Możliwość wystawiania faktur VAT w imieniu świadczącego usługi przewozów lotniczych, w oparciu (...)

Możliwość wystawiania faktur VAT w imieniu świadczącego usługi przewozów lotniczych, w oparciu o przepisy § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z 28.11.2008 w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom (?)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 26 listopada 2009 r. (data wpływu 4 grudnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur VAT przez nabywców usług - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 grudnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur VAT przez nabywców usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą , polegającą na sprzedaży biletów lotniczych w zakresie przelotów krajowych i międzynarodowych, rezerwacji hoteli oraz wynajmu samochodów. Wnioskodawca nabywa usługi przelotów krajowych i międzynarodowych za pośrednictwem Międzynarodowego Zrzeszenia P. P. (l), dalej: l. Podstawą współpracy jest umowa zawarta dnia 26 stycznia 2005 roku pomiędzy Wnioskodawcą a l , które występuje w imieniu i na rzecz każdego z Przewoźników określonych w Umowie.

Należy przy tym podkreślić, że zgodnie z postanowieniami Umowy nabywcą usługi jest Wnioskodawca, zaś sprzedawcą usługi Przewoźnicy zrzeszeni w l. Jednym z zrzeszonych Przewoźników są Linie Lotnicze ?L?. Powyższe usługi Wnioskodawca następnie sprzedaje swoim klientom.

Odnosząc się do treści przedmiotowej Umowy należy wskazać, że nie wymieniono w niej wprost okresu, na jaki została ona zawarta, jednakże podlega ona cyklicznemu, corocznemu odnawianiu. Warunkiem obowiązywania umowy w okresie kolejnego roku jest spełnienie przez Wnioskodawcę wymogów formalnych, które l stawia swoim akredytowanym agentom.

Umowa zawiera także postanowienie, zgodnie z którym Wnioskodawca upoważniony jest do ?wszystkich działań koniecznych do zapewnienia pasażerowi obowiązującej umowy o przewóz, między innymi wystawienia ważnego Dokumentu Przewozowego oraz odbioru pieniędzy za niego?. Umowa zawiera postanowienia zobowiązujące go do ?przestrzegania wszelkich rządowych przepisów mających zastosowanie do sprzedaży przewozów lotniczych lub wszelkich innych działań, wykonywanych przez Agenta na podstawie niniejszej umowy?. Postanowienia Umowy zawierają również wyraźne upoważnienie Wnioskodawcy do składania oświadczeń w imieniu poszczególnych Przewoźników w zakresie z niej wynikającym.

Wnioskodawca wskazuje ponadto, że zgodnie z treścią Umowy, jej integralną część stanowi ?T A H?, którego postanowienia mają moc obowiązującą pomiędzy stronami. Dokument ten zawiera przepisy, które zobowiązują członków l do natychmiastowego powiadomienia swoich akredytowanych agentów, a więc także Wnioskodawcy, w przypadku zaistnienia jakichkolwiek okoliczności mających wpływ na zaprzestanie działalności.

Umowa uprawnia także Wnioskodawcę do składania oświadczeń w imieniu Przewoźników będących członkami l, w zakresie upoważnień zawartych w Umowie. Umowa między Wnioskodawcą a l zawiera także zobowiązanie Wnioskodawcy do zawiadomienia l z wyprzedzeniem w przypadku zamiaru dokonania jakiejkolwiek zmiany jego statusu prawnego lub własnościowego.

Wnioskodawca pragnie również zwrócić uwagę na fakt, iż treść umowy zawartej z l jest implikowana międzynarodowym charakterem prowadzonej przez l działalności i stanowi standard przyjęty przy podejmowaniu współpracy z akredytowanymi agentami z całego świata.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na podstawie odnowionej umowy pomiędzy Wnioskodawcą a l, która zostanie następnie zgłoszona właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w trybie § 6 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 roku w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z dnia 1 grudnia 2008 r. Nr 212, poz. 1337, dalej: Rozporządzenie), z zachowaniem wymaganego 14-dniowego terminu, Wnioskodawca będzie upoważniony do samofakturowania usług nabywanych od przewoźników za pośrednictwem I...

Zdaniem wnioskodawcy, po zgłoszeniu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego odnowienia Umowy pomiędzy Wnioskodawcą a l z zachowaniem wymaganego prawem terminu, wraz z informacjami, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia, będzie on uprawniony do wystawiania faktur w trybie samofakturowania na podstawie § 6 Rozporządzenia.

Zdaniem Wnioskodawcy, spełnione zostaną wówczas wszystkie warunki przedstawione w w/w paragrafie, od których uzależnione jest przyznanie prawa do dokonywania samofakturowania, a więc:

I. Posiadanie przez nabywcę statusu podatnika VAT czynnego.

II. Zawarcie z dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi umowy, która powinna zawierać w szczególności:

  1. Okres obowiązywania umowy, który nie może być dłuższy niż 2 lata.
  2. Upoważnienie nabywcy przez podmiot dokonujący dostawy towarów do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów, w jego imieniu i na jego rachunek.
  3. Obowiązek poinformowania nabywcy w trybie natychmiastowym w przypadku wykreślenia go z rejestru jako podatnika VAT czynnego lub o zbyciu przedsiębiorstwa.
  4. Zobowiązanie nabywcy towarów lub usług do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów zgodnie z obowiązującymi przepisami.
  5. Zobowiązanie nabywcy do przedstawiania dostawcy oryginałów i kopii faktur w celu ich pisemnej akceptacji, z tym że termin przedstawienia do akceptacji oryginału faktury ma tak być określony w umowie, aby było możliwe dokonanie terminowego rozliczenia podatku przez dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi.
  6. Obowiązek poinformowania dostawcy w trybie natychmiastowym w przypadku wykreślenia go z rejestru jako podatnika VAT czynnego lub zbyciu przedsiębiorstwa.

  7. Określenie towarów i usług, w odniesieniu do których nabywca będzie uprawniony do wystawiania faktur w imieniu i na rachunek dokonującego dostawy.

III. Dostarczenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnej informacji o zawarciu umowy w terminie 14 dni od jej zawarcia, wraz z informacjami, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia. Jak wskazano powyżej, Wnioskodawca posiada status podatnika VAT czynnego, dostarczy również właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemną informację o zawarciu odnowionej umowy z l, w terminie 14 dni od dokonania tego odnowienia, wraz z informacjami, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia. Warunki zawarte w punkcie I i III należy więc uznać za spełnione.

Poniżej Wnioskodawca wskazuje na spełnienie warunków, o którym mowa w punkcie II, przypominając jednocześnie o dwoistym charakterze umowy - została ona zawarta z l, jednakże równocześnie wiąże ona wszystkich przewoźników, którzy zostali wymienieni w umowie i upoważnili l do występowania w ich imieniu.

Ad 1 - zawarcie w umowie okresu jej obowiązywania nie dłuższego niż 2 lata.

Przepis § 6 Rozporządzenia nakłada obowiązek zawarcia w treści umowy przyznającej nabywcy towaru lub usługi prawo do samofakturowania okresu jej obowiązywania nie dłuższego niż 2 lata.

Umowa między Wnioskodawcą a l co prawda nie określa wprost terminu jej obowiązywania, jednakże T A H, będący integralną częścią umowy, przewiduje procedurę jej corocznego odnawiania po spełnieniu warunków formalnych stawianych przez l swoim akredytowanym agentom. Ustalając więc treść prawną przedmiotowego odnowienia, stwierdzić należy że corocznie stara umowa ulega wygaśnięciu, zawierana jest natomiast nowa umowa pomiędzy Wnioskodawcą a l, o treści, której główna część jest tożsama z pierwowzorem, natomiast wprowadzone zostają zmiany w ?T A H?. Odnowienie umowy nie ma również charakteru automatycznego, polegającego na jej milczącym przedłużeniu po upływie okresu obowiązywania poprzedniej umowy, lecz jest uzależnione od spełnienia określonych warunków.

Dotyczą one wysokości kapitału zakładowego agenta, jego kondycji finansowej oraz odpowiednich kwalifikacji zawodowych personelu. Procedura odnawiania przewiduje wymóg przedstawienia określonych dokumentów, m.in. bilansu oraz rachunku zysków i strat za poprzedni rok, na których podstawie I udziela akredytacji i wyraża zgodę na zawarcie umowy na okres kolejnego roku.

Mamy więc do czynienia ze złożeniem przez obie strony umowy nowych oświadczeń woli, co jest elementem koniecznym zawarcia nowej umowy - oświadczenie Wnioskodawcy składane jest w momencie przedstawienia dokumentów, oświadczenie zaś l, działającej w imieniu i na rzecz przewoźników, składane jest w momencie udzielenia akredytacji.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że w świetle przepisów prawa co roku dochodzi do zawarcia nowej umowy, ergo okres obowiązywania Umowy wynosi 1 rok, spełniony jest więc warunek maksymalnie dwuletniego okresu obowiązywania umowy.

Ad 2 - upoważnienie nabywcy do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów, w imieniu i na rachunek dostawcy usługi.

Umowa pomiędzy Wnioskodawcą a l zawiera postanowienie przyznające Wnioskodawcy upoważnienie do sprzedaży lotniczych przewozów pasażerskich w imieniu Przewoźnika. Jednocześnie Umowa definiuje sprzedaż jako ?wszystkie działania konieczne do zapewnienia pasażerowi obowiązującej umowy o przewóz?. Nie ulega wątpliwości, że w ramach ?koniecznych działań? mieści się wystawienie faktury dokumentującej dokonanie sprzedaży usługi przez Wnioskodawcę na rzecz klienta. Faktura stanowi bowiem dokument stwierdzający faktyczne wykonanie usługi, implikujący wysokość wynikającego z niej należnego i naliczonego podatku od towarów i usług.

Aby jednak Wnioskodawca był uprawniony do wystawienia faktur dla swoich klientów z tytułu sprzedaży usług przewozów lotniczych krajowych i międzynarodowych na podstawie powyższych postanowień umownych, musi wcześniej nabyć te usługi od przewoźników za pośrednictwem l, by tym samym uzyskać tytuł prawny do ich dalszej odsprzedaży oraz odpowiednio przedmiotowe nabycie udokumentować.

Z powyższego natomiast, w opinii Wnioskodawcy, wynika upoważnienie do wystawiania przez niego faktur w imieniu i na rachunek dostawcy usługi, czyli poszczególnych przewoźników, wystawienie takich faktur niewątpliwie mieści się bowiem w zakresie ?wszystkich działań koniecznych do zapewnienia pasażerowi obowiązującej umowy o przewóz?.

Jednocześnie oczywistym jest, że powyższa procedura wystawiania faktur sprzedażowych musi łączyć się również z procedurą korygowania przedmiotowych faktur oraz wystawiania ich duplikatów - umowa mówi bowiem o wszystkich koniecznych działaniach, zaś np. skorygowanie wcześniejszych dokumentów w przypadku pomyłki lub zagubienia poza sporem jest działaniem koniecznym do prawidłowego wykonania Umowy. Umowa nie wskazuje wprost, że wystawianie faktur dokonywane jest na rachunek dostawcy usługi, zdaniem Wnioskodawcy znajduje to jednak potwierdzenie w szeregu innych postanowień umownych. Potwierdza to chociażby regulacja, zgodnie z którą pieniądze zebrane przez agenta za usługi sprzedane na podstawie Umowy, stanowią własność Przewoźnika.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy należy stwierdzić, iż w całokształcie postanowień umownych zawarte jest upoważnienie nabywcy do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów faktur w imieniu i na rachunek dostawcy usługi.

Ad 3 - obowiązek poinformowania nabywcy w trybie natychmiastowym w przypadku wykreślenia z rejestru jako czynnego podatnika VAT lub zbycia przedsiębiorstwa.

T A H, będący integralną częścią Umowy, zawiera zobowiązanie każdego Przewoźnika zrzeszonego w l do natychmiastowego poinformowania każdego ze swoich agentów, a więc także Wnioskodawcy, w przypadku zaistnienia jakichkolwiek okoliczności mających wpływ zaprzestanie działalności przez Przewoźnika. Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę na fakt, że do okoliczności powodujących zaprzestanie działalności bez wątpienia należy zaliczyć dokonanie sprzedaży przedsiębiorstwa Przewoźnika, a także wykreślenie go z rejestru jako podatnika VAT czynnego.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że warunek polegający na zawarciu w umowie zobowiązania sprzedawcy usługi do poinformowania nabywcy w trybie natychmiastowym w przypadku wykreślenia dostawcy z rejestru jako czynnego podatnika VAT lub zbycia przedsiębiorstwa, należy uznać za spełniony.

Ad 4 - zobowiązanie nabywcy towarów lub usług do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Wnioskodawca wskazuje, że Umowa zawiera postanowienia zobowiązujące go do ?przestrzegania wszelkich rządowych przepisów mających zastosowanie do sprzedaży przewozów lotniczych lub wszelkich innych działań, wykonywanych przez Agenta na podstawie niniejszej umowy?. Biorąc pod uwagę brzmienie powyższych postanowień, należy stwierdzić, że również wystawianie faktur, faktur korygujących i duplikatów faktur, jako działania wykonywane na podstawie Umowy i ściśle związane ze sprzedażą przewozów lotniczych, muszą być wystawiane przez Wnioskodawcę zgodnie zobowiązującymi w jego państwie przepisami prawnymi.

W związku z powyższym, w opinii Wnioskodawcy, warunek polegający na zawarciu w umowie postanowienia dotyczącego konieczności wystawiania przez nabywcę faktur, faktur korygujących i duplikatów faktur zgodnie z obowiązującymi przepisami, należy uznać za spełniony.

Ad 5 - zobowiązanie nabywcy do przedstawienia dostawcy oryginałów i kopii faktur w celu ich pisemnej akceptacji.

Postanowienia Umowy między Wnioskodawcą a I zawierają wyraźne upoważnienie Wnioskodawcy do składania oświadczeń woli w imieniu poszczególnych Przewoźników w zakresie z niej wynikającym. Biorąc pod uwagę zakres Umowy (wszelkie czynności związane mające na celu zapewnienie pasażerowi Umowy o przewóz), należy wskazać, że osoba uprawniona do reprezentacji Wnioskodawcy będzie także upoważniona do dokonywania pisemnej akceptacji oryginałów i kopii faktur wystawianych przez niego w ramach samofakturowania, na podstawie pełnomocnictwa udzielonego w Umowie. Poza sporem bowiem akceptacja faktur stanowi oświadczenie woli, do którego złożenia w imieniu Przewoźników Wnioskodawca jest upoważniony.

Jak bowiem wskazują przepisy Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny, Dz. U. z dnia 18 maja 1964 r., nr 16, poz. 93 z późn zm., dotyczące pełnomocnictwa, pełnomocnik wyposażony jest przez mocodawcę w umocowanie do dokonania czynności prawnej w imieniu i ze skutkami dla mocodawcy. Upoważnienie do składania oświadczeń w imieniu Przewoźnika zawarte w Umowie stanowi niewątpliwie udzielenie Wnioskodawcy pełnomocnictwa rodzajowego, na podstawie którego Wnioskodawca uzyskuje prawo do składania w imieniu przewoźników wszelkich oświadczeń wynikających z Umowy.

Jak wskazują postanowienia umowne, oświadczenia te powinny dotyczyć działań mających na celu zapewnienie pasażerowi ważnej umowy o przewóz, które - jak Wnioskodawca wskazał wcześniej w punkcie drugim - muszą obejmować także działania pozwalające Wnioskodawcy na uzyskanie tytułu prawnego w stosunku do usług, których odsprzedaży dokonuje.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że Wnioskodawca, na podstawie pełnomocnictwa rodzajowego do wszelkich działań mających na celu zapewnienie pasażerowi ważnej umowy o przewóz, będzie upoważniony także do dokonywania pisemnej akceptacji faktur w imieniu dostawcy usługi, jest ona bowiem niezbędna do uzyskania przez Wnioskodawcę prawa do odsprzedaży usług nabywanych od przewoźników.

Prezentowane powyżej stanowisko, zgodnie z którym osoba uprawniona do reprezentacji Wnioskodawcy będzie także upoważniona, jako pełnomocnik przewoźników, do pisemnej akceptacji faktur wystawianych przez nabywcę, znajduje swoje potwierdzenie w urzędowych interpretacjach prawa podatkowego. Za przykład posłużyć może chociażby Postanowienie Naczelnika Podlaskiego Urzędu Skarbowego z dnia 4 sierpnia 2006 roku, znak P-l/443/44/TW/06, wydane w analogicznym stanie faktycznym, gdzie wskazano, że akceptacja faktur wystawionych przez nabywcę w trybie samofakturowania może być dokonana przez pracownika nabywcy usługi lub towaru, któremu dostawca usługi udzielił stosownego pełnomocnictwa do podpisywania faktur VAT w jego imieniu.

Możliwość dokonywania akceptacji faktur przez osobę upoważnioną do reprezentacji Wnioskodawcy, działającą w charakterze pełnomocnika przewoźników, znacznie ułatwia także dokonanie akceptacji oryginału faktury z zachowaniem przewidzianych prawem terminów. Zgodnie z § 6 Rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur, termin przedstawienia do akceptacji oryginału faktury ma tak być określony, aby było możliwe dokonanie terminowego rozliczenia podatku przez dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi. Biorąc więc pod uwagę międzynarodowy charakter działalności l oraz przewoźników, a tym samym wydłużony czas przesyłania dokumentów i ich analizowania, dzięki akceptacji faktur przez osobę uprawnioną do reprezentacji Wnioskodawcy, będącą jednocześnie pełnomocnikiem przewoźników zrzeszonych w l, która będzie dokonywana bez zbędnej zwłoki w siedzibie Wnioskodawcy, zachowanie tych terminów będzie znacznie ułatwione.

Biorąc pod uwagę powyższe, w opinii Wnioskodawcy warunek polegający na umieszczeniu w umowie zobowiązania nabywcy do przedkładania dostawcy oryginałów i kopii wystawionych faktur w celu ich pisemnej akceptacji, należy uznać za spełniony.

Ad 6 - zobowiązanie nabywcy do poinformowania dostawcy w trybie natychmiastowym o wykreśleniu z rejestru jako czynnego podatnika VAT lub zbyciu przedsiębiorstwa

Umowa pomiędzy Wnioskodawcą a I zawiera wyraźne postanowienie nakładające na Wnioskodawcę obowiązek zawiadomienia o jakiejkolwiek zmianie statusu prawnego lub własnościowego. Zawiadomienie to ma nastąpić z wyprzedzeniem, na podstawie szczegółowej procedury, ustalonej w regulaminie, będącym częścią T A H. Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że postanowienia umowne mają w tym względzie nawet bardziej restrykcyjny charakter niż przepisy Rozporządzenia. Wnioskodawca ma bowiem obowiązek zawiadomienia już o planowanych działaniach, takich jak wykreślenie z rejestru jako podatnika VAT czynnego czy zbyciu przedsiębiorstwa, a nie dopiero samym fakcie ich zaistnienia.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że wymóg Rozporządzenia odnośnie zawarcia w umowie konieczności natychmiastowego poinformowania dostawcy przez nabywcę w przypadku wykreślenia z rejestru jako czynnego podatnika VAT lub zbycia przedsiębiorstwa, należy uznać za spełniony.

Ad 7 - określenie towarów i usług, odnośnie których nabywcy będzie przysługiwało prawo do wystawiania faktur w imieniu i na rachunek dokonującego dostawy.

Umowa pomiędzy Wnioskodawcą a l zawiera wyraźne postanowienia, zgodnie z którym Wnioskodawca uprawniony jest do sprzedaży w imieniu Przewoźnika lotniczych przewozów pasażerskich. Chodzi zarówno o przewozy o charakterze krajowym, jak i międzynarodowym. Określono więc jasno, że przedmiotem samofakturowania będą usługi lotniczych przewozów pasażerskich.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że wymóg stawiany przez przepisy Rozporządzenia, polegający na konieczności określenia towarów i usług, odnośnie których nabywcy będzie przysługiwało prawo do wystawiania faktur w imieniu i na rachunek dokonującego dostawy, należy uznać za spełniony.

Powyższe oznacza, że wszelkie wymogi przewidziane przez przepisy Rozporządzenia zostały spełnione, co oznacza, że Wnioskodawca jest uprawniony do samofakturowania usług nabywanych od przewoźników za pośrednictwem I.

Podsumowanie

Zdaniem Wnioskodawcy na podstawie odnowionej umowy pomiędzy Wnioskodawcą a l, która zostanie następnie zgłoszona właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w trybie § 6 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia, z zachowaniem wymaganego 14 - dniowego terminu, Wnioskodawca będzie upoważniony do samofakturowania usług nabywanych od przewoźników za pośrednictwem I.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16 .

Przepis ten wprowadza regułę określającą, kto wystawia fakturę stwierdzającą dokonanie sprzedaży. Przez sprzedaż, w myśl art. 2 pkt 22 ustawy, należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Fakturę zatem wystawia podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy, czyli podatnik prowadzący działalność gospodarczą. Obowiązek wystawienia takiej faktury występuje w przypadku dokonania czynności podlegającej opodatkowaniu VAT na terytorium Polski.

Jednakże na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 pkt 3 ustawy Minister właściwy do spraw finansów publicznych może w drodze rozporządzenia określić przypadki, w których faktury mogą być wystawiane przez inne podmioty niż wymienione w ust. 1 i 2, oraz szczegółowe zasady i warunki wystawiania faktur w takich przypadkach.

W rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem, uregulowano szczegółowe zasady wystawiania faktur, będące wyjątkami od ogólnej reguły ustawowej.

Zgodnie z przepisem § 6 ust. 1 rozporządzenia, nabywcy towarów i usług od podatnika, o którym mowa w § 4 ust. 1, mogą wystawiać faktury stwierdzające dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług oznaczone jako 'FAKTURA VAT', w tym również faktury, o których mowa w § 10, jeżeli nabywca towarów lub usług:

  1. jest podatnikiem zarejestrowanym, jako podatnik VAT czynny;
  2. ma zawartą z dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi umowę odpowiadającą warunkom wymienionym w ust. 2, upoważniającą do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów - w imieniu i na rachunek dokonującego dostawy towarów lub usługodawcy;
  3. w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy, o której mowa w pkt 2, dostarczy właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemną informację o zawarciu takiej umowy, zawierającą w szczególności:
  1. dane dotyczące dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi, z którym zawarł tę umowę,
  2. datę zawarcia umowy,
  3. okres obowiązywania umowy

Stosownie do ust. 2 cyt. przepisu, umowa, o której mowa w ust. 1 pkt 2, powinna zawierać:

1) postanowienia, iż podatnik dokonujący dostawy towarów lub świadczący usługi:

  1. upoważnia nabywcę do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów, w jego imieniu i na jego rachunek,
  2. poinformuje nabywcę w trybie natychmiastowym w przypadku wykreślenia go z rejestru jako podatnika VAT czynnego lub o zbyciu przedsiębiorstwa;

2) postanowienia, iż podatnik dokonujący nabycia towarów lub usług:

  1. będzie wystawiał faktury, faktury korygujące i duplikaty zgodnie z obowiązującymi przepisami,
  2. będzie przedstawiał drugiej stronie umowy oryginał i kopię faktury do jej akceptacji w formie podpisu, z tym że termin przedstawienia do akceptacji oryginału faktury ma tak być określony w umowie, aby było możliwe dokonanie terminowego rozliczenia podatku przez dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi; kopia faktury pozostaje u dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi,
  3. poinformuje drugą stronę w trybie natychmiastowym w przypadku wykreślenia go z rejestru jako podatnika VAT czynnego lub o zbyciu przedsiębiorstwa;

3) określenie terminu jej obowiązywania, z tym że termin ten nie może być dłuższy niż 2 lata;

4) określenie towarów lub usług, w odniesieniu do których nabywca będzie wystawiał faktury w imieniu i na rzecz dokonującego dostawy lub usługodawcy w okresie obowiązywania umowy.

Faktura wystawiana na zasadach określonych w ust. 1 i 2 powinna dodatkowo zawierać informację, kto był wystawcą faktury i że wystawił ją w imieniu i na rachunek podatnika wymienionego w fakturze jako sprzedawca - § 6 ust. 3 cyt. rozporządzenia.

Obowiązujące regulacje rozporządzenia przewidują szczególną formę wystawiania faktur jaką jest możliwość wystawiania faktur dokumentujących dostawę towarów lub świadczenie usług przez nabywcę tych towarów i usług, w imieniu dostawcy lub świadczącego usługi. Aby jednak nabywca był upoważniony do wystawiania faktur musi spełnić wskazane powołanymi wyżej przepisami warunki. Niespełnienie lub nienależyte spełnienie warunków do wystawiania faktur przez nabywcę skutkuje z mocy powołanego przepisu brakiem uprawnień dla nabywcy. Powyższe ma zastosowanie również w przypadku niezachowania wymaganej przepisami treści umowy, stanowiącej podstawę dla wystawiania faktur przez nabywcę w imieniu dostawcy.

Z wyżej cytowanych przepisów wynika, że nabywca może stać się podmiotem uprawnionym do wystawiania faktur tylko w przypadku, gdy jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Poza tym konieczne jest również zawarcie umowy przez sprzedawcę i nabywcę, upoważniającej do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów w imieniu i na rachunek dokonującego dostawy towarów lub usługodawcy. Zawarta umowa powinna spełniać warunki wskazane w § 6 ust. 2 cyt. wyżej rozporządzenia. Przede wszystkim musi ona zawierać postanowienia, że podatnik dokonujący dostawy albo świadczący usługi:

  • upoważnia nabywcę do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów, w jego imieniu i na jego rachunek,
  • nie będzie wystawiał faktur na rzecz nabywcy w okresie obowiązywania umowy.

W świetle powyższych uregulowań, kluczową zatem przesłanką do 'przeniesienia' uprawnienia do wystawiania faktury z dostawcy na nabywcę jest spisanie właściwej umowy, zawierającej postanowienie, iż podatnik dokonujący dostawy towarów lub świadczący usługi zrzeka się swego ustawowego obowiązku do wystawiania faktur i przenosi kompetencje w tym zakresie na nabywcę (nie będzie zatem wystawiał faktur na rzecz nabywcy) w okresie obowiązywania umowy.

Przepis § 6 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia wyraźnie wskazuje na umowę zawartą pomiędzy nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi, zawierającą wszystkie elementy wymienione w § 6 ust. 2. Z powyższego można wnioskować, iż umowa musi być zawarta bezpośrednio między tymi podmiotami, bez udziału podmiotów pośredniczących między dostawcą a nabywcą.

Na takie rozumienie ww. przepisu wskazuje również zakres delegacji art. 106 ust. 8 pkt 3 ustawy. Ustawodawca wskazał bowiem, że w drodze rozporządzenia określone zostaną szczegółowe zasady i warunki wystawiania faktur przez inne podmioty niż wymienione w art. 106 ust. 1 i 2 ustawy. Natomiast art. 106 ust. 1 ustawy wskazuje na podatników, o których mowa w art. 15, obowiązanych do wystawienia faktury stwierdzającej dokonanie sprzedaży.

Dalsza część analizowanego przepisu § 6 ust.

1 pkt 2 wskazuje, zawarta umowa między dostawcą a nabywcą towarów i usług musi zawierać wyraźnie upoważnienie do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów ? w imieniu i na rachunek dokonującego dostawy towarów lub usługodawcy. Z uwagi na fakt, iż przepisy rozporządzenia regulują szczegółowe formy i zasady wystawiania faktur, upoważnienie dostawcy towarów lub usługodawcy, o którym mowa w powyższym przepisie, musi mieć charakter wyraźnego i precyzyjnego oświadczenia woli, dającego nabywcy umocowanie do wystawiania ww. faktur w jego imieniu.

Umowa, o której mowa w cyt. § 6 rozporządzenia musi być zawarta na okres nie dłuższy niż 2 lata.

Ponadto, zawarta umowa musi zawierać zobowiązanie zarówno nabywcy jak i dostawcy towarów/usługodawcy do natychmiastowego poinformowania drugiej strony umowy o wykreśleniu z rejestru podatników VAT czynnych lub zbyciu przedsiębiorstwa.

Po zawarciu stosownej umowy, nabywca wystawia faktury, faktury korygujące oraz duplikaty i przedstawia je dostawcy towarów/usługodawcy (oryginał i kopię faktury) do jego akceptacji, która może, ale nie musi być dokonana w formie podpisu. Termin przedstawienia oryginału faktury powinien być tak określony w umowie, aby dostawca towaru/świadczący usługę miał możliwość terminowego rozliczenia podatku. Kopia faktury pozostaje u sprzedawcy.

Podkreślić w tym miejscu należy, że dostawca towaru/świadczący usługę może upoważnić inną osobę, będącą np. pracownikiem nabywcy, do akceptacji faktur w jego imieniu, jednakże umocowanie takie musi mieć swoje wyraźne podstawy w zawartej umowie lub wynikać z odrębnego umocowania, które będzie spełniać wymogi pełnomocnictwa określone w Kodeksie cywilnym.

O zawarciu powyższej umowy (spełniającej wszystkie warunki wymagane przepisem § 6 rozporządzenia) należy w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia, powiadomić naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla nabywcy.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą nabywa usługi przelotów krajowych i międzynarodowych za pośrednictwem Międzynarodowego Zrzeszenia P.P. (I), z którym zawarł stosowną umowę współpracy. Zrzeszenie występuje w imieniu i na rzecz każdego z Przewoźników określonych w Umowie. W umowie nie określono wprost okresu, na jaki została ona zawarta, jednakże podlega ona cyklicznemu, corocznemu odnawianiu, pod warunkiem spełnienia przez Wnioskodawcę wymogów formalnych, które stawia I. Umowa zawiera postanowienie, zgodnie z którym Wnioskodawca upoważniony jest do ?wszystkich działań koniecznych do zapewnienia pasażerowi obowiązującej umowy o przewóz, między innymi wystawienia ważnego Dokumentu Przewozowego oraz odbioru pieniędzy za niego?. Umowa zawiera postanowienia zobowiązujące go do ?przestrzegania wszelkich rządowych przepisów mających zastosowanie do sprzedaży przewozów lotniczych lub wszelkich innych działań, wykonywanych przez Agenta na podstawie niniejszej umowy?. Postanowienia Umowy zawierają również wyraźne upoważnienie Wnioskodawcy do składania oświadczeń w imieniu poszczególnych Przewoźników w zakresie z niej wynikającym. Wnioskodawca wskazuje ponadto, że zgodnie z treścią Umowy, jej integralną część stanowi ?Travel Agent?s Handbook?, którego postanowienia mają moc obowiązującą pomiędzy stronami.

Biorąc pod uwagę przedstawione we wniosku okoliczności oraz przytoczone przepisy prawa, stwierdzić należy, iż umowa zawarta przez Wnioskodawcę z Międzynarodowym Zrzeszeniem P. P. (I.) nie spełnia warunków, o których mowa w § 6 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów. Przedmiotowa umowa zawarta została ze Zrzeszeniem, które nie jest bezpośrednio podmiotem świadczącym usługi przelotów. Zrzeszenie występuje co prawda w imieniu i na rzecz każdego z określonych w Umowie Przewoźników świadczących usługi, jednakże wskazane powyżej przepisy rozporządzenia dopuszczają możliwość fakturowania w imieniu świadczącego usługi, pod warunkiem zawarcia umowy bezpośrednio z podmiotem świadczącym tę usługę, który stosownie do treści art. 106 ust. 1 ustawy zobowiązany jest do wystawienia faktury VAT stwierdzającej dokonaną sprzedaż (odpłatne świadczenie usług).

Ponadto, w świetle przedstawionych we wniosku okoliczności, przedmiotowa umowa zawiera upoważnienie dla Wnioskodawcy do ?wszystkich działań koniecznych do zapewnienia pasażerowi obowiązującej umowy o przewóz, między innymi wystawienia ważnego Dokumentu Przewozowego oraz odbioru pieniędzy za niego? oraz postanowienia zobowiązujące Wnioskodawcę do ?przestrzegania wszelkich rządowych przepisów mających zastosowanie do sprzedaży przewozów lotniczych lub wszelkich innych działań, wykonywanych przez Agenta na podstawie niniejszej umowy?.

Z cytowanych przez Wnioskodawcę treści Umowy nie wynika, aby przedmiotowa umowa zawierała precyzyjne postanowienia dające nabywcy umocowanie do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów - w imieniu i na rachunek usługodawców tj. Przewoźników świadczących usługi. Podkreślić raz jeszcze należy, że tak szczególne uprawnienia nabywcy winny jasno wynikać z zawartej między stronami umowy.

Biorąc zatem pod uwagę okoliczności przedstawione we wniosku oraz obowiązujące przepisy prawa, stwierdzić należy, iż zawarta przez Wnioskodawcę umowa z Międzynarodowym Zrzeszeniem P. P. (I) nie będzie spełniała warunków wyrażonych w przepisie § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r., a tym samym Wnioskodawca nie będzie upoważniony do samofakturowania usług nabywanych od przewoźników za pośrednictwem I.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika