Czynności opisane prze Wnioskodawcę wykonywane są przez Kancelarię w imieniu klienta oraz na jego (...)

UZASADNIENIE

W dniu 28 kwietnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania nieodpłatnych usług prawnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca świadczy pomoc prawną sklasyfikowaną pod numerem PKD 74.11.Z. Wykonywane w ramach działalności usługi polegają m. in. na dochodzeniu w imieniu klientów Wnioskodawcy należności na drodze sądowej (usługa główna). Wnioskodawca w ramach usługi stanowiącej główny przedmiot działalności wykonuje w imieniu klienta m. in. następujące czynności:

1. uiszcza opłatę skarbową od pełnomocnictw zgodnie z ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 64, poz. 427),
2. uiszcza opłatę skarbową od zaświadczenia z ewidencji działalności gospodarczej dłużników zgodnie z ww. ustawą o opłacie skarbowej,
3. uiszcza opłatę za odpis z Krajowego Rejestru Sądowego na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 2006 r. w sprawie określenia wysokości opłat za udzielanie informacji oraz wydawanie odpisów, wyciągów i zaświadczeń z Krajowego Rejestru Sądowego oraz za udostępnienie kopii dokumentów z elektronicznego katalogu dokumentów spółek (Dz. U. Nr 247, poz. 1812),
4. uiszcza w imieniu klientów z subkonta założonego na potrzeby tego klienta uprzednio przez niego wpłacone opłaty sądowe na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 126, poz. 876) oraz opłaty w postępowaniu egzekucyjnym na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (t. j. Dz. U. z 2006 r. Nr 167, poz. 1191) lub też uiszcza w imieniu klienta takie opłaty sądowe i egzekucyjne.
   
   

Czynności w zakresie świadczenia pomocy prawnej dokonywanej przez podatnika objęte są fakturami VAT wystawianymi na rzecz jego klientów, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.).

Ponadto klienci Wnioskodawcy ? na podstawie podpisanych umów o zastępstwo procesowe ? zobowiązani są do pokrycia zapłaconych przez Wnioskodawcę kosztów związanych z prowadzeniem spraw. Koszty te klienci zwracają Wnioskodawcy na podstawie wystawianych not księgowych. Czynności związane z wnoszeniem ww. opłat nie są wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, tj. PKD 74.11.Z i Wnioskodawca nie pobiera z tego tytułu wynagrodzenia. Czynności te mają na celu usprawnienie działań podejmowanych przez Kancelarię oraz zmniejszenie zaangażowania pracowników Zainteresowanego w podejmowanie kroków zmierzających do polecenia klientom Kancelarii w dokonywaniu opłat we własnym zakresie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wobec faktu, iż Wnioskodawca nie wykonuje za wynagrodzeniem na rzecz klientów usług związanych z pozyskiwaniem dokumentów wymienionych w pkt 1-3 oraz wnoszonych opłat wymienionych w pkt 4, natomiast pokrywa wstępnie koszty związane z uzyskaniem tych dokumentów bądź wykłada wstępnie w imieniu lub za klienta opłaty sądowe za prowadzone postępowania sądowe, Wnioskodawca może wystawiać swoim klientom noty księgowe za poniesione wydatki, na podstawie których klienci zobowiązani są koszty zwrócić...

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku gdy czynności wymienione w pkt 1-4 stanu faktycznego nie stanowią przedmiotu działalności i wykonywane są w ramach świadczonej pomocy prawnej, (bez pobierania z tego tytułu odrębnego wynagrodzenia) zwrot kosztów poniesionych przez Wnioskodawcę w sprawach klienta nie powinien następować na podstawie wystawionych przez kancelarię faktur (z uwzględnieniem odpowiedniej stawki podatku). Czynność ta zatem nie powinna być traktowana jako odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W opinii Wnioskodawcy, czynności te nie mieszczą się w zakresie przedmiotu wykonywanej działalności, tj. świadczenia pomocy prawnej, lecz są to jedynie czynności czystko techniczne, nie wymagające wiedzy prawniczej i mogą być wykonywane również przez klientów podatnika osobiście. W przypadku gdy podatnik ponosi jedynie wstępne ich koszty, zwrot ich równowartości powinien następować po wystawieniu przez Wnioskodawcę na rzecz klienta noty księgowej z wyszczególnieniem poniesionych w danej w sprawie kosztów.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej ?podatkiem VAT', podlega m. in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl art. 29 ust. 1 ww. ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Jak stanowi art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Jak stanowi przepis w ust. 2 ww. ustawy, powołany wyżej art. 106 ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze. W myśl ust. 4 cytowanego przepisu, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Z zawartego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca świadczy usługi pomocy prawnej sklasyfikowanej pod symbolem PKD 74.11.Z. W ramach takiej pomocy Zainteresowany dokonuje również szeregu innych czynności jak: uiszczanie opłat skarbowych od pełnomocnictw i zaświadczeń oraz za odpisy KRS a także uiszcza opłaty sądowe oraz egzekucyjne z subkonta klienta. Z tytułu wymienionych opłat Wnioskodawca nie pobiera dodatkowych kwot, są one traktowane jako koszty postępowania i zwracane Kancelarii w kwocie przez nią poniesionej. Czynności w zakresie świadczenia pomocy prawnej Wnioskodawca dokumentuje fakturami VAT, natomiast czynności (nazywane przez Zainteresowanego technicznymi) wymienione wyżej Wnioskodawca dokumentuje notą księgową.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, iż w sytuacji gdy czynności opisane przez Wnioskodawcę wykonywane są przez Kancelarię w imieniu klienta, na jego rzecz oraz rachunek, stosownie do treści art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, nie mogą stanowić podstawy opodatkowania. Kancelaria ? w przypadku opisanym wyżej ? wystąpi w roli pośrednika i otrzymany zwrot wydatków poniesionych na rzecz zleceniodawcy nie stanowi podstawy opodatkowania VAT, gdyż nie jest on w istocie wynagrodzeniem Wnioskodawcy. Brak takiego elementu zwalnia zatem z obowiązku podatkowego i umożliwia Kancelarii stosowanie na potrzeby rozliczeń finansowych z klientami not księgowych.

Jeżeli jednak z treści lub charakteru umowy cywilnoprawnej łączącej Kancelarię z klientem wynika, iż wykonywane czynności, o których mowa we wniosku są częścią usługi głównej, w tej sytuacji podlegają one opodatkowaniu jak usługi wykonywane w ramach prowadzonej działalności. Konsekwencją czego Wnioskodawca stosując się do postanowień art. 106 ust. 1 ? 4 ustawy o podatku od towarów i usług, zobowiązany będzie przedmiotowe czynności udokumentować fakturą VAT.

Ponadto w sprawie będącej przedmiotem wniosku należy zwrócić uwagę, iż umowy cywilnoprawne zawierane przez Wnioskodawcę, winny być oceniane na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Analiza taka ? zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) ? nie mieści się jednak w zakresie uprawnień Ministra Finansów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.