opodatkowanie opłat od czystych nośników pobieranych od producentów i importerów urządzeń i nośników (...)

opodatkowanie opłat od czystych nośników pobieranych od producentów i importerów urządzeń i nośników za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi oraz kwot z tytułu reemisji pobieranych od nadawców kablowych.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku nadanym w dniu 11.10.2011 r. (data wpływu 14.10.2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28.12.2011r. (data wpływu 09.01.2012r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 22.12.2011r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat od czystych nośników pobieranych od producentów i importerów urządzeń i nośników za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi oraz kwot z tytułu reemisji pobieranych od nadawców kablowych ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11.10.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat od czystych nośników pobieranych od producentów i importerów urządzeń i nośników za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi oraz kwot z tytułu reemisji pobieranych od nadawców kablowych. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 28.12.2011 r. (data wpływu 09.01.2012 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 22.12.2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji utworów audiowizualnych, w szczególności filmów fabularnych i seriali telewizyjnych (dalej: ?Utwory?). Utwory podlegają ochronie prawnej zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. Nr 24, poz. 83, dalej: ?ustawa o prawie autorskim?).

Jako producentowi filmowemu, Spółce przysługuje prawo do:

  • udziału w opłatach uiszczanych przez producentów i importerów magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników na podstawie art. 20 ust. 1 i 3 ustawy o prawie autorskim (dalej: ?opłaty od czystych nośników?);
  • otrzymywania kwot pieniężnych z tytułu reemisji kablowej Utworów na podstawie art. 94 ust. 5 oraz art. 95#185; ust. 2 w związku z art. art. 21#185; ustawy o prawie autorskim (dalej: ?kwoty z tytułu reemisji?).

Zgodnie z art. 20 oraz art. 21#185; ustawy o prawie autorskim, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji mogą być uzyskiwane przez WNIOSKODAWCĘ tylko za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. W związku z tym, w dniu 10 maja 2002 r. SPÓŁKA zawarła z taką organizacją, Stowarzyszeniem Filmowców Polskich - Związek Autorów i Producentów Audiowizualnych (dalej: ?SFP-ZAPA?), umowę powierzenia do wykonywania praw autorskich i pokrewnych producenta utworu audiowizualnego (dalej: ?Umowa?).

SFP-ZAPA działa na podstawie decyzji Ministra Kultury z dnia 29 maja 1995 r. nr DP.041/Z/13/95, zgodnie z którą organizacja ta ma prawo do zbiorowego zarządzania zarówno prawami autorskimi do utworów audiowizualnych jak i prawami pokrewnymi do wideogramu m.in. na polach eksploatacji związanych z nadawaniem za pomocą wizji lub fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stację naziemną oraz nadawanie za pośrednictwem satelity oraz remitowanie. SFP-ZAPA jest jedyną organizacją zbiorowego zarządzania i ochrony praw autorskich do utworów audiowizualnych, co potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 maja 2009 r. sygn. akt II CSK 701/08.

Na podstawie Umowy, SFP-ZAPA pobiera od zobowiązanych podmiotów (np. producentów magnetowidów i nadawców kablowych) opłaty od czystych nośników i kwoty z tytułu reemisji, a następnie przekazuje je Spółce potrąciwszy wcześniej od nich koszty inkasa w wysokości 10% pobranych opłat oraz kwot. SFP-ZAPA potrąca również, od kwot pobranych z tytułu reemisji, składkę przekazywaną na cele społeczne organizacji producenckich w wysokości 5% tych kwot.

SPÓŁKA nie ma wpływu na wysokość otrzymywanych opłat od czystych nośników oraz kwot z tytułu reemisji. Wysokość należnych Spółce (oraz innym uprawnionym podmiotom) opłat od czystych nośników jest ustalana, zgodnie z art. 20 ust. 5 ustawy o prawie autorskim, w oparciu o rozporządzenie ministra właściwego ds. kultury (w wysokości nie większej niż 3% kwoty należnej z tytułu sprzedaży np. magnetowidów oraz czystych nośników) i przekazywana, zgodnie z regulaminem SFP-ZAPA, w proporcji do nadań utworów u wybranych nadawców (np. TVP 1, Polsat itp.). W przypadku kwot otrzymywanych przez Spółkę z tytułu reemisji ich wysokość wynika z wewnętrznych regulaminów i umów zawieranych przez SFP-ZAPA i zależy, zasadniczo, od czasu trwania i średniej oglądalności utworów u wybranych nadawców (np. TVP 1, Polsat itp.).

Spółka nie zawiera bezpośrednio żadnych umów z nadawcami kablowymi czy też producentami i importerami tzw. czystych nośników (np. magnetowidów), którzy są zobowiązani do uiszczania opłat i kwot na rzecz SFP-ZAPA. Opłaty i kwoty te dokonywane są na rzecz SPÓŁKĘ tylko na podstawie przepisów ustawy o prawie autorskim, zaś ich pobieraniem i przekazywaniem SPÓŁCE zajmuje się SFP-ZAPA na podstawie Umowy.

SPÓŁKA otrzymuje wspomniane opłaty i kwoty również w związku z Utworami, co do których przekazała kontrahentom autorskie prawa majątkowe (np. w formie umowy licencyjnej lub umowy sprzedaży praw autorskich, za co otrzymała już od beneficjenta stosowne wynagrodzenie). Co więcej, w myśl art. 18 w związku z art. 20 ustawy o prawie autorskim, Spółka nie może się zrzec prawa do otrzymywania opłat, co oznacza, iż będą one pobierane od podmiotów zobowiązanych nawet wówczas, gdy SPÓŁKA nie wyrazi woli ich otrzymywania. Zgodnie z regulaminem SFP-ZAPA, opłaty i kwoty należne podmiotom, które nie zgłosiły się do SFP-ZAPA, są nadal pobierane (np. od nadawców kablowych), a następnie redystrybuowane, po upływie 3 lat, pomiędzy pozostałych członków proporcjonalnie do otrzymanych przez nich wypłat.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. Czy opłaty od czystych nośników otrzymywane, za pośrednictwem SFP-ZAPA, od producentów i importerów tzw.

    czystych nośników stanowią dla celów VAT, wynagrodzenie za świadczone przez SPÓŁKĘ usługi na rzecz SFP-ZAPA lub na rzecz producentów i importerów tzw. czystych nośników, w związku z czym na Spółce ciąży obowiązek podatkowy w zakresie VAT ...

  2. Czy kwoty z tytułu reemisji otrzymywane, za pośrednictwem SFP-ZAPA, od nadawców kablowych stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenie za świadczone przez SPÓŁKĘ usługi na rzecz SFP-ZAPA lub na rzecz nadawców kablowych i telewizyjnych, w związku z czym na Spółce ciąży obowiązek podatkowy w zakresie VAT ...

Spółka stoi na stanowisku, iż:

  • opłaty od czystych nośników otrzymywane, za pośrednictwem SFP-ZAPA, od producentów i importerów tzw. czystych nośników nie stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenia za świadczone przez Spółkę usługi ani na rzecz SFP-ZAPA ani na rzecz producentów i importerów tzw. czystych nośników, w związku na Spółce nie ciąży obowiązek podatkowy w zakresie VAT;
  • kwoty z tytułu reemisji otrzymywane, za pośrednictwem SFP-ZAPA, od nadawców kablowych nie stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenia za świadczone przez Spółkę usługi ani na rzecz SFP-ZAPA ani na rzecz nadawców kablowych i telewizyjnych, w związku z czym na Spółce nie ciąży obowiązek podatkowy w zakresie VAT;

1. Czynności podlegające opodatkowaniu VAT - warunki zaistnienia

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów. W konsekwencji, opodatkowaniu VAT podlegają wszelkie przejawy aktywności gospodarczej, przez co realizowana jest zasada powszechności opodatkowania, wyrażona w art. 1 ust. 2 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347/1 ze zm., dalej ?Dyrektywa VAT?).

Powyższe unormowania oznaczają, po pierwsze, iż aby doszło do świadczenia usług za wynagrodzeniem, najpierw musi w ogóle istnieć jakieś świadczenie (czynność, zachowanie), stanowiące przejaw aktywności gospodarczej. Po drugie, taka czynność lub zachowanie, nawet jeśli wiążą się z otrzymywaniem gratyfikacji pieniężnych, muszą dodatkowo spełniać szereg warunków, wynikających z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (dalej: ?ETS?) w szczególności:

  1. musi istnieć stosunek prawny pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą, na podstawie którego występuje świadczenie wzajemne;
  2. wynagrodzenie musi pozostawać w bezpośrednim związku z wykonywaną usługą,
  3. musi istnieć beneficjent usługi, którego można scharakteryzować jako konsumenta, tj. osobę na użytek i korzyść której wykonywane jest świadczenie.

Zdaniem Spółki, powyższe wskazówki muszą być respektowane bezwzględnie i niezależnie od zapisów krajowych (np. prawa cywilnego). Podatek od towarów i usług stanowi, bowiem element wspólnego systemu VAT, który musi funkcjonować jednolicie w całej Unii Europejskiej. Jednocześnie, jak stwierdził ETS w orzeczeniu z dnia 8 lutego 1990 r. w sprawie Staatssecretaris van Financiën przeciwko Shipping end Forwarding Enterprise Safe BV (320/88):?celowi temu mogłaby zagrozić sytuacja, gdyby warunek zaistnienia czynności opodatkowanej różnił się w poszczególnych Państwach Członkowskich?.

Omawiany wyrok dotyczył uznania za opodatkowane przeniesienie prawa do korzystania z nieruchomości bez formalnego przeniesienia prawa własności (które miało mieć miejsce w przyszłości). ETS uznał, iż dla celów VAT istotne jest tylko przeniesienie prawa do dysponowania towarem jak właściciel. Samo prawo własności w rozumieniu prawa cywilnego nie ma z tej perspektywy decydującego znaczenia. Zgodnie ze stanowiskiem ETS uzależnienie opodatkowania danej czynności od wymogów prawa cywilnego mogłoby doprowadzić do zróżnicowania przedmiotu opodatkowania w różnych państwach członkowskich w zależności od przyjętego systemu prawa cywilnego.

Ad. a) Związek prawny pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą

Zgodnie z pkt 14 orzeczenia ETS z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (sprawa C-16/93):?(?) usługi są świadczone za wynagrodzeniem (?) i stąd podlegają opodatkowaniu, wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy?.

Powołany powyżej wyrok dotyczył muzyka grającego przy ulicy i zbierającego datki od przechodniów. Organy skarbowe uznały, że taka działalność podlega opodatkowaniu VAT. Jednak zdaniem ETS, aby mówić o świadczeniu usług za wynagrodzeniem, musi istnieć umowa wiążąca usługodawcę z usługobiorcą.Jednocześnie, jak wynika z pkt 20 orzeczenia ETS z dnia 27 kwietnia 1999 r. w sprawie Kuwait Petroleum (GB) Ltd przeciwko Commissioners of Customs Excise (C-48/97) powyższy warunek ma również zastosowanie do dostaw towarów za wynagrodzeniem.

Mając na uwadze powyższe, w rozpatrywanych sprawach, ETS orzekł, iż nie może dochodzić do wykonania odpłatnej usługi (dostawy towarów) podlegającej opodatkowaniu VAT, jeśli kwota wynagrodzenia należna usługobiorcy (dostawy) nie wynika z zawartej z nim umowy, lecz z innych motywów lub przesłanek.W stanie faktycznym, który dotyczy Spółki stanowi to istotny argument za stwierdzeniem, iż nie dochodzi do świadczenia usług przez SPÓŁKĘ, co Spółka dowodzi poniżej.

Ad. b) Bezpośredni związek pomiędzy usługą a wynagrodzeniem

Jak wspomniano powyżej warunkiem zaistnienia odpłatnego świadczenia usługi jest warunek bezpośredniego związku między usługą a wynagrodzeniem.

Jak wynika z pkt 11 i 12 orzeczenia ETS w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Devlopment Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise (102/86):?(....) aby usługa była opodatkowana (...) musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem.??(...) pojęcie świadczenia usług za wynagrodzeniem (...) zakłada istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem.?

Omawiany wyrok dotyczył organizacji publicznej zajmującej się rozwojem upraw owoców. Organizacja ta pobierała od hodowców obowiązkowe opłaty wynikające z przepisów. Kwoty te były następnie wykorzystywane dla celów reklamy i promocji owoców oraz poprawy jakości hodowanych owoców.

Zdaniem ETS, aby usługa mogła podlegać opodatkowaniu, musi istnieć bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść dla dostawcy towaru lub usługodawcy, pozostająca w bezpośrednim związku z wykonaną czynnością. W konsekwencji, w rozpatrywanej sprawie ETS stwierdził, iż obowiązkowe opłaty, wnoszone przez członków organizacji branżowej, nie stanowią wynagrodzenia za świadczone przez tą organizację usługi, gdyż (pkt 15 orzeczenia):?opłaty, które są pobierane nie na mocy kontraktowej, lecz obowiązku ustawowego, są zawsze egzekwowalne (...) jako dług należny (?) niezależnie od tego, czy dana usługa przynosi zobowiązanemu korzyść?.

Ad. c) Istnienie beneficjenta usługi

Jak wynika z art. 1 ust. 2 Dyrektywy VAT, podatek VAT jest podatkiem konsumpcyjnym, czyli podatkiem obciążającym ostatecznego konsumenta tj. osobę na użytek i korzyść której wykonywane jest świadczenie. Oznacza to, iż nałożenie VAT na daną czynność jest możliwe tylko w sytuacji, w której taki konsument istnieje. Dopóki nie ma kogoś, kto odnosiłby lub powinien odnosić konkretne (wymierne) korzyści o charakterze majątkowym wiążące się z danym świadczeniem, dopóty czynność ta nie będzie usługą. Co więcej, mając na uwadze fakt, iż VAT jest podatkiem pośrednim (tj. obciążającym konsumenta, lecz wpłacanym do budżetu państwa np. przez usługodawcę, który zawiera go w cenie swojej usługi) nie można również mówić o istnieniu usługi podlegającej opodatkowaniu w sytuacji, w której usługobiorca nie jest znany usługodawcy.

Powyższe tezy znajdują oparcie w orzeczeniach ETS z dnia 29 lutego 1996 r. w sprawie Jurgen Mohr przeciwko Finanszamt Bad Segeberg (C-215/94) oraz 18 grudnia 1997 r. w sprawie Landboden-Agrardienste GmbH Co. KG przeciwko Finanzamt Calau (C-384/95), w którym ETS stwierdził, iż nie można mówić o świadczeniu usług bez ustalenia usługobiorcy.

2. Nałożenie VAT na opłaty od czystych nośników oraz na kwoty z tytułu reemisji

Zdaniem Spółki, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji nie stanowią wynagrodzenia za świadczone przez SPÓŁKĘ usługi. W szczególności, nie stanowią one odpłatności za produkowane przez Spółkę Utwory (gdyż odpłatność za nie dokonywana jest przez zleceniodawców na podstawie odrębnych umów - licencyjnych, sprzedaży praw autorskich etc.) ani za udzielenie przez SPÓŁKĘ jakichkolwiek licencji czy praw (gdyż odpłatności za takie usługi również dokonuje się na bazie kontraktowej). W szczególności, pomiędzy wspomnianymi przejawami aktywności gospodarczej SPÓŁCE (czyli produkcją filmową, udzielaniem licencji itp.) a rzeczonymi opłatami i kwotami nie jest spełniony żaden z warunków wymienionych w pkt 1 powyżej, pozwalających uznać te opłaty i kwoty za wynagrodzenie za świadczone przez Spółkę usługi.

Dodatkowo, zdaniem Spółki, nie można zidentyfikować jakiegokolwiek innego świadczenia, wykonywanego przez SPÓŁCE, z tytułu którego Spółce należne byłyby opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji.

W konsekwencji, zdaniem Spółki, otrzymywane przez nią, za pośrednictwem SFP-ZAPA, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji nie stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenia za jakiekolwiek usługi świadczone przez Spółkę. W konsekwencji, w związku z otrzymywaniem opłat i kwot na Spółce nie ciąży obowiązek podatkowy w zakresie VAT. Poniżej Spółka przedstawia szczegółowe wyjaśnienie powyższego stanowiska w odniesieniu do, kolejno: opłat od czystych nośników oraz kwot z tytułu reemisji.

Ad. a) Opłaty od czystych nośników

Zdaniem Spółki, pomiędzy aktywnością gospodarczą SPÓŁKI, a opłatami od czystych nośników nie jest spełniony żaden z trzech warunków, wymienionych w pkt 1.

Po pierwsze, jak wynika ze stanu faktycznego, nie istnieje stosunek prawny pomiędzy Spółką a producentami i importerami magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników, na podstawie którego Spółka byłaby zobowiązana, w zamian za otrzymanie opłat od czystych nośników, do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego na rzecz tych podmiotów, np. udzielenia licencji bądź wyprodukowania filmu.Po drugie, nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy czynnościami wykonywanymi przez SPÓŁKA w ramach działalności gospodarczej Spółki a otrzymywanymi opłatami od czystych nośników.

Przedmiotem działalności SPÓŁKA jest bowiem produkcja filmowa i telewizyjna. Wysokość opłat od czystych nośników nie zależy od zakresu, sposobu czy wyników powodzenia działalności SPÓŁKI, ale jest uzależniona od przychodów producentów i importerów określonych produktów, rozporządzeń właściwego ministra ds. kultury oraz regulaminu SFP-ZAPA. Co więcej, opłaty te będą egzekwowane niezależnie od tego, czy działalność SPÓŁKI przynosi podmiotom zobowiązanym do ich wypłacania jakąkolwiek korzyść (podczas gdy, jak stwierdził ETS w cytowanej wyżej sprawie Apple and Pear Development Council, w takiej sytuacji nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem a wynagrodzeniem). Dodatkowo, rzeczone opłaty będą pobierane nawet, jeśli Spółka nie będzie sobie tego życzyć (gdyż nie może się ich, zgodnie z prawem autorskim, zrzec) - w takiej sytuacji pobrane w odniesieniu do nadań Utworów opłaty od czystych nośników przypadną pozostałym członkom SFP-ZAPA.

Braku bezpośredniego związku pomiędzy usługami SPÓŁKI, a opłatami od czystych nośników dowodzi również fakt, iż Spółka nie otrzymywałaby żadnych opłat od czystych nośników pomimo prowadzenia działalności gospodarczej w sytuacji, gdyby np. magnetowidy nie były już sprzedawane (bo zastąpiłby je przekaz internetowy).

Po trzecie, nie istnieje beneficjent usługi SPÓŁKI, w zamian za którą otrzymywane miałyby być opłaty od czystych nośników.

Takimi beneficjentami nie są w szczególności producenci i importerzy magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników, na których ciąży jedynie administracyjny obowiązek uiszczania opłat od czystych nośników. Opłaty te, de facto, mają bowiem charakter rekompensaty (odszkodowania) z tytułu masowego kopiowania i wykorzystania przedmiotów prawa autorskiego, których twórcą jest Spółka, nie mają zaś charakteru wynagrodzenia za usługi.

Opłaty te stanowią wreszcie wynagrodzenie należne SPÓŁCE, które producenci i importerzy zobowiązani są wnosić z tytułu tego, że stwarzają warunki do przegrywania (zwielokrotniania) efektów pracy Spółki przez inne osoby. Wynagrodzenie to ma tym samym rekompensować zagrożenie dla majątkowych interesów Spółki, będącej producentem utworów.

SPÓŁKA zwraca ponadto uwagę, iż brak możliwości traktowania opłat od czystych nośników jako wynagrodzenia stanowiącego podstawę opodatkowania VAT znajduje oparcie również w niedawnym rozstrzygnięciu sporu pomiędzy Dyrektorem Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie a jedną z organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Zgodnie z treścią uzasadnienia orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: ?WSA?) w Warszawie z dnia 9 września 2009 r. (sygn. akt ?VIII SA/Wa 223/08):

?(?) Dyrektor Izby Skarbowej określił skarżącemu mniejsze zobowiązanie w podatku od towarów i usług za wymienione miesiące. Uwzględnił bowiem jeden z zarzutów postawionych w odwołaniu, dotyczący bezpodstawnego opodatkowania podatkiem od towarów i usług stosownych wpłat na rachunek z tytułu sprzedaży tzw. czystych nośników przez ich producentów i importerów.?

Ad. b) kwoty z tytułu reemisji

Podobnie jak w odniesieniu do opłat od czystych nośników, zdaniem Spółki, żaden z trzech warunków, wymienionych w pkt 1 nie jest spełniony w odniesieniu do relacji pomiędzy jakąkolwiek aktywnością gospodarczą SPÓŁKI, a kwotami z tytułu reemisji.

Po pierwsze, nie istnieje stosunek prawny pomiędzy Spółką a nadawcami kablowymi, na podstawie którego Spółka byłaby zobowiązana do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego (np. udzielenia licencji na Utwory czy stworzenia Utworu) na rzecz tych podmiotów, a podmioty - do wypłacania STDIO A rzeczonych kwot.

Spółka zwraca ponadto uwagę na fakt, iż z tego samego powodu, tj. z powodu braku stosunku prawnego pomiędzy potencjalnym usługodawcą a potencjalnym usługobiorcą, Komisja Europejska uznała, iż opłaty podobne do kwot z tytułu reemisji nie rodzą obowiązku podatkowego w zakresie VAT. W szczególności, we wniosku wzywającym do usunięcia naruszenia prawa przeciwko Belgii nr IP/03/57 Komisja Europejska stwierdziła, iż nakładając /AT na opłaty należne twórcom utworów plastycznych lub fotograficznych wypłacane w momencie sprzedaży ich dzieł (na mocy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/84WE z dnia 27 września 2001 r. (Dz. Urz. UE L 01/272/32), w Polsce zaimplementowanej w art. 19 ust. 1 ustawy o prawie autorskim) Belgia naruszyła prawo wspólnotowe. Jak stwierdziła Komisja:?prawa autorskie dają artyście, oraz jego spadkobiercom, udział we wszystkich zyskach ze sprzedaży ich dzieł. Ponieważ nie istnieje żaden stosunek prawny pomiędzy nabywcą dzieła a artystą, nie można mówić o transakcji opodatkowanej w znaczeniu Dyrektywy /AT.?

Po drugie, nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy czynnościami wykonywanymi przez SPÓŁKĘ, a otrzymywanymi kwotami z tytułu reemisji. Powyższej okoliczności dowodzi m.in. fakt, iż kwoty z tytułu reemisji są przez Spółkę otrzymywane nawet wówczas, gdy SPÓŁKA nie posiada, w odniesieniu do Utworów w stosunku do których kwoty te są należne, autorskich praw majątkowych, gdyż Spółka przekazała je pierwotnemu nadawcy np. w formie umowy sprzedaży praw autorskich. W konsekwencji, gdyby Spółka działała bez pośrednictwa SFP-ZAPA, nie mogłaby w takich przypadkach nawet zawrzeć cywilnoprawnej umowy udzielenia lub sprzedaży praw autorskich podmiotom dokonującym reemisji. Kwoty z tytułu reemisji są bowiem należne SPÓŁCE nie z tytułu posiadania bądź udzielania jakichkolwiek praw lecz z tytułu wytwarzania objętych ochroną Utworów w ramach prowadzonej produkcji filmowej. Otrzymywaniu kwot z tytułu reemisji nie towarzyszy bowiem żadna aktywność ze strony Spółki na rzecz podmiotów zobowiązanych do uiszczania takich opłat. W konsekwencji, nie można uznać kwot z tytułu reemisji za związane bezpośrednio z udzieleniem przez SPÓŁKĘ jakichkolwiek praw.

Nie może być również, zdaniem Spółki, mowy o traktowaniu kwot z tytułu reemisji jako wynagrodzenia za świadczone przez nią usługi produkcji Utworów. Utwory są bowiem produkowane na rzecz podmiotów (np. pierwotnych nadawców) innych niż podmioty zobowiązane do wpłacania kwot z tytułu reemisji do SFP-ZAPA.

Z drugiej strony, jak Spółka zaznaczyła w stanie faktycznym, może się zdarzyć, iż część otrzymanych kwot z tytułu reemisji nie będzie wynikać z nadań Utworów, lecz z tytułu reemisji utworów innych producentów lub twórców, którzy nie zgłosili się do SFP-ZAPA. Przyjęcie, iż Spółka winna potraktować otrzymywane w takim przypadku kwoty jako wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług prowadziłoby do wniosku, że Spółka odprowadza podatek od wynagrodzenia należnego jej z tytułu efektów pracy twórczej, z której nie była twórcą.

Brak związku kwot z tytułu reemisji z prowadzoną działalnością SPÓŁKI jako producenta filmowego można zobrazować na przykładzie twórcy, którego utwór dopiero po latach zyskał na popularności i w związku z tym stał się przedmiotem eksploatacji. W efekcie, podmioty dokonujące takiej eksploatacji (np. nadawcy) są zobowiązane uiszczać z tego tytułu opłaty na rzecz twórcy. Nie można jednak traktować twórcy jako usługodawcy, ponieważ fizycznie nie wykonuje on żadnych czynności, które mogłyby zostać zaklasyfikowane jako usługa. Ewentualna usługa została przez niego wykonana w przeszłości, przy czym została ona wykonana na rzecz podmiotu, który wówczas zamówił wykonanie dzieła, a nie jest wykonywana na rzecz podmiotu, który z danego dzieła korzysta obecnie. Podobnie, w przypadku śmierci twórcy i odziedziczenia praw do jego utworów przez jego spadkobierców nie można twierdzić, iż z racji otrzymywania przez spadkobierców wynagrodzenia dochodzi do wykonania przez nich jakichkolwiek czynności, które mogą być uznane za usługę. Siłą rzeczy, takich czynności nie może wykonywać zmarły twórca.

Dlatego też, gdyby przyjąć, iż SPÓŁKA świadczy w opisanym stanie faktycznym usługę na rzecz nadawców kablowych, to w przypadku ustania bytu prawnego SPÓŁKI i przejścia praw autorskich na następców prawnych Spółki, można by dojść do absurdalnej konkluzji, iż usługi są w dalszym ciągu świadczone pomimo nieistnienia usługodawcy.

Po trzecie, faktycznie nie istnieje beneficjent usług SPÓŁKI, w zamian za które otrzymywane miałyby być kwoty z tytułu reemisji.Zdaniem SPÓŁKI takim beneficjentem nie może być SFP-ZAPA. SFP-ZAPA nie korzysta bowiem z Utworów ani też nie otrzymuje żadnych praw do Utworów (tym bardziej, iż niektóre z tych praw zostały wcześniej przez Spółkę zbyte), lecz jedynie zarządza nimi w charakterze powiernika lub pośrednika. Na podstawie Umowy, SFP-ZAPA zobowiązuje się do wykonywania na rzecz Spółki praw autorskich i pokrewnych, za co przysługuje mu wynagrodzenie co wskazuje, iż to SFP-ZAPA jest, w relacji ze SPÓŁKĄ, usługodawcą.

Stanowisko to znajduje oparcie w cytowanym wyżej orzeczeniu WSA w Warszawie, zgodnie z którym organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi:?świadczy usługi zarządzania prawami autorskimi w sposób pozwalający na uznanie Stowarzyszenia za podatnika VAT. Jednak podstawę opodatkowania VAT (obrót) może stanowić tylko wynagrodzenie (prowizja) za zarządzanie? .oraz?(?) dla celów podatkowych drugorzędne znaczenie ma świadczenie przez organizację zbiorowego zarządzania usług w tym zakresie na rzecz użytkowników praw autorskich?.

Z drugiej strony, beneficjentami usług SPÓŁKI nie mogą być operatorzy kablowi bądź satelitarni co wynika z faktu, iż w takiej sytuacji SPÓŁKI świadczyłaby usługi na rzecz podmiotów, których tożsamości nie zna, i od których nie jest w stanie pobrać podatku VAT.

Warto tutaj również zauważyć, że zgodnie z prawem autorskim przez reemisję rozumie się jego rozpowszechnianie przez inny podmiot niż pierwotnie nadający, drogą przejmowania w całości i bez zmian programu organizacji radiowej lub telewizyjnej oraz równoczesnego i integralnego przekazywania tego programu do powszechnego odbioru. Tym samym, opłata wnoszona jest za odbiór nadawanego programu lub utworu SPÓŁKI i jego dalsze rozpowszechnianie przez inny podmiot niż pierwotny nadawca utworu (operator kablowy, satelitarny), przy czym liczba odbiorców programu reemitowanego za pośrednictwem sieci kablowej może być porównywalna lub większa od liczby odbiorców, do których program dociera drogą tradycyjną. Zatem uzyskiwane przez SPÓŁKĘ opłaty z tytułu reemitowania utworów, których jest autorem mogą zostać uznane za formę rekompensaty wynikającej z faktu, iż utwory emitowane są przez niezdefiniowanego dla Spółki operatora.

Mając na uwadze powyższe, SPÓŁKA stoi na stanowisku, iż otrzymywane przez nią, za pośrednictwem SFP-ZAPA, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji nie stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenia za jakiekolwiek usługi świadczone przez Spółkę. W konsekwencji, w związku z otrzymywaniem opłat i kwot na Spółce nie ciąży obowiązek podatkowy w zakresie VAT.

Skoro zatem nie dochodzi do wykonania usługi, która mogłaby zostać sklasyfikowana w rozumieniu przepisów statystycznych, tym bardziej, nie dochodzi do świadczenia usług dla celów podatku VAT (należy przy tym nadmienić, że zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, usługi są identyfikowane za pomocą klasyfikacji statystycznych).

W celu uniknięcia wątpliwości, należy również zaznaczyć, że kwoty otrzymywane z tytułu reemisji czy też opłaty od czystych nośników - mimo, że są otrzymywane jako efekt działalności twórczej SPÓŁKI - nie mogą być uznane za komponent wynagrodzenia za jakiekolwiek przekazanie praw lub usługi wykonywane przez SPÓŁKĘ (np. usługi produkcji Utworów), gdyż opłaty te otrzymywane są od innych podmiotów niż podmioty, dla których takie prawa są zbywane lub świadczone usługi. Tym samym, otrzymywane kwoty nie rodzą obowiązku podatkowego w zakresie VAT.

3. Interpretacja ustawy o VAT przez pryzmat praw Unii Europejskiej

Na zakończenie SPÓŁKA podkreśla konieczność interpretacji ustawy o VAT, w świetle brzmienia oraz celu Dyrektywy VAT oraz orzecznictwa ETS w zakresie /AT. Bowiem zarówno Dyrektywa VAT jak i orzecznictwo ETS będą miały zasadnicze znaczenie dla prawidłowej wykładni przepisów ustawy o VAT, o których interpretację niniejszym pismem wnosi Spółka.

Ustawa o VAT implementuje do polskiego systemu prawnego prawo Unii Europejskiej w zakresie podatku od wartości dodanej (VAT). Prawo to obejmuje, przede wszystkim, Dyrektywę /AT, która z dniem 1 stycznia 2007 r. zastąpiła Szóstą Dyrektywę Rady 77/388/EEC z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, oraz orzecznictwo ETS.

Zgodnie z art. 288 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wcześniej art. 249 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską), dyrektywy wiążą państwa członkowskie, w tym Polskę, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawiając jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków. Tym niemniej, zgodnie pkt 26 orzeczenia ETS z dnia 14 lipca 1994 r. w sprawie Paola Faccini Dori przeciwko Recreb Srl. (C-91/92) stosując prawo krajowe oparte na dyrektywie, sąd krajowy ma obowiązek interpretować to prawo, tak dalece jak to tylko możliwe, w świetle brzmienia i celu dyrektywy tak, aby osiągnąć jej cel. Obowiązek interpretacji prawa krajowego w świetle brzmienia i celu dyrektywy ciąży nie tylko na sądach, lecz również, jak wynika z punktu 12 orzeczenia ETS z dnia 8 października 1987 r. w sprawie karnej przeciwko Kolpinghuis Nijmegen BV (80/86) na wszystkich organach krajowych państwa członkowskiego (takich jak np. Minister Finansów czy Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu). Dodatkowo, jak wynika z orzeczenia ETS z dnia 22 czerwca 1989 r. w sprawie Fratelli Costanzo SpA przeciwko Comune di Milano (C-103/88) wszelkie organy krajowe (także inne niż sądy) mają również obowiązek stosować przepisy dyrektyw, w przypadku gdy w sprzeczności z nimi stoją przepisy prawa krajowego.

Równorzędną wagę prawną, jak same dyrektywy, posiada orzecznictwo ETS mające status prawa precedensowego, które stanowi element prawa wtórnego Unii Europejskiej.

Potwierdzeniem tego stanu rzeczy są liczne postępowania wszczynane przeciwko państwom członkowskim przez Komisję Europejską wskutek niewdrożenia orzeczeń ETS. Dla przykładu można wymienić orzeczenie ETS z dnia 15 października 2002 r., w sprawie Komisja Europejska przeciwko Republice Federalnej Niemiec (C-427/98) będące efektem niezastosowania się Niemiec do orzeczenia ETS z dnia 24 października 1996 r. w sprawie Elida Gibbs Ltd przeciwko Comissioner of Customs and Excise (C-317/94) lub postępowanie przeciwko Rzeczpospolitej Polskiej (naruszenie nr 2006/2216) wynikające z niewdrożenia orzeczenia ETS z dnia 1 czerwca 2006 r. w sprawie De Danske Bilimportrer przeciwko Skatteministeriet (C-98/05).

Powyższe znajduje również oparcie w piśmie Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej skierowanym, przez Departament Administracji Podatkowej Ministerstwa Finansów, w dniu 11 stycznia 2008 r., do Dyrektorów Izb Skarbowych (sygn. AP13/8012/590/PZ/07/PDJC-65/07). Jak wynika z powyższego pisma, orzeczenia ETS mają znaczenie nie tylko dla postępowania przez sądem krajowym, który wniósł zapytanie prawne do ETS, lecz również innych spraw które odnoszą się do podobnego problemu prawnego. Jednocześnie twierdzenia, jako by orzeczenia ETS nie stanowiły źródeł prawa lub znajdowały zastosowanie tylko w sprawach o identycznym stanie faktycznym są z gruntu błędne.

Podsumowując, Dyrektywa VAT oraz orzecznictwo ETS stanowią wtórne prawo Unii Europejskiej, na których opiera się m.in. ustawa o VAT i w świetle brzmienia i celu tego prawa ustawa o VAT winna być interpretowana. Dokonując interpretacji przepisów VAT, o których mowa we wniosku, organy podatkowe powinny kierować się orzeczeniami wydanymi przez ETS.

Analogiczne stanowisko do zaprezentowanego przez Spółkę zajmuje również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 17 maja 2010 r. sygn. ILPP1/443-162/10-3/AI oraz interpretacji z dnia 17 maja 2010 r. sygn. ILPP1/443-162/10-5/AI. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu podkreślił, iż po stronie Wnioskodawcy (Spółki prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie produkcji utworów audiowizualnych) nie dochodzi do świadczenia usług na rzecz ZAPA, a otrzymywane za jego pośrednictwem kwoty z tytułu reemisji od nadawców kablowych i telewizyjnych nie są wynagrodzeniem za świadczenie na ich rzecz usług, w związku z czym nie ciąży na Zainteresowanym obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT. Jak zauważył Dyrektor Izby Skarbowej, po stronie Wnioskodawcy nie dojdzie do świadczenia usług na rzecz ZAPA, a otrzymane za jego pośrednictwem opłaty od czystych nośników od ich producentów i importerów nie będą wynagrodzeniem za świadczenie na ich rzecz usług, w związku z czym nie będzie ciążyć na Zainteresowanym obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 cyt. ustawy. Art. 7 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W myśl art. 8 ust. 2a ustawy, obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011 r., w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. zakresie. Przedmiotowa regulacja wskazuje wprost, iż w katalogu usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług mieszczą się również przypadki, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług.Podatnikami, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo, w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji utworów audiowizualnych, w szczególności filmów fabularnych i seriali telewizyjnych. Utwory podlegają ochronie prawnej zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. Nr 24, poz. 83). Jako producentowi filmowemu, Spółce przysługuje prawo do udziału w opłatach uiszczanych przez producentów i importerów magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników na podstawie art. 20 ust. 1 i 3 ustawy o prawie autorskim oraz do otrzymywania kwot pieniężnych z tytułu reemisji kablowej Utworów na podstawie art. 94 ust. 5 oraz art. 95#185; ust. 2 w związku z art. art. 21#185; ustawy o prawie autorskim. Zgodnie z art. 20 oraz art. 21#185; ustawy o prawie autorskim, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji mogą być uzyskiwane przez Spółkę tylko za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. W związku z tym, Spółka zawarła z taką organizacją, umowę powierzenia do wykonywania praw autorskich i pokrewnych producenta utworu audiowizualnego. Taka organizacja działa na podstawie decyzji Ministra Kultury, zgodnie z którą organizacja ta ma prawo do zbiorowego zarządzania zarówno prawami autorskimi do utworów audiowizualnych jak i prawami pokrewnymi do wideogramu m.

in. na polach eksploatacji związanych z nadawaniem za pomocą wizji lub fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stację naziemną oraz nadawanie za pośrednictwem satelity oraz remitowanie. Na podstawie Umowy, organizacja zbiorowego zarządzania pobiera od zobowiązanych podmiotów (np. producentów magnetowidów i nadawców kablowych) opłaty od czystych nośników i kwoty z tytułu reemisji, a następnie przekazuje je Spółce potrąciwszy wcześniej od nich koszty inkasa. Spółka zaznacza, iż nie zawiera bezpośrednio żadnych umów z nadawcami kablowymi czy też producentami i importerami tzw. czystych nośników, którzy są zobowiązani do uiszczania opłat i kwot na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. tego, czy opłaty od czystych nośników pobierane przez organizację zbiorowego zarządzania od producentów i importerów urządzeń i nośników oraz inkasowane w ten sam sposób kwoty z tytułu reemisji od nadawców kablowych stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenie za świadczone przez Spółkę usług na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania, oraz czy ciąży na nim w związku z tym obowiązek podatkowy w zakresie VAT.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity Dz.U. z 2006 r., Nr 90, poz. 631 ze zm.) producenci i importerzy:

  1. magnetofonów, magnetowidów i innych podobnych urządzeń,
  2. kserokopiarek, skanerów i innych podobnych urządzeń reprograficznych umożliwiających pozyskiwanie kopii całości lub części egzemplarza opublikowanego utworu,
  3. czystych nośników służących do utrwalania, w zakresie własnego użytku osobistego, utworów lub przedmiotów praw pokrewnych, przy użyciu urządzeń wymienionych w pkt 1 i 2

- są obowiązani do uiszczania, określonym zgodnie z ust. 5, organizacjom zbiorowego zarządzania, działającym na rzecz twórców, artystów wykonawców, producentów fonogramów i wideogramów oraz wydawców, opłat w wysokości nieprzekraczającej 3 % kwoty należnej z tytułu sprzedaży tych urządzeń i nośników.

Art. 20 ust. 2-4 ww. ustawy określa sposób podziału pobranych opłat. Z kwoty uzyskanej z tytułu opłat ze sprzedaży magnetofonów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników przypada:

  1. 50 % - twórcom;
  2. 25 % - artystom wykonawcom;
  3. 25 % - producentom fonogramów.

Z kwoty uzyskanej z tytułu opłat ze sprzedaży magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników przypada:

  1. 35 % - twórcom;
  2. 25 % - artystom wykonawcom;
  3. 40 % - producentom wideogramów.

Z kwoty uzyskanej z tytułu opłat ze sprzedaży urządzeń reprograficznych oraz związanych z nimi czystych nośników przypada:

  1. 50 % - twórcom;
  2. 50 % - wydawcom.

Stosownie zaś do ust. 5 ww. przepisu minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego po zasięgnięciu opinii organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, stowarzyszeń twórców, artystów wykonawców, organizacji producentów fonogramów, producentów wideogramów oraz wydawców, jak również organizacji producentów lub importerów urządzeń i czystych nośników wymienionych w ust. 1, określa, w drodze rozporządzenia: kategorie urządzeń i nośników oraz wysokość opłat, o których mowa w ust. 1, kierując się zdolnością urządzenia i nośnika do zwielokrotniania utworów, jak również ich przeznaczeniem do wykonywania innych funkcji niż zwielokrotnianie utworów, sposób pobierania i podziału opłat oraz organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi uprawnione do ich pobierania.

Na mocy powyższej delegacji, Minister Kultury wydał rozporządzenie z dnia 2 czerwca 2003 r. w sprawie określenia kategorii urządzeń i nośników służących do utrwalania utworów oraz opłat od tych urządzeń i nośników z tytułu ich sprzedaży przez producentów i importerów (Dz. U. Nr 105, poz. 991 ze zm.). W ww. rozporządzeniu ustalono kategorie urządzeń i czystych nośników oraz wysokość opłat

  1. magnetofonów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników, których wykaz jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
  2. magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników, których wykaz jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia;
  3. kserokopiarek, skanerów i innych podobnych urządzeń reprograficznych oraz związanych z nimi czystych nośników, których wykaz jest określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

Zgodnie natomiast z § 3 ust. 1 rozporządzenia organizacjami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi uprawnionymi do pobierania opłat od urządzeń i nośników, o których mowa w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia, są:

  1. Stowarzyszenie Autorów ZAiKS - na rzecz twórców;
  2. Stowarzyszenie Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno-Muzycznych SAWP - na rzecz artystów wykonawców;
  3. Związek Producentów Audio-Video ZPAV - na rzecz producentów fonogramów i wideogramów.

Ponadto w myśl, art. 94 ust. 5 w/w ustawy, w przypadku nadawania, reemitowania lub odtwarzania wprowadzonego do obrotu fonogramu lub wideogramu, producentowi przysługuje prawo do stosownego wynagrodzenia. Do fonogramów i wideogramów stosuje się odpowiednio przepisy art. 211 (art. 951 ust. 2).

Podkreślania wymaga fakt, iż definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Z analizy treści art. 8 ust. 1 ustawy wynika, iż pojęcie świadczenia usług jest bardzo szerokie, obejmuje bowiem różnego rodzaju świadczenia niebędące dostawą towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Mieszczą się w nich zatem także usługi wykonywane w imieniu własnym i na rzecz osoby trzeciej, jak również w imieniu i na rzecz osoby trzeciej.

Z kolei, mając umocowanie w ww. przepisach prawa, podmiot zarządzający powierzonymi przez producenta prawami na jego rzecz jest uprawniony pobrać opłatę należną od producenta i importera magnetowidów, magnetofonów i innych podobnych urządzeń oraz od producenta i importera czystych nośników służących do utrwalania utworów, a także kwot z tytułu reemisji od nadawców kablowych, w oparciu o przepisy ustawy o prawie autorskich i prawach pokrewnych. W zamian za uiszczenie w/w kwot za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządzania producent i importer wraz ze sprzętem, a także nadawca kablowy dokonując reemisji utworów - sprzedaje niejako prawa pokrewne, przynależne z mocy ustawy Wnioskodawcy, występującego jako producent filmowy. W takich okolicznościach opłata zapłacona przez producenta lub importera oraz nadawcę kablowego za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania, na rzecz Wnioskodawcy jest wynagrodzeniem za świadczenie usług przez posiadacza prawa do reprodukcji na rzecz producenta lub importera oraz nadawcy kablowego. Beneficjentami opłaty są autorzy, edytorzy, producenci utworów oraz artyści wykonawcy. Tak ukształtowane relacje łączące m.in. zainteresowanego producenta filmowego, organizację zarządzającą oraz producentów, importerów oraz nadawców kablowych o których mowa we wniosku, od których należne są ww. opłaty pozwala stwierdzić, że mamy do czynienia ze świadczeniem usług, w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż okoliczności wymienione w stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) wypełniają wskazane przesłanki, warunkujące uznanie czynności za świadczenie usług, gdyż istnieje związek pomiędzy otrzymywanym wynagrodzeniem od SFP-ZAPA na rzecz Spółki, a przedmiotowymi usługami polegającymi na udzielaniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych ? praw pokrewnych przysługujących Wnioskodawcy na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W przedmiotowym stanie faktycznym, nie można mówić o braku ekwiwalentności, gdyż w istocie kwota wypłacana przez SFP-ZAPA Spółce, inkasowana wcześniej od określonych wyżej podmiotów stanowi wynagrodzenie w zamian za wykorzystanie majątkowych praw pokrewnych, przysługujących producentowi z mocy prawa.

Wnioskodawca działając w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, świadczy usługi polegające na czerpaniu korzyści majątkowych z tytułu posiadania przynależnych mu jako producentowi filmowemu określonych ustawowo praw pokrewnych, o których mowa we wniosku. Tym samym, należności pieniężne wypłacane przez właściwą organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, zobowiązaną z mocy ustawy do pobierania opłat od określonych grup podmiotów tj. producentów i importerów magnetofonów, magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz czystych nośników służących do utrwalania przy pomocy tych urządzeń fonogramów i wideogramów w zakresie własnego użytku osobistego, oraz do pobierania wynagrodzeń z tytułu reemisji utworów przez nadawców kablowych, stanowią ekwiwalentne wynagrodzenie, w zamian za możliwości skorzystania z praw do wartości niematerialnych i prawnych, która to czynność mieści się w szerokiej definicji usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Wynagrodzenie, jakie Wnioskodawca otrzymuje z tytułu opłat pobieranych od producentów i importerów oraz nadawców kablowych, stanowi na tle powyższego wynagrodzenie za świadczenie usług przez Wnioskodawcę.

Reasumując, otrzymywane przez Wnioskodawcę kwoty pobierane za pośrednictwem SFP-ZAPA od producentów i importerów magnetofonów, magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz czystych nośników służących do utrwalania przy pomocy tych urządzeń fonogramów i wideogramów w zakresie własnego użytku osobistego, a także nadawców kablowych z tytułu reemisji, stanowią w istocie zapłatę za wykorzystanie praw pokrewnych związanych ze sprzedawanym sprzętem do powielania i utrwalania utworów oraz praw pokrewnych, a także eksploatacją utworów przez nadawców kablowych, którą w konsekwencji należy uznać za wynagrodzenie należne Wnioskodawcy za wyświadczoną usługę, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Odnosząc się końcowo do powołanych przez Spółkę interpretacji z dnia 17 maja 2010 r. sygn. ILPP1/443-162/10-3/AI oraz sygn. ILPP1/443-162/10-5/AI, które dotyczyły tożsamego zagadnienia prawnopodatkowego z przedstawionym w niniejszym wniosku, należy zauważyć, iż interpretacje prawa podatkowego podlegają weryfikacji przez Ministra Finansów, o czym stanowi art. 14e § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 80, poz. 60 ze zm.), zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Zawiadomienie o zmienionej interpretacji indywidualnej doręcza się podmiotowi, któremu w danej sprawie interpretacja została wydana. Dodać wypada, iż konstrukcja art. 14 e § 1 Ordynacji podatkowej wskazuje, że zmiana interpretacji indywidualnej jest czynnością jednostronną. Ustawodawca nie przewidział bowiem w tym zakresie wszczęcia i prowadzenia jakiegokolwiek postępowania typu jurysdykcyjnego. Tym samym czynności wykonywane przez organ podatkowy mają charakter działań wewnętrznych. Natomiast Minister Finansów samodzielnie ocenia, czy i w jakim zakresie zaistniały okoliczności wskazane w przepisie art. 14e Ordynacji podatkowej uprawniające do zmiany interpretacji indywidualnej. Jednocześnie należy zauważyć, iż nie wyznaczono żadnego terminu, w którym Minister Finansów byłby zobowiązany do zmiany interpretacji. W związku z powyższym, wymienione przez Wnioskodawcę interpretacje indywidualne podlegają ocenie i weryfikacji, wobec której Minister Finansów posiada uprawnienia do zastosowania trybu przewidzianego w art. 14e Ordynacji podatkowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika