Czy odsetki od Kredytów przejętych i spłacanych przez HoldCo od Spółek nieruchomościowych będą (...)

22.2.2013

Czy odsetki od Kredytów przejętych i spłacanych przez HoldCo od Spółek nieruchomościowych będą stanowić koszty uzyskania przychodów Spółki w momencie zapłaty, nawet jeśli doszłoby do zbycia udziałów w tych spółkach lub ich likwidacji?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 poz. 749) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 06.11.2012r. (data wpływu 12.11.2012r.) uzupełnionym na wezwanie z dnia 23.011.2013r. nr IPPB3/423-926/12-2/AG (data nadania 23.01.2013r., data doręczenia 25.01.2013r.) pismem z dnia 01.02.2013r. (data nadania 01.02.2013r., data wpływu 04.02.2013r.) - w sprawie o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów ? jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie

W dniu 12.11.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest podmiotem należącym do międzynarodowej Grupy Kapitałowej K. (dalej: Grupa K ). W ramach planowanego procesu restrukturyzacji Wnioskodawca ma być udziałowcem nowoutworzonej spółki celowej (dalej: HoldCo). HoldCo (dalej: Spółka, HoldCo) będzie właścicielem 100% udziałów w kapitale zakładowym dwunastu spółek, których działalność polega na nabywaniu i zarządzaniu nieruchomościami (dalej: Spółki nieruchomościowe).

Obecnie Spółki nieruchomościowe zaciągnęły kredyty inwestycyjne celu nabycia nieruchomości (dalej: Kredyty). W konsekwencji Spółki nieruchomościowe spłacają raty Kredytów, a część odsetkowa Kredytów stanowi dla nich koszt uzyskania przychodów.

W przyszłości zamierza się przeprowadzić reorganizację aktualnej struktury własnościowej spółek. Głównym jej zamierzeniem jest usystematyzowanie struktury finansowania z grupy. Proces przekształceń będzie przebiegał w dwóch etapach.

Etap I

W pierwszym etapie Spółki nieruchomościowe przekażą HoldCo zobowiązania do spłaty Kredytów wraz z odsetkami. W wyniku przejęcia zobowiązań Spółek nieruchomościowych, Spółka wstąpi w obowiązki dłużnika banku w rozumieniu art. 519 ustawy z 23 kwietnia 1964 a ?Kodeks cywilny? (Dz. U. 1964, Nr 16, poz. 93) i będzie zobowiązana do spłaty części kapitałowej i odsetkowej Kredytów. Umowy przejęcia Kredytów, jak również zgody wierzycieli zostaną sporządzone w formie pisemnej.

Przejęcie Kredytów nastąpi za wynagrodzeniem określonym w wysokości wartości przejmowanego długu wedle stanu na dzień przejęcia. W następstwie przejęcia Kredytów HoldCo stanie się wierzycielem Spółek nieruchomościowych. Ekonomiczny efekt transakcji polegał będzie na tym, że Spółka de facto pozyska wierzytelność pieniężną (finansowanie) od Spółek nieruchomościowych na warunkach anaL icznych do tych, na jakich bank udzielił pierwotnie finansowania (tzn. zachowując m.in. wysokość odsetek, terminy spłat itp. ustalone pierwotnie przez bank). Na wartość długów, zarówno Spółek nieruchomościowych jak i samej Spółki, składać się będzie kwota główna i kwota odsetek.

Spółka będzie występowała wobec banku w charakterze dłużnika i będzie spłacała Kredyty wraz z odsetkami w oparciu o warunki i terminarz wynegocjowany w momencie przejmowania długu przez HoldCo. Spłata kredytu będzie miała charakter pieniężny tj. będzie jej towarzyszył faktyczny przepływ środków.

W zakresie skutków opisana transakcja nie różni się w zasadzie od zaciągnięcia nowego kredytu przez Spółkę w celu udzielenia pożyczek Spółkom nieruchomościowym, które za środki pozyskane z pożyczki spłaciłyby swoje zobowiązania z tytułu przeprowadzonych inwestycji.

Etap II

Kolejnym etapem restrukturyzacji będzie podwyższenie kapitału w Spółkach nieruchomościowych. W tym celu Spółka będzie zobowiązana uchwałą do wpłaty na rzecz Spółek nieruchomościowych tytułem objęcia nowych udziałów kwoty w wysokości odpowiadającej kwotom Kredytów (wraz z narosłymi odsetkami) przy czym część tej kwoty zostanie przeznaczona na podwyższenie kapitału zakładowego, a część na podwyższenie kapitału zapasowego Spółek nieruchomościowych. Efektywnie z tego tytułu po stronie Spółki powstanie zobowiązanie wobec Spółek nieruchomościowych do wniesienia gotówką kwoty odpowiadającej wartości podwyższenia kapitału zakładowego i zapasowego.

Zobowiązania te zostaną zaspokojone w wyniku kompensaty wzajemnych zobowiązań. Potrąceniu ulegną:

zobowiązania Spółki względem Spółek nieruchomościowych wynikające z faktu, że Spółka podejmie uchwałę o dokonaniu podwyższenia kapitału zakładowego zapasowego w Spółkach nieruchomościowych za gotówkę (podwyższenie kapitału Spółek nieruchomościowych nastąpi poprzez emisję nowych udziałów, które zostaną objęte przez Spółkę) oraz

zobowiązania Spółek nieruchomościowych względem Spółki, z tytułu przejętych Kredytów (wraz z narosłymi odsetkami. o ile nie zostaną one wcześniej spłacone).

W wyniku kompensaty wzajemnych wierzytelności (a więc ich uregulowania) Spółki nieruchomościowe przestaną być dłużnikami Spółki, a Spółka obejmie nowe udziały w Spółkach nieruchomościowych.

W piśmie z dnia 01.02.2013r. Wnioskodawca podał dane umożliwiające identyfikację przyszłej spółki (I L PL Sp. z o.o.,) oraz wyjaśnił, że w przypadku zobowiązań Spółek nieruchomościowych z tytułu zaciągniętych od podmiotów trzecich kredytów inwestycyjnych w celu nabycia nieruchomości, chodzi o wynagrodzenie I L (we wniosku oznaczone jako HoldCo) w zamian za przejęcie tych kredytów, które to wynagrodzenie będzie korespondować z wartością przejętych kwot głównych, zobowiązań oraz odsetek, których wypłata wynika z umowy kredytowej.

Jednocześnie Wnioskdoawca poinformował, że wynagrodzenie zostanie ustalone w wysokości wartości przejmowanego długu, na który składa się zarówno kwota główna, jak i kwota narosłych odsetek, według stanu na dzień dokonania kompensaty wzajemnych zobowiązań.

W związku z wyżej opisanym zdarzeniem przyszłym zadano następujące pytanie.

Stanowisko Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy odsetki zapłacone przez HoldCo z tytułu Kredytów przejętych od Spółek nieruchomościowych będą stanowić koszty uzyskania przychodów Spółki w momencie zapłaty nawet jeśli doszłoby do zbycia udziałów w tych spółkach lub ich likwidacji.

Odsetki jako koszt uzyskania przychodów

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Ponadto, regulacja art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) oraz art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o CIT stanowi, iż nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek, które są naliczone, lecz nie zapłacone, a także wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). W związku z tym, aby wydatki na spłatę odsetek od przejętych Kredytów mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, powinny zostać spełnione następujące warunki:

istnienie związku (pośredniego lub bezpośredniego) pomiędzy poniesieniem takiego kosztu a uzyskaniem, zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodu podatnika;
poniesienie kosztu połączone ze spłatą odsetek (ewentualnie ich kapitalizacja);
brak wskazania takich wydatków w kataL u wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów, zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Między wydatkiem a osiągnięciem przychodu powinien zachodzić związek przyczynowo skutkowy, tj. poniesienie wydatku będzie miało lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu albo zachowanie (zabezpieczenie) źródła przychodu. Koszty podatkowe, ponoszone przez podmioty gospodarcze, mogą mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Koszty bezpośrednie obejmują wydatki, które są wprost związane z konkretnymi przychodami, jakie osiąga podmiot gospodarczy. Z kolei do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, ale ich ponoszenie jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania podmiotu (inaczej można stwierdzić, że są to koszty ogólne prowadzonej działalności gospodarczej). Aby określić, czy dany koszt jest bezpośrednio związany z przychodem, należy rozstrzygnąć, czy istnieje możliwość powiązania tego wydatku z konkretnym przychodem.

Zgodnie z poglądem powszechnie akceptowanym przez organy podatkowe oraz sądy administracyjne, aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów na gruncie ustawy o CIT. Przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 28 października 2008 r. (sygn. I SA/Bd 492/08) stwierdził, że ?(...) ustawodawca nie wymaga od podatnika aby poniesiony koszt istotnie przyniósł przychód. Wystarczy jedynie, aby podatnik w ramach prowadzonej działalności poniósł wydatek w coki osiągnięcia przychodu, przy czym chodzi tu tylko o samą możliwość przychodu, jego prawdopodobieństwo, a nie rzeczywisty skutek. Za koszt uzyskania przychodów należy traktować te wydatki, których poniesienie przez podatnika by/o spowodowane racjonalnym dążeniem i obiektywną możliwością osiągnięcia przychodu, choćby sam przychód nie wystąpił?.

Moment zaliczenia odsetek do kosztów uzyskania przychodów

W wyniku przejęcia zobowiązań kredytowych Spółek nieruchomościowych, Spółka stanie się dłużnikiem banku, zobowiązanym do spłaty zarówno kwoty głównej Kredytów, jak i bieżącego regulowania należności z tytułu odsetek. Pomimo, iż ponoszone przez Spółkę wydatki z tytułu spłaty odsetek od przejętego zobowiązania nie są co do zasady związane z powstaniem dla Spółki bezpośredniego przychodu, można jednakże stwierdzić, że w sposób pośredni będą służyć osiągnięciu przez Spółkę przychodów, mianowicie:

przychodem dla Spółki będą odsetki od pożyczek udzielonych Spółkom nieruchomościowym;

przejęcie Kredytów umożliwi przeprowadzenie likwidacji Spółek nieruchomościowych, w wyniku której Spółka uzyska majątek likwidacyjny (w przeciwnym razie mogłoby to być problematyczne ze względu na brak zgody banku kredytodawcy na przeprowadzenie takiego procesu);

otrzymany majątek likwidacyjny zostanie wykorzystany przez Spółkę do prowadzenia działalności gospodarczej, generującej przychody.

Opierając się na gramatycznej wykładni przytoczonych przepisów art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1 pkt 10 a) oraz pkt 11 ustawy o CIT należy stwierdzić, że warunkiem uznania odsetek za koszty uzyskania przychodu jest obciążenie w sensie ekonomicznym majątku pożyczkobiorcy ? Spółki, połączone z udostępnieniem odsetek wierzycielowi poprzez ich spłatę. W przypadku zatem dokonania przez Spółkę wydatku na zapłatę odsetek w tym również od przejętych Kredytów, przedmiotowy wydatek stanowić będzie koszt uzyskania przychodów Spółki.

Ponadto wydatki na spłatę odsetek od Kredytów nie zostały wymienione w kataL u wydatków niestanowiących kosztów podatkowych zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Jak wspomniano wcześniej, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) nie stanowią kosztów uzyskania przychodów wydatki na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). W konsekwencji, opierając się na wykładni przepisów art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) i pkt 11, należy stwierdzić, że warunkiem uznania za koszty podatkowe odsetek naliczonych od zobowiązania zaciągniętego na cele prowadzonego przedsiębiorstwa jest dokonanie ich spłaty. A zatem, jeżeli istnieje bezpośredni lub pośredni związek pomiędzy wydatkami na spłatę odsetek od przejętych Kredytów a opodatkowanymi przychodami Spółki, co, jak wykazano wyżej, w ramach analizowanego zdarzenia przyszłego bez wątpienia ma miejsce, i rzeczywiście dojdzie do poniesienia kosztu odsetek poprzez ich zapłatę, należy stwierdzić, że będą one mogły stanowić koszty uzyskania przychodów.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone m.in. w indywidualnej interpretacji wydanej 31 stycznia 2011 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (IBPBI/2/423-1417/10/MO), w której organ w stanie faktycznym anaL icznym do sytuacji Spółki stwierdził, że ?Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny (...) należy zauważyć, że w wyniku realizacji opisywanego scenariusza dojdzie jedynie do zamiany podmiotów udzielających pożyczki bez zmiany jej charakteru i warunków i pierwotnego przeznaczenia. Biorąc pod uwagę powyżej wskazane przepisy Spółka stoi na stanowisku, że w przypadku przejęcia zobowiązania (pożyczki) w zamian za przejęcie długu posiadanego przez Spółkę będzie ona uprawniona do zaliczenia wydatków z tytułu odsetek do kosztów uzyskania przychodów wedle zasad ogólnych. W konsekwencji Spółka uważa, iż zasadne będzie zaliczenie do kosztów podatkowych zarówno odsetek naliczonych przed dniem przejęcia pożyczki jak również odsetek naliczonych po dniu przejęcia pożyczki dopiero w momencie ich zapłaty przez Spółkę lub w momencie kapitalizacji?.

Koszty odsetek a objęcie udziałów

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych.

Analizując zasady podatkowego traktowania kosztów finansowania zewnętrznego przeznaczonego na nabycie udziałów należy, zdaniem Wnioskodawcy, dokonać rozróżnienia pojęć wydatków na nabycie (objęcie) udziałów (akcji) od źródeł finansowania tych wydatków. W ocenie Wnioskodawcy, za wydatki na objęcie udziałów należy uznać tylko takie wydatki, które związane są bezpośrednio z nabyciem udziałów tj. cenę nabycia tych udziałów oraz opłaty notarialne. Z kolei koszty kredytu zaciągniętego na sfinansowanie nabycia udziałów (takie jak odsetki od kredytu) nie są wydatkami na nabycie (objęcie) udziałów (akcji), jako że nie pozostają w bezpośrednim związku z samym ich nabyciem.

W konsekwencji w przypadku Spółki nie znajdzie zastosowania art. 16 ust 1 pkt 8 ustawy o CIT, który wyłącza z kosztów uzyskania przychodów m.in. wydatki na objęcie lub nabycie udziałów, pozwalając jednakże na zakwalifikowanie ich do kosztów uzyskania przychodów przy ustalaniu dochodów z odpłatnego zbycia tych udziałów tj. w momencie ich zbycia. Użyte przez ustawodawcę określenie ?wydatki na nabycie udziałów? oznacza bowiem, że do kosztów podatkowych z chwilą sprzedaży udziałów lub akcji zalicza się wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące nabycie tych udziałów, bez poniesienia których nie byłoby możliwe skuteczne nabycie udziałów.

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, iż podobne zagadnienie, czyli kwestia dotycząca możliwości uznania za koszt uzyskania przychodów odsetek związanych ze źródłami finansowania nabycia udziałów, w kontekście tego czy są one środkiem służącym do spłacenia ceny udziałów czy też samym wydatkiem na ich nabycie (tj. cen), była wielokrotnie poruszana zarówno przez Ministerstwo Finansów, jak i sądy administracyjne. Zgodnie z dominującą linią interpretacyjną, odsetki od kredytu nie stanowią wydatku na nabycie udziałów w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przykładowo w wyroku NSA z dnia 7 września 2004 (sygn. FSK 324/04) sąd stwierdził, że ?(...) przez wydatki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy rozumieć wydatki podatnika bezpośrednio związane z nabyciem akcji, a więc w szczególności ich cenę, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego. Do wydatków tych nie mogą być zaliczone odsetki od kredytu zaciągniętego przez podatnika na nabycie akcji, gdyż nie pozostają one w bezpośrednim związku z ich nabyciem. Z tego też względu odsetek od kredytu na wymieniony cel nie można uznać za koszt uzyskania przychodu tylko w wypadku, jeżeli kredyt nie spełnia wymogu określonego w art. 15 ust. 1 ustawy, to jest nie został zaciągnięty w celu osiągnięcia przychodu?.

Podobnie, w wyroku z 8 listopada 2004 r. (sygn. FSK 325/04) NSA stwierdził, iż ?Przechodząc zatem na grunt przepisów, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jako wydatki należy rozumieć nakłady podatnika bezpośrednio związane z nabyciem akcji, a więc w szczególności ich cenę, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego. Do wydatków tych nie mogą więc być zaliczone odsetki od kredytu zaciągniętego przez podatnika na nabycie akcji. Nie pozostają one bowiem w bezpośrednim związku z ich nabyciem?.

W konsekwencji, w przedmiotowej sprawie, odsetki od Kredytów, do spłaty których zobowiązane będzie HoldCo w wyniku przejęcia Kredytów, nie będą ?wydatkiem, warunkującym nabycie udziałów?. Spółka nabędzie bowiem udziały w Spółkach nieruchomościowych w zamian za wkład pieniężny, który sfinansowany zostanie Kredytami przejętymi od Spółek nieruchomościowych. W rezultacie za ?wydatek warunkujący nabycie udziałów?, w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT nie będzie się uznawać wydatków w postaci odsetek od Kredytów ? nie pozostają one bowiem w bezpośrednim związku z nabyciem przez HoldCo udziałów w Spółkach nieruchomościowych. Wobec tego, odsetki od Kredytów, do spłaty których zobowiązana będzie Spółka w wyniku przejęcia Kredytów (które

posłużą do sfinansowania nabycia udziałów w Spółkach nieruchomościowych) nie będą warunkowały nabycia udziałów i tym samym nie będą stanowiły wydatków na nabycie udziałów w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT.

Zdaniem Wnioskodawcy, dla celów właściwej kwalifikacji podatkowej odsetek od przejętego zobowiązania konieczne jest również odniesienie się do ekonomicznego znaczenia planowanej transakcji. Jak wspomniano, w wyniku przejęcia Kredytów od Spółek nieruchomościowych, HoldCo będzie zobowiązane do zwrócenia kwoty głównej Kredytów, jak też do bieżącego spłacania odsetek na rzecz banku udzielającego Kredytów. Tym samym, Spółki nieruchomościowe zostaną zwolnione ze spłacania zobowiązania wobec banku z tytułu zaciągniętych Kredytów, a nowym dłużnikiem zostanie Spółka. Jednocześnie jednak Spółki nieruchomościowe staną się dłużnikiem Spółki z tytułu zapłaty kwoty głównej kredytu wraz z należnymi odsetkami. W związku z powyższym, będzie miała miejsce zmiana dłużnika bez zmiany wierzyciela. Z ekonomicznego punktu widzenia transakcja ta dałaby taki sam wynik jak zaciągnięcie kredytu jeśli Spółkę, a następnie z otrzymanych w ten sposób środków udzielenie pożyczek Spółkom nieruchomościowym, które z kolei zostałyby wykorzystane przez Spółki nieruchomościowe na spłatę wcześniej zaciągniętych Kredytów. Można zatem uznać, iż przejęcie długu ma dla przejmującej dług Spółki takie sanie skutki ekonomiczne jak zaciągnięcie nowego zobowiązania.

Nie ulega wątpliwości, że odsetki od takiej pożyczki stanowiłyby z kolei koszt uzyskania przychodów Spółki skoro zaś sytuacja prowadzi do identycznych skutków i realizuje te same cele (co przejęcie Kredytów od Spółek nieruchomościowym), to nie ma podstaw do różnicowania jej na gruncie rozliczeń podatkowych Spółki. A zatem, zdaniem Wnioskodawcy, nie ma znaczenia, czy w celu dofinansowania Spółek nieruchomościowych Spółka zaciągnie nowy kredyt i udzieli im pożyczek, czy też przejmie już istniejące zobowiązanie tego podmiotu.

Reasumując, niezależnie od tego czy Spółka przejęłaby Kredyty i udzieliłaby pożyczek Spółkom nieruchomościowym, czy sama zaciągnęłaby kredyt i udzieliła pożyczek Spółkom nieruchomościowym Spółka będzie osiągała przychód oraz ponosiła koszt udzielenia finansowania Spółkom nieruchomościowym w oparciu o cudzy kapitał. Jednakże koszt pozyskania kapitału w przypadku realizacji wariantu planowanego przez Spółkę będzie niższy, gdyż Spółka nie będzie zobowiązana do zapłaty na rzecz banku udzielającego jej kredytu opłat czy prowizji należnych w przypadku, gdyby zaciągano nowe zobowiązanie.

Reasumując, w przedmiotowej sytuacji odsetki, które będą płacone przez HoldCo z tytułu przejętego długu z tytułu Kredytów:

będą ponoszone w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przyszłych dochodów, oraz

nie pozostają w bezpośrednim związku z nabyciem przez Spółkę udziałów w Spółkach nieruchomościowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, z powyższego wynika, że zapłacone odsetki od przejętego zobowiązania z tytułu Kredytów stanowić będą koszt uzyskania przychodów Spółki w momencie ich zapłaty na podstawie art. 15 ust. 1 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a) oraz art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o CIT.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem a powstaniem przychodu lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła uzyskiwania przychodów. Kosztem uzyskania przychodów będą przy tym zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia.

Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

wydatek został poniesiony przez podatnika (co oznacza, że w ostatecznym rozrachunku musiał zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika),
wydatek jest definitywny (co oznacza, że wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona),
wydatek poniesiony został w celu uzyskania przychodów (co oznacza, iż wydatek przyczynił się lub mógł przyczynić się do osiągnięcia przychodów przez podatnika) lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
nie został wymieniany w kataL u negatywnym zawartym w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
został właściwie udokumentowany.

Zauważyć należy, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej podatnicy często korzystają z zewnętrznych źródeł finansowania, w szczególności w postaci pożyczek i kredytów. Spłata pożyczki (kredytu) zaciągniętej na prowadzoną działalność gospodarczą nie stanowi dla podatnika kosztu uzyskania przychodu; kosztem są skapitalizowane oraz naliczone i zapłacone odsetki ? art. 16 ust. 1 pkt 10 i 11 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z ogólną zasadą, wyrażoną w art. 15 ust. 1 powołanej ustawy, dla kwalifikacji prawnej wydatków na zapłatę odsetek, stanowiących koszty uzyskania przychodów, istotne znaczenie ma cel ich poniesienia, czyli przeznaczenie środków finansowych uzyskanych w drodze tego kredytu/pożyczki. Kwestią wstępną dla oceny możliwości uznania uregulowanych odsetek za koszty podatkowe jest zatem ustalenie związku przyczynowo - skutkowego, jak i gospodarczego pomiędzy ich zapłatą, a przychodami, jakie podatnik osiąga lub ma szansę osiągnąć, wydatkując środki pieniężne pochodzące z kredytu/pożyczki na dany cel. Przykładowo, powiązanie takie istnieje w sytuacji przeznaczenia kredytu/pożyczki na bieżącą działalność gospodarczą podatnika ? zwiększa bowiem źródło jej finansowania lub też na zakup nieruchomości, wykorzystywanej w tej działalności gospodarczej, czy też na udzielenie pożyczki generującej przychody podatkowe z tytułu odsetek.

Jeżeli zatem świadczenie główne (kredyt bankowy/pożyczka) zostało poniesione w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, to świadczenie uboczne tj. np. odsetki od kredytu/pożyczki, zostało poniesione w tym właśnie celu.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e. Użycie przez ustawodawcę w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określenia ?wydatki na nabycie? oznacza, że do kosztów, ale dopiero z chwilą sprzedaży udziałów lub akcji, zalicza się wszelkie wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie tych udziałów lub akcji, tzn. takie, bez których poniesienia skuteczne nabycie udziałów lub akcji nie byłoby możliwe. Jednakże, gdy na zakup udziałów lub akcji zostanie zaciągnięty kredyt lub pożyczka przez dany podmiot, odsetki będące zapłatą za kredyt/pożyczkę (a nie wydatkami na nabycie akcji czy udziałów) są kosztem w dacie ich faktycznej zapłaty lub kapitalizacji. Odsetki od takiego kredytu, pozostając w związku z przychodami podatnika, nie stanowią więc kosztów nabycia papierów wartościowych, ale w myśl art. 15 ust. 1 ww. ustawy, koszty pozyskania źródła finansowania ich nabycia.

W ocenie organu podatkowego powyższego stanowiska nie można jednak w sposób bezpośredni zastosować do zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie bowiem do zaciągnięcia przez Spółkę (HoldCo/I L ) kredytu/pożyczki w celu nabycia nieruchomości lub też udzielenia pożyczek Spółkom nieruchomościowym przeznaczonych na spłatę kredytów na nabycie nieruchomości, albo na zakupu udziałów w Spółkach nieruchomościowych. W przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym dojdzie do przejęcia przez Spółkę od Spółek nieruchomościowych długu z tytułu zaciągniętych przez te Spółki Kredytów (wraz z odsetkami) inwestycyjnych na zakup nieruchomości - za wynagrodzeniem należnym Spółce, określonym w wysokości wartości przejmowanego długu według stanu na dzień przejęcia. Następnie Spółka oraz Spółki nieruchomościowe dokonają potracenia umownego wzajemnych wierzytelności, tj. wierzytelności Spółki wobec Spółek nieruchomościowych z tytułu kwoty wynagrodzenia za przejecie długów, z wierzytelnością Spółek nieruchomościowych wobec Spółki. W wyniku dokonanego potrącenia wzajemne zobowiązania Spółki i Spółek nieruchomościowych zostaną uregulowane.

Zgodnie z art. 519 Kodeksu Cywilnego osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu). W wyniku przejęcia od Spółek nieruchomościowych zobowiązań z tytułu Kredytów Spółka wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki dotychczasowych dłużników, tj. Spółek nieruchomościowych. W zamian za przejęcie długu Spółka otrzyma (w wyniku kompensaty) wynagrodzenie od spółek nieruchomościowych równe, jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, wartości przejmowanego długu wedle stanu na dzień przejęcia, tj. wartości przejętych kwot głównych Kredytów, zobowiązań oraz odsetek na dzień kompensaty.

W świetle powołanych wyżej przepisów, przejęcia i spłaty zobowiązania kredytowego przez Spółkę w ramach umowy przejęcia długu, o którym mowa we wniosku, nie można utożsamiać z otrzymaniem i spłatą kredytu przez Spółkę.

Jak zauważył NSA w wyroku z dnia 29.06.2011r., sygn. akt II FSK 313/10, cyt.: ?Przejęte przez wnioskodawcę zobowiązania wynikające z przejętych przez niego pożyczek/kredytów zaciągniętych pierwotnie przez inny podmiot, nie stanowią kredytów/pożyczek na nabycie przedmiotowych udziałów, co zresztą potwierdził sam wnioskodawca i co w sposób bezsporny wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego.

W kontekście przepisów prawa podatkowego oba zdarzenia gospodarcze (przejęcie długów oraz nabycie udziałów w innym podmiocie (spółce) niż strony umowy przejęcia długów) stanowią dwa odrębne podatkowe stany faktyczne. Jak słusznie podnosi autor skargi kasacyjnej mimo, że w wymiarze ekonomicznym obie sytuacje miałyby podobny skutek dla wnioskodawcy, to nie można podobnych skutków różnego rodzaju rozwiązań przyjętych przez podatnika utożsamiać i przenosić wprost na grunt skutków podatkowych. Te bowiem należy rozpatrywać z punku widzenia konsekwencji występujących dla każdego biorącego w nich udział podmiotu, gdyż każdy z nich jest odrębnym podatnikiem.?

W ramach dokonanego w zdarzeniu przyszłym umownego potrącenia wzajemnych wierzytelności Spółki i Spółek nieruchomościowych, będą miały miejsce jednocześnie dwa zdarzenia, co należy uwzględnić dokonując oceny jej skutków pod względem podatkowym.

Jak bowiem jednoznacznie wynika ze zdarzenia przyszłego, w wyniku dokonanego potracenia dojdzie w nim do zapłaty (uregulowania) na rzecz Spółki wynagrodzenia za przejęcie długów od Spółek nieruchomościowych. Jednocześnie Spółka nabędzie udziały w kapitale zakładowym tych Spółek.

Dokonując oceny skutków prawnopodatkowych przedstawionego zdarzenia przyszłego, w zakresie możliwości zaliczenia przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów odsetek od Kredytów przez nią przejętych i spłacanych, należy rozdzielić konsekwencje czynności przejęcia długu za wynagrodzeniem od Spółek nieruchomośćiowych od czynności nabycia udziałów w tych Spółkach i późniejszej sprzedaży udziałów lub likwidacji Spółek (otrzymania majątku likwidacyjnego).

W kontekście przepisów prawa podatkowego te zdarzenia gospodarcze stanowią odrębne podatkowe stany faktyczne. Nie można podobnych skutków różnego rodzaju rozwiązań ekonomicznych przyjętych przez podatnika utożsamiać i przenosić wprost na grunt skutków podatkowych.

W konsekwencji, tylko w zakresie w jakim z tytułu samej transakcji przejęcia długu za wynagrodzeniem podatnik wykazuje przychód podatkowy w wysokości tego wynagrodzenia, możliwe jest rozpoznanie kosztów podatkowych związanych z tym przychodem. Wydatki zaś, które podatnik ponosi na spłatę przejętego długu (w tym odsetki) są ściśle związana właśnie z tą transakcją, za którą może przysługiwać wynagrodzenie. Wynagrodzenie takie, stanowiące kwotę należną nabywcy długu, może mieć dowolną formę, np. w postaci pieniężnej, udziałów czy obniżenia ceny nieruchomości.

Otrzymanie takiego wynagrodzenia przez podatnika np. w wyniku dokonanego potracenia, powodując przysporzenie majątkowe podatnika, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stanowi przychód podlegający opodatkowaniu tymże podatkiem (art. 12 ustawy). Potrącenie (kompensata) jest formą regulowania zobowiązań i należności, którego skutki zrównane są z zapłatą.

Tak więc wyłącznie w kontekście wynagrodzenia za przejecie długu lub jego braku należy badać istnienie związku, ponoszonych na spłatę przejętego długu wydatków w postaci odsetek z przychodem podatkowym podatnika.

Spółka miałaby zatem prawo zaliczenia, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodów ponoszonych wydatków na spłatę odsetek od przejętych od Spółek nieruchomościowych Kredytów, pod warunkiem wykazania przychodu podatkowego z tytułu przejęcia tegoż długu, w wysokości otrzymanej w momencie umownego potrącenia należności z tego tytułu ? równej wartości przejmowanych długów według stanu na dzień przejęcia, tj. wartości przejętych kwot głównych Kredytów, zobowiązań i odsetek na dzień dokonania kompensaty.

Organ zgadza się z Wnioskodawcą, iż w przypadku zaciągnięcia kredytu w celu udzielenia pożyczek Spółkom nieruchomościowym, które za środki pozyskane z pożyczki spłaciłyby swoje zobowiązania z tytułu przeprowadzonych inwestycji (nabycia nieruchomości), niewątpliwie odsetki z nim związane byłyby kosztem uzyskania przychodów, jako koszty związane z przychodami z działalności gospodarczej Spółki. Jednak, przejęte przez Spółkę zobowiązanie wynikające z kredytów zaciągniętych pierwotnie przez inne podmioty (Spółki nieruchomościowe), potrącone następnie z zobowiązaniem Spółki wobec tych Spółek nie stanowią kredytu na udzielenie pożyczek Spółkom, z których Spółka osiągałaby przychód podatkowy z tytułu odsetek. I to pomimo, że obie sytuacje w wymiarze ekonomicznym miałyby podobny skutek. Nie można bowiem, wbrew stanowisku Spółki, podobnych skutków różnego rodzaju rozwiązań przyjętych przez podatnika utożsamiać i przenosić wprost na grunt skutków podatkowych. Tym bardziej, że skutek ten można uznać jako podobny jedynie przy ocenie końcowego efektu wyboru jednej z tych sytuacji, czyli per saldo. Natomiast w celu określenia skutków podatkowych należy rozpatrywać te sytuacje z punktu widzenia konsekwencji występujących dla każdego z zaistniałych zdarzeń gospodarczych.

Nie można również mówić, w przedmiotowej sprawie, o związku wydatków z tytułu spłaty przez Spółkę odsetek od przejętego długu z przychodami z działalności gospodarczej (operacyjnej) Spółki. Jak bowiem wskazano wyżej, Spółka nie będzie spłacać odsetek od kredytu czy pożyczki zaciągniętej przez nią na finansowanie działalności operacyjnej, tylko odsetki od przejętych przez Spółkę Kredytów, uprzednio zaciągniętych przez inne podmioty (Spółki nieruchomościowe) w celu finansowania potrzeb tych podmiotów. Ponadto spłacanych przez Spółkę odsetek od przejętych długów nie można wiązać z uzyskaniem przez Spółkę majątku likwidacyjnego, która to okoliczność opodatkowana jest na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w sposób zryczałtowany, wykluczający możliwość wykazania z tego tytułu kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

Z kolei wskazany przez Wnioskodawcę związek pomiędzy odsetkami od przejętych Kredytów a przychodami z tytułu odsetek od pożyczek udzielonych Spółkom nieruchomościowym, nie znajduje potwierdzenia w treści przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, z którego nie wynika okoliczność uzyskiwania przez HoldCo przychodów podatkowych z tytułu odsetek od pożyczek udzielonych Spółkom nieruchomościowym.

W konsekwencji tylko w zakresie w jakim z tytułu samej transakcji przejęcia długu podatnik osiąga przychód podatkowy, możliwe jest rozpoznanie kosztów podatkowych związanych z tym przychodem, w postaci np. spłacanych odsetek od przejętego długu. Wnioskodawca natomiast jasno wskazuje w złożonym wniosku (własne stanowisko), że ponoszone przez Spółkę wydatki z tytułu przejęcia długu, w postaci odsetek od Kredytów, nie będą wiązać się jego zdaniem z powstaniem bezpośredniego przychodu podatkowego, czyli nie wiąże on tychże wydatków z przychodem podatkowym w postaci wynagrodzenia z tytułu przejęcia długu.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej zauważyć należy, że wydana została w odmiennym stanie faktycznym, dotyczy bowiem zaliczenia do kosztów podatkowych odsetek od przejętego przez podatnika długu w zamian za przejecie innego długu tego podatnika. Ponadto organ zwraca uwagę, iż interpretacje indywidualne wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. Podstawą dokonania przez organ indywidualnej interpretacji są same przepisy prawa podatkowego, w tym ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Podkreślić przy tym należy, iż zadaniem organów podatkowych wydających interpretacje indywidualne nie jest ocena rozstrzygnięć wydanych w sprawach innych podatników. Obowiązkiem tych organów jest natomiast ocena stanowiska podatnika przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Organ podatkowy musi kierować się przy tym zasadą działania na podstawie przepisów prawa (wyrażoną w art. 120 Ordynacji podatkowej). Nie może stanowić uzasadnienia dla złamania tej zasady dążenie do zachowania jednolitości wydawanych interpretacji, gdyż w ten sposób mogłoby dojść do powielania interpretacji błędnych (patrz wyrok WSA z dnia 17 lipca 2012 r. III SA/Wa 2756/11).

Ponadto podkreślić należy, że odmienne rozstrzygnięcia organów podatkowych dokonane nawet w anaL icznych zagadnieniach nie mogą stanowić podstawy do żądania anaL icznego rozstrzygnięcia sprawy skarżącego, jeśli stoi temu na przeszkodzie treść przepisów prawa (por. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 14.04.2008r., sygn. akt I SA/Gl 848/07; wyrok WSA w Łodzi z dnia 18.11.2008 r. sygn. akt I SA/Łd 907/08; wyrok NSA z 30 września 2005 r., FSK 2528/04, Lex Polonica nr 401550).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.