Jak rozpoznać moment uzyskania przychodów w aspekcie przepisów art.12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku (...)

Jak rozpoznać moment uzyskania przychodów w aspekcie przepisów art.12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 29.07.2010r. (data wpływu 06.08.2010r.) uzupełnione pismem z dnia 12.10.2010 r. (data wpływu 18.10.2010r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie określenia momentu powstania przychodu w przypadku usług konserwacji urządzeń dźwigowych - jest nieprawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 06.08.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie określenia momentu powstania przychodu w przypadku usług konserwacji urządzeń dźwigowych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje usługi konserwacji urządzeń dźwigowych. Przedmiotowe usługi są świadczone w sposób ciągły na podstawie umów zawartych z reguły na okresy dłuższe niż rok. Spółka wystawia faktury za świadczone usługi w okresach miesięcznych i tak też rozpoznaje przychód dla celów określenia podatku dochodowego od osób prawnych. Spółka zamierza zmienić sposób fakturowania powyższych usług i wystawiać faktury w okresach kwartalnych z góry tj. na początku okresu świadczenia usługi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jak rozpoznać moment uzyskania przychodów w aspekcie przepisów art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ...

Stanowisko Spółki

W ocenie Spółki biorąc pod uwagę regulacje zawarte w art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do przychodów podlegających opodatkowaniu w miesiącu, w którym wystawiono fakturę ?z góry? powinna zaliczyć kwoty wynikające z faktur, ale tylko w części odpowiadającej wartości usług wykonanych w danym miesiącu. Natomiast wartości opłat za usługi, które będą wykonane w przyszłych okresach tj. następnych dwóch miesiącach staną się przychodem podlegającym opodatkowaniu w miesiącu wykonania tych usług pomimo wystawienia faktury za te usługi.

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ?do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych...?.

Literalna wykładnia przepisu, mająca pierwszeństwo przy interpretowaniu przepisów podatkowych, uzależnia prawo do korzystania z regulacji art. 12 ust. 4 jedynie do tego, aby zarachowana należność dotyczyła usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. W stanie faktycznym przedstawionym we wniosku bezsporny jest fakt, iż wykonanie usługi, której dotyczy faktura, ma miejsce w następnych miesiącach po miesiącu, w którym została wystawiona faktura.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54 poz. 654 ze zm.) przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Stosownie do treści art. 12 ust. 3 ww. ustawy, za przychody związane z działalnością gospodarczą i działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Podstawowa zasada określania daty powstania przychodu związanego z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej została uregulowana przez ustawodawcę w treści art. 12 ust. 3a omawianej ustawy.

Na mocy tego przepisu, za datę powstania przychodu uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c - 3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

  1. wystawienia faktury albo
  2. uregulowania należności.

Z powołanego przepisu wynika, że jeżeli nawet nie nastąpiło jeszcze wydanie rzeczy, zbycie prawa majątkowego lub przynajmniej częściowe wykonanie usługi, ale miało miejsce wystawienie faktury, względnie uregulowanie należności - to z tym dniem podatnik obowiązany jest wykazać przychód.

Jednocześnie, w art. 12 ust. 3c - 3e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawodawca przewidział wyjątki od powyższej zasady ogólnej. W szczególności, na podstawie art. 12 ust. 3c omawianej ustawy, jeżeli strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Tak więc, zgodnie z obowiązującym prawem, w przypadku świadczenia usług, zasadą generalną jest, że przychód podatkowy powstaje w dniu wykonania usługi jednak nie później niż w dniu wystawienia faktury lub w dniu otrzymania zapłaty za wykonaną usługę (art. 12 ust. 3a ustawy podatkowej). Jeżeli jednak strony transakcji postanowią, że usługa zostanie rozliczana w okresach rozliczeniowych i będzie to postanowienie odzwierciedlone w umowie lub na fakturze, to za datę powstania przychodu ? zgodnie z powołanym powyżej art. 12 ust. 3c tej ustawy ? uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Dokonując analizy przytoczonego powyżej przepisu art. 12 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podkreślić należy, iż dotyczy on usług rozliczanych cyklicznie, a ustawodawca określił następujące możliwe daty powstania przychodu jako:

  1. ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub
  2. ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego na wystawionej fakturze.

W odniesieniu do kwestii powstania przychodów należnych w zakresie tzw. usług ciągłych wypada sprecyzować zakres tego pojęcia.

Słownikowe znaczenie słowa 'ciągłość' to 'łączność, nieprzerywający się związek jakichś faktów, brak luk, przerw w czasie albo w przestrzeni. To także dziejący się, odbywający się, trwający stale, nieustannie, bezustanny, ustawiczny, stale się powtarzający, stały'.

Istotą usług o charakterze ciągłym jest stałe i powtarzalne zachowanie się osoby zobowiązanej do ich świadczenia zgodnie z treścią umowy i w okresie, na jaki została ona zawarta. Cechuje je brak możliwości precyzyjnego wyodrębnienia etapów, w jakich są realizowane, tzn. nie sposób dokładnie określić, kiedy część takiej usługi zostaje wykonana.

Do usług o charakterze ciągłym można zatem zaliczyć wszelkie usługi świadczone stale, nieprzerwanie i w dłuższym okresie czasu albo bezterminowo, rozliczane okresowo, nie rzadziej niż raz w roku.

Do usług ciągłych bez wątpienia można zaliczyć usługi najmu, dzierżawy, wywozu nieczystości, dostawy energii elektrycznej, usługi biur rachunkowych, stałej obsługi prawnej czy doradczej oraz usługi serwisowe.

Analizując przepis art. 12 ust. 3c ustawy należy jednakże zauważyć, że:

  1. dotyczy on wszystkich usług, które strony rozliczają cyklicznie, ustawodawca w żaden sposób nie zawęził katalogu tych usług,
  2. w przeciwieństwie do regulacji obowiązujących w podatku VAT nie muszą to być usługi ciągłe ? jest tylko jeden warunek, iż strony ustaliły, że będą one rozliczane cyklicznie,
  3. wspomniana regulacja dotyczy tylko usług, nie obejmuje natomiast dostawy towarów, nawet jeżeli ma on charakter ciągły,
  4. okres rozliczeniowy może wynikać zarówno z umowy, jak i z wystawionej faktury VAT,
  5. przychód musi być wykazany nie rzadziej niż raz w roku,
  6. w przypadku usług rozliczanych w okresach cyklicznych datą powstania przychodu jest zawsze koniec okresu rozliczeniowego, nie ma natomiast wówczas znaczenia, ani data wystawienia faktury, ani data otrzymania należności.

Zauważyć jednocześnie należy, iż zgodnie z przepisem art. 12 ust. 3c ustawy, rozpoznanie przychodu winno następować nie rzadziej niż raz w roku. Istotnym dla wskazania daty powstania przychodu jest okoliczność ustalenia w umowie (fakturze) rozliczania w okresach rozliczeniowych i ustalenie tych okresów. Wystąpienie więc tej sytuacji ? zależnej wyłącznie od woli stron ? skutkuje powstaniem przychodu podatkowego w zgodzie z cytowanym przepisem art. 12 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. w okresach rozliczeniowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje przy tym pojęcia okresu rozliczeniowego. Wobec powyższego, wykładnia tego terminu wymaga odniesienia się do jego znaczenia funkcjonującego w języku powszechnym. I tak, ?okres? to czas trwania czegoś, przedział czasowy, wyodrębniony ze względu na określone wydarzenie, czas, w którym ma miejsce jakieś zjawisko cykliczne i po jego upływie powtarza się jego przebieg, natomiast ?rozliczenie? to uregulowanie wzajemnych należności, załatwienie z kimś spraw finansowych. Okres rozliczeniowy oznacza zatem przedział czasowy, wyodrębniony ze względu na obowiązek uregulowania przez dane podmioty spraw finansowych. Istotną okolicznością w tym wypadku świadczącą o momencie powstania przychodu jest określenie w łączącej strony umowie lub na wystawionej fakturze, jakiego okresu dotyczy czynność będąca jej przedmiotem. Wynika z tego, że określenie okresu rozliczeniowego pozostaje wyłącznie w gestii stron, które łączy stosunek cywilnoprawny. Należy dodatkowo zauważyć, iż w oparciu o art. 12 ust. 3e ustawy w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c, 3d, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Jednocześnie zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

W celu określenia momentu powstania przychodu u Wnioskodawcy w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku, należy rozstrzygnąć, który z wymienionych przepisów znajdzie zastosowanie odnośnie przedstawionej w nim sytuacji.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że wykonywane przez Spółkę usługi mają charakter usług ciągłych. W przedmiotowym przypadku mamy do czynienia ze stałym, powtarzalnym jej wykonywaniem. Ponadto rozliczenia odbywają się w okresach rozliczeniowych. Strony umowy przyjęły miesięczny sposób rozliczenia usług. W przyszłości Spółka zamierza, po uzgodnieniach z kontrahentami, zmienić okres świadczenia usług na kwartalny oraz wystawiać faktury z ?góry? tj. na początku okresu świadczenia usługi. Obowiązywał będzie wówczas strony umów kwartalny sposób rozliczenia usług.

W takim przypadku zgodnie z art. 12 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za datę powstania przychodu należy uznać ostatni dzień przyjętego okresu rozliczeniowego określonego w umowie/fakturze, bez względu na termin płatności czy też datę wystawienia faktury. Termin płatności oraz data wystawienia faktury nie decydują o terminie powstania przychodu. Jak wspomniano wcześniej kluczową dla wskazania daty powstania przychodu jest okoliczność ustalenia w umowie/fakturze rozliczania w okresach rozliczeniowych i ustalenie tych okresów. Wystąpienie więc tej sytuacji ? zależnej wyłącznie od woli stron ? skutkuje rozliczaniem przychodu w zgodzie z cytowanym przepisem art. 12 ust. 3c ustawy, tj. w okresach rozliczeniowych.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż umowy zawarte między Wnioskodawcą i jego klientami przewidywać mają, że regulowanie należności związanych z wykonywaniem usług konserwacji urządzeń dźwigowych obejmować będą okresy kwartalne.

Mając na względzie powyższe należy podkreślić, iż w art. 12 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mowa jest o ustalonych przez strony okresach, za które regulowane są należności z tytułu świadczenia usług. Przepis ten ma zastosowanie w przypadku usług o charakterze ciągłym, gdy strony uzgodnią, że regulowanie ich wzajemnych należności i zobowiązań będzie obejmować kolejne wyodrębnione umownie okresy świadczenia tych usług w czasie trwania umowy.

Zatem, w przedmiotowej sprawie, tj. w sytuacji, gdy strony umowy ustalają, iż wynagrodzenie wypłacane jest w okresach rozliczeniowych, przychód z tytułu usług wykonywanych w ramach takiej umowy powstaje zawsze w ostatnim dniu okresu wskazanego w umowie (lub na fakturze) jako okres rozliczeniowy.

Jednocześnie wskazać należy, iż wskazany przez Spółkę art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie znajduje zastosowania w przedstawionym zdarzeniu przyszłym. W przypadku usług ciągłych nie mają zastosowania zasady ogólne dot. momentu powstania przychodu należnego zawarte w art. 12 ust. 3a ww. ustawy, a zatem moment uregulowania należności (wystawienia faktury) w trakcie okresu rozliczeniowego nie zmienia daty powstania przychodu w okolicznościach, o których mowa w art. 12 ust. 3c tej ustawy. Odnosi się to również do przedmiotowej sytuacji, w której Spółka zamierza wystawiać faktury na początku kwartalnego okresu świadczenia usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika