Wypłacone Wnioskodawcy w niniejszej sprawie wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu (...)

Wypłacone Wnioskodawcy w niniejszej sprawie wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu na Jego gruntach, stanowiących gospodarstwo rolne, zgodnie z treścią przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest wolne od podatku dochodowego.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko ? przedstawione we wniosku z dnia 10 września 2014 r. (data wpływu 19 września 2014 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu - jest prawidłowe.


Porady prawne

UZASADNIENIE


W dniu 19 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.


Wnioskodawca jest osobą fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej. Był właścicielem nieruchomości gruntowej wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego. Nieruchomość Wnioskodawcy została podzielona w taki sposób, że wydzielono na niej działkę (?Enklawa?), która została całkowicie otoczona przez pozostałą część gruntu (?Grunt Wnioskodawcy?). Grunt Wnioskodawcy wchodzi w skład gospodarstwa rolnego.


W kwietniu 2013 r. Wnioskodawca zawarł umowę sprzedaży nieruchomości z inną osobą fizyczną (?Kupujący?), na mocy której Kupujący nabył nieruchomość gruntową w postaci Enklawy (?Umowa?). Następnie Kupujący sprzedał Enklawę spółce, która planuje zbudować na jej terenie elektrownię wiatrową (?Spółka?). Wnioskodawca pozostał właścicielem pozostałej części gruntu (tj. Gruntu Wnioskodawcy) otaczającego Enklawę. Grunt Wnioskodawcy wchodzi w skład gospodarstwa rolnego.


Spółka uzyskała pozwolenie na budowę elektrowni wiatrowej z infrastrukturą towarzyszącą. W związku z planowaną inwestycją Spółki, Wnioskodawca został zmuszony do ustanowienia w Umowie służebności przesyłu na rzecz Spółki, na czas nieokreślony. Służebność polega na prawie korzystania Spółki z Gruntu Wnioskodawcy w celu wybudowania elektrowni wiatrowej na gruncie sąsiednim (tj. Enklawie), a następnie jej eksploatacji i konserwacji.


Korzystanie z Gruntu Wnioskodawcy przez Spółkę w ramach Służebności polega na posadowieniu na Gruncie Wnioskodawcy urządzeń służących do: (i) przesyłu energii elektrycznej oraz (ii) zaopatrzenia wybudowanych budowli w energię elektryczną. W szczególności, Spółka uzyskuje w ramach Służebności prawo do poprowadzenia przyłącza energetycznego na głębokości minimum 1 jednego metra pod powierzchnią Gruntu Wnioskodawcy. W ramach Służebności Spółka uzyskuje także prawo do eksploatacji, konserwacji, naprawy i wymiany urządzeń. Z racji ustanowienia Służebności na rzecz Spółki, Wnioskodawca ma obowiązek powstrzymać się od działań, które uniemożliwiłyby dostęp do elektrowni wiatrowej i urządzeń przesyłowych wybudowanych przez Spółkę. W szczególności Wnioskodawca musi powstrzymać się od wybudowania budowli, dokonywania nasadzeń wysokich drzew lub krzewów oraz podejmowania innych działań, które mogłyby uszkodzić lub zagrozić stanowi oraz eksploatacji elektrowni wiatrowej i urządzeń przesyłowych, ograniczenia jej wydajności energetycznej lub zakłócenia jej działania (?Służebność?, ?Służebność Przesyłu?). Służebność Przesyłu pozostaje w ścisłym związku z budową elektrowni wiatrowej na działce (tj. Enklawie), którą Grunt Wnioskodawcy otacza. Bez ustanowienia Służebności, budowa elektrowni wiatrowej na Enklawie nie byłaby możliwa, ze względu na konieczność poprowadzenia pod ziemią Gruntu Wnioskodawcy przyłącza energetycznego oraz innych urządzeń niezbędnych do działania elektrowni.


Z tytułu ustanowienia Służebności Wnioskodawca otrzymuje od Spółki świadczenie pieniężne, którego wysokość została ustalona z uwzględnieniem tego, że korzystanie z Gruntu Wnioskodawcy jest stale utrudnione. Zgodnie z treścią Umowy, Wnioskodawca otrzyma to świadczenie pieniężne w każdym kolejnym roku trwania Służebności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:


Czy świadczenie pieniężne z tytułu Służebności Przesyłu podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych?


Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie pieniężne z tytułu Służebności jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) UPDOF. Poniżej Wnioskodawca przedstawia argumenty potwierdzające to stanowisko.


Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 9 ust. 1 UPDOF, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c UPDOF oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Ustawodawca rezygnuje zatem z opodatkowania niektórych dochodów, wyliczając je w ustawie. Wśród dochodów zwolnionych z opodatkowania znajdują się m.in. odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugod) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów oraz szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie - w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm. (?UGN?)) (art. 21 ust. 1 pkt 120 UPDOF).


Z kolei w art. 143 ust. 2 UGN wskazuje się, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.


W dniu 21 maja 2014 r., wydając interpretacją ogólną o sygn. DD3/033/126/CRS/l4/ RD46264/14, Minister Finansów potwierdził, że ?na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy PIT, wolne od podatku dochodowego jest wynagrodzenie (odszkodowanie) wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, w wyniku prowadzenia na tych gruntach przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z 21 sierpnia 1997 r, o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.)


Wnioskodawca wskazuje, że od dnia 3 sierpnia 2008 r. obowiązują przepisy dotyczące tzw. służebności przesyłu, zgodnie z którymi nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu). Do służebności przesytu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych art. 305¹ oraz art. 3054 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121).


W orzecznictwie podkreśla się, że jeśli ustawodawca nie wprowadził przepisu wyłączającego służebność przesyłu ze zwolnienia z chwilą jej wprowadzania do Kodeksu Cywilnego, to z mocy przepisu art. 3054 Kodeksu Cywilnego służebność przesyłu jest traktowana dla potrzeb zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych jak służebność gruntowa, a co za tym idzie: podlega zwolnieniu na mocy art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) UPDOF. Wnioskodawca podziela powtarzane w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych stanowisko, że zaprezentowany wyżej sposób interpretacji przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) UPDOF nie narusza zasady ścisłego interpretowania zwolnień podatkowych. Mimo technicznej zmiany nazwy służebności na gruncie prawa cywilnego, przepisem podatkowym nadal objęte są bowiem te same desygnaty. To stanowisko jest jednolicie akceptowane przez sądy administracyjne, np: NSA w wyroku z dnia 29 września 2011 r. (II FSK 654/10), NSA w wyroku z dnia 1 czerwca 2011 r. (II FSK 88/10), WSA w Rzeszowie w wyroku z dnia 10 stycznia 2012 r. (SA/Rz 5/12).


Powyższe oznacza, że wolne od opodatkowania są wynagrodzenia (odszkodowania), o ile:

  1. otrzymuje je posiadacz gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, przy czym zgodnie z ustawą z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r., Nr 136, poz. 969, z późn. zm.) za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej;
  2. odszkodowanie (wynagrodzenie) zostaje wypłacone z tytułu m.in. ustanowienia służebności przesyłu, o której mowa w art. 3051 i nast. Kodeksu cywilnego;
  3. podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów prowadzi na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego inwestycje dotyczące budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz inwestycję związaną z budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w UGN. Zgodnie z art. 143 ust. 2 UGN, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się urządzenie albo modernizację drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych;
  4. źródłem odszkodowania jest wyrok sądowy lub umowa (ugoda) zawarta między stronami.


Świadczenie otrzymywane przez Wnioskodawcę z tytułu Służebności spełnia powyższe kryteria.


Służebność została ustanowiona na rzecz Spółki, która jest przedsiębiorcą, o którym mowa w art. 3051 Kodeksu Cywilnego, budującym w sąsiedztwie gospodarstwa rolnego Wnioskodawcy (Gruntu Wnioskodawcy), elektrownię wiatrową. Wymusza to na Wnioskodawcy zgodę na korzystanie przez Spółkę z Gruntu Wnioskodawcy w postaci Służebności Przesyłu, w ramach której Spółka buduje na obciążonym nią Gruncie Wnioskodawcy urządzenia służące do przesyłu energii elektrycznej oraz zaopatrzenia wybudowanych budowli w energię elektryczną, w tym w szczególności przyłącze energetyczne, położone pod ziemią Gruntu Wnioskodawcy. Urządzenia te są niewątpliwie urządzeniami, o których mowa w art. 143 ust. 2 UGN. Ich budowa i późniejsze istnienie powoduje stałe utrudnienia w prowadzeniu działalności rolniczej na Gruncie Wnioskodawcy. Stąd też Wnioskodawca otrzymuje od Spółki świadczenie pieniężne, które ma swoje źródło w Umowie zawartej przez Wnioskodawcę i Spółkę. Zdaniem Wnioskodawcy nie ma znaczenia, że strony w Umowie nazwały to świadczenie ?wynagrodzeniem", co potwierdza również powołana powyżej interpretacja ogólna Ministra Finansów, gdzie organ używa obu określeń zamiennie, mówiąc łącznie o wynagrodzeniu (odszkodowaniu). Opisana w niniejszym stanie faktycznym Służebność jest służebnością przesyłu. W odróżnieniu do klasycznej służebności gruntowej, która może być ustanowiona na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości władnącej, służebność przesyłu wymaga ustanowienia na rzecz przedsiębiorcy, który spełnia warunki, o których mowa w art. 3051 Kodeksu Cywilnego, a potrzeba jej ustanowienia wynika z faktu, że Grunt Wnioskodawcy sąsiaduje z nieruchomością, na której realizowana jest (przez uprawniony podmiot) inwestycja w postaci elektrowni.


Wnioskodawca zaznacza, że strony nie mogły określić ?z góry? wysokości świadczenia przysługującego Wnioskodawcy z tytułu Służebności, gdyż nie jest wiadomo, na jak długi czas jest ona ustanowiona. Z tego powodu, strony ustaliły w Umowie mechanizm ?ratalnej? (corocznej) wypłaty części odszkodowania, którego ostateczna wysokość będzie sumą corocznych wypłat. Ustalony mechanizm wypłat jest powiązany z cyklicznością działalności rolniczej.


W świetle wszystkich powyższych argumentów, należy uznać, że odszkodowanie wypłacane z tytułu Służebności podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.


Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.


Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.


Użyty we wskazanym przepisie zwrot ?w szczególności? dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.


Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy, wolne od podatku są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

  1. ustanowienia służebności gruntowej,
  2. rekultywacji gruntów,
  3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r., Nr 102, poz. 651, z późn. zm.).

Powołany wyżej art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Wskazać przy tym należy, że ww. zwolnienie przysługuje tylko i wyłącznie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, którego to pojęcia ustawa o podatku dochodowym nie definiuje. W celu wyjaśnienia tej kwestii odsyła jednak, zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 4 ww. ustawy, do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1381, z późn. zm.).


Stosownie do art. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Natomiast art. 2 ust. 1 stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej. Należy więc podkreślić, że gospodarstwem rolnym w myśl ustawy o podatku rolnym są grunty o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy. Grunty np. z uwagi na ich różne położenie nie muszą stanowić zorganizowanej całości. Takie rozumienie gospodarstwa rolnego powoduje m.in., że za gospodarstwo należy uznać grunty o powierzchni przekraczającej 1 ha, nawet wówczas, gdy nie istnieje pomiędzy nimi żadna więź ekonomiczna. Jedynym elementem łączącym grunty jest osoba właściciela tego gruntu.


Służebność gruntowa uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 2014 r., poz. 121). Przepis ten stanowi, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).


Natomiast zgodnie z art. 3051 Kodeksu cywilnego, nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).


Stosownie do art. 3054 Kodeksu cywilnego, do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.


W myśl art. 3052 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem. Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu. (art. 3052 § 2 Kodeksu cywilnego).


W świetle powyższego służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania konstytutywnego orzeczenia sądu (postanowienia), zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.


Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem gruntu wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego.

W związku z uzyskaniem przez Spółkę pozwolenia na budowę elektrowni wiatrowej z infrastrukturą towarzyszącą, Spółka ma prawo korzystać z Gruntu Wnioskodawcy w ramach Służebności zawartej na czas nieokreślony w celu wybudowania elektrowni wiatrowej na gruncie sąsiednim (tj. Enklawie), a następnie jej eksploatacji i konserwacji. Korzystanie z gruntu Wnioskodawcy w ramach służebności polega na posadowieniu na tym gruncie urządzeń służących do przesyłu energii elektrycznej oraz zaopatrzenia wybudowanych budowli w energię elektryczną. Spółka uzyskuje prawo do poprowadzenia przyłącza energetycznego pod gruntem Wnioskodawcy. Spółka uzyskuje także prawo do eksploatacji, konserwacji, naprawy i wymiany urządzeń.


W odniesieniu do możliwości zastosowania w niniejszej sprawie zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zauważyć należy, że regulacje prawne dotyczące służebności przesyłu, wprowadzone zostały do Kodeksu cywilnego z dniem 3 sierpnia 2008 r.


Konieczność wprowadzenia do przepisów Kodeksu cywilnego unormowań dotyczących tzw. służebności przesyłu powodowana była w szczególności potrzebą gospodarczą jednoznacznego, ustawowego uregulowania tej problematyki, wobec istniejących nadal wątpliwości prawnych wynikających z niedostosowania przepisów o służebności gruntowej do tzw. ?inwestycji liniowych?. Ustanowienie nowego rodzaju służebności, odnoszącej się do inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej w sposób ustawowy regulowało istniejącą już (zapoczątkowaną uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2003 r. sygn. III CZP 79/02) praktykę ustanawiania służebności gruntowych dla realizacji tych inwestycji.


Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów administracyjnych, zastąpienie takiej służebności służebnością przesyłu, uregulowaną w Kodeksie cywilnym oznacza, że z dniem 3 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowych, lecz jedynie służebności przesyłu. Istotą tej służebności jest również (jak w przypadku wcześniej stosowanej służebności gruntowej) ograniczenie prawa własności właściciela nieruchomości na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza realizować inwestycję dotyczącą budowy urządzeń infrastruktury technicznej, lub który użytkuje takie urządzenia (stanowiące jego własność). Wobec tego, zastąpienie w sferze cywilistycznej służebności gruntowej służebnością przesyłu (spowodowane ustawowym uregulowaniem tej problematyki) ustanawianą w związku z budową lub użytkowaniem przedmiotowych urządzeń (sieci), nie zmieniło ani celu, ani treści tych instytucji prawnych. Ten fakt zaakcentował również ustawodawca, odsyłający w art. 3054 Kodeksu cywilnego do reżimu prawnego służebności gruntowych. W toku interpretacji i stosowania przepisów o służebności przesyłu należy więc dopełniać regulację prawną poprzez odpowiednie sięganie do przepisów z dziedziny służebności gruntowych.


Zatem, stwierdzić należy, że przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy zwolnienie z tytułu odszkodowania wypłaconego na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej przysługuje także z tytułu ustanowienia służebności przesyłu, jako odmiany służebności gruntowej.


W konsekwencji, wypłacone Wnioskodawcy w niniejszej sprawie wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu na Jego gruntach, stanowiących gospodarstwo rolne, zgodnie z treścią przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest wolne od podatku dochodowego.


Wszelkie powyższe kwestie znajdują również potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, w myśl którego zwolnienie dotyczące odszkodowania za ustanowienie służebności gruntowej, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odnosi się także do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu (wyrok NSA: z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 3050/11, z dnia 25 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 2131/11, z dnia 1 czerwca 2011 r. sygn. akt II FSK 88/10 oraz z dnia 29 września 2011 r. sygn. akt II FSK 654/10). Stanowisko takie akceptuje także Minister Finansów w piśmie z dnia 21 maja 2014 r. Nr DD3/033/126/CRS/14/RD-46264/14, zmieniającym interpretację ogólną z dnia 10 lipca 2013 r. Nr DD3/033/101/ CRS/13/RWPD-48186/RD-70022/13 z powodu jej nieprawidłowości.


Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.


Końcowo należy wskazać, że w stosunku do interpretacji z dnia 27 czerwca 2014 r. Nr IPPB1/415-619/14-2/MS zostanie wszczęta procedura w trybie art. 14e ustawy Ordynacji podatkowej.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika