Czy dla zakupów towarów wymienionych w poz. 129-134 załącznika nr 3 do ustawy o VAT realizowanych (...)

UZASADNIENIE

W dniu 11.02.2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania stawki podatku od towarów i usług dla dostaw towarów nabywanych przez jednostki samorządu terytorialnego na cele ochrony przeciwpożarowej i dla jednostek ochrony przeciwpożarowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą K. Biuro Handlowe Mariusz P. z siedzibą w W., przedmiotem której są dostawy sprzętu i urządzeń pożarniczych, jak również świadczenie usług z nimi związanych. Oferowany przez Wnioskodawcę sprzęt pożarniczy należy traktować jako towary wymienione w poz. 129-134 załącznika nr 3 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.; dalej ?ustawa o VAT?).

Zgodnie z przepisami art. 41 ust 10 w zw. z ust 2 ustawy o VAT, dostawy na terytorium Polski towarów o których mowa w zdaniu poprzedzającym, dokonane dla jednostek ochrony przeciwpożarowej i przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej objęte są stawką podatku VAT w wysokości 7%.

Sprzedaży tych towarów Wnioskodawca dokonuje również na podstawie zamówień otrzymywanych od jednostek samorządu terytorialnego. Zamówienia składane Wnioskodawcy przez urzędy gmin jednoznacznie wskazują jako odbiorcę odpowiednie ochotnicze straże pożarne, zaś dany urząd gminy występuje jedynie w roli płatnika, co również wyraźnie wynika z treści zamówień. Urzędy gmin składające zamówienia w firmie Wnioskodawcy powołują się na przywołane wyżej przepisy ustawy o VAT żądając sprzedaży towaru dla podległej sobie ochotniczej straży pożarnej z zastosowaniem 7% stawki VAT (przy składaniu zamówienia zastosowanie 7% stawki VAT jest warunkiem otrzymania zamówienia lub uczestnictwa w przetargu publicznym). Dodatkowo zamawiający będący jednostkami samorządu terytorialnego oświadczają w składanych przez siebie zamówieniach, że zamawiane towary są przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej dla jednostek ochrony przeciwpożarowej i stanowią towary wyspecyfikowane w pozycjach 129-134 załącznika nr 3 do ustawy o VAT. Urzędy samorządowe powołują się również na art. 29 i art. 32 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229 ze zm.), z których wynika, że koszty funkcjonowania jednostek ochrony przeciwpożarowej pokrywane są z budżetów jednostek samorządu terytorialnego (art. 29 pkt 2), a koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej ponosi gmina (art. 32 ust. 2).

W związku z powyższym sprzedaż przedmiotowych towarów dokonana na podstawie zamówień składanych przez urzędy gminy traktowana jest tak, jakby nastąpiła dla jednostek ochrony przeciwpożarowej w rozumieniu ustawy o VAT. Zarówno zamawiający, jak i wykonawcy otrzymujący zamówienia w zakresie stosowania 7% stawki podatku VAT dla wyżej wzmiankowanych towarów opierają się na opiniach doktryny, ale przede wszystkim linii orzeczniczej nakreślonej w szczególności w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. akt VIII SA/WA 534/08 z dnia 25 lutego 2009 r., Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 9 maja 2007 r., III SA/GL 568/07, a także oddalającego skargę kasacyjną od tego orzeczenia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 października 2008 r., I FSK 1322/07, które jednoznacznie stwierdzają zasadność stosowania stawki VAT 7% dla zakupów realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego z przeznaczeniem na cele ochrony przeciwpożarowej i dla jednostek ochrony przeciwpożarowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy dla zakupów towarów wymienionych w poz. 129-134 załącznika nr 3 do ustawy o VAT realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego na cele ochrony przeciwpożarowej i dla jednostek ochrony przeciwpożarowej ma zastosowanie stawka podatku VAT 7% zgodnie z art. 41 ust. 10 ustawy o VAT, o ile zamawiający oświadczy, że jest uprawniony do otrzymania towaru ze stawką 7%?

Zdaniem Wnioskodawcy, firma funkcjonuje na rynku ochrony przeciwpożarowej od początku istnienia 1997. Od lat Państwo Polskie utrzymuje preferencyjne stawki zakupu sprzętu dla jednostek ochrony przeciwpożarowej.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zakup towarów wymienionych w poz. 129-134 załącznika nr 3 do ustawy o VAT przez jednostki samorządu terytorialnego na cele ochrony przeciwpożarowej i dla jednostek ochrony przeciwpożarowej objęty jest stawką podatku VAT w wysokości 7%. Brzmienie przepisu art. 41 ust. 10 ustawy o VAT nie wskazuje, że 7% stawkę VAT można stosować wyłącznie w przypadku, gdy sprzęt nabywany jest bezpośrednio przez jednostki ochrony przeciwpożarowej. Intencją ustawodawcy było obniżenie stawki podatku VAT na urządzenia przeciwpożarowe, które służyć mają jednostkom ochrony przeciwpożarowej. Finansowanie przez gminę nabywanego dla potrzeb ochotniczej straży pożarnej sprzętu przeciwpożarowego nie stoi na przeszkodzie w stosowaniu preferencyjnej stawki VAT (7%) do tego rodzaju dostawy.

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, należy interpretować przepis art. 41 ust. 10 ustawy o VAT za pomocą wykładni językowej uzupełnionej o wnioski płynące z wykładni systemowej i celowościowej tego przepisu, której z kolei dokonywać należy w oparciu o przywołane już w niniejszym wniosku przepisy art. 29 pkt 2 i 32 ust. 2 ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Urzędy gmin występują de facto jedynie w roli płatnika, który wykonuje nałożone na niego obowiązki określone w przepisach ustawy o ochronie przeciwpożarowej, o których mowa w zdaniu poprzedzającym.

W rzeczywistości sprzedaż takich towarów dokonywana jest na rzecz jednostek ochrony przeciwpożarowej, jako wyłącznych beneficjentów urządzeń, za które urząd gminy dokonuje jedynie płatności.

Podobne stanowisko wyrazili Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie i Naczelnik I Urzędu Skarbowego w Rzeszowie w interpretacjach indywidualnych skierowanych do Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP, które stanowią załączniki do niniejszego wniosku. Również przedstawiciel doktryny - Elżbieta Rogala w artykule ?Kilka ważnych pytań o podatek VAT w gminach? (cz. I, teza nr 1) opublikowanym w listopadzie 2007 r. w miesięczniku Finanse Komunalne uważa, że jeśli urządzenia i elementy wyposażenia przeznaczone są na cele ochrony przeciwpożarowej i kupowane dla jednostki ochotniczej straży pożarnej przez jednostkę samorządu terytorialnego, to stawka podatku od towarów i usług na fakturze może wynosić 7%, jeśli jako odbiorca wskazana zostanie jednostka ochotniczej straży pożarnej, a jako uiszczający zapłatę za zakupiony sprzęt określona gmina.

Niezależnie od powyższego w dniu dzisiejszym zamawiający (jednostka samorządowa) wymusza stosowanie stawki VAT 7% na realizację zakupów dla ochotniczych straży pożarnych. Niezastosowanie się wykonawcy do wymogów zamawiającego odnośnie preferowanej przez niego stawki podatku VAT może powodować odrzucenie oferty danego wykonawcy jako niezgodnej ze specyfikacją warunków zamówienia, a przy tym stawia danego wykonawcę w mniej uprzywilejowanej pozycji względem pozostałych ubiegających się o udzielenie zamówienia wykonawców wskazujących stawkę w wysokości 7%, zwłaszcza mając na uwadze, że jedynym albo przeważającym kryterium wyboru konkretnej oferty jest cena brutto.

Taka okoliczność negatywnie wpływa na pozycję wykonawcy wskazującemu stawkę VAT w wysokości 22% wbrew oczekiwaniom zamawiającego i godzi w zasady zachowania uczciwej konkurencji.

W przypadku niezastosowania stawki 7% zamawiający kieruje zamówienie do firm, które taką stawkę stosują, co jest niezgodne z Konstytucją RP i obowiązującymi w tej materii innymi przepisami prawa. Przedstawione powyżej okoliczności mają niebagatelne znaczenie w przypadku udzielenia negatywnej odpowiedzi na zadane przez Wnioskodawcę pytanie w kontekście odpowiedzialności za naliczenie podatku VAT w stawce 7% zamiast 22% i zastosowania przepisu art. 30 § 5 ustawy - Ordynacja podatkowa w celu wyłączenia odpowiedzialności Wnioskodawcy za pobranie podatku VAT w wysokości 7%. Firma Wnioskodawcy realizuje 85% sprzedaży na rynek ochrony przeciwpożarowej i brak dostosowania się do wymagań rynku, skądinąd mających umocowanie w prawomocnych orzeczeniach właściwych sądów, spowodowałby likwidację firmy. Wszystkie zamówienia ze stawką 7% VAT są udokumentowane zamówieniami. Treść zamówień otrzymywanych od urzędów gmin oraz przywołanych wyżej wyroków WSA, a także wybranych interpretacji indywidualnych wydanych przez upoważnione do tego organy stanowią załączniki do wniosku.

W interpretacji indywidualnej z dnia 22 marca 2010 r. znak IPPP1/443-161/10-2/AS oceniono stanowisko Wnioskodawcy jako nieprawidłowe.

Nie zgadzając się z treścią wydanej interpretacji, po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, Zainteresowany złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2010 r. sygn. akt III SA/Wa 1679/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, podzielając stanowisko Wnioskodawcy, uchylił zaskarżoną interpretację.

W uzasadnieniu wydanego wyroku WSA stwierdził, że Organ dokonał wykładni systemowej art. 41 ust. 2 i 10 z uwzględnieniem art. 15 ustawy o ochronie przeciwpożarowej, pominął jednakże interpretację tego przepisu w świetle unormowań art. 29 pkt 2 i art. 32 ust. 2 ustawy o ochronie przeciwpożarowej. W orzeczeniu wskazano, iż koszty funkcjonowania i utrzymania jednostek ochrony przeciwpożarowej ponosi gmina i pokrywane są one z budżetu gminy. Fakt ten wypełnia przesłankę przepisu art. 41 ust. 10 ustawy, bowiem bez względu na to kto jest bezpośrednim nabywcą towarów wymienionych w poz. 129 -134 zał. nr 3 do ustawy, może zastosować preferencyjną stawkę VAT do ich dostawy, pod warunkiem że towary te są przeznaczone dla jednostek ochrony przeciwpożarowej i na cele ochrony przeciwpożarowej. Sąd podkreślił, iż ?operowanie przez ustawodawcę wyrażeniem: ?dla jednostek ochrony pożarowej? nie oznacza, aby pojęcie to można było interpretować wąsko, poprzez utożsamianie w każdym przypadku zamawiającego i płatnika z nabywcą i konsumentem.?

Nie zgadzając się z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w skardze kasacyjnej z dnia 15 lutego 2011 r. tut. organ podatkowy zakwestionował stanowisko Sądu pierwszej instancji.

W wydanym w dniu 31 stycznia 2012 r. wyroku sygn. akt I FSK 727/11 Naczelny Sąd Administracyjny, podzielając argumentację zawartą w orzeczeniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2010 r. sygn. akt III SA/Wa 1679/10, oddalił skargę kasacyjną.

Biorąc pod uwagę rozstrzygnięcia zawarte w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ? stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010r.) przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W myśl art. 41 ust. 2 ustawy o VAT dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

W poz. 129-134 załącznika nr 3 ustawodawca enumeratywnie wymienił towary przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej.

Natomiast art. 41 ust. 10 ustawy wskazuje, iż stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostaw na terytorium kraju towarów wymienionych w poz. 129-134 załącznika nr 3 do ustawy, dla jednostek ochrony przeciwpożarowej, przeznaczonych na cele ochrony przeciwpożarowej.

Stosowanie obniżonej ? 7% stawki podatku ? na podstawie art. 41 ust. 2 w związku z ust. 10 ww. ustawy, przy dostawie towarów na cele ochrony przeciwpożarowej, jest uzależnione od spełnienia łącznie następujących warunków:

1. towar będący przedmiotem dostawy musi być wymieniony w poz. 129-134 załącznika do ustawy o VAT,
2. dostawa jest dokonana na terytorium kraju dla jednostek ochrony przeciwpożarowej,
3. towary będące przedmiotem dostawy są przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej.
   
   

Zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej (t. j. Dz. U. z 2009r. Nr 178, poz. 1380 ze zm.), jednostkami ochrony przeciwpożarowej są:

1. jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej,
   1. jednostki organizacyjne Wojskowej Ochrony Przeciwpożarowej,
   
   
2. zakładowa straż pożarna,
   
3. zakładowa służba ratownicza,
   
4. gminna zawodowa straż pożarna,
   
   
   1. powiatowa (miejska) zawodowa straż pożarna,
   
   
5. terenowa służba ratownicza,
   
6. ochotnicza straż pożarna,
   
7. związek ochotniczych straży pożarnych,
   
8. inne jednostki ratownicze.
   
   
   

Jak stanowi art. 29 ww. ustawy, koszty funkcjonowania jednostek ochrony przeciwpożarowej pokrywane są z:

1. budżetu państwa,
2. budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
3. dochodów instytucji ubezpieczeniowych, ubezpieczających osoby prawne i fizyczne,
4. środków własnych podmiotów, o których mowa w art. 17, które uzyskały zgodę ministra właściwego do spraw wewnętrznych na utworzenie jednostki ochrony przeciwpożarowej.
   
   

W myśl art. 32 ust. 1 cyt. ustawy, koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej jednostek ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 1a-5 i 8, ponoszą podmioty tworzące te jednostki.

Stosownie do art. 32 ust. 2 powołanej ustawy, koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej ponosi gmina, z zastrzeżeniem art. 35 ust. 1.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, przedmiotem której są dostawy sprzętu i urządzeń pożarniczych, jak również świadczenie usług z nimi związanych. Oferowany przez Wnioskodawcę sprzęt pożarniczy należy traktować jako towary wymienione w poz. 129-134 załącznika nr 3 do ustawy. Zgodnie z przepisami art. 41 ust 10 w zw. z ust 2 ustawy o VAT, dostawy na terytorium Polski towarów o których mowa w zdaniu poprzedzającym, dokonane dla jednostek ochrony przeciwpożarowej i przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej objęte są stawką podatku VAT w wysokości 7%. Sprzedaży tych towarów Wnioskodawca dokonuje również na podstawie zamówień otrzymywanych od jednostek samorządu terytorialnego. Zamówienia składane Wnioskodawcy przez urzędy gmin jednoznacznie wskazują jako odbiorcę odpowiednie ochotnicze straże pożarne, zaś dany urząd gminy występuje jedynie w roli płatnika, co również wyraźnie wynika z treści zamówień.

Dodatkowo zamawiający będący jednostkami samorządu terytorialnego oświadczają w składanych przez siebie zamówieniach, że zamawiane towary są przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej dla jednostek ochrony przeciwpożarowej i stanowią towary wyspecyfikowane w pozycjach 129-134 załącznika nr 3 do ustawy o VAT. Wnioskodawca wskazuje również, że koszty funkcjonowania jednostek ochrony przeciwpożarowej pokrywane są z budżetów jednostek samorządu terytorialnego, a koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej ponosi gmina.

W tym miejscu należy podkreślić, iż ustawodawca w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług oraz w przepisach wykonawczych do tej ustawy nie wymienił dokumentów, które podatnik powinien posiadać w celu zastosowania preferencyjnej stawki podatku przy dostawie na rzecz jednostek ochrony przeciwpożarowej towarów wymienionych w poz. 129-134 załącznika Nr 3 do ustawy o VAT. Ponadto z analizowanej regulacji expressis verbis nie wynika, ażeby nabywcą towarów musiała być bezpośrednio jednostka ochrony przeciwpożarowej. Przepis mówi bowiem jedynie tyle, że owe towary mają być (czyli są przeznaczone) dla jednostek ochrony przeciwpożarowej.

Zatem podstawowe znaczenie ma okoliczność przeznaczenia przedmiotowego towaru dla jednostek ochotniczej straży pożarnej i na cele ochrony przeciwpożarowej, o czym można wnosić z oświadczeń zawartych w zamówieniach składanych przez jednostki samorządu terytorialnego. W konsekwencji tego w przedmiotowej sprawie spełniona jest przesłanka w postaci przeznaczenia towaru na cele ochrony przeciwpożarowej. Bez znaczenia pozostaje fakt, iż Gmina nie jest odbiorcą ani konsumentem tego towaru w rozumieniu ustawy o VAT. Jest ona jedynie zamawiającym i płatnikiem w myśl art. 29 pkt 2 i art. 32 ust. 2 ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Gmina bezpośrednio nie realizuje celów ochrony przeciwpożarowej. Cele te natomiast realizuje ostateczny odbiorca i konsument przedmiotowych towarów, tj. jednostki ochrony przeciwpożarowej.

W konsekwencji oznacza to, że nie jest ważne, kto jest bezpośrednim nabywcą wskazanych wyżej towarów. Kierując się bowiem względami natury celowościowej, ust. 10 art. 41 ustawy o VAT rozumieć należy w ten sposób, że obniżoną (7%) stawkę podatkową należy stosować bez względu na to, kto nabywa towary wymienione w pozycjach 129 ? 134 załącznika nr 3 do ustawy o VAT pod warunkiem, że są one przeznaczone dla jednostek ochrony przeciwpożarowej i na cele ochrony przeciwpożarowej.

W stanie faktycznym przedstawionym przez Wnioskodawcę nie ma wątpliwości, że wszystkie niezbędne przesłanki zastosowania obniżonej stawki VAT zostały spełnione. Wnioskodawca dokonuje dostawy towarów wymienionych w poz. 129-134 załącznika nr 3 do ustawy VAT ?Towary przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej?, a jednostki ochotniczej straży pożarnej są jednostkami ochrony przeciwpożarowej wymienionymi w art. 15 pkt 6 ustawy o ochronie przeciwpożarowej i towar zakupiony zostanie dla ich potrzeb. Nie ma też wątpliwości, że jest to towar przeznaczony na cele ochrony przeciwpożarowej.

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych przepisów, stwierdzić należy, iż dla zakupów towarów wymienionych w poz. 129-134 załącznika nr 3 do ustawy o VAT realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego na cele ochrony przeciwpożarowej i dla jednostek ochrony przeciwpożarowej ma zastosowanie stawka podatku VAT 7% zgodnie z art. 41 ust. 10 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskującej przedstawione we wniosku należało zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.