Czy wpłaty dokonywane przez klientów powinny być traktowane przez Spółkę jako przychód?

UZASADNIENIE

W dniu 08.07.2009r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w sprawie przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest wspólnikiem w spółce komandytowej, której przedmiotem działalności jest doradztwo prawne. Podatnikiem podatku dochodowego od dochodu uzyskanego przez Spółkę w części jest Wnioskodawca a w pozostałej części są pozostali dwaj wspólnicy będący osobami fizycznymi. Spółka jest powiązana z międzynarodową firmą prawniczą świadczącą usługi doradztwa prawnego w wielu państwach (zwaną dalej ?kancelarią?). W ramach podejmowanych inicjatyw w sferze działalności charytatywnej, Kancelaria zamierza zachęcać klientów do dokonywania dobrowolnych wpłat na cele charytatywne, które to wpłaty realizowane byłyby za pośrednictwem biur kancelarii obsługujących klienta w danym Państwie. W przypadku Polski takim podmiotem pośredniczącym byłaby Spółka. Przy okazji wysyłania do klientów faktur za wykonane usługi doradztwa prawnego, Spółka zachęcałaby ich do dokonania dobrowolnej wpłaty na odrębny rachunek bankowy Spółki z przeznaczeniem uzyskanych w ten sposób środków na darowizny dla międzynarodowych organizacji zajmujących się pomocą o charakterze charytatywnym (np. UNICEF). Spółka jednocześnie deklarowałaby klientom, iż powiększy otrzymane od klientów środki o co najmniej takie same kwoty, jakie oni wpłacą i także przekaże te środki na rzecz wspomnianych organizacji.

Należy podkreślić, iż wpłaty klientów nie miałyby żadnego związku z wykonanymi przez Spółkę usługami - nie byłyby wynagrodzeniem lub częścią wynagrodzenia za wykonane przez Spółkę usługi i nie zmniejszałyby tego wynagrodzenia. Ich związek z wystawianymi przez Spółkę fakturami byłby czysto techniczny - informacje o możliwości dokonania wpłat byłyby przesyłane wraz z korespondencją do klienta przy okazji przesyłania faktur, aczkolwiek mogłyby być również przekazywane przy innej okazji - korespondencji z klientem o charakterze czy to administracyjnym czy to marketingowym.

Pomysł opisywanej akcji charytatywnej zakłada, iż nawet niewielkie wpłaty od wielu klientów powiększone o środki kancelarii (jej poszczególnych biur i podmiotów stowarzyszonych) mogłyby razem stanowić istotny wkład do budżetu organizacji charytatywnych.

Spółka dokonywałaby wpłat bezpośrednio tym organizacjom albo przekazywałaby pieniądze dalej do kancelarii, która z kolei przekazywałaby centralnie organizacjom charytatywnym zwielokrotnione w ten sposób.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wpłaty dokonywane przez klientów powinny być traktowane przez Spółkę jako przychód...

Stanowisko Spółki :

Z całokształtu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, iż przychodem mogą być tylko te przysporzenia majątkowe podatnika, które mają charakter trwały i definitywny. Jeżeli z jakiegoś powodu (tytułu prawnego) uzyskiwane środki powinny być zwrócone albo przekazane komuś innemu to nie stanowią one przychodu podatkowego.

Na przykład zgodnie z przepisem art. 12 ust. 4 punkt. 13) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do przychodów nie zalicza się świadczeń uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia na podstawie umowy przewłaszczenia i celu zabezpieczenia wierzytelności do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy. Powyższy przepis został wprowadzony do stosowania od początku 2001r., niemniej jednak należy go uznać za doprecyzowujący i sankcjonujący wcześniejszą praktykę a także przykład uściślenia i podkreślenia wspomnianej zasady ogólnej w konkretnym stanie faktycznym (często występującym w praktyce), a nie wyjątku od tej zasady.

Potwierdzają to kolejne przykłady. I tak wniesienie wkładu niepieniężnego w postaci gruntu do spółki osobowej nie spowoduje przysporzenia po stronie tej pierwszej, a co za tym idzie nie powstanie też przychód podatkowy. Brak w tym przypadku jednak przepisu, który expressis verbis wyrażałby ten skutek. Wśród licznych interpretacji potwierdzających powyższe stanowisko można wskazać interpretację indywidualną z dnia 14.11.2008r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu nr ILPB3/423-506/08-2/EK. Stwierdzono w niej miedzy innymi:

?Dodatkowo wskazać należy, iż o przychodzie można mówić wtedy, gdy nastąpi trwałe i definitywne przysporzenie majątkowe. Tymczasem w przypadku wkładu wnoszonego przez wspólnika do spółki osobowej nie występuje definitywny przyrost majątku, ponieważ zgodnie z kodeksem spółek handlowych wkład taki może być zwrócony w całości lub części?

Jednocześnie Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdza, iż ?w świetle przepisów Kodeksu spółek handlowych, w części dotyczącej spółek osobowych, rzeczy/prawa wniesione tytułem wkładu, a także nabyte lub uzyskane przez spółkę w inny sposób, stanowią jej majątek. Majątek spółki osobowej przez czas jej trwania jest traktowany jako majątek odrębny od majątku osobistego każdego z wspólników. Wspólnik ma w nim tylko nieoznaczony żadnym ułamkiem udział. Dla stosunków własności oznacza to współwłasność łączną.?

A zatem fakt odrębnej własności i przemieszczenie majątku pomiędzy majątkiem wspólnika i spółki osobowej, nie stanowi co do zasady opodatkowanego nabycia takiego majątku.

Także we wcześniejszych interpretacjach np. w interpretacji Urzędu Skarbowego w Łodzi z 17 stycznia 2006r. (ŁUS ll-2-423/133/05/JB) czytamy: ?Środki pieniężne otrzymane z tytułu kaucji nie stanowią przychodu ze względu na zwrotny charakter tego świadczenia. Środki te nie zwiększają aktywów majątkowych, a spółka nie dysponuje nimi jak własnymi - przyjmuje je w depozyt, a następnie dokonuje ich zwrotu?.

W literaturze podkreśla się, iż ?Przychód dla celów podatkowych powinien mieć charakter definitywny oraz jednoznacznie określony. (...) Reasumując, przychód jest to taka zmiana stanu majątkowego, u której podstaw leży zamiar uzyskania przysporzenia i zmiana ta powinna cechować się definitywnością, być określona co do kwoty (bądź w inny wiarygodny sposób wyceniona), a uzyskujący przychód powinien w rezultacie mieć możliwość rozporządzania nim jak właściciel.? (G. Dźwigała, Z. Huszcz, P. Karwat, R. Krasnodębski, M. Ślifirczyk, F. Świtała, Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych. Komentarz, Warszawa 2007, s. 177). W analogiczny sposób pojęcie przychodu jest rozumiane w orzecznictwie sądów administracyjnych. Tytułem przykładu można wskazać wyrok NSA z dnia 14 maja 1998r., (sygn. SA/Sz 1305/97), w którym Sąd stwierdził, iż ?z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem -jako źródłem dochodu -jest tylko taka wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa. Otrzymanymi pieniędzmi lub wartościami pieniężnymi są zatem w rozumienia art. 12 ust. 1 pkt 1 omawianej ustawy tylko takie wartości, które powiększają aktywa majątkowe podatnika, a więc takie, którymi może on rozporządzać jak własnymi?. Na uwagę zasługuje także wyrok NSA z dnia 27 listopada 2003 r., (sygn. III SA 3382/02), w którym Sąd wyraźnie podkreślił, iż uregulowanie zawarte w art. 12 ust. 1 pkt 1 i 3 updop ?za przychód nakazuje uznać tylko te wartości, które charakteryzują się definitywnym przyrostem majątku podatnika?.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej przez Spółkę oceny swego stanowiska.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, 09-402 Płock, ul. 1 Maja 10.

Referencje

ILPB3/423-506/08-2/EK, interpretacja indywidualna