Czy w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych Spółka w odniesieniu do opisanego (...)

UZASADNIENIE

W dniu 30.07.2010r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, momentu zaliczenia do kosztów podatkowych wartości nieściągalnych wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana, na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka S.A. (dalej również: Spółka), posiada wierzytelności wobec spółek kapitałowych, wynikające z faktur VAT wystawianych przez Spółkę na rzecz tych podmiotów z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług. Przedmiotowe wierzytelności, mimo ich faktycznego nieotrzymania, zostają zaliczane do przychodów z działalności gospodarczej Spółki, zgodnie z treścią art. 12 ust. 3 updop. Do przychodów podatkowych zaliczana jest kwota netto z faktury VAT, bez kwoty należnego podatku VAT. Nie mogąc odzyskać swoich wierzytelności S.A. występuje do właściwych sądów z wnioskami o wszczęcie postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku oraz do organów egzekucyjnych z wnioskami o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Ostatecznie w wielu przypadkach otrzymuje jedynie postanowienia sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub postanowienia sądu o umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub postanowienia sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku dalej: ?postanowienia o których mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 lit.a-c updop? lub postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, wydawane przez komorników sadowych w trybie art. 824 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964r. kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964r. nr 43, poz. 296 ze zm.) dalej: kpc, przy czym z powyższych postanowień jednoznacznie wynika, że podstawą umorzenia postępowania egzekucyjnego był brak majątku dłużnika (spółki kapitałowej).

Zgodnie z przepisami wewnętrznymi obowiązującymi w Spółce ostateczną decyzję o spisaniu nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów, podejmuje Członek Zarządu lub Dyrektor Zakładu/Oddziału Spółki po uprzednim dokonaniu analizy ekonomicznej i prawnej. W uzasadnionych przypadkach Spółka mimo posiadania postanowienia komornika sądowego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w związku z brakiem majątku dłużnika, będzie odnajdywała członków zarządu zobowiązanej spółki, wysyłała im wezwania do zapłaty w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania, wskazując, że działa na podstawie art. 299 § 1 ksh i dołączając postanowienia o umorzeniu egzekucji wobec spółki. W przypadku nieotrzymania zapłaty należności od członków zarządu, będzie kierowała sprawę do sądu, przy czym w przypadku, gdy sąd odrzuci pozew ze względu na uwolnienie się członków zarządu zadłużonej spółki od odpowiedzialności w związku ze spełnieniem przesłanek wskazanych w art. 299 § 2 ksh, tj. gdy wykażą że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z ich winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody, Spółka będzie odstępowała od dochodzenia wierzytelności i spisywała je w koszty uzyskania przychodów poprzez ich wykreślenie z należności w księgach rachunkowych i zaksięgowanie w koszty, w dacie podjęcia decyzji przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału Spółki.

Spółka zwraca również uwagę na fakt, iż ujęcie odpisanych wierzytelności na kontach kosztów może mieć miejsce w innym roku niż rok otrzymania przez Spółkę postanowienia komornika. Niemniej jednak odpisanie wierzytelności w koszty nastąpi przed datą ich przedawnienia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych Spółka w odniesieniu do opisanego we wniosku stanu faktycznego posiadając postanowienie wydane przez właściwy organ egzekucyjny w trybie art. 824 § 1 pkt 3 kpc w związku z brakiem majątku dłużnika (spółki kapitałowej), może zaliczyć nieściągalną wierzytelność ( w wartości netto należności) do kosztów uzyskania przychodów w roku podjęcia przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału Spółki decyzji o odpisaniu wierzytelności w koszty, który to rok jest rokiem, w którym zaksięgowano na kontach kosztów odpisanie wierzytelności, mimo, iż jest to rok późniejszy niż rok w którym Spółka otrzymała postanowienie organu egzekucyjnego...

Stanowisko Wnioskodawcy.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 updop kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 25 updop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3 updop zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Z treści art. 16 ust. 2 pkt 1 updop wynika, że za wierzytelności, o których mowa w ust.1 pkt 25 updop uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem o nieściągalności uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego.

Ponadto zgodnie z treścią art. 824 § 1 pkt 3 kpc, postępowanie egzekucyjne umarza się w całości lub w części z urzędu, jeżeli jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych.

Spółka S.A. zauważa, iż ?postanowienie o nieściągalności? wydawane przez komornika sądowego, dla którego podstawę prawną stanowi wskazany wyżej przepis art. 824 § 1 pkt 3 kpc, to takie postanowienie, z treści którego w sposób jednoznaczny wynika, że dłużnik nie ma majątku, z którego mogłaby być egzekwowana należność. Organy egzekucyjne nie wydają postanowienia o nieściągalności sensu stricte. Są one natomiast zobowiązane, przy zaistnieniu przesłanek ustawowych do wydania postanowienia o umorzeniu egzekucji. Ma to miejsce w szczególności wówczas, gdy ujawniony majątek dłużnika lub źródła jego dochodów nie przewyższają kwoty kosztów (wydatków) egzekucyjnych.

Jak zauważył Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego z dnia 9 kwietnia 2009 r. wydawane w trybie art. 824 § 1 pkt 3 kodeksu postępowania cywilnego, wypełniają przesłankę udokumentowania nieściągalności wierzytelności, zawartą w art. 16 ust. 2 pkt 1, a zatem nie jest konieczne otrzymanie innych postanowień wydanych w odrębnych postępowaniach, dotyczących członków zarządu zobowiązanej spółki.

Przedstawiając stan faktyczny dotyczący niniejszego wniosku Spółka wskazała, iż ostateczna decyzja o spisaniu nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów podejmowana jest przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału po uprzednim dokonaniu analizy ekonomiczno-prawnej. W związku z powyższym S.A. stoi na stanowisku, że jeśli Członek Zarządu lub Dyrektor Zakładu/Oddziału Spółki wobec przesłanek wskazujących na możliwość odzyskania długu, podejmie decyzję o próbie odzyskania wierzytelności od członków zarządu zadłużonej spółki na podstawie art. 299 § 1 ksh (zgodnie z którym jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania), to Spółka mimo posiadania postanowienia organu egzekucyjnego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, nie będzie mogła wyksięgować swojej wierzytelności z należności, a zatem nie będzie mogła odpisać jej jako nieściągalnej i zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 w związku z art. 16 ust. 2 updop. W przypadku, gdy sąd odrzuci pozew Spółki ze względu na uwolnienie się członków zarządu zadłużonej spółki od odpowiedzialności w związku ze spełnieniem przesłanek wskazanych w art. 299 § 2 ksh, tj. gdy wykażą, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z ich winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody, Spółka odstępując od dochodzenia wierzytelności będzie mogła spisać je w koszty uzyskania przychodów poprzez ich wykreślenie z należności w księgach rachunkowych i zaksięgowanie w koszty, w dacie podjęcia przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału Spółki decyzji o spisaniu nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów.

S.A. zauważa, że zgodnie z treścią art. 16 ust. 1 pkt 25 updop w związku z art. 16 ust. 2 pkt 1 updop wierzytelność, aby stanowić koszty uzyskania przychodów musi być odpisana jako nieściągalna, przez co należy rozumieć wyksięgowanie jej z kont, na których księgowane są należności i zaksięgowanie na kontach kosztów. W opinii Spółki data wydania przez organ egzekucyjny postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego nawet, jeśli wyksięgowanie nastąpi w roku późniejszym niż rok, w którym Spółka otrzymała postanowienie organu egzekucyjnego wydane na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 kpc - nie będzie miała znaczenia.

Reasumując S.A. stoi na stanowisku, że w przypadku odrzucenia przez sąd wniosku Spółki o wydanie orzeczenia o odpowiedzialności członków zarządu zadłużonej spółki,

w związku z uwolnieniem się przez nich od odpowiedzialności na podstawie art. 299 § 2 ksh, dla spisania nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów, istotny będzie fakt posiadania postanowienia o nieściągalności wydanego w stosunku do zobowiązanej spółki i data podjęcia przez Członka Zarządu lub Dyrektora Zakładu/Oddziału Spółki decyzji o spisaniu nieściągalnej wierzytelności w koszty uzyskania przychodów.

Odpisanie wierzytelności w koszty uzyskania przychodów musi nastąpić przed datą przedawnienia wierzytelności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.