urzędu skarbowego i w jakim terminie...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wnioskodawca uważa, że zgodnie z prawem podatkowym obowiązującym po 1 stycznia 2007 r. Wnioskodawcy przysługuje całkowite zwolnienie od podatku z tytułu zachowku po zmarłej żonie pod warunkiem zgłoszenia do Urzędu Skarbowego w terminie 6-miesiecy informacji na druku SD-Z1 o nabyciu zachowku licząc od dnia wpływu I raty, tj. 23.02.2010 r. oraz przedstawienie dowodów bankowych, że należności wpłynęły na konto bankowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłaconego zachowku i terminu zgłoszenia nabycia rzeczy lub praw majątkowych za prawidłowe, natomiast w zakresie obowiązku złożenia zgłoszenia o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-Z1 oraz przedstawienia dowodów bankowych dokumentujących wypłatę zachowku - jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

  1. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego;
  2. darowizny, polecenia darczyńcy;
  3. zasiedzenia;
  4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
  5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
  6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 2a obowiązek podatkowy przy nabyciu tytułem zachowku powstaje z chwilą zaspokojenia roszczenia lub jego części.

Zgodnie z przepisami Księgi IV ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) osoby uprawnione do zachowku nie nabywają własności rzeczy lub praw majątkowych, wynikających z ww. prawa, z chwilą otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy).

Moment śmierci spadkodawcy nie oznacza zatem równoczesnego przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych na inne podmioty tytułem zachowku. Przeniesienie takie następuje z chwilą wykonania tego prawa przez spadkobierców na rzecz osób uprawnionych.

Nabycie własności rzeczy i praw majątkowych tytułem zachowku następuje z chwilą wykonania tego prawa.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wyrokiem Sądu z dnia 07.01.2010 r. zasądzono na rzecz Wnioskodawcy kwotę w wysokości 66.518 zł tytułem zachowku od spadkobierców po zmarłej żonie Wnioskodawcy. Pierwsza rata należności tytułem zachowku wpłynęła na konto bankowe Wnioskodawcy 23.02.2010 r.

Według art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym od 01.01.2009 r. zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

  1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust.

    1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
  2. udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) ? stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 ustawy).

Stosownie do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 ze zm.) zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2. Zgodnie z rozporządzeniem Wnioskodawca nie ma obowiązku dołączania do ww. zgłoszenia dokumentów potwierdzających wypłatę zachowku. Należy nadmienić, iż do dnia 30.06.2008 r. zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych było dokonywane na formularzu SD-Z1. Na mocy Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 kwietnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U Nr 77, poz. 457) z dniem 01.07.2008 r. powyższe zgłoszenie winno być dokonywane na formularzu SD-Z2.

Reasumując, należy wskazać, iż nabycie własności rzeczy i praw majątkowych tytułem zachowku następuje z chwilą wykonania tego prawa, tj. wypłaty zachowku lub jego części. Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, o ile spełni wszystkie wymienione w tym przepisie warunki. Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 w terminie 6-miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Wnioskodawca zgłoszenie w powyższym zakresie winien składać każdorazowo na formularzu SD-Z2, w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, czyli wypłaty kolejnej raty zachowku. Zgodnie z treścią rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 ze zm.) Wnioskodawca nie ma obowiązku dołączania do zgłoszenia SD-Z2 dokumentów potwierdzających wypłatę zachowku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika