Czy opisany zespół składników majątkowych obejmujący udziały w spółkach motoryzacyjnych oraz (...)

10.10.2014

Czy opisany zespół składników majątkowych obejmujący udziały w spółkach motoryzacyjnych oraz część działalności Wnioskodawcy związaną z wykonywaniem zadań nadzoru właścicielskiego dotyczącego tych spółek, w tym realizacji umów wsparcia, mających być przedmiotem przeniesienia do spółki przejmującej w ramach podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. nr 21, poz. 86 ze zm., ?PDOP?)? Czy opisana transakcja przeniesienia opisanego zespołu składników majątkowych w ramach podziału spółki Wnioskodawcy przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 K.s.h. skutkować będzie powstaniem przychodu podatkowego na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 PDOP?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 28 lipca 2014 r. (data wpływu 30 lipca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych planowej transakcji podziału spółki ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych planowej transakcji podziału spółki.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka M. S. A. (?Spółka?, ?Wnioskodawca?) planuje przeprowadzenie podziału przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych (?K.s.h.?). W celu przeprowadzenia powyższego podziału, Spółka ma zamiar wyodrębnić część przedsiębiorstwa odpowiedzialną za sprawowanie nadzoru właścicielskiego nad spółkami zależnymi prowadzącymi działalność gospodarczą w zakresie handlu samochodami (?spółki motoryzacyjne?). Działalność prowadzona przez Spółkę w pozostałym zakresie, m.in. sprawowanie nadzoru właścicielskiego nad spółkami zależnymi prowadzącymi działalność gospodarczą innego rodzaju, w tym działalność deweloperską, pozostanie w Spółce i będzie kontynuowana na dotychczasowych zasadach, analogicznych dla opisanych poniżej zasad nadzoru właścicielskiego nad spółkami motoryzacyjnymi.

Sprawowanie nadzoru właścicielskiego nad spółkami motoryzacyjnymi wiąże się m. in. z przechowywaniem dokumentów korporacyjnych spółek motoryzacyjnych (w tym m.in. statutów, regulaminów organów spółek, analiz oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej, protokołów z obrad kolegialnych organów spółek, planów ekonomiczno-finansowych i inwestycyjnych). Ponadto w ramach nadzoru właścicielskiego świadczone są również usługi wsparcia wobec tych spółek, polegające na świadczeniu usług z zakresu księgowości oraz rachunkowości jak również prowadzeniu spraw kadrowo-płacowych oraz dotyczących obowiązków wynikających z ustaw podatkowych. Usługi wsparcia polegają także na udzielaniu gwarancji korporacyjnych w zakresie niezbędnym do prowadzenia działalności gospodarczej przez wybrane spółki motoryzacyjne oraz na świadczeniu usług finansowych w zakresie udzielania pożyczek. Bieżące nadwyżki finansowe spółek motoryzacyjnych są podstawą pożyczek udzielanych wnioskodawcy. Dodatkowo, w ramach usług wsparcia Spółka, na podstawie umów najmu, zapewnia spółkom motoryzacyjnym powierzchnie biurowe.

Przedmiotem wydzielenia będą należące do Wnioskodawcy składniki majątku związane z wykonywaniem nadzoru właścicielskiego nad spółkami motoryzacyjnymi w opisanym powyżej zakresie. W szczególności, przedmiotem wydzielenia mają być należące do Wnioskodawcy udziały w spółkach motoryzacyjnych, które zostaną przeniesione na spółkę przejmującą wraz z częścią działalności Spółki związaną ze sprawowaniem nadzoru właścicielskiego nad spółkami motoryzacyjnymi. Część ta zostanie przeniesiona na spółkę przejmującą w ramach podziału przez wydzielenie. Na skutek powyższego, Wnioskodawca zachowa udziały w spółkach zależnych, m.in. prowadzących działalność deweloperską, których działalność nie jest tożsama z działalnością gospodarczą spółek samochodowych. Co do zasady, zakres czynności podejmowanych przez Spółkę i usług świadczonych przez nią w ramach nadzoru właścicielskiego na rzecz wszystkich spółek zależnych, jest i był analogiczny.

Konieczność realizowania funkcji w zakresie nadzoru poprzez świadczenie usług oraz wykonywania praw i obowiązków wynikających z posiadania udziałów w spółkach motoryzacyjnych, skutkuje tym, iż w ramach Spółki na dzień podziału funkcjonować będzie wyodrębniony organizacyjnie zespół składników majątkowych, materialnych i niematerialnych, związanych z wykonywaniem funkcji właścicielskich i świadczonych usług wsparcia wobec spółek motoryzacyjnych. Do wchodzących w jego skład składników materialnych zaliczyć można m.in. wyposażenie biur, komputery, oprogramowanie oraz dokumentację związaną z wykonywaniem praw i obowiązków wynikających z posiadania tych udziałów oraz świadczonych usług. W ramach składników niematerialnych majątku, wskazać można w szczególności: udziały w spółkach, a także prawa majątkowe związane z posiadanymi udziałami, jak również wszelkie prawa i zobowiązania wynikające z umów dotyczących usług wsparcia świadczonych na rzecz spółek motoryzacyjnych. Przedmiotem przeniesienia będą także wierzytelności i zobowiązania z umów pożyczek.

W skład części przedsiębiorstwa mającego być przedmiotem wyodrębnienia wchodzi również zespół pracowników Spółki zapewniających bieżącą oraz stałą obsługę spółek motoryzacyjnych w zakresie nadzoru właścicielskiego oraz świadczonych usług wsparcia. Zespół pracowników, stanowiący część zakładu pracy Wnioskodawcy, zostanie wyodrębniony i przeniesiony w ramach planowanego podziału i będzie kontynuował prowadzenie działalności nadzoru właścicielskiego nad spółkami motoryzacyjnymi z wykorzystaniem wszelkich składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do wykonywania nadzoru właścicielskiego oraz świadczenia usług wsparcia.

Przychodami związanymi z posiadanymi udziałami w spółkach motoryzacyjnych są głównie dochody z udziału w zyskach tych spółek (dywidendy). Dodatkowym źródłem dochodów są należności wynikające z zawartych umów wsparcia. Po podziale Wnioskodawcy przez wydzielenie w strukturze organizacyjnej Wnioskodawcy w zmienionym zakresie nadal będzie funkcjonował nadzór właścicielski właściwy dla pełnienia tych funkcji wobec innych spółek zależnych, których udziały nadal pozostaną własnością Spółki. Prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja rachunkowa umożliwia identyfikację i przyporządkowanie przychodów i kosztów do wyodrębnionej części nadzoru właścicielskiego nad spółkami motoryzacyjnymi.

Wnioskodawca nie dokonuje przypisania przychodów i kosztów oraz pasywów i aktywów do poszczególnych składników majątku (udziałów w spółkach motoryzacyjnych) niezbędnych do pełnienia nadzoru właścicielskiego nad spółkami motoryzacyjnymi; przyporządkowanie takie dotyczy wyżej wymienionej części jako całości. Ponadto Spółka podkreśla, iż do kosztów Wnioskodawcy wykonywanych poprzez nadzór właścicielski nad spółkami motoryzacyjnymi a związanych z wykonywaniem zadań nadzoru właścicielskiego należą, m. in.:

koszty ogólnozakładowe, m.in. koszty usług kurierskich, koszty usług informatyczno-telefonicznych, koszty delegacji pracowników, koszty dotyczące użytkowania urządzeń biurowych, w tym koszty materiałów biurowych oraz amortyzacja komputerów;

koszty pracownicze, m. in. koszty wynagrodzeń, składki ZUS, koszty szkoleń, koszty usług obcych.

Wskazane powyżej koszty i związane z nimi zobowiązania zostaną przeniesione na spółkę przejmującą w wyniku podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie. Jednocześnie Wnioskodawca podkreśla, że pozostała część majątku Wnioskodawcy (tj. część pozostająca u Wnioskodawcy po dokonaniu podziału przez wydzielenie) związana z pozostałą działalnością Spółki, stanowi zgodnie z opisem przedstawionym wyżej przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 4a pkt 3 PDOP.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy opisany zespół składników majątkowych obejmujący udziały w spółkach motoryzacyjnych oraz część działalności Wnioskodawcy związaną z wykonywaniem zadań nadzoru właścicielskiego dotyczącego tych spółek, w tym realizacji umów wsparcia, mających być przedmiotem przeniesienia do spółki przejmującej w ramach podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. nr 21, poz. 86 ze zm., ?PDOP?)?
Czy opisana transakcja przeniesienia opisanego zespołu składników majątkowych w ramach podziału spółki Wnioskodawcy przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 K.s.h. skutkować będzie powstaniem przychodu podatkowego na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 PDOP?
Czy opisany zespół składników majątkowych obejmujący udziały w spółkach motoryzacyjnych oraz część działalności Wnioskodawcy związaną z wykonywaniem zadań nadzoru właścicielskiego dotyczącego tych spółek, w tym realizacji umów wsparcia, mający być przedmiotem przeniesienia do spółki przejmującej w ramach podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm., ?ustawa VAT?)?
Czy w przypadku stwierdzenia, iż przedmiotowy zespół składników stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy VAT, do przedmiotowej transakcji będzie miało zastosowanie wyłączenie z art. 6 pkt 1 ustawy VAT ?

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest wykładnia przepisów w zakresie pytań oznaczonych nr 1 oraz nr 2.

W zakresie pytań oznaczonych nr 3 oraz nr 4 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad 1

Na podstawie art. 4a pkt 4 PDOP przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumieć należy organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 9 PDOP, przychodem w spółce podlegającej podziałowi jest wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień podziału lub wydzielenia, w przypadku gdy majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze brzmienie wskazanych wyżej przepisów PDOP, a także wnioski płynące z wydawanych przez Ministra Finansów interpretacji indywidualnych oraz orzecznictwa sądów administracyjnych, można stwierdzić, że zorganizowana część przedsiębiorstwa to zespół składników majątkowych będących przedmiotem określonej w cytowanej ustawie czynności prawnej posiadający następujące cechy:

posiada określone, wydzielone miejsce w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa podatnika,

został organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w przedsiębiorstwie podatnika,

w skład zespołu wchodzą składniki materialne i niematerialne, które pozostają w funkcjonalnym związku i są przeznaczone do wykonywania określonych zadań gospodarczych,

zespół składników niematerialnych i materialnych mógłby stanowić odrębne przedsiębiorstwo, w sposób samodzielny realizujące określone zdania gospodarcze.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza pełnej, całkowitej samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie.

Odnosząc się do wskazanych wyżej kryteriów pozwalających na stwierdzenie występowania w ramach przedsiębiorstwa podatnika zorganizowanej części przedsiębiorstwa mogącej podlegać np. wydzieleniu do innej spółki kapitałowej. Wnioskodawca na podstawie przedstawionego stanu faktycznego sprawy wskazuje, że:

ewidencja rachunkowa prowadzona przez Wnioskodawcę umożliwia identyfikację i przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz pasywów i aktywów do wyodrębnianej części sprawującej nadzór właścicielski i świadczącej usługi wsparcia dla spółek motoryzacyjnych (określone pozycje są przypisywane bezpośrednio poszczególnym działom, albo też możliwe jest ustalenie działu, z którego działalnością związana jest dana pozycja księgowa, np. przychód lub koszt), wobec czego stwierdzić można, że istnieje wyodrębnienie finansowe składników majątkowych mających być przedmiotem przeniesienia do spółki przejmującej. Wnioskodawca podkreśla, że przepis art. 4a pkt 4 PDOP nie przewiduje wymogu prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dla zorganizowanej części przedsiębiorstwa w czasie gdy wchodzi ono w skład przedsiębiorstwa podatnika (zob. interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 18 marca 2008 r., sygn. IBPB3/423-100/08/MS);

w ramach wydzielenia dojdzie do przeniesienia składników materialnych związanych z działalnością nadzoru właścicielskiego nad spółkami motoryzacyjnymi, w postaci: (i) wyposażenia stanowisk pracy pracowników tego działu, realizujących funkcje właścicielskie w imieniu Wnioskodawcy, oraz (ii) dokumentacji związanej z wykonywaniem praw i obowiązków wynikających z posiadania udziałów w spółkach motoryzacyjnych. Ponadto przeniesione zostaną składniki niematerialne w postaci udziałów w spółkach motoryzacyjnych (niezależnie od sposobu zaksięgowania w systemie rachunkowym Wnioskodawcy udziały w spółkach motoryzacyjnych są funkcjonalnie związane z działalnością tego nadzoru) oraz prawa z umów wsparcia zawartych z spółkami motoryzacyjnymi. Przeniesieni zostaną także zatrudnieni w nadzorze właścicielskim pracownicy;

wskazane wyżej składniki majątku pozostają w ścisłym związku funkcjonalnym, tj. służą one realizacji wspólnego celu gospodarczego, polegającego na tworzeniu struktury spółek zależnych od Wnioskodawcy prowadzących działalność w obszarach pozostających w zakresie zainteresowania lub związanych z działalnością podstawową prowadzoną przez Wnioskodawcę oraz efektywnego sprawowania nadzoru właścicielskiego nad tymi spółkami, w szczególności poprzez wykonywanie praw wynikających z posiadanych udziałów (udział w zgromadzeniach wspólników, wykonywanie prawa głosu na tych zgromadzeniach, wykonywania prawa kontroli działalności spółki, korzystania z innych uprawnień oraz wykonywanie innych obowiązków wynikających z przepisów K.s.h.), sporządzanie analiz ekonomicznych związanych z funkcjonowaniem struktury spółek zależnych Wnioskodawcy, itp.; wskazana struktura, z uwagi na swoją złożoność oraz liczbę podmiotów zależnych od Wnioskodawcy uzasadnia wyodrębnienie części przedsiębiorstwa zajmującej się nadzorem właścicielskim nad spółkami motoryzacyjnymi. Zasoby materialne i niematerialne tej części przedsiębiorstwa są przeznaczone do realizacji tego właśnie celu, wobec czego stwierdzić można, że pomiędzy składnikami majątku wydzielonego do spółki przejmującej istnieje powiązanie funkcjonalne i służą one realizacji określonego celu gospodarczego (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 17 października 2008 r., sygn. ILPB3/423-496/08-2/HS);

ze względu na wskazane wyżej wyodrębnienie majątkowe, organizacyjne i finansowe, a także wyposażenie w odpowiedni do realizowanego celu majątek, dokumenty oraz pracowników wykonujących zadania nadzoru właścicielskiego, w ocenie Wnioskodawcy, zespół składników majątkowych przeznaczony do wykonywania nadzoru właścicielskiego nad spółkami motoryzacyjnymi, podlegający przeniesieniu do spółki przejmującej, mógłby stanowić odrębne przedsiębiorstwo, zdolne do samodzielnej realizacji powierzonych mu zadań i celów.

Wnioskodawca podkreśla przy tym, że przeniesienie składników majątkowych, materialnych i niematerialnych, a także pracowników nadzoru właścicielskiego do spółki przejmującej, nastąpi na podstawie zatwierdzonego planu podziału Wnioskodawcy w czasie trwania formalno-prawnej procedury podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie, której elementem będzie przeniesienie na spółkę przejmującą istniejącej na moment podziału w strukturze Wnioskodawcy opisanej wyżej zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmującej między innymi udziały w spółkach motoryzacyjnych. W efekcie dokonanego podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie, na spółkę przejmującą przeniesiony zostanie zespół składników majątkowych, materialnych i niematerialnych, spełniających łącznie warunki określone w art. 4a pkt 4 PDOP.

Ad 2

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 9 PDOP przychodem w spółce podlegającej podziałowi jest wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień podziału lub wydzielenia, w przypadku gdy majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W związku z powyższym, po stronie Spółki nie dojdzie do powstania przychodu do opodatkowania.

W ocenie Wnioskodawcy przenoszone na spółkę przejmującą składniki materialne i niematerialne, które funkcjonują w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy w rantach części realizującej nadzór właścicielski nad spółkami motoryzacyjnymi Wnioskodawcy, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 PDOP. Dodatkowo można wskazać, iż pozostała po wydzieleniu część działalności gospodarczej Wnioskodawcy związana z usługami deweloperskimi prowadzona w oparciu o składniki materialne i niematerialne niepodlegające wydzieleniu do spółki przejmującej będzie stanowić przedsiębiorstwo Wnioskodawcy. Zdaniem Wnioskodawcy w opisanym stanie faktycznym, w związku z podziałem Wnioskodawcy przez wydzielenie na podstawie przepisu art. 529 § 1 pkt 4 K.s.h., po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 PDOP.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.