kwota umorzonych odsetek karnych nie stanowi dla poręczyciela przychodu z innych źródeł, nie podlega (...)

UZASADNIENIE

W dniu 13.03.2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wartości umorzonych odsetek karnych od zaciągniętego kredytu bankowego przez osobę zagraniczną.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 21.01.2008 r. Wnioskodawca spłacił całkowicie kredyt w kwocie 9.077,52 zł. Kredyt był zaciągnięty w W. na firmę żony Wnioskodawcy. Bank umorzył odsetki karne w kwocie 28.258,17 zł.

Od przeszło 4 lat Wnioskodawca mieszka wraz z rodziną w Niemczech. Pracuje i rozlicza się z podatku w Hamburgu. Otrzymał ostatnio wraz z żoną na adres ostatniego miejsca zamieszkania w Polsce, 2 PITy-8C.

Wnioskodawca został poinformowany przez Infolinię, że na podstawie art. 22, który mówi o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Niemcami, powinien się rozliczać ze swoich dochodów osiągniętych w Niemczech i poza granicami Niemiec tylko w Niemczech.

Pismem z dnia 08.04.2009 r. Nr IPPB4/415-178/09-3/MO wezwano Wnioskodawcę do uzupełnieniu wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego, sformułowanie pytania przyporządkowanego do przedstawionego stanu faktycznego oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie informując, że kredyt był zaciągnięty na działalność gospodarczą przez Jego żonę. Wnioskodawca był zaś poręczycielem tego kredytu. Przedmiotowy kredyt nie został spłacony w terminie i zostały naliczone odsetki karne. Bank poinformował Wnioskodawcę, że ze względu na nie spłacenie w terminie kredytu będzie zmuszony do sprzedania tego kredytu firmie windykacyjnej chyba, że zostanie spłacony kredyt w wyznaczonym przez bank terminie. W związku z tym Wnioskodawca podpisał z bankiem ugodę, że spłaci kredyt do końca, a bank zgodzi się na anulowanie odsetek karnych.

Po spłaceniu kredytu tj. w dniu 21.01.2008 r. bank umorzył odsetki karne, a Wnioskodawca wraz z żoną otrzymali PIT-8C.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy odsetki karne stanowią dochód dla Wnioskodawcy i Jego żony... Jeśli tak, to czy powinni rozliczyć się z nich w Polsce, czy w Niemczech...

Z treści uzupełnienia do wniosku wynika, iż zdaniem Wnioskodawcy kwota umorzonych odsetek karnych stanowi dla Niego przychód, który podlega opodatkowaniu w Niemczech.

Wnioskodawca wskazuje, iż od lutego 2005 r. wraz z rodziną mieszka w Niemczech i tam się rozlicza, w związku z tym ze wszystkich swoich dochodów powinien rozliczać się w Niemczech.

Wnioskodawca nie posiada zameldowania w Polsce. Dzwoniąc na Infolinię uzyskał informację, że ze wszystkich dochodów osiągniętych w Niemczech i poza granicami Niemiec jest zobowiązany do rozliczenia się w Niemczech. Z Polską Wnioskodawca nie jest związany jako podatnik.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3 są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania ?w szczególności?, definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Takimi przychodami są również przychody z tytułu umorzenia części kredytu lub odsetek od kredytu dla kredytobiorcy.

Według art. 876 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

Poręczenie kredytu bankowego jest praktyką powszechnie stosowaną. W przypadku braku spłat od kredytobiorcy, banki często podpisują ugodę z poręczycielem i zwalniają go z części długu w zamian za częściową jego spłatę. Rodzi to kilka jasno określonych konsekwencji podatkowych. W wyniku zawarcia takiej ugody nie powstaje przychód po stronie poręczyciela. Mimo, że została umorzona część spłat, faktycznie jednak jego majątek nie powiększa się o umorzoną kwotę, gdyż to nie on był kredytobiorcą.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż kredyt był zaciągnięty na działalność gospodarczą przez żonę Wnioskodawcy, Wnioskodawca był zaś poręczycielem tego kredytu. Przedmiotowy kredyt nie został spłacony w terminie i zostały naliczone odsetki karne. Następnie Wnioskodawca podpisał z bankiem ugodę, w wyniku której po spłaceniu kredytu tj. w dniu 21.01.2008 r. bank umorzył odsetki karne, a Wnioskodawca wraz z żoną otrzymali PIT-8C.

W sytuacji opisanej we wniosku, środki pieniężne wynikające z umowy kredytowej otrzymał kredytobiorca, a więc żona Wnioskodawcy, natomiast poręczyciel (Wnioskodawca) zobowiązany był jedynie do spłaty kredytu w sytuacji, gdy nie będzie on spłacany przez kredytobiorcę.

Wobec powyższego, jeżeli bank umorzył poręczycielowi należność w przedmiocie odsetek karnych, to kwota tego umorzenia nie będzie stanowiła przychodu dla poręczyciela, przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. U poręczyciela nie następuje bowiem jakiekolwiek przysporzenie majątkowe na skutek tego zdarzenia. Bank nie wykonał na rzecz poręczyciela nieodpłatnego świadczenia, gdyż nie korzystał on ze środków finansowych pochodzących z udzielonej pożyczki kredytobiorcy. Kwota przedmiotowego umorzenia może stanowić przychód jedynie u kredytobiorcy.

Reasumując, kwota umorzonych odsetek karnych nie stanowi dla poręczyciela przychodu z innych źródeł, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym Wnioskodawca nie ma obowiązku wykazania umorzonej kwoty wraz z innymi dochodami w zeznaniu podatkowym za dany rok ani w Polsce, ani w Niemczech.

Tutejszy organ pragnie jednak podkreślić, że zgodnie z art. 14 b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) Minister właściwy do spraw finansów publicznych na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

W związku z powyższym w celu uzyskania pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego przez małżonkę, powinna ona złożyć odrębny wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.