Czy wydatki ponoszone przez Spółkę na wynagrodzenie stałe wynagrodzenie za sukces za Usługi Doradcy (...)

UZASADNIENIE

W dniu 19.09.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do innych niż bezpośrednich kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi doradztwa strategicznego.

Przedmiotowa interpretacja dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych; w zakresie podatku od towarów i usług zostanie wydana odrębna interpretacja.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest osobą prawną polskim rezydentem podatkowym i zgodnie z art. 3 ust 1 ustawy o CIT podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Spółka działa w branży informatycznej, przedmiotem jej działania jest dostarczanie przedsiębiorstwom rozwiązań informatycznych wspomagających realizację ich celów biznesowych. Głównym produktem Spółki jest pakiet rozwiązań z rodziny X., które wspierają następujące dziedziny prowadzenia biznesu ewidencję i planowanie zasobów (ERP), zarządzanie informacją i wiedzą (KM, CRM), analizy zarządcze (BI).

W ocenie Spółki dla utrzymania pozycji na trudnym rynku informatycznym i dla jej dalszego rozwoju konieczne jest pozyskanie przez Spółkę partnera strategicznego, który poprzez ustanowienie oraz rozwój strategicznej współpracy ze Spółką, w tym w szczególności poprzez możliwe zaangażowanie kapitałowe w Spółkę polegające na objęciu akcji Spółki nowej emisji lub na nabyciu akcji Spółki od jej aktualnych akcjonariuszy przyczyni się do zwiększenia skali działalności Spółki oraz jej wartości. Spółka negocjuje z inną Spółką (zwaną dalej Doradcą?) profesjonalnym doradcą biznesowym i strategicznym umowę o świadczenie usług doradztwa biznesowego i strategicznego (?Umowa?).

Zakres usługi Doradcy będzie następujący:

1. przeprowadzenie analizy projekcji finansowych Spółki, jej planów rozwoju w celu identyfikacji kluczowych zagadnień biznesowych i strategicznych, które mogą przyczynić się do rozwoju zwiększenia wartości Spółki i osiąganego przez nią przychodu i tym samym jej atrakcyjności dla potencjalnego Partnera Strategicznego;
2. przygotowanie listy podmiotów, które mają właściwy potencjał i dają właściwą rękojmię wymaganą od partnera strategicznego, prowadzenie z podmiotami zaakceptowanymi przez Spółkę rozmów zmierzających do ustalenia charakteru współpracy ze Spółką jaką są oni zainteresowani;
3. przygotowanie rekomendowanej koncepcji współpracy z partnerem strategicznym oraz identyfikacji innych kluczowych zagadnień transakcyjnych biznesowych i strategicznych;
4. asystowanie Zarządowi Spółki w wyborze spośród podmiotów zaakceptowanych grupy podmiotów z którymi Spółka będzie prowadziła rozmowy i negocjacje zmierzające do wyboru partnera strategicznego oraz ustalenia zasad współpracy pomiędzy spółką a partnerem strategicznym;
5. wsparcie Zarządu Spółki w przygotowaniu prezentacji dla potencjalnych partnerów strategicznych zawierającej podstawowe informacje dotyczące Spółki i jej działalności, umożliwiające złożenie wstępnej a następnie wiążących ofert współpracy jako partner strategiczny, uzgodnienia ostatecznego brzmienia tego dokumentu na spotkaniu z przedstawicielami Spółki i dokonania jego dystrybucji do potencjalnych partnerów strategicznych;
6. zorganizowanie dla zainteresowanych potencjalnych partnerów strategicznych spotkania z Zarządem Spółki w celu dokonania prezentacji Spółki i udzielenia odpowiedzi na pytania związane z funkcjonowaniem lub działalnością Spółki (jeżeli okaże się to konieczne);
7. zebranie ofert wstępnych a następnie ostatecznych od potencjalnych partnerów strategicznych przedstawienia Spółce ich oceny pod względem formalnym i merytorycznym po porównaniu identyfikującym oferty najkorzystniejsze według kryteriów uzgodnionych ze Spółką wraz z rekomendacją Doradcy;
8. koordynowanie procesu due diligence (o ile taki zostanie przewidziany) dokonywanego przez potencjalnych partnerów strategicznych, których oferty wstępne zostały zarekomendowane Spółce przez Doradcę poprzez dobór i koordynację przygotowania niezbędnej dokumentacji udostępnianej potencjalnym partnerom strategicznym oraz uczestnictwo w ich spotkaniach z Zarządem i kadrą menedżerską Spółki;
9. ocena pod względem formalnym i merytorycznym ofert wiążących złożonych przez potencjalnych partnerów strategicznych oraz przedstawienie Spółce rekomendacji dotyczącej wyboru potencjalnych partnerów strategicznych, z, którymi podjęte zostaną negocjacje warunków umowy ze Spółką;
10. współpraca z posiadającym odpowiednie doświadczenie i wynajętym na koszt Spółki doradcą prawnym Spółki, w zakresie przygotowania projektu umowy z wybranym partnerem strategicznym oraz projektów innej niezbędnej dokumentacji, poprzez przedstawianie uwag, komentarzy i propozycji zmian do takich projektów, sprawdzenie zmian wynikających z negocjacji warunków umowy lub innych takich projektów oraz uczestniczenia w negocjacjach warunków umowy lub innych takich projektów;
11. w przypadku gdyby wybrany jakikolwiek podmiot ogłosił wezwanie na akcje Spółki - pomoc Zarządowi Spółki w ocenie warunków takiego wezwania;
12. jeżeli zajdzie taka sposobność, uzupełnienie i rozszerzanie listy potencjalnych partnerów strategicznych, przy czym dodanie każdego nowego podmiotu do listy wymagać będzie uprzedniej pisemnej akceptacji ze strony Spółki.
    
    

Umowa zostanie zawarta na czas określony i będzie obowiązywała od 1 listopada 2011 roku do 31 stycznia 2012 roku. Za usługi Doradcy Spółka będzie zobowiązana zapłacić stałe miesięczne wynagrodzenie, przez kolejne miesiące obowiązywania umowy, jednak nie dłużej niż do czasu zawarcia przez Spółkę umowy z partnerem strategicznym i dodatkowo wynagrodzenie za sukces.

Wynagrodzenie za sukces, obliczone zgodnie z formułą przedstawioną w Umowie (formuła przewiduje, iż wynagrodzenie za sukces będzie liczone jako procent wartości transakcji w dwóch przedziałach wskazując jednocześnie maksymalną wysokość wynagrodzenia w obu przedziałach) będzie wymagalne tylko w przypadku, gdy umowa Spółki z partnerem strategicznym zostanie zawarta w okresie obowiązywania Umowy lub w okresie 18 (osiemnastu) miesięcy po upływie okresu obowiązywania Umowy

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wydatki ponoszone przez Spółkę na wynagrodzenie stałe wynagrodzenie za sukces za Usługi Doradcy świadczone na podstawie Umowy, której przedmiotem jest w szczególności doradztwo w zakresie pozyskania przez Spółkę partnera strategicznego oraz ustalenia zasad współpracy takiego partnera ze Spółką, będą stanowić koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy w podatku dochodowym od osób prawnych w momencie ich poniesienia przez Spółkę...

Stanowisko Wnioskodawcy,

Zdaniem Wnioskodawcy wydatki ponoszone przez Spółkę na wynagrodzenie stałe i wynagrodzenie za sukces za usługi doradcy strategicznego z tytułu wykonywania Umowy kompleksowej usługi doradztwa strategicznego opisanej w stanie faktycznym wniosku, należy zakwalifikować do wydatków pośrednich, które będą stanowić koszt uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia przez Spółkę. Zgodnie z treścią Umowy, usługi doradcy mają doprowadzić do pozyskania partnera strategicznego, z którym współpraca mogłaby spowodować możliwość istotnego zwiększenia potencjału Spółki i jej dalszego rozwoju, co wprost wskazuje na istnienie pośredniego związku przyczynowego pomiędzy ponoszonymi wydatkami a potencjalnym przychodem Spółki.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego ustalenia w zakresie dotyczącym celu poniesionego wydatku muszą mieć charakter zobiektywizowany i zmierzać do odpowiedzi na pytanie, czy oznaczony wydatek daje się ?racjonalnie? powiązać z uzyskanym lub oczekiwanym przychodem. Kosztami uzyskania przychodów będą zatem wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, jeśli są one racjonalnie uzasadnione, a każdy wydatek, poza wskazanymi w ustawie, wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego związku z przychodem i racjonalnością działania dla osiągnięcia tego przychodu (wyrok NSA z dnia 25 listopada 2004 r., FSK 671/04, LEX nr 147795). Ponadto kosztami uzyskania przychodów są koszty związane z funkcjonowaniem podatnika i koszty organizacyjne, mimo że wydatki tego rodzaju nie zmierzają bezpośrednio do uzyskania przychodu. Wydatki tego rodzaju określone są w piśmiennictwie i orzecznictwie jako koszty pośrednie. Bez poniesienia kosztów związanych z powstaniem i bieżącym funkcjonowaniem osoby prawnej nie byłoby możliwe uzyskanie jakichkolwiek przychodów. Uzależnienie możliwości uwzględnienia kosztów tego rodzaju od podjęcia działalności gospodarczej, która może być, ale nie musi, jednym ze źródeł przychodów podatnika nie znajduje uzasadnienia w przepisach prawnych ustawy o CIT (por. wyrok NSA z dnia 11 stycznia 2005 r., FSK 1049/04, LEX nr 1S4150).

Zdaniem Wnioskodawcy, koszty usług doradztwa strategicznego, polegającego w szczególności na: przeprowadzeniu analizy projekcji finansowych Spółki, jej planów rozwoju w celu identyfikacji kluczowych zagadnień biznesowych i strategicznych które mogą przyczynić się do rozwoju zwiększenia wartości Spółki i osiąganego przez nią przychodu doradztwa dotyczącego podjęcia decyzji, co do opłacalności, zasadności związania się z inwestorem strategicznym mogą być traktowane jako ogólne koszty działalności Spółkę mające na celu optymalizację prowadzonej przez Spółkę działalności. Koszty te nie są zaś związane z konkretnym przychodem

Wynagrodzenie Doradcy mimo ze podzielone na (i) wynagrodzenie miesięczne, płatne przez czas obowiązywania Umowy (umowa zostanie zawarta na czas określony) jednak nie dłużej niż do czasu zawarcia przez Spółkę umowy z partnerem strategicznym i (ii) wynagrodzenie za sukces jest zdaniem Wnioskodawcy wynagrodzeniem za tę samą usługę a wynagrodzenie za sukces ma jedynie charakter motywujący Doradcę co powoduje iż nie ma zdaniem Wnioskodawcy uzasadnienia do innego traktowania tych kosztów z punktu widzenia ustawy o CIT.

Tym samym zdaniem Wnioskodawcy w myśl art. 15 ust 4d ustawy o CIT koszty wynagrodzenia Doradcy (koszty miesięczne i koszt jednorazowego wynagrodzenia za sukces) należy traktować jako koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami które zgodnie z powołanym przepisem są potrącalne wdacie ich poniesienia. Stosownie do treści przepisu art. 15 ust 4e za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów

Należy wskazać ze koszty te są ponoszone w celu dostarczenia Spółce informacji niezbędnych do podjęcia trafnej decyzji biznesowej w konsekwencji wydatki te należy traktować jako ogólne koszty działalności (koszty pośrednie funkcjonowania i rozwoju podatnika) a w efekcie wiązanie tych wydatków z konkretnym przychodem byłoby nieuzasadnione Wydatki tego rodzaju pomimo ze niezwiązane z konkretnym przychodem mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, jako wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą których celem jest zabezpieczenie i zachowanie źródeł przychodów (powyższe podejście zostało potwierdzone w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 marca 1998 roku sygn akt I SA/ LU 230197).

W świetle powyższego wydatki związane z doradztwem strategicznym a także inne wydatki poniesione do momentu podjęcia decyzji o zawarciu umowy z partnerem strategicznym mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia. W ocenie Spółki, również w przypadku gdyby zawarcie umowy z partnerem strategicznym nie doszło do skutku wydatki poniesione w związku z planowaną transakcją (jak np koszty analizy pozycji finansowej strategicznej i prawnej koszty wsparcia w procesie negocjacji) mieszczą się w kategorii kosztów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą i jako takie mogą być zaliczone w ciężar kosztów podatkowych w chwili ich poniesienia.

Konkludując ? wyżej wymienione wydatki powinny być traktowane jako koszty ogólne rozpoznawane w momencie ich poniesienia przy czym ich ponoszenie jest niezależne od efektu procesu zawarcia umowy czyli faktu czy przychod zostanie uzyskany Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w wyroku WSA w Szczecinie z dnia 21 czerwca 2007 r. I SA/Sz 643/05 w którym to Sąd ten wskazał że koszty poniesione przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości a więc dążenia do uzyskania przychodu, a nie niezbędności rezultatu w postaci konieczności osiągnięcia konkretnego przychodu W ocenie Sądu norma wynikająca z przepisu art. 15 ust 1 ustawy o CIT wymaga jedynie aby z uwzględnieniem zasady ryzyka gospodarczego obiektywnie i racjonalnie rzecz ujmując poniesienie określonego kosztu mogło doprowadzić z dużym prawdopodobieństwem do uzyskania przychodu. Sąd podniósł też ze uzasadnieniem dla poniesienia niektórych wydatków może być dążenie do rozwoju przedsiębiorstwa, jego przekształcenia wypracowania nowej strategii w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Przykładem tego mogą być m.in. wydatki poniesione przez podatnika na usługi doradczo finansowe związane z pozyskaniem nowego inwestora. Wydatki te pomimo że bezpośrednio przez ich poniesienie podatnik nie może oczekiwać zwiększenia swoich przychodów mogą być uznane za poniesione w celu osiągania przychodów, bowiem służą zabezpieczeniu źródeł przychodów.

Warto tez wskazać tutaj na wyrok WSA w Poznaniu z dnia 25 września 2007 r. I SA/Po 891/07 (zaskarżony skargą kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego który wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2009 r II FSK 1882/07, ją oddalił) w którym podniesiono ze kluczowe znaczenie ma pojęcie celu w jakim został poniesiony dany koszt. W ocenie Sądu najważniejsze znaczenie dla ustalenia tego celu ma charakter związku przyczynowo skutkowego między kosztem a przychodem. Zdaniem Sądu ścisłe wiązanie kosztu z konkretnym przychodem może doprowadzić do skutków sprzecznych z wolą prawodawcy który de facto przyznał przede wszystkim podatnikowi prawo do oceny danego kosztu pod kątem jego związku ze źródłem przychodów. Za dominujący Sąd uznał pogląd ze przepisy ustawy o CIT nie ograniczają związku między kosztami a przychodami tylko do związku bezpośredniego Literalna wykładnia art. 15 ust 1 ustawy o CIT a w szczególności użytego w nim zwrotu w celu wskazuje ze pierwszoplanowe znaczenie ma rzeczywisty zamiar podatnika a nie ostateczny skutek.

Taka wykładnia tego przepisu zgodna jest z uwzględnieniem adekwatnego związku przyczynowego między kosztem a przychodem. Koncepcja adekwatnego związku przyczynowego stanowi rękojmię i gwarancję wszechstronnego rozpatrzenia i wyjaśnienia wszystkich współzależności między zastosowanym przez podatnika środkiem (poniesionymi kosztami) a oczekiwanymi następstwami (por. A. Gomułowicz, Koszty uzyskania przychodów. Zasady ogólne, Warszawa 2005, s.1 04-105).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.