CIT - w zakresie przychodu z nieodpłatnych świadczeń

UZASADNIENIE

W dniu 03.07.2010r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny/ zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (zwana dalej ?Spółka?) zajmuje się przygotowaniem i przeprowadzeniem na terenie Polski Mistrzostw Europy w piłce nożnej (zwanych dalej ?Mistrzostwami Europy?). Mistrzostwa Europy będą organizowane przez Spółkę w ścisłej współpracy z Unią Europejskich Związków (dalej ?U.?). Ponieważ organizacja takiej imprezy sportowej wymaga dużego nakładu środków finansowych Spółka w dniu 10 września 2009r. zawarła z U. umowę pożyczki (dalej zwaną ?Umową?). Spółka pragnie przy tym wyjaśnić, że U. nie jest wspólnikiem Spółki.

W Umowie U. zobowiązała się do przekazania Spółce pożyczki, Spółka natomiast zobowiązała się do zwrotu pożyczki na rzecz U.. Pożyczka została udzielona Spółce nieodpłatnie. Innymi słowy, Spółka nie musi płacić na rzecz U. odsetek od pożyczki.

W Umowie została wskazana kwota pożyczki, jaką U. zobowiązana jest przekazać Spółce. Kwota pożyczki przekazywana może być Spółce jednorazowo lub w kilku częściach (w transzach), w zależności od aktualnego zapotrzebowania Spółki na środki finansowe. W 2009 r. Spółce zostały wypłacone dwie transze pożyczki: pierwsza we wrześniu 2009 r. i druga w listopadzie 2009 r. W 2010 r. Spółka będzie otrzymywać kolejne transze pożyczki. Transze pożyczki są wypłacane w EURO.

Zgodnie z Umową Spółka powinna spłacić pożyczkę najpóźniej z chwilą upływu 90 dni od dnia zakończenia Mistrzostw Europy lub z chwilą upływu 30 dni od dnia wypowiedzenia umowy pożyczki przez U. lub na prośbę U..

Spółka posiada rachunek bankowy w jednym z banków polskich - w B.S.A. Oddział w W. (dalej ?Bank?). Bank ten nie jest podmiotem powiązanym ze Spółką.

Spółka postanowiła ustalić, w jaki sposób Bank oblicza odsetki od udzielanych kredytów, jeśli kredytobiorcą jest podmiot gospodarczy, a kredyt jest potrzebny na finansowanie działalności gospodarczej. Z uzyskanych przez Spółkę informacji wynika, że miesięczna stopa oprocentowania stosowana przez Bank odpowiada 1M EUR LIBOR (stopa procentowa LIBOR dla EUR) + marża Banku.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy otrzymanie nieodpłatnej pożyczki prowadzi do powstania dla Spółki nieodpłatnego przychodu...
   Jeśli odpowiedź na pytanie nr 1 jest twierdząca, Spółka prosi o wyjaśnienie:
2. Jak należy ustalić wysokość takiego nieodpłatnego przychodu, w szczególności, czy można obliczyć wartość nieodpłatnego przychodu uwzględniając zasady oprocentowania kredytów stosowane przez Bank...
3. Czy wartość nieodpłatnego przychodu powinna być ustalana za okres, w którym Spółka korzysta nieodpłatnie z pożyczonych środków pieniężnych... Innymi słowy, czy Spółka postępuje prawidłowo ustalając wartość nieodpłatnych świadczeń na ostatni dzień każdego miesiąca, w którym Spółka wykazuje zobowiązanie z tytułu pożyczki...
   
   

Stanowisko Spółki.

Ad. 1)

Spółka uważa, że otrzymanie nieoprocentowanej pożyczki prowadzi do powstania dla Spółki nieodpłatnego przychodu.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005r. Nr 183, poz. 1538 ze zm.) ? dalej: Ustawy, co do zasady, przychodem jest wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń. Otrzymanie nieoprocentowanej pożyczki powoduje, że Spółka korzysta nieodpłatnie z przekazanych jej środków pieniężnych. W związku z tym, otrzymanie nieodpłatnej pożyczki prowadzi do powstania u Spółki przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 Ustawy.

Stanowisko takie jest potwierdzane w orzecznictwie. Przykładowo w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 kwietnia 2001 r. sygn. SA/Sz 85/00, NSA stwierdził, że ?z istoty umowy pożyczki pieniężnej wynika, że jej celem gospodarczym jest możliwość rozporządzania pożyczonymi środkami przez czas określony tym celem. Pożyczka może być udzielona nieodpłatnie lub odpłatnie. tj. za określonym wynagrodzeniem w formie odsetek. Udzielenie pożyczki pieniężnej nieoprocentowanej jest zatem świadczeniem nieodpłatnym, którego istota tkwi w możliwości korzystania z cudzego kapitału bez konieczności ponoszenia ze swej strony jakichkolwiek ciężarów.?

W wyroku z dnia 4 czerwca 2008r., sygn. I SA/Sz 786/07, WSA w Szczecinie stwierdził, że ?nie płacąc odsetek od udzielonych spółce pożyczek, spółka uzyskuje nieodpłatne świadczenie. Okoliczność, że spółka nie uzyskała wymiernych korzyści, gdyż rok podatkowy zakończyła stratą, nie ma istotnego znaczenia gdyż nieodpłatne dysponowanie pożyczonymi pieniędzmi zawsze stanowi korzyść ekonomiczną?.

W wyroku z dnia 22 marca 2001r., sygn. I SA/Gd 2027/98, NSA stwierdził, że ?nieodpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, jest takie zdarzenie, którego następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, tj. takim, w którym korzyść majątkową ma otrzymać tylko jedna strona. Bezsprzecznie zatem nieoprocentowana pożyczka stanowi nieodpłatne świadczenie, którego wysokość stanowią odsetki, jakie należałoby uiścić w wolnym i niespekulacyjnym obrocie?. Pogląd ten podzielony został przez WSA w Białymstoku w wyroku z dnia 27 października 2009 r., sygn. I SA/Bk 363/09.

Ad. 2)

Zdaniem Spółki można obliczyć wartość nieodpłatnego świadczenia, jakie Spółka uzyskuje otrzymując nieodpłatną pożyczkę, uwzględniając stopę oprocentowania kredytów stosowaną przez Bank, tj. 1 M EUR LIBOR + marża Banku.

Zgodnie z art. 12 ust. 6 pkt 4 Ustawy wartość nieodpłatnych świadczeń ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

W wyroku z dnia 14 czerwca 2002 r., sygn. akt I SA/Łd 1733/00, NSA stwierdził, że: ?dla ustalenia wartości nieodpłatnego świadczenia, jakim jest nieoprocentowana pożyczka, kryterium cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości w dacie otrzymania tych świadczeń wymaga ustalenia stosownego ich oprocentowania na rynku pieniężnym. Stopa oprocentowania kredytów bankowych jest najbardziej wymierną i obiektywną wielkością, wyłączającą dowolność w ocenie materiału dowodowego w tym zakresie?.

W wyroku z dnia 8 marca 2000 r., sygn. SA/Sz 189/99, NSA stwierdził, że ?dla ustalenia wartości nieodpłatnego świadczenia, jakim jest nieoprocentowana pożyczka, kryterium cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości i w dacie otrzymania tych świadczeń wymaga ustalenia stosownego oprocentowania pożyczek na rynku pieniężnym. Z punktu widzenia wielkości przychodu spółki istotna jest bowiem wartość, jaką otrzymane świadczenie przedstawiało dla niej samej, a nie wartość, jaką utracił - w postaci nie uzyskanych odsetek od wkładu na rachunku bankowym - sam pożyczkodawca.?

Warto również zwrócić uwagę, że w wyroku z dnia 2 grudnia 2009r., sygn. akt II FSK 1090/08, NSA uznał za nieprawidłowe obliczanie przychodu z tytułu nieodpłatnie udzielonej pożyczki przy uwzględnieniu średniej stopy procentowej stosowanej przez różne banki na terenie całej Polski. Zdaniem NSA należy uwzględnić stopy procentowe banku działającego na terenie miejscowości, w której prowadziła działalność spółka - pożyczkobiorca.

Natomiast w wyroku z dnia 20 marca 2003r., sygn. I SA/Po 2708/01, NSA orzekł, że wartość nieodpłatnego świadczenia ustala się według cen rynkowych stosowanych w danej miejscowości, w dacie otrzymania świadczenia. Działalność rynkową w zakresie udzielania kredytów i pożyczek prowadzą banki i w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego utrwalił się pogląd, że wysokość odsetek od kapitału otrzymanego nieodpłatnie należy przyjmować w kwocie stanowiącej równowartość odsetek, jakie podmiot otrzymujący przychód musiałby zapłacić od kredytu pobranego Z OBSLUGUJĄCEGO TEN PODMIOT BANKU?.

W związku z powyższym, Spółka uważa, że może ustalać przychód z tytułu otrzymania nieoprocentowanej pożyczki uwzględniając stopę oprocentowania kredytów stosowaną przez Bank. Oprocentowanie stosowane przez Bank może być uznane za rynkowe.

Ad. 3)

Spółka uważa, że wartość nieodpłatnego przychodu powinna być ustalana za okres, w którym Spółka korzysta nieodpłatnie z pożyczonych środków pieniężnych. Innymi słowy, zdaniem Spółki należy ustalić wartość nieodpłatnych świadczeń na ostatni dzień każdego miesiąca, w którym Spółka wykazuje zobowiązanie z tytułu pożyczki.

Z orzecznictwa wynika że przychód z tytułu nieodpłatnego otrzymania pożyczki powstaje już w chwili udzielenia pożyczki.

Od tego bowiem momentu pożyczkobiorca ma możliwość korzystania nieodpłatnie z udzielonych środków pieniężnych (por. orzeczenia NSA z dnia 18 marca 2003 r., sygn. akt III SA 2138/01 i z dnia 9 lutego 2001r., sygn. akt III SA 610/99).

Zdaniem WSA w Krakowie (wyrok z dnia 25 marca 2008 r., sygn. I SA/Kr 931/06) ?korzyść z pobrania nieoprocentowanej pożyczki osiąga się w chwili otrzymania świadczenia - a więc w czasie dysponowania przedmiotem świadczenia, albo mówiąc kategoriami z art. 353 § 2 w czasie, kiedy realizowała się czasowa rezygnacja z korzystania z przedmiotu pożyczki przez podmiot jej udzielający i zaniechanie żądania zwrotu jej przedmiotu co jest równoznaczne ze świadczeniem? (tak też: wyrok NSA z dnia 25 sierpnia 2000 r., III SA 1517/99; wyrok NSA z dnia 9 lutego 2001 r., III SA 2610/99, wyrok SN z dnia 6 czerwca 2002 r., III RN 66/01, OSNP 2003).

W związku z powyższym, Spółka uważa za zasadne obliczanie wartości nieodpłatnych świadczeń (jako odsetek od pożyczki, których Spółka nie musi płacić) na koniec każdego miesiąca, w którym Spółka dysponowała przedmiotem pożyczki. Taki sposób ustalania wartości nieodpłatnych świadczeń uwzględnia zasady rynkowe (co do zasady Bank nalicza bowiem odsetki od kredytu za okresy miesięczne).

Innymi słowy, Spółka uważa, że przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń powinien być ustalony na koniec każdego miesiąca, w czasie którego Spółka wykazywała zadłużenie z tytułu pożyczki, a nie dopiero w momencie spłaty pożyczki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego ? stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.