Żaden przepis nie zwalnia także Syndyka do czasu zakończenia postępowania upadłościowego z obowiązku (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Syndyka przedstawione we wniosku z dnia 25.03.2009 r. (data wpływu 06.05.2009 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, uzupełnionym pismem z dnia 8.06.2009 r. (data wpływu 10.06.2009 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie z dnia 28.05.2009 r. w zakresie wykładni przepisu art. 27 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym:

• Syndyk nie ma obowiązku składania do urzędu skarbowego sprawozdań finansowych ? za prawidłowe,

• Syndyk nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych (handlowych) ?po sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego? ? za nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 6 maja 2009 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie wykładni przepisu art. 27 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 5.06.2003 r. Sąd Rejonowy ogłosił upadłość Spółki (akcyjnej) z opcją likwidacji majątku upadłego. Od dnia 5.06.2003 r. do dnia 18.09.2008 r. syndykiem ww. Spółki był pan X., natomiast postanowieniem z dnia 19.09.2008 r. Sąd wyznaczył syndyka w osobie Wnioskodawcy. Na dzień ogłoszenia upadłości tj. 5.06.2003 r. syndyk X. otworzył księgi handlowe spółki bilansem otwarcia i prowadził je do dnia 28.06.2004 r., czyli do dnia sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego. Syndyk X. złożył do urzędu skarbowego sprawozdanie finansowe za okres od 05.06.2003 r. do 31.12.2003 r. oraz CIT-8. Od dnia sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego zaprzestał prowadzenia ksiąg handlowych, sporządza i składania do urzędu skarbowego i KRS sprawozdań finansowych. Zaprzestał wykonywania tych czynności z uwagi na ówczesny przepis art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości z dnia 29.09.2004 r., który stanowił, iż za kierownika jednostki ustawa ta uznaje syndyka lub zarządcę, jeśli prowadzą oni przedsiębiorstwo upadłego. Wskazany przepis wyklucza zatem stosowanie jej przepisów do podmiotów postawionych w stan upadłości o ile syndyk nie prowadzi przedsiębiorstwa upadłego. Syndyk po sprzedaży przedsiębiorstwa nie był już kierownikiem jednostki w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości i nie był władny wypełniać jej dyspozycji i ponosić odpowiedzialności w tym zakresie.

Wnioskodawca nadmienił, iż po sprzedaży przedsiębiorstwa cały czas toczy się postępowanie upadłościowe, i w związku z tym zatrudniani są pracownicy na podstawie umów zleceń i umów o dzieło, przedsiębiorstwo otrzymuje faktury od kontrahentów, składane są deklaracje VAT-7. Ponadto w związku z trwającym postępowaniem Spółka nie została również wykreślona z KRS, a zatem nie złożono deklaracji NIP-2 ani VAT-Z.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowo Syndyk zinterpretował przepis art. 27 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uznając, iż dotyczy on podatników obowiązanych do sporządzania i składania sprawozdań finansowych (Syndyk uznał, iż skoro nie jest kierownikiem jednostki, nie prowadzi przedsiębiorstwa upadłego, to na podstawie tego przepisu nie jest obowiązany do składania sprawozdań finansowych) ...

Zdaniem Wnioskodawcy Syndyk nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg handlowych i na ich podstawie sporządzania i składania sprawozdań finansowych do urzędu skarbowego, gdyż nie prowadzi przedsiębiorstwa upadłego (przedsiębiorstwo sprzedane zostało w 2004 r.). Dla potrzeb sporządzania sprawozdań dla Sędziego Komisarza Syndyk prowadzi ręcznie raporty kasowe, prowadzi rejestry VAT, składa deklaracje VAT-7 i deklaracje PIT-4R, PIT-11 dla osób, którym zostały wypłacone wynagrodzenia w okresie po sprzedaży przedsiębiorstwa.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r., nr 54, poz. 654 z późn. zm. ) podatnicy obowiązani do sporządzenia sprawozdania finansowego przekazują do urzędu skarbowego sprawozdanie wraz z opinią i raportem podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych, w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego, a spółki - także odpis uchwały zgromadzenia zatwierdzającej sprawozdanie finansowe. Obowiązek złożenia opinii i raportu nie dotyczy podatników, których sprawozdania finansowe, na podstawie odrębnych przepisów, są zwolnione z obowiązku badania.

Wykładnia literalna powołanego przepisu wskazuje, iż ustawodawca nałożył obowiązek składania sprawozdań finansowych do urzędu skarbowego na podmioty, które:

• są obowiązane do sporządzenia sprawozdania finansowego,

• mają obowiązek zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego.
  
  

Ustawodawca w art. 53 ust. 1 ustawy o rachunkowości wprowadził obowiązek zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego jednostki przez organ zatwierdzający, nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego.

Jednakże na mocy art. 527 pkt 2 w zw. z art. 546 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. z 2003 Nr 60 poz. 535, dalej: puin) z dniem 1 października 2003 r. został dodany art. 53 ust. 2a ustawy o rachunkowości, zgodnie z którym ww. przepis ust. 1 nie dotyczy jednostek, w stosunku do których ogłoszona została upadłość.

Zatem w odniesieniu do sprawozdań sporządzonych po dniu 1.10.2003 r. brak jest obowiązku ich zatwierdzania w przypadku jednostek w stosunku do których prowadzone jest postępowanie upadłościowe.

W konsekwencji należy uznać, iż w świetle przedstawionego stanu faktycznego Syndyk Masy Upadłości nie miał obowiązku składania sprawozdań finansowych (w rozumieniu ustawy o rachunkowości) do urzędu skarbowego z uwagi na okoliczność, iż od 01.10.2003 r. nie jest spełniona druga z przesłanek określonych w art. 27 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (obowiązek zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego).

Jednocześnie ustawodawca na mocy art. 527 pkt 1 puin dokonał zmiany w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694) ustalającej, iż w świetle art. 3 ust. 1 pkt 6 tej ustawy za kierownika jednostki uważa się również likwidatora, a także syndyka lub zarządcę ustanowionego w postępowaniu upadłościowym, jeżeli prowadzą przedsiębiorstwo upadłego.

Stosownie do treści art. 160 ust. 1 puin w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk, zarządca oraz nadzorca sądowy dokonują czynności na rachunek upadłego, lecz w imieniu własnym.

Zgodnie z utartym poglądem doktryny czynności syndyka dotyczące masy upadłości są dokonywane na rachunek upadłego, lecz we własnym imieniu. Syndyk w sprawach dotyczących masy upadłości działa więc jako zastępca pośredni. Dotyczy to wszelkich czynności prawnych, w tym także czynności zobowiązaniowych.

W świetle opisanego stanu faktycznego Syndyk dokonał likwidacji masy upadłości w trybie przewidzianym w art. 316 puin (sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego jako całości w 2004 r.).

Jednakże po dokonaniu tej transakcji nadal toczy się postępowanie upadłościowe, są zatrudnieni pracownicy na podstawie umów zleceń i umów o dzieło, przedsiębiorstwo otrzymuje faktury od kontrahentów. W ramach tego postępowania Syndyk nadal działa w imieniu i na rzecz upadłego. Upadły nadal ujawniony jest w rejestrze przedsiębiorców (zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym ?Spółka nie została wykreślona z KRS?). Zgodnie z zasadą rękojmi wiary publicznej rejestrów sądowych istnieje domniemanie, iż stan ujawniony w Krajowym Rejestrze Sądowym jest zgodny ze stanem faktycznym.

W konsekwencji należy stwierdzić, iż nawet po sprzedaży określonej masy majątkowej stanowiącej przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. Nr 16 poz. 93) i art. 316 puin Syndyk nadal prowadzi przedsiębiorstwo upadłego, nadal zaciąga zobowiązania w jego imieniu, ponosi koszty (np. wynagrodzeń), do czasu wykonania ostatecznego planu podziału posiada określony majątek w postaci funduszów masy upadłości, może uzyskiwać przychody (np. z lokat bankowych).

W tym stanie rzeczy należy uznać, iż brak jest podstaw prawnych do przyjęcia, iż syndyk po sprzedaży ?przedsiębiorstwa upadłego? rozumianego jako pewna masa majątkowa nie prowadzi nadal przedsiębiorstwa upadłego w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości.

Na podstawie bezwzględnie obowiązującej normy prawnej wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 16a-16m.

Natomiast w myśl generalnej zasady określonej w art. 169 ust. 1 puin syndyk wykonuje obowiązki sprawozdawcze, jakie ciążyłyby na upadłym.

Stąd za nieuprawnione należy uznać stwierdzenie, iż syndyk masy upadłości po sprzedaży określonej masy majątkowej mieszczącej się w definicji przedsiębiorstwa nie jest zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Na podstawie art. 217 Konstytucji RP i art. 4 Ordynacji podatkowej zarówno nałożenie obowiązku podatkowego, jak i zwolnienie z tego obowiązku musi wynikać z ustaw podatkowych. Przepisy ustawy o rachunkowości nie mogą zatem implikować skutku w postaci braku obowiązku podatkowego w odniesieniu do przedsiębiorstw w upadłości po likwidacji masy upadłości, a przed ostatecznym podziałem funduszów masy, z uwagi na niemożność ustalenia wysokości dochodu w wyniku braku odpowiednich narzędzi księgowych (nieprowadzenia ksiąg rachunkowych) wbrew postanowieniom art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Żaden przepis nie zwalnia także Syndyka do czasu zakończenia postępowania upadłościowego z obowiązku określonego w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym podatnicy, z wyjątkiem zwolnionych od podatku na podstawie art. 6 ust. 1, art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a) i przepisów ustawy wymienionej w art. 40 ust. 2 pkt 8, są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku. Nie ulega przy tym wątpliwości, iż deklaracja CIT-8 powinna być sporządzona na podstawie ewidencji przewidzianych w art. 9 ust. 1 powołanej ustawy.

W konsekwencji powyższych stwierdzeń wykładnię art. 27 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dokonaną przez Syndyka należy uznać za nieprawidłową.

Zatem w świetle przedstawionego stanu faktycznego i powołanych przepisów prawa należy uznać stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym:

• Syndyk nie ma obowiązku składania do urzędu skarbowego sprawozdań finansowych ? za prawidłowe (chociaż z innych przyczyn, niż podane przez Wnioskodawcę),

• Syndyk nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych (handlowych) ?po sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego? ? za nieprawidłowe.
  
  

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.