Czy wypłacone Wnioskodawczyni na podstawie ugody sądowej z 16.10.2008 r. przez byłego pracodawcę (...)

UZASADNIENIE

W dniu 05.01.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłaconego pracownikowi przez pracodawcę na podstawie ugody sądowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 17.03.2008 r. F Spółka S.A. rozwiązała z Wnioskodawczynią umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych (art. 52 § 1 pkt 1 Kp). W dniu 31.03.2008 r. Wnioskodawczyni wystąpiła do Sądu Rejonowego z roszczeniem o zasądzenie na Jej rzecz kwoty 13.350 zł tytułem odszkodowania za nieuzasadnione i bezprawne rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 56 § 1 Kp, art. 58 Kp). W odpowiedzi na pozew z dnia 18.04.2008 r. pozwany F.. S.A. wniósł o oddalenie powództwa o odszkodowanie. W dniu 16.10.2008 r. Wnioskodawczyni i F.. S.A. przed Sądem Rejonowym zawarli ugodę sądową, na podstawie której F.. S.A. zobowiązał się do wypłacenia powódce (Wnioskodawczyni) kwotę 9.800 zł tytułem odszkodowania, przelewem na rachunek bankowy Wnioskodawczyni, na który dotychczas było wypłacane wynagrodzenie powódki, w terminie 14 dni od uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania. Jednocześnie w ugodzie sądowej strony ustaliły, że stosunek pracy rozwiązał się za porozumieniem stron z dniem 17.03.2008 r. W dniu 31.10.2008 r. Sąd Rejonowy zaopatrzył powyższą ugodę sądową klauzulą wykonalności. W listopadzie 2008 r. na podstawie zawartej 16.10.2008 r. ugody sądowej Wnioskodawczyni zostało wypłacone odszkodowanie pomniejszone o kwotę 1.862 zł podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.). Wnioskodawczyni uważa, że ustalone w drodze prawomocnej ugody sądowej odszkodowanie w wysokości 9.800 zł podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wypłacone Wnioskodawczyni na podstawie ugody sądowej z 16.10.2008 r. przez byłego pracodawcę odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów w tym trybie, podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych ...

Zdaniem Wnioskodawczyni, przyznane w wyniku zawartej w dniu 16.10.2008 r. ugody sądowej odszkodowanie (przewidziane w Kodeksie pracy w art. 56 § 1 i art. 58 Kp) korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Odszkodowanie w wysokości 9.800 zł zostało przyznane Wnioskodawczyni na podstawie ugody sądowej. Było to odszkodowanie, którego wysokość i zasady ustalenia mieszczą się w granicach określonych w przepisach kodeksu pracy (art. 56 § 1 Kp i art. 58 Kp). Według Wnioskodawczyni odszkodowanie ustalone przez strony w ugodzie sądowej (9.800 zł) podlega zwolnieniu od opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.). Wnioskodawczyni podkreśla, że wynika to wprost z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21.11.2006 r. (sygn. akt SK 51/06, Dz. U. z dnia 11.12.2006 r.), który stwierdził, że art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy z z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) w zakresie w jakim wyłącza zwolnienie podatkowe w stosunku do odszkodowań uzyskanych na podstawie ugody sądowej jest niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1, art. 64 ust. 2 Konstytucji RP.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje Kodeks pracy.

Stosownie do postanowień art. 56 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

Odszkodowanie takie, stosownie do art. 58 Kodeksu pracy, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Jeżeli rozwiązano umowę o pracę, zawartą na czas określony albo na czas wykonania określonej pracy, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.
   
   

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 29 listopada 2006 r. sygn. akt SK 51/06, uznał, iż art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie, w jakim wyłącza zwolnienie podatkowe w stosunku do odszkodowań uzyskanych na podstawie ugody sądowej jest niezgodny z Konstytucją. Konsekwencją takiego uregulowania jest bowiem naruszenie zasady równości wobec prawa, poprzez zróżnicowanie sytuacji osób, które uzyskiwały odszkodowania na podstawie wyroków sądowych i ugód sądowych. Ponadto wyłączenie zwolnienia odszkodowania ustalonego ugodą sądową stało w sprzeczności z konstytucyjną zasadą demokratycznego państwa prawnego i prowadziło do rażącej niespójności rozwiązań prawnych. Orzeczenie powyższe ogłoszone zostało w Dzienniku Ustaw w dniu 11 grudnia 2006 r., w związku z czym odszkodowania wypłacone od tego dnia, na podstawie ugody zawartej przed sądem, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni otrzymała odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Przyznano je na podstawie ugody zawartej przed sądem. Należy przy tym stwierdzić, iż było to odszkodowanie, którego wysokość i zasady ustalania wynikają wprost z przepisów Kodeksu pracy.

Reasumując, w świetle przedstawionego stanu faktycznego oraz powołanych przepisów, otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę, wypłacone na podstawie ugody sądowej, korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy dodać, iż dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.