Czy dochód Spółdzielni uzyskany z przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu wchodzącego (...)

Czy dochód Spółdzielni uzyskany z przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu wchodzącego z skład zasobów mieszkaniowych Spółdzielni, który to dochód Spółdzielnia przeznacza na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, tj. na fundusz remontowy zasobów mieszkaniowych oraz na pokrycie strat z lat ubiegłych, jest wolny od podatku dochodowego od osób prawnych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 17.12.2009r. (data wpływu 21.12.2009r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego, uzupełnionym pismem z dnia 02.03.2010r. (data wpływu 02.03.2010r.) i pismem z dnia 02.03.2010r., (data wpływu: 03.03.2010r.) oraz uzupełnionym pismem z dnia 25.03.2010r. (data wpływu 29.03.2010r.) na wezwanie z dnia 17.03.2010r. Nr IPPB3/423-929/09-4/EŻ (doręczone dnia 22.03.2010r.) - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21.12.2009r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Na mocy ugody sądowej zawartej przed Sądem Okręgowym, Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa (dalej jako ?Spółdzielnia? lub ?Wnioskodawca?) przeniosła na rzecz osób trzecich prawo użytkowania wieczystego gruntu. Prawo to zostało przeniesione ze skutkiem na dzień 23 października 2009r., (w tym dniu nastąpił konstytutywny wpis do księgi wieczystej). Wspomniany grunt znajduje się w obrębie osiedla zabudowanego budynkami jedno- i wielorodzinnymi, stanowiącego zespół nieruchomości należący do Spółdzielni. Na wspomnianym gruncie znajdowały się tereny zielone, które służyły zaspokajaniu potrzeb rekreacyjnych (spacerowych) mieszkańców osiedla. Grunt ten przeznaczony był do wspólnego korzystania przez mieszkańców. Działalność Spółdzielni koncentruje się na administrowaniu nieruchomościami wchodzącymi w skład osiedla, w tym na rozliczaniu kosztów związanych z ich eksploatacją i utrzymaniem. W związku z powyższym, dochód uzyskany z przeniesienia prawa użytkowania wieczystego wspomnianych gruntów Spółdzielnia zamierza przeznaczyć na cele związane z gospodarką zasobami mieszkaniowymi, w tym (i) na fundusz remontowy poszczególnych zasobów mieszkaniowych oraz (ii) na pokrycie straty bilansowej z lat ubiegłych.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca poinformował, iż osoby na rzecz których Spółdzielnia przekazała omawiane działki są członkami Spółdzielni. Spółdzielnia wyjaśnia, iż grunt obejmuje powierzchnię 2.040m2, grunt nie był zabudowany. Teren znajduje się w granicach osiedla pomiędzy zespołem budynków jednorodzinnych ? skąd prowadzi na teren specjalna droga z furtką, terenem Kościoła Parafialnego i terenem osiedlowej przepompowni ścieków. Teren został ogrodzony z bramą i drogą dojazdową, na terenie koszono trawę i utrzymywano porządek. Natomiast nie można było zrobić więcej w zakresie tzw. małej architektury ponieważ kilkanaście lat toczył się proces o wydanie gruntu, a w księdze wieczystej, w dziale III ?prawa, roszczenia i ograniczenia? istniał zapis zabezpieczający to powództwo. Pomimo skromnego wyposażenia teren był bardzo intensywnie wykorzystywany na cele rekreacyjne ? teren zabaw, boisko, rolkarze, ?szkółka? dla piesków, itp. Z chwilą gdy postanowiono pójść na ugodę, nie mówiło się o sprzedaży tego gruntu ponieważ cena byłaby znacznie wyższa, ale o zwrocie kosztów, które Spółdzielnia poniosła na jego utrzymanie przez blisko 20 lat.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dochód Spółdzielni uzyskany z przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu wchodzącego z skład zasobów mieszkaniowych Spółdzielni, który to dochód Spółdzielnia przeznacza na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, tj. na fundusz remontowy zasobów mieszkaniowych oraz na pokrycie strat z lat ubiegłych, jest wolny od podatku dochodowego od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód uzyskany z tytułu przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu wchodzącego w skład zasobów mieszkaniowych Spółdzielni, który to dochód Spółdzielnia przeznacza na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, tj. na fundusz remontowy zasobów mieszkaniowych oraz na pokrycie strat z lat ubiegłych, jest wolny od podatku dochodowego od osób prawnych.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 updop ?wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych (?) uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi ? w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi?. Z przytoczonego powyżej przepisu wynika, że aby dochód spółdzielni mieszkaniowej był wolny od podatku dochodowego od osób prawnych, muszą być łącznie spełnione dwa warunki:

  1. dochód musi być uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi,
  2. dochód musi być przeznaczony na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym Spółdzielnia czyni zadość obu wymienionym warunkom. Spółdzielnia przedstawia poniżej uzasadnienie swojego stanowiska kolejno w odniesieniu do obu warunków.

1. Dochód Spółdzielni uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

W pierwszej kolejności Wnioskodawca przedstawia uzasadnienie stanowiska, zgodnie z którym tereny zielone znajdujące się na terenie osiedla i przeznaczone do wspólnego korzystania przez mieszkańców wchodzą w skład zasobów mieszkaniowych Spółdzielni. W dalszej kolejności Wnioskodawca przedstawia uzasadnienie stanowiska, zgodnie z którym przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu, na którym znajdują się tereny zielone, stanowi jedną z czynności składających się na gospodarkę zasobami mieszkaniowymi.

1.1. Tereny zielone jako zasoby mieszkaniowe Spółdzielni.

Zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że tereny zielone znajdujące się w obrębie osiedla mieszkaniowego zarządzanego przez Spółdzielnię, służące zaspokajaniu potrzeb rekreacyjnych (spacerowych) mieszkańców osiedla, stanowią zasoby mieszkaniowe w rozumieniu przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 updop. Należy zauważyć, że brak jest definicji legalnej pojęcia ?zasoby mieszkaniowe?. Niemniej jednak przy ocenie, czy określone budynki, budowle, urządzenia czy też grunty mieszczą się w zakresie przedmiotowym tego pojęcia, należy każdorazowo posiłkować się przepisami ustaw określających zasady funkcjonowania podmiotów zajmujących się gospodarką mieszkaniową. Powyższy wniosek jest zbieżny ze stanowiskiem Ministra Finansów, przedstawionym w interpretacji ogólnej z dnia 5 marca 2008r., (znak: DD6/8213/11/KWW/07/MB7/82), wydanej w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 updop. W swojej interpretacji Minister stwierdził, że ?mimo, iż ustawy określające zasady funkcjonowania podmiotów zajmujących się gospodarką mieszkaniową nie zawierają definicji, która określałaby wprost przedmiot gospodarki zasobami mieszkaniowymi, to jednak analiza postanowień tych ustaw, w szczególności ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jest pomocna przy określaniu zakresu pojęcia ?zasoby mieszkaniowe oraz gospodarka zasobami mieszkaniowymi?, używanego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?.

Zdaniem Wnioskodawcy przy definiowaniu ?zasobów mieszkaniowych? należy posłużyć się przepisami dotyczącymi (i) celów działania spółdzielni mieszkaniowych, (ii) opłat wnoszonych przez mieszkańców na rzecz Spółdzielni, a także (iii) kosztów pokrywanych z tych opłat. Zasady działania spółdzielni mieszkaniowych, a więc dotyczące również Wnioskodawcy, określa powołana wyżej ustawa z dnia 15 grudnia 2000r., o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz. U. z 2003r., Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.). zgodnie z art. 1 ust. 1 tej ustawy, ?celem spółdzielni mieszkaniowej (?) jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu?. Z powyższego przepisu wynika, że celem spółdzielni jest nie tylko zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych, ale również innych potrzeb członków spółdzielni i ich rodzin. W celu doprecyzowania celów działania spółdzielni, a w konsekwencji wyjaśnienia pojęcia ?zasoby mieszkaniowe? należy odnieść się do rodzaju opłat uiszczanych przez poszczególnych mieszkańców na rzecz Spółdzielni, jak również kosztów pokrywanych z tych opłat. W powyższym zakresie należy ponownie powołać się na przepisy ustawy regulującej zasady działania Spółdzielni.

Jak wynika z odpowiednich przepisów art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, do uczestniczenia w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące na osiedlu obowiązani są zarówno członkowie Spółdzielni, jak i nie-członkowie. Na podstawie powyższych przepisów oraz odpowiednich przepisów Statutu, Spółdzielnia w celu prawidłowego administrowania nieruchomościami wchodzącymi w skład osiedla pobiera od mieszkańców opłaty na rozliczenie kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem tych nieruchomości. Wśród opłat ponoszonych przez mieszkańców wyróżnić należy opłaty z przeznaczeniem na nieruchomości stanowiące wyłącznie mienie Spółdzielni, a przeznaczone do korzystania przez wszystkich mieszkańców osiedla. Takim mieniem Spółdzielni przeznaczonym do wspólnego korzystania są m.in. drogi dojazdowe, chodniki, czy np. trawniki. Należy podkreślić, że do ponoszenia opłat związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni, a przeznaczonych do wspólnego korzystania obowiązani są również właściciele lokali niebędący członkami Spółdzielni. Zdaniem Wnioskodawcy, powyższy obowiązek świadczy o tym, że takie mienie Spółdzielni (w rozpatrywanym przypadku: tereny zielone) służy prawidłowemu korzystaniu z nieruchomości mieszkalnych, jak również zaspokajaniu np. potrzeb rekreacyjnych (spacerowych) wszystkich mieszkańców osiedla.

Mając na uwadze charakter opłat, do których ponoszenia obowiązani są poszczególni mieszkańcy osiedla zarządzanego przez Spółdzielnię należy dojść do wniosku, że zakres przedmiotowy pojęcia ?zasoby mieszkaniowe? obejmuje nie tylko lokale mieszkalne, ale również nieruchomości wspólne wraz ze znajdującymi się na nich budynkami, budowlami i urządzeniami służącymi do prawidłowego korzystania z lokali mieszkalnych, a także nieruchomości stanowiące mienie Spółdzielni przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w osiedlu (wraz ze znajdującą się na nich infrastrukturą). Przykładem takich nieruchomości są: ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci, tereny rekreacyjne, czy też place zabaw dla dzieci. Spółdzielnia obowiązana jest do wyliczenia wysokości opłat w takiej wysokości, aby pokryć z nich koszty związane z eksploatacją i utrzymaniem wspomnianych nieruchomości, budowli i urządzeń. Do takich kosztów należą np. wydatki na rzecz dostawców mediów i innych podmiotów wykonujących usługi związane z funkcjonowaniem osiedla.

Powyższe szerokie rozumienie pojęcia ?zasobów mieszkaniowych? jest zbieżne ze stanowiskiem Ministra Finansów, przedstawionym w powołanej powyżej interpretacji ogólnej. W interpretacji tej Minister stwierdził, że ?uzasadnione jest rozumienie pojęcia ?zasoby mieszkaniowe? (?) nie tylko jako obejmującego lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań, jak również ułatwiające dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie?. W powołanej interpretacji Minister zauważył również, że ?zasobami tymi (tj. mieszkaniowymi ? przyp. Wnioskodawcy) objęta jest również tzw. nieruchomość wspólna, którą zgodnie z wyżej przytoczoną ustawą o własności lokali, stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, jak np. windy, klatki schodowe, chodniki przed budynkami mieszkalnymi (?). Za kwalifikacją prawną terenów zielonych znajdujących się na terenie osiedla mieszkaniowego jako zasobów mieszkaniowych oraz uznaniem dochodu z tytułu zbycia prawa użytkowania wieczystego tak rozumianych terenów zielonych za dochód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi opowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 13 marca 2009r., (znak: ILPB3/423-18/09-5/JG). W stanie faktycznym sprawy, co do którego wypowiedział się Dyrektor, tereny zielone również były związane z budynkami mieszkalnymi z przeznaczeniem dla mieszkańców na cele rekreacyjne. W powołanej interpretacji Dyrektor stwierdził, że ?dochód uzyskany ze sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntów wraz z usytuowanymi na nich obiektami (tj. m.in. terenami zielonymi ? przyp. Wnioskodawcy) stanowi dochód uzyskany z gospodarki zasobami mieszkaniowymi (?).

Odnosząc powyższe do sytuacji Spółdzielni należy dojść do wniosku, że w opisanym stanie faktycznym w zakresie pojęcia ?zasoby mieszkaniowe? mieszczą się również tereny zielone stanowiące do niedawna mienie Spółdzielni. Tereny te przeznaczone były bowiem do wspólnego korzystania przez wszystkich mieszkańców osiedla i w taki też sposób były wykorzystywane (np. do spacerów z psami).

1.2. Przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu jako gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

W powołanej powyżej interpretacji ogólnej Ministra Finansów stwierdził, że ?związane z (?) budynkami (lokalami mieszkaniowymi i pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody (np. opłaty, czynsze, odsetki za zwłokę od nieterminowych ich wpłat) oraz sfinansowane z nich koszty stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi?. Mając powyższe na uwadze, zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu wchodzącego w skład zasobów mieszkaniowych stanowi gospodarkę zasobami mieszkaniowymi w rozumieniu przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 updop. Podobnie jak w przypadku zasobów mieszkaniowych, brak jest normatywnej definicji ?gospodarki zasobami mieszkaniowymi?. Niemniej jednak, tak jak w przypadku zasobów mieszkaniowych, przy ocenie zakresu przedmiotowego pojęcia ?gospodarka zasobami mieszkaniowymi? należy odnieść się do celów działania spółdzielni mieszkaniowych. Jak była o tym mowa powyżej, podstawowym celem spółdzielni jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków spółdzielni i ich rodzin, a także innych potrzeb, które nierozerwalnie wiążą się z potrzebami mieszkaniowymi (tj. np. potrzeb rekreacyjnych, wypoczynkowych, dostępu do budynków mieszkalnych, etc.). Natomiast w celu realizacji wymienionych celów, Spółdzielnia m.in. gospodaruje zasobami mieszkaniowymi poprzez podejmowanie odpowiednich działań. Do tego rodzaju działań należy m.in.: (i) budowa lub dostarczanie budynków mieszkalnych, budowli i innych urządzeń służących do prawidłowego korzystania z budynków mieszkalnych, (ii) pobieranie opłat, (iii) w określonych przypadkach sprzedaż wyodrębnionych lokali mieszkalnych lub praw do nieruchomości, (iv) wyliczanie wysokości kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, czy też np. (v) ponoszenie wspomnianych kosztów. Jak bowiem zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 22 października 2008r., (sygn. akt: III SA/Wa 824/2008, ?z definicji zawartej w Słowniku Języka Polskiego (Wydawnictwo PWN) wynika, że pojęcie ?gospodarka? nie ogranicza się tylko do zarządzania i dysponowania, ale obejmuje także całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związanych z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług?.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy pojęcie ?gospodarka zasobami mieszkaniowymi? należy rozumieć szeroko, rozciągając je na szereg działań podejmowanych w celu prawidłowego zarządzania zasobami mieszkaniowymi. Zakres pojęcia ?gospodarka? w omawianym znaczeniu był wielokrotnie przedmiotem interpretacji wydawanych przez Ministra Finansów. W swojej interpretacji z dnia 9 lipca 2008r., (znak: DD6/8213/212/KWW/08/PCHD-664) Minister zauważył, że ?przychodami uzyskanymi przez wspólnoty mieszkaniowe z gospodarki zasobami mieszkaniowymi są zatem, oprócz wpłat wnoszonych przez właścicieli lokali mieszkalnych na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną (np. remontu klatki schodowej, dachu), także przychody ze zbycia wyodrębnionych lokali mieszkalnych?. W dalszej części interpretacji Minister zauważył, że powyższe odnosi się również do sprzedaży lokali mieszkalnych powstałych w wyniku przebudowy powierzchni nieruchomości wspólnej (np. strychów, sutener). Minister stwierdził też, że dochody z tytułu zbycia lokali mieszkalnych, ?w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego (art. 17 ust. 1 pkt 44 updop).

Zdaniem Wnioskodawcy, podobnie jak przychody ze zbycia wyodrębnionych lokali mieszkalnych, w tym powstałych z przebudowy powierzchni nieruchomości wspólnej, należy traktować dla celów podatkowych przychody z tytułu przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu przeznaczonego do wspólnego korzystania przez mieszkańców osiedla. Za szerokim rozumieniem pojęcia ?gospodarka zasobami mieszkaniowymi? opowiedział się również Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 12 sierpnia 2008r., (sygn. akt I SA/Wr 352/2008). Zgodnie ze stanem faktycznym sprawy, wspólnota mieszkaniowa przechowywała na rachunku bankowym środki pieniężne pochodzące z wpłat właścicieli lokali oraz stosowała określone rozwiązania mające na celu zdyscyplinowanie właścicieli lokali po to, aby zapewnić płynność finansową wspólnoty. Co do tak przedstawionego stanu faktycznego Sąd zajął stanowisko, że opisane powyżej czynności dokonywane przez wspólnotę mieszkaniową mieszczą się w pojęciu ?gospodarki zasobami mieszkaniowymi?. Sąd skonstatował, że ?nieodzowną częścią gospodarowania w każdym przypadku jest bowiem gospodarka finansami podmiotu?.

Za szerokim rozumieniem pojęcia ?gospodarka zasobami mieszkaniowymi? opowiedział się także Minister Finansów w powoływanej wyżej interpretacji indywidualnej z dnia 5 marca 2008r. Minister uznał, że ?wartość otrzymanego nieodpłatnie na własność gruntu, na którym stoją budynki mieszkalne (np. przez jego zasiedzenie, bądź w formie darowizny) stanowi przychód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi?. Zdaniem Wnioskodawcy, odnosząc powyższe do sytuacji Spółdzielni należy dojść do wniosku, że analogicznie jak przychód z tytułu nieodpłatnego nabycia gruntu należy potraktować przychód z tytułu zbycia określonego prawa do gruntu, a więc jako przychód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Mając na uwadze całość argumentacji przedstawionej powyżej należy uznać, że dochód z tytułu zbycia prawa użytkowania wieczystego do gruntu wchodzącego w skład zasobów mieszkaniowych stanowi dochód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

2. Dochód Spółdzielni przeznaczony na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych

Dochód uzyskany z tytułu przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu wchodzącego w skład zasobów mieszkaniowych Spółdzielnia zamierza przeznaczyć na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. W szczególności, Spółdzielnia zamierza przeznaczyć część uzyskanego dochodu (i) na rzecz funduszu remontowego poszczególnych zasobów mieszkaniowych, a pozostałą część (ii) na pokrycie straty z lat ubiegłych. Tym samym należy zauważyć, że Spółdzielnia spełnia drugi z warunków koniecznych do korzystania z braku opodatkowania dochodu, określonego w art. 17 ust. 1 pkt 44 updop. Odnośnie przeznaczenia dochodu na fundusze remontowe należy zauważyć, że zgodnie z art. 6 ust.

3 zd. pierwsze ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych ?spółdzielnia tworzy fundusz na remonty zasobów mieszkaniowych?. Z powyższego przepisu wynika wprost, że tworzenie funduszy remontowych zasobów mieszkaniowych przez spółdzielnie jest obligatoryjne, oraz że środki zgromadzone na funduszach remontowych przeznaczone są na remont (utrzymanie) zasobów mieszkaniowych. Odnośnie natomiast przeznaczenia środków finansowych pochodzących z przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu na pokrycie straty bilansowej z lat ubiegłych, w ocenie Wnioskodawcy, również i w tym przypadku następuje przeznaczenie dochodu na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Przez ?cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych? należy bowiem rozumieć taki charakter przeznaczenia dochodu, który ma związek z ich utrzymaniem. A zatem ustawodawca nie wymaga, aby dochód był wydatkowany bezpośrednio na utrzymanie zasobów mieszkaniowych (czyli np. na naprawę chodnika czy remont klatki schodowej). Ustawodawca dopuszcza taką możliwość, aby dochód był wydatkowany w taki sposób, aby docelowo zmierzał do utrzymania zasobów mieszkaniowych. W konsekwencji przez ?cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych? należy rozumieć szereg czynności podejmowanych przez Spółdzielnię, które w ostateczności zmierzają do zapewnienia utrzymania, czyli prawidłowego funkcjonowania budynków mieszkalnych oraz innych składników zasobów mieszkaniowych będących pod opieką Spółdzielni.

Za takim rozumieniem przedmiotowego pojęcia opowiedział się również Minister Finansów, który w swojej interpretacji z dnia 17 marca 2009r., (znak: DD6/8213/34/KWW/09/PGMC-123) uznał, że spłata kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wybudowanie lokali mieszkalnych stanowi cel związany z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. Minister uznał bowiem, że ?przez pojęcie ?utrzymanie zasobów mieszkaniowych? rozumie się ogół działań mających na celu utrzymanie istniejącej substancji mieszkaniowej, co przejawia się w ponoszeniu kosztów (wydatków) mających związek z utrzymaniem istniejących zasobów mieszkaniowych?. W dalszej części interpretacji Minister stwierdził, że ?sfinansowanie zatem z czynszu wszelkich kosztów (wydatków) związanych z użytkowaniem istniejących lokali mieszkalnych, w tym spłata kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wybudowanie budynków mieszkalnych, w których się one znajdują, równoznaczne jest z przeznaczeniem dochodu uzyskanego z gospodarki zasobami mieszkaniowymi na cele związane z ich utrzymaniem?.

W ocenie Wnioskodawcy, podobnie jak przeznaczenie dochodu na spłatę kredytu mieszkaniowego należy dla celów podatkowych potraktować w omawianym przypadku przeznaczenie dochodu na pokrycie straty bilansowej. Zdaniem Wnioskodawcy, przeznaczenie dochodu na pokrycie straty skutkuje w rzeczywistości tym, że Spółdzielnia jest w stanie przeznaczyć bieżący dochód uzyskiwany np. z czynszów czy też innych opłat wnoszonych przez mieszkańców bezpośrednio na działania zmierzające do utrzymania zarządzanych zasobów mieszkaniowych w stanie zapewniającym prawidłowe ich wykorzystywanie. Należy zatem uznać, że przeznaczenie dochodu na pokrycie straty w sposób pośredni przyczynia się do utrzymania zasobów mieszkaniowych Spółdzielni w lepszym stanie. W efekcie, należy uznać, że przeznaczenie dochodu na pokrycie straty stanowi ?cel związany z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych?, tak jak chce tego ustawodawca podatkowy.

Na marginesie Wnioskodawca zauważa, że w świetle obowiązującego prawa na pokrycie straty bilansowej można przeznaczyć środki zgromadzone na funduszu remontowym spółdzielni. Zgodnie bowiem z art.. 90 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982r., - Prawo spółdzielcze (j.t. Dz. U. z 2003r., Nr 188, poz. 1848), ?starty bilansowe spółdzielni pokrywa się z funduszu zasobowego, a w części przekraczającej fundusz zasobowy ? z funduszu udziałowego i innych funduszów własnych spółdzielni (?)?. Zgodnie natomiast z art. 78 § 2 powołanej ustawy, spółdzielnie mieszkaniowe tworzą fundusze własne przewidziane w innych przepisach oraz w statucie spółdzielni. Do takich funduszy własnych należy zaliczyć fundusze remontowe, do których tworzenia spółdzielnie są zobligowane na mocy ustawy. Za ,możliwością przeznaczenia środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku funduszu remontowego na pokrycie starty bilansowej opowiedział się również Sąd Najwyższy, który w wyroku z dnia 12 kwietnia 2007r., (sygn. akt III CSK 412/2006) stwierdził, że ?środki zgromadzone na tym funduszu (tj. funduszu remontowym ? przyp. Wnioskodawcy), jako ?innym funduszu spółdzielni? w rozumieniu w rozumieniu art. 78 § 1 i 2 art. 90 § 1 pr. Spółdz. (tj. ustawy ? Prawo spółdzielcze ? przyp. Wnioskodawcy), mogły służyć do pokrycia strat bilansowych spółdzielni?.

Powyższe, zdaniem Wnioskodawcy potwierdza tezę, że środki finansowe na pokrycie straty bilansowej są de facto przeznaczone na zasoby mieszkaniowe. W efekcie, Spółdzielnia uzyskuje dochód z tytułu przeniesienia prawa użytkowania wieczystego do gruntu przeznaczonego do wspólnego korzystania przez wszystkich mieszkańców osiedla, wchodzącego w skład zasobów mieszkaniowych, oraz przeznaczając ten dochód na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, tj. na fundusz remontowy zasobów mieszkaniowych oraz na pokrycie strat z lat ubiegłych, czyni zadość warunkom, od których ustawodawca uzależnia brak opodatkowania dochodu na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 updop.

W kontekście całokształtu przedstawionej powyżej argumentacji, Spółdzielnia wnosi o potwierdzenie prawidłowości dokonanej interpretacji przepisów podatkowych, tj. o potwierdzenie, że w przypadku uzyskania dochodu z tytułu przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu wchodzącego w skład zasobów mieszkaniowych Spółdzielni, który to dochód Spółdzielnia przeznacza na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, tj. na fundusz remontowy oraz na pokrycie strat z lat ubiegłych, jest wolny od podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 updop.

Po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego oraz obowiązującego stanu prawnego stwierdzam, co następuje:

Stosownie do treści art. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz. U. z 2003r. Nr 119, poz. 1116, ze zm.), celem spółdzielni mieszkaniowej, jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Przedmiotem działalności spółdzielni może być:

  1. budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych, 2) budowanie lub nabywanie budynków w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych,
  2. budowanie lub nabywanie domów jednorodzinnych w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów,
  3. udzielanie pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych,
  4. budowanie lub nabywanie budynków w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.



Spółdzielnia może prowadzić również inną działalność gospodarczą na zasadach określonych w odrębnych przepisach i w statucie, jeżeli działalność ta związana jest bezpośrednio z realizacją celu, zaspokajania potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin.

Jak wynika z art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, członkowie spółdzielni, osoby niebędące członkami spółdzielni i inne osoby wymienione w tym przepisie, obowiązani są uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni oraz w zobowiązaniach spółdzielni z innych tytułów przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi ? w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi. Jak wynika z treści ww. przepisu, aby dochód podmiotów, o których w nim mowa, korzystał ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

  • dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi;
  • dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie tych zasobów mieszkaniowych.

Podkreślenia wymaga fakt, iż oba te warunki muszą być spełnione łącznie.

Powyższe oznacza, iż nie podlegają zwolnieniu dochody inne niż uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, niezależnie od ich przeznaczenia oraz dochody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części nie przeznaczonej na utrzymanie tych zasobów.

Na gospodarkę zasobami mieszkaniowymi prowadzoną przez podatników, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy, składają się wpływy z opłat (czynszów) pobieranych od lokatorów oraz pokrywane z nich koszty. Uwzględniając charakter opłat (czynszów) oraz pokrywanych z nich kosztów uzasadnione jest rozumienie pojęcia ?zasoby mieszkaniowe? nie tylko jako lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, jak również ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające jego sprawne funkcjonowanie oraz administrowanie. Przez pojęcie ?zasoby mieszkaniowe? należy rozumieć:

  1. znajdujące się w budynku mieszkalnym lokale mieszkalne wraz przynależnymi do nich pomieszczeniami oraz wyposażenie techniczne, jak np.: dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, balkony, loggie, garaże,
  2. pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.: budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, kotłownie i hydrofornie wolnostojące, osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe,
  3. urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się ww. budynki: zbiorniki-doły gnilne, szamba, przydomowe oczyszczalnie ścieków, rurociągi i przewody sieci wodociągowo - kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej, sieci elektroenergetyczne i telefoniczne, budowle inżynieryjne (studnie itp.), stacje transformatorowe, budowle komunikacyjne (np. drogi osiedlowe, ulice, chodniki), inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych (np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci).

Związane z tymi budowlami (pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami opłaty (czynsze) oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 1 oraz art. 15 ust. 1 z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy). Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. Do takich rodzajów dochodów należy zaliczyć również opłaty, czynsze oraz odsetki za zwłokę od nieterminowych ich wpłat. Z powołanego przepisu wynika więc, że istotny dla zwolnienia z podatku jest nie tylko cel, na jaki ma być przeznaczony dochód (to jest cel związany z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych), ale również źródło pochodzenia tego dochodu. Dochody zwolnione z podatku dochodowego mogą pochodzić wyłącznie z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Zatem opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie dochód osiągnięty z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkalnymi, bez względu na cel, na jaki zostanie przekazany. Odnosząc przedstawiony wyżej stan prawny do zaistniałego stanu faktycznego ujętego w przedmiotowym wniosku stwierdzić należy, że niezabudowane grunty nie należą do żadnej ze wskazanych wyżej grup, stanowiących zasoby mieszkaniowe, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Tylko grunty wraz ze znajdującymi się na nich budynkami mieszkalnymi wchodzą w skład zasobów mieszkaniowych, czy np. trawniki, place zabaw, skwery, alejki spacerowe itp., które związane są z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych.

Fakt, iż wymienione we wniosku grunty (prawo wieczystego użytkowania gruntu) nie są zaliczone do zasobów mieszkaniowych oznacza, iż uzyskane z tytułu ich sprzedaży przychody oraz poniesione w związku z ich posiadaniem czy eksploatowaniem koszty nie stanowią gospodarki zasobami mieszkaniowymi, a zatem należy je zaliczyć do tzw. przychodów i kosztów podatkowych rzutujących na podstawę opodatkowania i zarazem wysokość należnego podatku dochodowego od osób prawnych. Nieistotny jest przy tym zamiar przeznaczenia dochodu uzyskanego ze sprzedaży prawa użytkowania wieczystego gruntów na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

W związku z powyższym stanowisko Spółdzielni jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika