W którym momencie należy zaliczyć koszty emisji do kosztów uzyskania przychodów?

17.1.2012

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 14 października 2011 r. (data wpływu 19 października 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie określenia momentu zaliczenia w poczet kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z emisją obligacji? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie określenia momentu zaliczenia w poczet kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z emisją obligacji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. należy do grupy kapitałowej G. , której podstawowa działalność polega na realizowaniu inwestycji budowlanych w postaci kompleksów mieszkalnych oraz budynków biurowych.

Przedmiotem niniejszego wniosku jest ocena zastosowania przepisów prawa podatkowego w następującym stanie faktycznym. W celu uzyskania dodatkowych środków pieniężnych Spółka, działając w charakterze emitenta, dokonała w Polsce emisji obligacji. Okres obowiązywania obligacji wyemitowanych przez Spółkę wynosi 3 lata. Obligacje wyemitowane zostały w ramach oferty do ograniczonego kręgu inwestorów.

Pozyskane w ten sposób środki będą służyć finansowaniu nabycia obligacji od podmiotów powiązanych, których okres wykupu wynosi również 3 lata. W związku z nabyciem obligacji wyemitowanych przez podmioty powiązane, w poszczególnych latach trwania programu emisji obligacji, Spółka uzyska wynagrodzenie w postaci odsetek. Spółka uzyskiwać będzie także od spółek celowych dodatkowe wynagrodzenie w postaci opłaty rocznej za organizację finansowania na rzecz spółek celowych i zarządzanie pozyskanymi środkami finansowymi. W każdym roku trwania programu emisji obligacji przychody Spółki mogą się istotnie różnić.

Emisje obligacji przez Emitenta wiązała się z poniesieniem wydatków niezbędnych do jej przeprowadzenia w postaci:

kosztów emisji obligacji , oraz

kosztu spełnienia świadczenia wobec obligatariuszy w postaci odsetek od obligacji.

Koszty emisji obejmowały następujące wydatki:

koszty poniesione na rzecz aranżera emisji, tj. Bank P., w wysokości 0.8% wartości emisji (arrangement fee),

koszty partnera zajmującego się działaniami marketingowymi do wysokości 1 % wartości emisji w uparciu o success fee,

koszty ustanowienia gwarancji spłaty zobowiązań Wnioskodawcy z tytułu wyemitowanych obligacji (gwarancja została ustanowiona na rzecz Spółki przez inny podmiot powiązany),

koszty obsługi prawnej,

koszty doradztwa podatkowego;

koszty rejestracji obligacji na Giełdzie Papierów Wartościowych,

koszty związane z notowaniem obligacji na Bond spot,

koszty przygotowania memorandum informacyjnego, w tym tłumaczeń i wydatków podobnym charakterze;

koszty bieżących usług księgowych;

wynagrodzenia zarządu Spółki - emitenta.

W związku z tym, ze w każdym roku trwania programu emisji obligacji przychody Spółki mogą się istotnie różnić, dla celów rachunkowych, zgodnie z określoną w rachunkowości zasadą współmierności przychodów i kosztów, poniesione koszty emisji powinny być odpowiednio alokowane proporcjonalnie do przewidywanych przychodów w każdym roku obrotowym Wyjątek stanowią wynagrodzenia zarządu Spółki (emitenta) oraz koszty bieżącej obsługi księgowej, które stanowią koszt na bieżąco, w miesiącu ich zarachowania.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

W którym momencie należy zaliczyć koszty emisji do kosztów uzyskania przychodów...

Zdaniem Wnioskodawcy, koszty emisji, takie jak (i) koszty arrangement fee poniesione na rzecz aranżera emisji, tj. Bank P., w wysokości 0.8% wartości emisji, (ii) koszty success fee dla partnera zajmującego się działaniami marketingowymi w wysokości do 1% wartości emisji, koszty obsługi prawnej, (iii) koszty ustanowienia gwarancji spłaty zobowiązań Wnioskodawcy z tytułu wyemitowanych obligacji (gwarancja została ustanowiona na rzecz Spółki przez inny podmiot powiązany), (iv) koszty doradztwa podatkowego, (v) koszty rejestracji obligacji na Giełdzie Papierów Wartościowych, (vi) koszty związane z notowaniem obligacji na Bond spot, (vii) koszty przygotowania memorandum informacyjnego w tym tłumaczeń i wydatków o podobnym charakterze stanowić będą koszty uzyskania przychodów w momencie ujęcia ich odpowiednio w księgach Spółki, jako koszt zgodnie z metodologią opisaną w sianie faktycznym, tj. proporcjonalnie do przewidywanych przychodów w każdym roku obrotowym.

Koszty wynagrodzenia zarządu Spółki (emitenta) stanowić z kolei będą koszt na bieżąco, w miesiącu ich naliczenia, zgodnie z przepisem art. 15 ust. 4g ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Natomiast koszty bieżącej obsługi księgowej będą potrącane jako koszt uzyskania przychodów na bieżąco w momencie ich poniesienia, tj. ujęcia w księgach rachunkowych zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Uzasadnienie:

Na podstawie art. 15 ust. 1. ustawy o PDOP kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem koszt6w wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o POOP. Oznacza to, że podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych tych wydatków, które zostały poniesione w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz, które mają wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Pomiędzy kosztem, a przychodem musi więc istnieć związek przyczynowo - skutkowy, a poniesiony koszt musi mieć ekonomiczne uzasadnienie z punktu widzenia prowadzonej działalności. Do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków, których uznanie za koszt podatkowy jest wprost ograniczone w art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP.

Związek pomiędzy kosztem podatkowym a przychodem może mieć charakter bezpośredni bądź pośredni. Mimo że przepisy nie definiują pojęcia kosztów bezpośrednio i pośrednio związanych z przychodem, to w orzecznictwie organów podatkowych i sądów administracyjnych przyjmuje się, ze mowa tu bądź to o (i) kosztach, które mogą przyczynić się do powstania konkretnego przychodu osiągniętego w danym momencie i można je przypisać do konkretnego źródła przychodów (koszty bezpośrednio związane z przychodami), bądź też o (ii) kosztach ogólnych związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa, których ponoszenie jest związane z przychodami osiąganymi z działalności gospodarczej, których nie można powiązać z konkretnym przychodem (koszty pośrednio związane z przychodami).

Zdaniem Wnioskodawcy koszty emisji stanowią koszty uzyskania przychodów pośrednio związane z przychodami. Środki z emisji obligacji przeznaczone zostaną w Spółce na sfinansowanie nabycia obligacji emitowanych przez podmioty powiązane. Ze względu na znaczącą ilość podmiotów, różnych dat emisji obligacji przez podmioty powiązane, różnych terminów wykupu obligacji i wypłat odsetek, brak jest podstaw do wskazania, kiedy poszczególne koszty mogłyby być przypisane do danego przychodu podatkowego. Przedmiotowe koszty zostały poniesione w celu uzyskania przychodów, jednak nie pozostają w ścisłym związku z konkretnymi przychodami. Tym samym, nie jest możliwe ustalenie, w którym momencie wystąpi przychód uzasadniający potrącenie tych kosztów.

Z uwagi na powyższe, koszty emisji tj.:

wydatki na rzecz aranżera emisji,

koszty partnera zajmującego się działaniami marketingowymi,

koszty ustanowienia gwarancji spłaty zobowiązań Wnioskodawcy z tytułu wyemitowanych obligacji (gwarancja została ustanowiona na rzecz Spółki przez inny podmiot powiązany),

koszty obsługi prawnej,

koszty doradztwa podatkowego,

koszty rejestracji obligacji na Giełdzie Papierów Wartościowych,

wydatki związane z notowaniem obligacji na Bond spot,

koszty przygotowania memorandum informacyjnego w tym tłumaczeń i wydatków o podobnym charakterze,

wynagrodzenie zarządu Spółki,

- stanowią koszty pośrednio związane z prowadzeniem działalności gospodarczej Spółki.

Wnioskodawca podkreśla, że pomimo braku definicji ustawowej pojęcia kosztu pośrednio i bezpośrednie związanego z przychodami, to ustawa o PDOP wprowadza zasadnicze rozróżnienie w zakresie daty potrącalności tych dwu kategorii kosztów (daty uzależnionej od charakteru powiązania tych kosztów z przychodem podatkowym).

Zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o PDOP koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c tejże ustawy.

Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 4d ustawy, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią one koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Dodatkowo, zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o PDOP za ?datę poniesienia? (o której mowa w art. 15 ust. d ustawy o PDCP) uważa się datę, na którą ujęto koszt w księgach rachunkowych podatnika.

Z powyższego wynika zatem, iż pod pojęciem ?dzień poniesienia kosztu? rozumieć należy dzień, na który Spółka uwzględniła koszt w prowadzonych przez nią księgach rachunkowych. Innymi słowy, możliwość uznania poniesionego kosztu, którego związek z uzyskiwanymi przychodami jest pośredni, za koszt podatkowy, jest uzależniona od jego zaksięgowania.

Należy przy tym podkreślić, że zgodnie z uzasadnieniem nowelizacji przepisów ustawy o PDOP, która weszła w życie 1 stycznia 2007 r., wprowadzając m.in. art. 15 ust. 4e tejże ustawy - jednym z podstawowych celów ustawodawcy było zbliżenie zasad ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych dla celów podatkowych do zasad wynikających z prawa bilansowego. W konsekwencji, przepisy prawa podatkowego dotyczące kosztów pośrednich mają charakter wtórny w stosunku do przepisów ustawy o rachunkowości, w tym sensie, że jeżeli na podstawie ustawy o rachunkowości dany wydatek (koszt pośredni) został ujęty w księgach rachunkowych jako koszt (zobowiązanie), to stanowi on, na podstawia art. 15 ust. 4e ustawy o PDOP, koszt podatkowy.

Ponadto, przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych obowiązuje m.in. zasada memoriałowa, tj. przypisywanie kosztu do okresu, którego dotyczy, oraz obowiązek prowadzenia ksiąg na bieżąco.

W ocenie Wnioskodawcy również w przypadku dokonania przez Wnioskodawcę emisji obligacji, przy założeniu, że - dla celów rachunkowych - są w każdym roku proporcjonalnie przypisywane do uzyskiwanych przychodów rachunkowych Spółka powinna dokonać rozliczenia kosztów uzyskania przychodów związanych z emisją obligacji w momencie powstania kosztów dla celów rachunkowych, tj. w momencie ujęcia ich jako koszt w księgach Spółki. Wyjątek stanowić będą koszty wynagrodzeń zarządu Spółki (emitenta), które stanowią koszt na bieżąco, w miesiącu ich naliczenia zgodnie z art. 15 ust. 4g ustawy o PDOP.

Koszty bieżącej obsługi księgowej będą z kolei potrącane jako koszt uzyskania przychodów na bieżąco w momencie ich poniesienia, tj. ujęcia w księgach rachunkowych.

W tym miejscu Wnioskodawca zwraca uwagę na rozstrzygnięcie Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu zawarte w interpretacji indywidualnej z 22 marca 2011 r. (sygn. ILPB4/423-1/11-2/DS), wydanej w stanie faktycznym, w którym emisja obligacji wiązała się z poniesieniem kosztów niezbędnych do jej przeprowadzenia, takich jak usługi doradcze, prawne, marketingowe, maklerskie itp. Pozyskane w wyniku emisji środki przeznaczone zostały na finansowanie zakupów, służących prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, z której pochodzą przychody podlegające opodatkowaniu PDOP.

W interpretacji tej stwierdzono, że ?zdanie drugie art. 15 ust. 4d ustawy o POOP nie będzie miało w przedmiocie niniejszej sprawy zastosowania. Słusznie bowiem Spółka wskazała, iż koszty poniesione przez nią w związku z emisją obligacji nie stanowią wynagrodzenia na rzecz podmiotu trzeciego za realizowane w okresie, na jaki dokonano tej emisji, świadczenia. Zatem, należy przyjąć zasadę ogólną. Tym samym, koszty doradcze, prawne, marketingowe, maklerskie itp., stanowiące pośrednie koszty podatkowe Spółka winna odnieść w koszty uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Skoro Spółka przedmiotowe koszty - zgodnie z przyjętymi zasadami prowadzenia rachunkowości - rozlicza w czasie w księgach rachunkowych, to również dla celów podatkowych winna je ujmować w tym samym czasie.

Zdaniem Wnioskodawcy powyższe rozstrzygnięcie powinno mieć zastosowanie również w odniesieniu do stanu faktycznego przedstawionego przez Spółkę w niniejszym wniosku.

W tym miejscu Spółka pragnie podkreślić, że środki pozyskane w związku z emisją obligacji nie znajdą bezpośredniego odzwierciedlenia w konkretnych przychodach podatkowych. Środki z emisji obligacji zostaną bowiem przeznaczone w Spółce, zgodnie z profilem jej działalności, na sfinansowanie nabycia obligacji emitowanych przez podmioty powiązane z grupy G. o. Oznacza to, że również przychody podatkowe, z którymi w pośrednim związku pozostają kaszty emisji, będą powstawać ?w czasie?, na przestrzeni okresu, na jaki obligacje zostaną wyemitowane.

Stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie potwierdza m.in. interpretacja indywidualna z 30 grudnia 2009 r. (nr ITPB3/423-514a/09/AM), w której - w podobnym do zaprezentowanego stanie faktycznym - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził, że:

?Kryteria kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów oraz zasady ich rozliczania powinny wynikać z przyjętej przez Spółkę polityki rachunkowości. (...) Jeżeli zatem, zgodnie z określoną w rachunkowości zasadą współmierności przychodów i kosztów, podatnik poprzez czynne rozliczenia międzyokresowe ujmuje (rozlicza) koszty w poszczególnych miesiącach, których one dotyczą, to również dla celów podatkowych powinien rozliczać takie koszty proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. W efekcie, jeśli Spółka, kierując się powyższą zasadą istotności, dla celów bilansowych traktuje prowizje bankowe od kredytu jako istotne dla jej działalności, tu może ja zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w tym samym czasie, w jakim rozliczane są bilansowo?.

Na konieczność uwzględniania w rozliczeniu podatkowym kosztów zasad wynikających ze stosowanej przez podatnika polityki rachunkowości wskazuje również treść interpretacji indywidualnej z dnia 17 września 2008 r. (nr ILPB3/423-375/08-2/MM) dotyczącej rozliczenia na gruncie PDDP kosztów remontu. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził że: ?Jeśli zatem Spółka, kierując się zasadą istotności, dla celów bilansowych traktuje koszty remontów jako istotne dla jej działalności i rozlicza je miesięcznie w ciągu 5 lat, to powinna je w tym samym czasie zaliczać do kosztów uzyskania przychodów dla celów podatkowych. Co do zasady, stanowi o tym art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.?

Powyższe potwierdza również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 15 września 2009 r. (nr ILPB3/423-542/10-2/JG).

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, koszty emisji stanowić będą koszty uzyskania przychodów w momencie ujęcia ich odpowiednio w księgach Spółki jako koszt zgodnie z metodologia opisaną w stanie faktycznym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.