W zakresie uznania Funduszu za instytucję wspólnego inwestowania, wypełnienia poszczególnych warunków (...)

W zakresie uznania Funduszu za instytucję wspólnego inwestowania, wypełnienia poszczególnych warunków zwolnienia podmiotowego oraz kwalifikacji prawnopodatkowej dochodów z działalności inwestycyjnej Funduszu

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 21.03.2012 r. (data wpływu 23.03.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania Funduszu za instytucję wspólnego inwestowania, wypełnienia poszczególnych warunków zwolnienia podmiotowego oraz kwalifikacji prawnopodatkowej dochodów z działalności inwestycyjnej Funduszu ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE


W dniu 23 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie uznania Funduszu za instytucję wspólnego inwestowania, wypełnienia poszczególnych warunków zwolnienia podmiotowego oraz kwalifikacji prawnopodatkowej dochodów z działalności inwestycyjnej Funduszu.


W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.


  1. WNIOSKODAWCA JAKO NIEMIECKA SPÓŁKA INWESTYCYJNA

    R. jest niemiecką spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we Frankfurcie nad Menem posiadającą oddział w Polsce (dalej; ?Wnioskodawca?), założoną i działającą na podstawie prawa niemieckiego. Na podstawie niemieckiej ustawy o inwestycjach (Investmentgesetz vom 15. Dezember 2003, BGBI. I S. 2676 z późniejszymi zmianami, dalej w treści wniosku określanej jako ?InvG?) - która stanowi podstawowy akt prawodawstwa niemieckiego regulujący zasady wspólnego inwestowania - Wnioskodawca ma status spółki inwestycyjnej (Kapitalanlagegesellschaft).

    Na podstawie umowy spółki oraz zgodnie z przepisami InvG, przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest zarządzanie niemieckimi funduszami nieruchomościowymi zgodnie z zasadą dywersyfikacji ryzyka. Wnioskodawca może oprócz zarządzania powyższymi funduszami:
    • świadczyć usługi w zakresie indywidualnego zarządzania inwestycjami w nieruchomości na rzecz osób trzecich oraz doradzać osobom trzecim w zakresie inwestowania;
    • uczestniczyć w przedsiębiorstwach, których cel działalności zasadniczo koncentruje się na czynnościach, które może wykonywać Wnioskodawca, a odpowiedzialność Wnioskodawcy wynikająca z takiego uczestnictwa jest ograniczona formą prawną takiego przedsiębiorstwa;
    • wykonywać pozostałe czynności związane bezpośrednio z wspomnianym wyżej zarządzaniem funduszami nieruchomościowymi oraz uczestnictwem w określonych przedsiębiorstwach;
    • wykonywać czynności niezbędne do lokowania własnego majątku.



    Spółka jest uprawniona do zakładania oddziałów w Niemczech oraz w innych państwach. Wnioskodawca uzyskał na prowadzenie powyższej działalności pozwolenie właściwego niemieckiego organu nadzoru nad rynkiem finansowym.


  2. FUNKCJONOWANIE FUNDUSZU G.


    2.1. Podstawa działalności Funduszu


    W ramach wykonywania powyższej działalności, Wnioskodawca zarządza niemieckim funduszem inwestycyjnym G. (dalej w niniejszym wniosku określanym jako ?Fundusz?) stanowiącym wyodrębniony majątek (Sondervermögen), którego prawnym właścicielem - jednakże działającym na rachunek inwestorów lokujących środki w danym funduszu - jest Wnioskodawca.
    Działalność inwestycyjna Funduszu obejmuje głównie lokowanie kapitału na rynku nieruchomości zarówno bezpośrednio - poprzez nabywanie nieruchomości, jak też pośrednio -poprzez nabywanie udziałów w spółkach inwestujących na tym rynku (dalej określanych jako spółki nieruchomościowe?). Inwestycje Funduszu są dokonywane w różnych krajach, w tym także w Polsce.
    Z perspektywy prawnej, Fundusz nie jest odrębnym samoistnym podmiotem praw i obowiązków (tj. nie posiada zdolności prawnej), w szczególności nie jest spółką kapitałową ani osobową inną osobą prawną ani też jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.
    Funkcjonowanie Funduszu opiera się na umowie pomiędzy inwestorami a Wnioskodawcą Podstawę stosunku prawnego między inwestorami a Wnioskodawcą stanowią zaś przepisy InvG oraz warunki umowne (Vertragsbedingungen), na które składają się Ogólne Warunki Umowne (Allgemeine Vertragsbedingungen) - określające ogólne warunki umowne dla różnych funduszy nieruchomości, które mogą być zarządzane przez Wnioskodawcę - oraz Szczególne Warunki Umowne (Besondere Vertragsbedingungen) zawierające szczegółowe zapisy odnoszące się wyłącznie do Funduszu.
    Zgodnie z przepisami InvG, Wnioskodawca jest zobowiązany do uzyskiwania zgody niemieckiego Federalnego Urzędu Nadzoru Usług Finansowych (Bundasanstalt für Finanzdienstleistungsaufsicht, dalej określany jako: ?BaFin?) na pewne czynności takie jak zmiana warunków umownych (ogólnych oraz szczególnych) dla Funduszu. W związku z powyższym, Wnioskodawca uzyskał pozwolenie BaFin na zmianę Ogólnych Warunków Umownych, zgodnie z którym może stosować ogólne warunki umowne w ich obecnym brzmieniu. Ponadto, Wnioskodawca uzyskał pozwolenie na zmianę Szczególnych Warunków Umownych, zgodnie z którym może stosować szczególne warunki umowne w ich obecnym brzmieniu (przy czym pozwolenie nie dotyczyło postanowień dotyczących kosztów oraz wynagrodzeń przysługujących Wnioskodawcy, depozytariuszowi oraz osobom trzecim od Funduszu, których zmiana nie podlegała pozwoleniu BaFin).
    Ponadto, uzyskania pozwolenia wydanego przez BaFin wymaga każda dalsza zmiana powyższych warunków umownych (zarówno ogólnych jak i szczególnych) - z wyjątkiem postanowień dotyczących kosztów oraz wynagrodzeń przysługujących Wnioskodawcy, depozytariuszowi oraz osobom trzecim od Funduszu.


    2.2. Inwestorzy w Funduszu
    Lokując środki finansowe w Funduszu, inwestorzy nabywają udziały w Funduszu - których odzwierciedleniem są wydawane inwestorom certyfikaty udziałowe (Anteilscheine). Inkorporują one prawa inwestorów wynikające z uczestnictwa w Funduszu, w szczególności prawa do przypadającej na dane udziały części zysków oraz majątku Funduszu (którego prawnym właścicielem działającym na rachunek inwestorów jest Wnioskodawca). W Funduszu istnieją dwie klasy udziałów różniące się opłatami pobieranymi w związku z nabywaniem i umarzaniem udziałów, wynagrodzeniem z tytułu zarządzania funduszem oraz minimalną wartością lokat dokonywanych przez inwestorów.
    Należy podkreślić, iż niezależnie od istnienia różnych klas udziałów, nabycie aktywów na rzecz Funduszu jest dopuszczalne tylko w imieniu całego funduszu inwestycyjnego, a nie w imieniu poszczególnych klas udziałów. Przy tym, w świetle InvG Fundusz nie jest uznawany - z racji posiadania różnych klas udziałów - za dwa odrębne subfundusze. Ponadto Fundusz jako całość podlega tym samym warunkom umownym oraz to Fundusz, a nie poszczególne klasy udziałów podlega nadzorowi BaFin. Tak więc na podstawie niemieckiej ustawy InvG grundbesitz global stanowi jeden fundusz, a nie dwa oddzielne podmioty.
    Wnioskodawca chciałby podkreślić, iż powyższe udziały w Funduszu nie stanowią udziałów we Wnioskodawcy (jako niemieckiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością), w związku z czym nie wynikają z nich po stronie Inwestorów żadne prawa korporacyjne w odniesieniu do Wnioskodawcy takie jak prawo do uczestnictwa i glosowania na zgromadzeniu wspólników, wypłaty dywidendy przez Wnioskodawcę, itp.
    Ilość udziałów w Funduszu - w obu klasach - jest zasadniczo nieograniczona, jednakże Wnioskodawca może - przejściowo lub całkowicie - zaprzestać wydawania udziałów w Funduszu. Inwestorzy nabywają nowe udziały oraz są uprawnieni do żądania umorzenia istniejących udziałów za kwotę (obliczoną osobno dla obu klas udziałów), co do zasady, odpowiadającą wartości istniejących udziałów w majątku netto funduszu. W razie likwidacji Funduszu, wpływy ze spieniężenia majątku Funduszu podlegają podziałowi pomiędzy inwestorów stosownie do ich udziałów w Funduszu.

    2.3. Zarządzanie Funduszem przez Wnioskodawcę

    W ramach funkcjonowania Funduszu - Wnioskodawcy przypada rola podmiotu zarządzającego Funduszem, obejmująca nabywanie i zarządzanie aktywami we własnym imieniu na wspólny rachunek inwestorów przy zachowaniu staranności rzetelnego kupca. W powyższej roli Wnioskodawca działa wyłącznie w interesie inwestorów. Z tytułu zarządzania Funduszem, Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie określone w warunkach umownych. W celu wykonywania swojej funkcji, Wnioskodawca jest uprawniony do nabywania za otrzymane od inwestorów środki pieniężne określonych aktywów, zbywania ich i dalszego lokowania osiągniętych z tego tytułu wpływów. Wnioskodawca jest także uprawniony do podejmowania innych czynności prawnych wynikających z zarządzania powyższymi aktywami. Aktywa Funduszu są - z punktu widzenia prawa cywilnego - własnością Wnioskodawcy, który nimi zarządza powierniczo na rzecz inwestorów. Aktywa te stanowią wyodrębniony majątek, odrębny od własnego majątku Wnioskodawcy oraz analogicznych wyodrębnionych majątków składających się na Inne fundusze inwestycyjne zarządzane przez Wnioskodawcę. Jakkolwiek Wnioskodawca jest uprawniony do rozporządzania składnikami tego wyodrębnionego majątku i wykonywania wszystkich praw z niego - a w szczególności jest uprawniony do nabywania za środki uzyskane od inwestorów określonych składników majątku, a także do ich zbywania oraz dalszego inwestowania uzyskanych z tego tytułu wpływów - to jednak w tych działaniach ograniczony jest przepisami InvG oraz warunkami umownymi Funduszu. W szczególności, Wnioskodawca jest zobowiązany do stosowania się do określonych limitów oraz ograniczeń.

    2.4. Działalność inwestycyjna Funduszu

    Zgodnie z przepisami InvG oraz warunkami umownymi Funduszu, Wnioskodawca może (w ramach określonych limitów inwestycyjnych), nabywać do wyodrębnionego majątku składającego się na Fundusz różnego rodzaju nieruchomości, w tym w trakcie budowy lub przeznaczone pod zabudowę, a także pewne prawa do nieruchomości. Na określonych zasadach, Wnioskodawca może obciążać nieruchomości należące do Funduszu (wyodrębnionego majątku), a także obciążać lub cedować należności ze stosunków prawnych dotyczących nieruchomości. Ponadto, Wnioskodawca może nabywać - na rachunek Funduszu - udziały w spółkach nieruchomościowych spełniających określone kryteria. Działając na rachunek Funduszu, Wnioskodawca może - pod pewnymi warunkami - udzielać pożyczek spółkom, w których jest bezpośrednio lub pośrednio udziałowcem.
    Przepisy ustawowe oraz warunki umowne dopuszczają także, w pewnym zakresie, lokowanie otrzymanych od inwestorów środków we wkładach bankowych, instrumentach rynku pieniężnego, papierach wartościowych, tytułach uczestnictwa w określonych funduszach inwestycyjnych, udzielanie pożyczek, których przedmiotem są papiery wartościowe, a także transakcje na instrumentach pochodnych.

    Wnioskodawca może też pod pewnymi warunkami na określonych zasadach zaciągać kredyty - na wspólny rachunek inwestorów.


    2.5. Nadzór nad działalnością inwestycyjną wykonywany przez BaFin oraz rola banku depozytariusza


    Działalność Wnioskodawcy w zakresie zarządzania Funduszem jest nadzorowana przez BaFin, co przejawia się między innymi:


    • udzielaniem przez BaFin zgody na zmiany stosowanych warunków umownych (z pewnymi wyjątkami),
    • udzielaniem przez BaFin zgody na ustanowienie banku depozytariusza,
    • obowiązkiem przekazywania BaFin prospektów informacyjnych Funduszu, a także raportów rocznych sporządzanych przez Wnioskodawcę dla Funduszu.


    Należy zaznaczyć, iż Wnioskodawca otrzymał pisemne potwierdzenie przez BaFin faktu, iż zarządzany przezeń wyodrębniony majątek stanowiący Fundusz podlega od momentu jego założenia nadzorowi BaFin. Pismo BaFin stwierdza również, że na założenie Funduszu została wydana odpowiednia zgoda.
    Ponadto, zgodnie z przepisami InvG przewidującymi rozdzielenie funkcji przechowywania aktywów i zarządzania nimi, Fundusz posiada depozytariusza (dalej: ?Depozytariusz?, którym jest S. - mający w myśl prawa niemieckiego status instytucji kredytowej, co odpowiada polskiemu bankowi). Na powierzenie S. funkcji depozytariusza aktywów udzielona została zgoda BaFin.
    Zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa niemieckiego oraz umową zawartą pomiędzy Wnioskodawcą a Depozytariuszem, Depozytariusz działa niezależnie od Wnioskodawcy i wyłącznie w interesie inwestorów, przy czym Depozytariusz obowiązany jest do wykonywania instrukcji udzielonych przez Wnioskodawcę, jeżeli nie naruszają one przepisów ustawowych lub warunków umownych.

    Funkcje powierzone depozytariuszowi obejmują w szczególności zadania w zakresie przechowywania aktywów, wydawania i umarzania tytułów uczestnictwa, obsługi płatniczej, udzielania zgody na dokonywanie określonych transakcji oraz nadzoru i kontroli zgodności działalności Funduszu z obowiązującymi regulacjami.
    Zadania Depozytariusza w zakresie przechowywania aktywów obejmują przechowywanie pewnych aktywów należących do Funduszu (wyodrębnionego majątku) w depozycie (o ile nie są powierzone innej instytucji kredytowej), a także bieżący nadzór nad portfelem nieruchomości, udziałów w spółkach nieruchomościowych oraz innych niedających się przechowywać składników majątku. Depozytariusz nadzoruje także nabywanie udziałów w spółkach nieruchomościowych.
    Depozytariusz dokonuje także - we współpracy z Wnioskodawcą - obliczania wartości Funduszu oraz ceny, po jakiej następuje wydawanie oraz umarzanie udziałów w Funduszu.
    Natomiast w zakresie kontroli prawidłowości działalności z obowiązującymi regulacjami, Depozytariusz ma w szczególności obowiązek kontroli, aby obliczanie wartości udziałów odbywało się zgodnie z przepisami InvG oraz warunkami umownymi Funduszu, a także zapewnienie aby wynagrodzenie za transakcje dokonywane w imieniu Funduszu terminowo trafiało do jego przechowania, a zyski Funduszu były wykorzystywane zgodnie z InvG oraz warunkami umownymi.


    2.6. Status Funduszu jako podatnika niemieckiego podatku od osób prawnych
    Pomimo, iż - jak wspomniano wyżej - Fundusz (jako wyodrębniony zbiór aktywów będących prawnie własnością Wnioskodawcy) nie jest osobą prawną ani, zasadniczo, nie posiada zdolności prawnej, w świetle niemieckich przepisów podatkowych jest on traktowany jako podatnik niemieckiego podatku od osób prawnych (Körperschaftsteuer) będącego odpowiednikiem polskiego podatku dochodowego od osób prawnych. W zakresie zobowiązań podatkowych, Wnioskodawca jest ustawowym przedstawicielem Funduszu jako odrębnego podatnika, co oznacza iż reprezentuje on Fundusz jako podatnika.
    Wnioskodawca oraz Fundusz posiadają odrębne niemieckie numery identyfikacji podatkowej. Ponadto, Fundusz zobowiązany jest na podstawie niemieckiej ustawy o podatku od inwestycji do obliczania dochodu przypadającego na inwestorów Funduszu oraz do opublikowania podstawy opodatkowania przypadającej na inwestorów w Elektronicznym Monitorze Federalnym. Ponieważ w zależności od klasy udziałów inwestorom są przyporządkowane rożne koszty, konieczne jest, aby Funduszu obliczał odpowiednie podstawy opodatkowania oddzielnie, tzn. dla każdej klasy udziałów. W związku z powyższym poszczególne klasy udziałów jednego funduszu inwestycyjnego traktowane są - dla celów opodatkowania inwestorów - osobno, konsekwentnie każdej klasie udziałów może być przyporządkowany odrębny niemiecki numer identyfikacji podatkowej. W związku z tym Fundusz otrzymał dwa niemieckie numery identyfikacji podatkowej. Niemniej jednak, fakt ten pozostaje bez wpływu na status Funduszu jako podatnika niemieckiego podatku od osób prawnych, tj. opodatkowania Funduszu z tytułu dochodów osiąganych z inwestycji Funduszu. Mianowicie, w świetle niemieckich przepisów podatkowych Fundusz jest jednym podatnikiem niemieckiego podatku od osób prawnych, a dochody wynikające z inwestycji Funduszu (przykładowo osiągnięte w wyniku zbycia aktywów Funduszu, których prawnym właścicielem jest Wnioskodawca) są uznawane w świetle niemieckiego prawa podatkowego za dochody Funduszu.

    Konsekwentnie, dochody takie nie są wykazywane w deklaracji podatkowej składanej w Niemczech przez Wnioskodawcę. Należy także zaznaczyć, iż dochody, które są uznawane w świetle niemieckiego prawa za dochody Funduszu jako odrębnego podatnika), są zwolnione z niemieckiego podatku od osób prawnych. Dochody te opodatkowane są natomiast na poziomie inwestorów zgodnie z zasadami określonymi w prawodawstwie niemieckim.

    Ponadto, na podstawie niemieckich przepisów podatkowych, Fundusz ma prawo otrzymać od właściwego organu niemieckiej administracji podatkowej certyfikat rezydencji, poświadczający, iż Fundusz posiada w Niemczech siedzibę dla celów podatkowych.


    2.7. Działalność inwestycyjna Funduszu w Polsce

    W ramach działalności inwestycyjnej Funduszu możliwe jest także inwestowanie w polskie aktywa inwestycyjne, tj. położone w Polsce nieruchomości oraz udziały/akcje w polskich spółkach nieruchomościowych. Mianowicie, Wnioskodawca - działając na wspólny rachunek inwestorów - może nabywać nieruchomości oraz udziały w spółkach nieruchomościowych. W tym celu został utworzony i zarejestrowany - zgodnie z przepisami ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 220 poz. 1447 z późn. zm.) oddział R. w Polsce, który występuje jako Wnioskodawca w niniejszej sprawie.


W chwili obecnej do polskich inwestycji Funduszu należą pewne nieruchomości w Polsce, a w przyszłości planowane jest nabywanie dalszych nieruchomości, względnie udziałów w spółkach nieruchomościowych.


W związku z powyższym, w wyniku działalności Funduszu generowane są i będą dochody wynikające między innymi z wynajmu nieruchomości oraz ich sprzedaży, a także sprzedaży udziałów w spółkach nieruchomościowych, które zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podlegają co do zasady, opodatkowaniu w Polsce.


W związku z powyższym zadano następujące pytania:


  1. Czy w przedmiotowym przypadku Fundusz należy uznać za instytucję wspólnego inwestowania posiadającą siedzibę w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT ?
  2. Czy w przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. a ustawy o CIT, zgodnie z którym instytucja wspólnego inwestowania powinna podlegać opodatkowaniu od całości swoich dochodów w kraju siedziby ?
  3. Czy w przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o CIT, zgodnie z którym wyłącznym przedmiotem działalności instytucji wspólnego inwestowania powinno być zbiorowe lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego lub niepublicznego proponowania nabycia ich tytułów uczestnictwa, w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe ?
  4. Czy w przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. c ustawy o CIT, zgodnie z którym instytucja wspólnego inwestowania powinna prowadzić swoją działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym mają siedzibę ?
  5. Czy w przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. d ustawy o CIT, zgodnie z którym działalność instytucji wspólnego inwestowania powinna podlegać bezpośredniemu nadzorowi właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym ma ona siedzibę ?
  6. Czy w przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. e ustawy o CIT, zgodnie z którym instytucja wspólnego inwestowania powinna posiadać depozytariusza przechowującego aktywa tej instytucji ?
  7. Czy w przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. f ustawy o CIT, zgodnie z którym instytucja wspólnego inwestowania powinna być zarządzana przez podmiot, który prowadzi swoją działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym podmiot ten ma siedzibę ?
  8. Czy dochody osiągane w Polsce w wyniku działalności inwestycyjnej Funduszu powinny być wykazywane przez Wnioskodawcę jako dochody (osiągane przez oddział) podlegające zwolnieniu z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT ?

Zdaniem Wnioskodawcy:


  1. Fundusz należy uznać za instytucję wspólnego inwestowania posiadającą siedzibę w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT.
  2. W przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. a ustawy o CIT, zgodnie z którym instytucja wspólnego inwestowania powinna podlegać opodatkowaniu od całości swoich dochodów w kraju siedziby.
  3. W przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o CIT, zgodnie z którym wyłącznym przedmiotem działalności instytucji wspólnego inwestowania powinno być zbiorowe lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego lub niepublicznego proponowania nabycia ich tytułów uczestnictwa, w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.
  4. W przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. c ustawy o CIT, zgodnie z którym instytucja wspólnego inwestowania powinna prowadzić swoją działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym mają siedzibę.

  5. W przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. d ustawy o CIT, zgodnie z którym działalność instytucji wspólnego inwestowania powinna podlegać bezpośredniemu nadzorowi właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym ma ona siedzibę.
  6. W przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. e ustawy o CIT, zgodnie z którym instytucja wspólnego inwestowania powinna posiadać depozytariusza przechowującego aktywa tej instytucji.
  7. W przedmiotowym przypadku będzie spełniony warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. f ustawy o CIT, zgodnie z którym działalność instytucji wspólnego inwestowania powinna być zarządzana przez podmiot, który prowadzi swoją działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym podmiot ten ma siedzibę.
  8. Dochody osiągane w Polsce w wyniku działalności inwestycyjnej Funduszu powinny być wykazywane przez Wnioskodawcę jako dochody (osiągane przez oddział) podlegające zwolnieniu z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy


UWAGI WSTĘPNE


Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT, w brzmieniu obowiązującym od dnia 3 grudnia 2011 r. zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych (dalej w treści wniosku określanego jako ?CIT?) są instytucje wspólnego inwestowania mające siedzibę w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej (dalej: ?UE?) lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (dalej: ?EOG?), które łącznie spełniają następujące warunki:

  1. podlegają w państwie, w którym mają siedzibę, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania,
  2. wyłącznym przedmiotem ich działalności jest zbiorowe lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego lub niepublicznego proponowania nabycia ich tytułów uczestnictwa, w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe,
  3. prowadzą swoją działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym mają siedzibę, albo prowadzenie przez nie działalności wymaga zawiadomienia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym mają siedzibę, w przypadku gdy:
    - prowadzą swoją działalność w formie instytucji wspólnego inwestowania typu zamkniętego oraz
    - zgodnie z dokumentami założycielskimi ich tytuły uczestnictwa nie są oferowane w drodze oferty publicznej ani dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym, ani wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu oraz mogą być nabywane także przez osoby fizyczne wyłącznie gdy osoby te dokonają jednorazowego nabycia tytułów uczestnictwa o wartości nie mniejszej niż 40 000 euro,
  4. ich działalność podlega bezpośredniemu nadzorowi właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym mają siedzibę,
  5. posiadają depozytariusza przechowującego aktywa tej instytucji,
  6. zarządzane są przez podmioty, które prowadzą swoją działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym podmioty te mają siedzibę.


Wprowadzenie powyższego przepisu wynikało z konieczności usunięcia niezgodności polskiego prawa z prawem europejskim. Mianowicie, zgodnie z brzmieniem przepisów art. 6 ust. 1 ustawy o CIT obowiązującym do 31 grudnia 2010 r., zwolnieniu z CIT podlegały fundusze inwestycyjne działające na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm., dalej: ?ustawa o funduszach inwestycyjnych?), co w myśl przeważającej praktyki organów podatkowych oznaczało, iż zwolnienie dotyczyło wyłącznie polskich funduszy inwestycyjnych. Powyższy stan prawny prowadził do nierównego traktowania funduszy inwestycyjnych na polskim rynku, co naruszało prawo europejskie.

Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, analizując intencję ustawodawcy oraz rafio legis ustawy można odwoływać się do uzasadnienia projektu nowelizacji zawartego w druku sejmowym nr 3500 Rządowy projekt ustawy o zmianie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Druki Sejmowe VI kadencja, Druk nr 3500, http://orka.sejm.gov.pl/Druki 6ka.nsf/0/ 55C68D36BB90D02FC12577C2004D0ADC/$file/3500.pdf). Jak zauważono we wspomnianym uzasadnieniu wprowadzanych zmian: ?Należy zaznaczyć, że specyfika form organizacyjno-prawnych polskich funduszy różni się w znacznej mierze od form funduszy funkcjonujących w innych państwach członkowskich UE i EOG. Dążąc zatem do zapewnienia równego traktowania należało uwzględnić sytuację, w której podmiot na gruncie państwa siedziby jest uznawany za fundusz inwestycyjny, natomiast zgodnie z przepisami prawa polskiego podmiot ten takim funduszem nie jest. (...) Proponowane warunki określające zakres podmiotowy zwolnienia zostały ustalone tak, aby zwolnieniem objęte zostały podmioty równoważne polskim funduszom inwestycyjnym i polskim funduszom emerytalnym. Podejście takie przede wszystkim zapewni realizację konstytucyjnej zasady równości podatników wobec prawa oraz powszechności opodatkowania. Pozwoli również wyeliminować nierówne traktowanie podmiotów działających w porównywalnych warunkach.?

Trzeba zatem przyjąć, iż ustawodawca mając świadomość różnic w prawno-organizacyjnych ramach, w których funkcjonują fundusze inwestycyjne w różnych krajach europejskich, dążył do przyznania zwolnienia tym funduszom inwestycyjnym z innych państw członkowskich UE (EOG), które odpowiadają polskim funduszom inwestycyjnym. Równocześnie trzeba przyjąć, iż skoro ustawodawca miał świadomość takich różnic, to jego Intencją było objęcie zwolnieniem także takich funduszy inwestycyjnych z innych krajów UE (EOG), których konstrukcja prawna odbiega od konstrukcji polskiego funduszu, ale służy realizacji tych samych podstawowych celów funduszu inwestycyjnego.

W świetle powyższych uwag, przed przystąpieniem do szczegółowej analizy przepisów art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT, należy zwrócić uwagę na podobieństwa, jakie zachodzą pomiędzy polskim funduszem inwestycyjnym, a Funduszem występującym w przedmiotowym przypadku. Mianowicie, zgodnie z regulacją ustawy o funduszach inwestycyjnych, fundusz inwestycyjny jest osobą prawną której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz taki tworzy i nim zarządza oraz reprezentuje go w stosunkach z osobami trzecimi towarzystwo funduszy inwestycyjnych (dalej w treści wniosku określane jako ?TFI?) - działające w formie spółki akcyjnej, które jest także organem funduszu. Co więcej, utworzenie funduszu wymaga zgody Komisji Nadzoru Finansowego.

W związku z powyższym, składniki majątku funduszu inwestycyjnego stanowią odrębną własność funduszu, do której nie przysługują TFI żadne prawa. Majątek ten - jakkolwiek stanowi własność funduszu inwestycyjnego - efektywnie - z ekonomicznego punktu widzenia - stanowi wspólną masę majątkową uczestników funduszu, posiadających jego jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne (które reprezentują prawo uczestników do przypadającej im części majątku funduszu), którą TFI jedynie zarządza. Uprawnienie do otrzymania odpowiedniej części majątku funduszu inwestycyjnego uczestnicy mogą realizować - w zależności od rodzaju funduszu - między innymi poprzez umorzenie jednostek uczestnictwa lub odkupienie certyfikatów inwestycyjnych przez fundusz. Powyższa konstrukcja umożliwia zabezpieczenie majątku zarządzanego przez TFI (efektywnie na rzecz uczestników funduszu) przed potencjalnymi roszczeniami kierowanymi do TFI przez jego wierzycieli, a także ochronę przed niekorzystnymi zdarzeniami gospodarczymi, jakie mogłyby zaistnieć po stronie TFI (np. bankructwo).

W świetle powyższego, należy zauważyć, iż polski fundusz inwestycyjny można porównać do zbioru aktywów powstałych w wyniku ulokowania w nim środków pieniężnych przez uczestników funduszu, którym zarządzanie spoczywa w rękach podmiotu zewnętrznego. Konstrukcja ta zasadniczo odzwierciedla koncepcję zinstytucjonalizowanego zbiorowego inwestowania.

Mianowicie, zgodnie z tą koncepcją większa liczba inwestorów wspólnie gromadzi środki pieniężne i lokuje je w określone aktywa inwestycyjne. Równocześnie, koncepcja ta zakłada efektywne zarządzanie tym zbiorem aktywów poprzez powierzenie go wyspecjalizowanemu profesjonalnemu zarządcy, który zarządza aktywami w celu maksymalizacji zysku inwestorów. Oddając zebrany kapitał w ręce zarządcy inwestorzy zasadniczo wyrażają zgodę na brak bezpośredniego wpływu na zarządzanie tym zbiorem aktywów. Mianowicie, posiadane przez nich tytuły uczestnictwa inkorporują przede wszystkim prawo do odpowiedniej części zgromadzonego majątku, który inwestorzy mogą otrzymać poprzez wykup tytułów uczestnictwa, zaś nie uprawniają do podejmowania bieżących decyzji inwestycyjnych.

Ponadto - jakkolwiek z przyczyn praktycznych - w obrocie prawnym zarządca może formalnie występować jako nabywca aktywów inwestycyjnych, to - efektywnie - jest on tylko reprezentantem inwestorów. Ci ostatni z ekonomicznego (choć niekoniecznie cywilnoprawnego) punktu widzenia pozostają współwłaścicielami zgromadzonego majątku. Należy bowiem zauważyć, iż wzrost wartości ulokowanych w funduszu inwestycyjnym aktywów oznacza bezpośrednią korzyść ekonomiczną dla inwestorów, gdyż wartość posiadanych przez nich tytułów uczestnictwa w funduszu (determinująca kwotę, którą potencjalnie mogą uzyskać ze spieniężenia tytułów uczestnictwa) rośnie. Natomiast w przypadku spadku wartości aktywów funduszu, to inwestorzy muszą liczyć się z utratą części zainwestowanego kapitału (gdyż powyższa kwota, którą mogą uzyskać ze spieniężenia tytułów uczestnictwa, spada). Jednocześnie po stronie podmiotu zarządzającego zmiany wartości aktywów funduszu inwestycyjnego nie powodują bezpośrednich korzyści ani strat (ewentualnie wyniki inwestycyjne mogą mieć wpływ na wynagrodzenie przysługujące mu z tytułu zarządzania funduszem).

W celu zapewnienia bezpieczeństwa inwestowania i ochrony inwestorów, zbiorowe inwestowanie poddane jest nadzorowi właściwego organu nadzoru nad rynkiem finansowym. Ponadto dla zapewnienia ochrony zgromadzonego kapitału inwestorów przed skutkami niekorzystnych zdarzeń dotyczących zarządcy (takich jak np. bankructwo), majątek, którym on zarządza (nie będąc efektywnie jego właścicielem ekonomicznym) musi być wyodrębniony od majątku należącego do niego zarówno w sensie prawnym, jak też ekonomicznym. Dzięki wspólnemu inwestowaniu inwestorzy mogą osiągnąć wolumen kapitału pozwalający na prowadzenie inwestycji w skali niedostępnej dla indywidualnego inwestora, a przez to umożliwienie osiągnięcia większych korzyści ekonomicznych przy ograniczeniu poziomu ryzyka ponoszonego przez inwestorów.

W polskich warunkach prawno-gospodarczych powyższe założenia zostały zrealizowane poprzez wprowadzenie instytucji funduszu inwestycyjnego jako specyficznego typu osoby prawnej przyjmującej środki finansowe od inwestorów w zamian za wydanie im jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych, a zarządzanej przez inną osobę prawną (TFI), działającą jako organ funduszu inwestycyjnego. Należy przy tym zwrócić uwagę, iż poprzez nadanie funduszowi inwestycyjnemu odrębnej osobowości prawnej, polski ustawodawca osiągnął cel, jakim było stworzenie odrębnego zbioru aktywów zabezpieczonych przed negatywnymi zdarzeniami gospodarczymi po stronie zarządcy takimi jak bankructwo lub roszczenia wierzycieli w stosunku do TFI.

Jednakże powyższe założenia modelu zinstytucjonalizowanego wspólnego inwestowania można także osiągnąć w inny sposób, na co zdecydowano się w prawodawstwie innych krajów UE, w tym w Niemczech. Mianowicie, rozwiązania przyjęte przez niemieckiego ustawodawcę przewidują osiągnięcie tego celu, tj. wyodrębnienia zgromadzonego kapitału inwestorów - nie poprzez nadanie zgromadzonej przez inwestorów masie majątkowej osobowości prawnej (jak w przypadku polskiego funduszu inwestycyjnego), lecz poprzez przyznanie mu statusu wyodrębnionego majątku (Sondervermögen) zarządzanego przez spółkę inwestycyjną.

Jakkolwiek taki wyodrębniony majątek - cywilnoprawnie - stanowi własność spółki inwestycyjnej, to przepisy prawa niemieckiego wyraźnie podkreślają odrębność tego majątku. Mianowicie, zgodnie z § 30 ust. (1) InvG, składniki należące do wyodrębnionego majątku mogą stanowić własność spółki inwestycyjnej, lecz należy je utrzymywać oddzielnie od własnego majątku spółki inwestycyjnej. Ponadto, zgodnie z § 31 ust. (1) InvG, spółka inwestycyjna może dysponować wyodrębnionym majątkiem jedynie zgodnie z przepisami InvG oraz warunkami umownymi. Zgodnie natomiast z regulacją § 31 ust. (2) InvG, wyodrębniony majątek nie odpowiada za zobowiązania spółki inwestycyjnej. Ponadto, zgodnie z niemieckimi przepisami podatkowymi, Fundusz jest odrębnym podatnikiem podatku dochodowego, a dochody wynikające z działalności inwestycyjnej Funduszu nie są traktowane jako dochody Wnioskodawcy.

Porównując rozwiązanie niemieckie, według którego działa Fundusz, do rozwiązania przyjętego przez polskiego ustawodawcę, można przyjąć, iż niemiecki wyodrębniony majątek jest odpowiednikiem polskiego funduszu inwestycyjnego, a niemiecka spółka inwestycyjna pełni analogiczną rolę jak polskie TFI. Mianowicie, niezależnie od różnic w sposobie wdrożenia przedstawionych wyżej założeń do systemu prawno-gospodarczego, niemiecki wyodrębniony majątek (Sondervermögen) - identycznie jak polski fundusz inwestycyjny - pełni funkcję wyodrębnionego zbioru aktywów zgromadzonych przez inwestorów w celu wspólnego inwestowania. Niemiecka spółka inwestycyjna pełni zaś - podobnie jak polskie towarzystwo funduszy inwestycyjnych - rolę profesjonalnego zarządcy w stosunku do tego wyodrębnionego majątku. Odnosząc powyższe na grunt analizowanej sytuacji, można uznać, iż Fundusz jest odpowiednikiem polskiego funduszu inwestycyjnego, który - z racji na brak osobowości prawnej - reprezentowany jest przez Wnioskodawcę będącego odpowiednikiem polskiego TFI.


Ad. 1 Uznanie Funduszu za instytucję wspólnego inwestowania posiadającą siedzibę w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej (Europejskiego Obszaru Gospodarczego).


Przechodząc do szczegółowej analizy przepisów prawa podatkowego, należy zauważyć, iż zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT, zwolnieniu z CIT podlegają instytucje wspólnego inwestowania, które spełniają określone warunki. Oznacza to, iż aby przedmiotowe zwolnienie z CIT znalazło zastosowanie, w danym przypadku musi występować instytucja wspólnego inwestowania oraz ta instytucja musi spełniać określone warunki. Konsekwentnie, dla oceny, czy w analizowanej sytuacji znajdzie zastosowanie powyższe zwolnienie z CIT, należy w pierwszej kolejności przeanalizować, czy w przedmiotowym przypadku występuje instytucja wspólnego inwestowania mająca siedzibę w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub kraju należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Analizując tę kwestię, należy na wstępie stwierdzić, iż ustawa o CIT nie zawiera definicji instytucji wspólnego inwestowania. Jednakże, skoro wprowadzając zwolnienie z CIT dla instytucji wspólnego inwestowania z krajów UE (EOG) ustawodawca miał na celu objęcie nim podmiotów odpowiadających polskim funduszom inwestycyjnym, to należy uznać, iż ustawodawca uznaje polski fundusz inwestycyjny za taką instytucję. Należy przy tym podkreślić, iż w przypadku ram prawno- organizacyjnych ustanowionych przez polskiego ustawodawcę, instytucją wspólnego inwestowania jest fundusz inwestycyjny, a nie TFI, które jedynie funduszem zarządza.

Konsekwentnie, przez instytucję wspólnego inwestowania należy rozumieć taką instytucję, której rola (uwzględniając przy tym różnice prawno-organizacyjne występujące pomiędzy różnymi krajami) odpowiada roli, jaką w Polsce pełni fundusz inwestycyjny, tj. zbioru aktywów zgromadzonych przez inwestorów w celu wspólnego inwestowania.

Jak już wspomniano, ustawową podstawę dla funkcjonowania Funduszu stanowi niemiecka regulacja InvG. Zgodnie z § 1 InvG przepisy ustawy stosuje się - między innymi - do podlegającego prawu niemieckiemu majątku inwestycyjnego (Investmentvermögen) w formie funduszu inwestycyjnego w rozumieniu § 2 ust. (1) InvG. Przy tym, § 1 InvG stwierdza, iż majątkiem inwestycyjnym (Investmentvermögen) jest majątek przeznaczony do wspólnego inwestowania, lokowany zgodnie z zasadą dywersyfikacji ryzyka w określone składniki majątku.

Natomiast przywoływany wyżej § 2 ust. (1) InvG definiuje fundusz inwestycyjny jako wyodrębniony majątek (Sondervermögen) spełniający kryteria określone w prawie europejskim, a także pozostałe wyodrębnione majątki, tak publiczne, jak i specjalne. Równocześnie, zgodnie z § 2 ust. (2) InvG, przez wyodrębniony majątek (Sondervermögen) rozumie się majątek inwestycyjny (Investmentvermögen) zarządzany przez spółkę inwestycyjną na rachunek inwestorów zgodnie z InvG oraz warunkami umownymi określającymi stosunek prawny pomiędzy spółką inwestycyjną a inwestorami, w stosunku do którego inwestorom przysługuje prawo do umorzenia udziałów.

W świetle powyższego, Fundusz będący majątkiem inwestycyjnym (Investmentvermögen) stanowiącym wyodrębniony majątek (Sondervermögen) jest w świetle prawa niemieckiego funduszem inwestycyjnym, który jest zarządzany przez spółkę inwestycyjną (tj. Wnioskodawcę).

Ponadto, trzeba zauważyć, iż zgodnie z § 33 ust. (1) InvG udziały inwestorów w wyodrębnionym majątku reprezentują certyfikaty udziałowe, zaś zgodnie z § 37 ust. (1) InvG inwestor może za zwrotem udziału żądać wypłaty - przypadającej na tenże udział - wartości wyodrębnionego majątku (który obejmuje określone w InvG przedmioty majątkowe nabyte w wyniku lokowania w Funduszu środków finansowych przez inwestorów). Powyższe certyfikaty udziałowe pełnią funkcję podobną do tej, jaką w Polsce pełnią jednostki uczestnictwa, względnie certyfikaty inwestycyjne emitowane przez polskie fundusze inwestycyjne.

Mając na uwadze przytoczone powyżej argumenty, zdaniem Wnioskodawcy, należy uznać, iż Fundusz jest odpowiednikiem polskiego funduszu inwestycyjnego, wobec czego nie ulega wątpliwości, iż to właśnie Fundusz jest instytucją wspólnego inwestowania.

Ponadto, skoro Fundusz został utworzony i działa zgodnie z przepisami niemieckimi oraz jest zarządzany przez podmiot niemiecki, to należy uznać, iż ma on siedzibę w Niemczech, a zatem w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej.

Konsekwentnie, należy uznać, iż - jak Wnioskodawca zaznaczył na wstępie - Fundusz należy uznać za instytucję wspólnego inwestowania posiadająca siedzibę w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej.


Ad. 2 Spełnienie warunku, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. a ustawy o CIT, zgodnie z którym instytucja wspólnego inwestowania powinna podlegać opodatkowaniu od całości swoich dochodów w kraju siedziby.


Jednym z warunków zastosowania zwolnienia z CIT instytucji wspólnego inwestowania posiadającej siedzibę w innym niż Polska kraju UE (EOG) jest podleganie przez tą instytucję opodatkowaniu od całości swoich dochodów w kraju siedziby.

Zasady opodatkowania dochodów funduszu podatkiem dochodowym wynikają z przepisów niemieckiej ustawy o podatku od osób prawnych Körperschaftsteuergesetz in der Fassung der Bekanntmachung vom 15. Oktober 2002, (BGBI. I S. 4144), z późniejszymi zmianami (Körperschaftsleuergesetz, dalej w treści wniosku określana jako ?KStG?) oraz niemieckiej ustawy o podatku od inwestycji. Investmentsteuergesetz vom 15. Dezember 2003 (BGBI. I S. 4144), z późniejszymi zmianami (Investmentsteuergesetz, dalej w treści wniosku określana jako ?InvStG?).

Wnioskodawca chciałby zauważyć, iż niemiecki podatek od osób prawnych (Körperschaftsteuer) jest podatkiem dochodowym będącym odpowiednikiem polskiego CIT. Mianowicie, zgodnie z § 7 KStG niemiecki podatek od osób prawnych oblicza się od kwoty dochodu do opodatkowania obliczanego zgodnie z przepisami tej ustawy. W myśl § 1 ust. (1) KStG nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w tym podatku podlegają korporacje, związki osobowe oraz masy majątkowe mające zarząd lub siedzibę w Niemczech. W szczególności zgodnie § 1 ust. (1) pkt 5 KStG powyższy obowiązek dotyczy nieposiadających zdolności prawnej związków, instytutów, fundacji oraz innych majątków celowych (Zweckvermögen) prawa prywatnego. Równocześnie, w § 11 InvStG określono, iż wyodrębniony majątek (Sondervermögen) w rozumieniu InvG stanowi wzmiankowany wyżej majątek celowy (Zweckvermögen), o którym mowa w § 1 ust. (1) pkt 5 KStG.

Powyższe oznacza, iż Fundusz, który jest takim wyodrębnionym majątkiem, podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w niemieckim podatku (dochodowym) od osób prawnych (przy czym trzeba zauważyć, iż w myśl dalszych postanowień InvStG jest on z tego podatku zwolniony). Skoro zaś Fundusz podlega w Niemczech nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, to należy uznać, iż podlega on w Niemczech opodatkowaniu od całości swoich dochodów. Powyższej konkluzji nie zmienia fakt, iż na mocy § 11 InvStG, Fundusz jest z niemieckiego podatku od osób prawnych zwolniony. Występuje tu bowiem pełna analogia do sytuacji polskiego funduszu inwestycyjnego, który mimo iż podlega opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów niezależnie od miejsca ich osiągania zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o CIT, to równocześnie na mocy art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o CIT także jest zwolniony z polskiego CIT.

Za prawidłowością przyjętego przez Wnioskodawcę stanowiska, iż Fundusz podlega w Niemczech opodatkowaniu od całości swoich dochodów przemawia również fakt, iż Fundusz jest uprawniony do uzyskania certyfikatu potwierdzającego rezydencję podatkową Funduszu w Niemczech w rozumieniu UPO, który to certyfikat został uzyskany i jest w posiadaniu Wnioskodawcy.

Należy bowiem zauważyć, iż zgodnie z art. 2 UPO, jej postanowienia w Niemczech dotyczą m.in. podatku od osób prawnych, w świetle zaś art. 4 UPO oraz Komentarza do Konwencji Modelowej OECD w zakresie podatków od dochodu i majątku do tego artykułu określenie rezydencji podatkowej? danej osoby następuje każdorazowo w oparciu o kryteria ustanowione w prawie wewnętrznym państw, takie jak: miejsce siedziby / zamieszkania, miejsce efektywnego zarządu albo inne kryteria podobnego rodzaju. Oznacza to, że miejsce podlegania przez daną osobę nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w danym państwie (bez względu na źródło osiągania przychodów) określa się w oparciu o kryteria ustanowione w prawie wewnętrznym tego państwa.

W związku z powyższym, certyfikat potwierdzający niemiecką rezydencję podatkową Funduszu, w rozumieniu Umowy, należy uznać za dokument urzędowy potwierdzający fakt podlegania przez Fundusz opodatkowaniu w Niemczech od całości dochodów (bez względu na źródło ich osiągania).

Mając powyższe na uwadze, należy uznać, iż Fundusz podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów w Niemczech, który to kraj, jak wspomniano wyżej, jest krajem siedziby Funduszu. W związku z powyższym spełniony jest warunek określony w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. a ustawy o CIT, zgodnie z którym instytucja wspólnego inwestowania powinna podlegać opodatkowaniu od całości swoich dochodów w kraju siedziby.


Ad. 3 Spełnienie warunku, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o CIT, zgodnie z którym wyłącznym przedmiotem działalności instytucji wspólnego inwestowania powinno być zbiorowe lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego lub niepublicznego proponowania nabycia ich tytułów uczestnictwa, w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.


Kolejnym warunkiem, jaki musi spełnić instytucja wspólnego inwestowania, aby móc skorzystać ze zwolnienia z podatku CIT, jest ustanowiony w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o CIT wymóg, zgodnie z którym wyłącznym przedmiotem działalności instytucji wspólnego inwestowania powinno być zbiorowe lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego lub niepublicznego proponowania nabycia ich tytułów uczestnictwa, w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Wnioskodawca chciałby przy tym zwrócić uwagę, iż powyższy warunek odzwierciedla - w uogólnionej formie - ustawowy zakres działalności polskiego funduszu inwestycyjnego sformułowany w art. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych, zgodnie z którym wyłącznym przedmiotem działalności polskiego fund uszu inwestycyjnego jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Powyższy warunek oddaje ratio legis wprowadzenia zwolnienia z CIT funduszy inwestycyjnych posiadających siedzibę w UE lub (EOG), jakim było usunięcie niezgodnej z prawem europejskim dyskryminacji tych funduszy inwestycyjnych z innych krajów UE oraz EOG, które działają podobnie do polskich funduszy inwestycyjnych. Wobec powyższego, jeżeli zagraniczna instytucja wspólnego inwestowania (z siedzibą w UE lub EOG) prowadzi taką działalność, którą mógłby prowadzić polski fundusz inwestycyjny, to warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o CIT, niewątpliwie będzie spełniony.

Należy również zauważyć, iż - jak zaznaczono powyżej - instytucją wspólnego inwestowania (odpowiednikiem polskiego funduszu inwestycyjnego) jest Fundusz - stanowiący wyodrębniony majątek zarządzany przez spółkę inwestycyjną (odpowiednik polskiego TFI). Konsekwentnie, powyższy warunek należy odnieść do zakresu funkcjonowania Funduszu wynikającego z warunków umownych oraz InvG.

Wobec powyższego, należy podkreślić, iż działalność Funduszu określona przepisami InvG oraz warunkami umownymi, jest zbieżna z obszarami działalności polskich funduszy inwestycyjnych. Mianowicie, jak już wspomniano, kapitał do Funduszu pozyskiwany jest od inwestorów, którzy w wyniku ulokowania w Funduszu środków finansowych uzyskują certyfikaty udziałowe.

Wnioskodawca może też pozyskiwać środki finansowe na funkcjonowanie Funduszu poprzez zaciąganie na wspólny rachunek inwestorów (czyli efektywnie Funduszu) kredytów bankowych, co odpowiada także sytuacji polskich funduszy inwestycyjnych, które mogą zaciągać kredyty zgodnie z art. 108 oraz art. 152 ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Zgodnie z InvG oraz warunkami umownymi Funduszu, pozyskane przez Fundusz środki finansowe przeznaczane są na zakup do wyodrębnionego majątku (Funduszu) określonych aktywów, w tym nieruchomości (w tym także w stanie budowy) oraz pewnych praw do nieruchomości, a także udziałów w spółkach nieruchomościowych oraz dokonywanie wkładów bankowych i lokat w instrumenty rynku pieniężnego, papiery wartościowe oraz tytuły uczestnictwa w określonych fund uszach inwestycyjnych. Ponadto możliwe jest zawieranie różnych transakcji na instrumentach pochodnych w celu zabezpieczenia inwestycji przed określonymi ryzykami.

Wspomniane wyżej inwestycje odpowiadają działalności inwestycyjnej polskiego funduszu inwestycyjnego. Mianowicie, w świetle przepisów polskiej ustawy o funduszach inwestycyjnych, polskie fundusze inwestycyjne mogą lokować zgromadzony kapitał w papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego, depozyty bankowe (art. 93 ustawy o funduszach inwestycyjnych), a także zawierać umowy, których przedmiotem są instrumenty pochodne (art. 94 ustawy o funduszach inwestycyjnych). Ponadto, pewne rodzaje polskich funduszy inwestycyjnych mogą nabywać nieruchomości (art. 147 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych) oraz dokonywać na nich inwestycji - w tym budowy i remontów - (art. 148 ust. 4 oraz ust. 5 ustawy o funduszach inwestycyjnych), a także obciążać te nieruchomości (art. 149 ustawy o funduszach inwestycyjnych), jak też nabywać udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (art. 145 ust. 1 pkt 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych).

Skoro polskie fundusze inwestycyjne mogą dokonywać powyższych inwestycji, to nie ulega wątpliwości, iż działalność w tym zakresie mieści się w pojęciu inwestowania w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego oraz inne prawa majątkowe. Konsekwentnie, opowiadające im inwestycje Funduszu wspomniane wyżej także zawierają się w tym pojęciu.

Ponadto, polska ustawa o funduszach inwestycyjnych przewiduje (przynajmniej dla pewnych funduszy) możliwość udzielania pożyczek pieniężnych (art. 153 ust. 1 pkt 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych), a także pożyczek, których przedmiotem są papiery wartościowe (art. 102 oraz art. 151 ustawy o funduszach inwestycyjnych). Konsekwentnie, także działalność Funduszu wspomniana w części II niniejszego wniosku odpowiadająca powyższym czynnościom mieści się w pojęciu inwestowania w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego oraz inne prawa majątkowe.

W świetle powyższych uwag, należy uznać, iż zaprezentowaną w części II niniejszego wniosku działalność inwestycyjną określoną w warunkach umownych Funduszu oraz zgodną z InvG można uznać za lokowanie środków pieniężnych w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Ponadto, skoro środki te pochodzą ze środków uzyskanych od inwestorów, którzy w wyniku ich ulokowania w Funduszu otrzymali certyfikaty udziałowe, a Fundusz nie prowadzi innej działalności, to należy uznać, iż wyłącznym przedmiotem działalności Funduszu jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego lub niepublicznego proponowania nabycia ich tytułów uczestnictwa, w papiery wartościowe instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Zatem, jak zaznaczono na wstępie, warunek - o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o CIT należy uznać za spełniony.


Ad. 4 Spełnienie warunku, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. c ustawy o CIT, zgodnie z którym instytucja wspólnego Inwestowania powinna prowadzić swoją działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym ma siedzibę.


W art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. c ustawy o CIT, polski ustawodawca wyraził kolejny warunek, który musi spełnić instytucja wspólnego inwestowania mająca siedzibę w innym państwie UE (EOG), aby mogła skorzystać ze zwolnienia z podatku CIT. Mianowicie, przepis ten przewiduje, iż taka instytucja powinna prowadzić swoją działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym ma siedzibę.

Natomiast, w myśl § 5 ust. (1) InvG właściwym organem niemieckim sprawującym nadzór nad spółkami inwestycyjnymi, inwestycyjnymi spółkami akcyjnymi oraz depozytariuszami jest Federalny Urząd Nadzoru Usług Finansowych (BaFin). Ponadto, zgodnie z § 43 ust. (2) InvG, pozwolenia BaFin wymaga stosowanie warunków umownych kształtujących stosunek prawny między spółką inwestycyjną oraz inwestorami, a także z pewnymi wyjątkami zmiany tych warunków umownych. W przedmiotowym przypadku, w związku ze zmianami w warunkach umownych Funduszu, Wnioskodawca był zobowiązany do uzyskania zgody BaFin na stosowanie tych warunków. Należy zaznaczyć, iż na wniosek Wnioskodawcy, BaFin wydał zezwolenie na zmianę ogólnych warunków umownych na podstawie których Wnioskodawca może stosować Ogólne Warunki Umowne w ich aktualnie obowiązującym brzmieniu oraz zezwolenie na zmianę Szczególnych Warunków Umownych, na podstawie którego Wnioskodawca może stosować te warunki w ich aktualnie obowiązującym brzmieniu.

W powyższym kontekście, należy zauważyć, iż wymóg prowadzenia przez instytucję wspólnego inwestowania działalności na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym ma ona siedzibę, należy interpretować przez pryzmat różnorodności ram prawno-organizacyjnych, w których działają fundusze inwestycyjne w różnych krajach UE (EOG).

Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, iż warunek prowadzenia działalności na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym jest spełniony, jeżeli działalność danej instytucji wspólnego inwestowania wiąże się z koniecznością uzyskania zgody wydanej przez organ publiczny właściwy do spraw nadzoru nad rynkiem finansowym państwa siedziby tej instytucji, niezależnie od tego jaką formę taka zgoda przybiera w świetle regulacji prawnych tego kraju.

Zdaniem Wnioskodawcy należy wziąć pod uwagę, iż warunki umowne są podstawowym dokumentem szczegółowo określającym zasady działalności inwestycyjnej w ramach Funduszu, które swoją funkcją odpowiadają statutowi polskiego funduszu inwestycyjnego. Skoro zatem BaFin wydał pozwolenie na zmianę ogólnych oraz szczególnych warunków umownych, w wyniku której Wnioskodawca może stosować dla Funduszu warunki umowne w ich obecnie obowiązującym brzmieniu, to należy uznać, iż BaFin wyraził zgodę na działalność w nich określoną. Konsekwentnie, należy uznać, iż działalność Funduszu prowadzona jest na podstawie zgody BaFin. Zatem, należy uznać, iż Fundusz prowadzi działalność na podstawie zezwolenia właściwych organów nadzoru nad niemieckim rynkiem finansowym. Ponadto, jak wspomniano, Wnioskodawca dysponuje zaświadczeniem wydanym przez BaFin stwierdzającym, iż na utworzenie Funduszu zostało wydane odpowiednie pozwolenie.

Konsekwentnie, Wnioskodawca przyjmuje zaprezentowane na wstępie stanowisko, iż w przedmiotowym przypadku spełniony jest warunek określony w art. 6 ust. 1 pkt 10 lit. c ustawą o CIT. zgodnie z którym instytucja wspólnego inwestowania powinna prowadzić działalność na podstawie zezwolenia wydanego przez właściwe organy nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym ma siedzibę.

Ad. 5 Spełnienie warunku, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. d ustawy o CIT, zgodnie z którym działalność instytucji wspólnego inwestowania powinna podlegać bezpośredniemu nadzorowi właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym ma ona siedzibę.


Kolejnym warunkiem, który musi spełnić instytucja wspólnego inwestowania mająca siedzibę w innym państwie członkowskim UE (EOG) aby móc korzystać ze zwolnienia z podatku CIT, jest postawiony w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. d ustawy CIT wymóg, zgodnie z którym instytucja wspólnego inwestowania powinna podlegać bezpośredniemu nadzorowi właściwych organów nadzoru nad rynkiem finansowym państwa swojej siedziby. Również w przypadku tego warunku, analizując jego spełnienie należy brać pod uwagę różnice prawno-organizacyjne występujące między polskimi a zagranicznymi funduszami inwestycyjnymi. Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, istotą tego wymogu jest, aby działalność inwestycyjna podlegała stałemu nadzorowi odpowiedniego organu nadzoru nad rynkiem finansowym państwa, w którym instytucja ta ma siedzibę.

Wnioskodawca chciałby zauważyć, iż zgodnie z § 5 InvG, BaFin został powierzony nadzór nad działalnością spółek inwestycyjnych, inwestycyjnych spółek akcyjnych, a także depozytariuszy. W szczególności, w celu wykonywania powyższego nadzoru BaFin otrzymał uprawnienie do wydawania nakazów, które są niezbędne i odpowiednie w celu zapewnienia, żeby działalność spółki inwestycyjnej była zgodna z przepisami InvG, przepisami wydanymi na podstawie tej ustawy, jak też warunkami umownymi. Biorąc pod uwagę konstrukcję Funduszu jako wyodrębnionego majątku stanowiącego - w aspekcie cywilnoprawnym - własność spółki inwestyc

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika