prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez najemcę z tytułu kwoty stanowiącej (...)

prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez najemcę z tytułu kwoty stanowiącej zachętę do zawarcia kolejnej umowy najmu

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 17.11.2011 r. (data wpływu 21.11.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21.11.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Spółka jest właścicielem budynku biurowego. W ramach swojej działalności Spółka wynajmuje pomieszczenia znajdujące się w budynku różnym najemcom na podstawie wieloletnich umów najmu. W praktyce występują przypadki, gdy w wyniku negocjacji kolejnej umowy najmu / przedłużenia istniejącej umowy z dotychczasowymi najemcami, Spółka, jako wynajmujący, przyznaje dotychczasowemu najemcy kwotę stanowiącą zachętę do przedłużenia przez niego najmu, do której na mocy zawartego porozumienia najemca jest uprawniony po zawarciu ze Spółką kolejnej umowy najmu / przedłużeniu istniejącej umowy. Spółka pragnie bowiem uniknąć konieczności pozyskania nowego najemcy pomieszczeń, czego konsekwencją byłoby poniesienie dodatkowych kosztów przez Spółkę, w szczególności prowizji agenta nieruchomości, jak również kosztów ulepszeń dostosowujących pomieszczenia do potrzeb nowego najemcy. Zarówno Spółka, jak i najemcy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółce będzie przysługiwać odliczenie podatku VAT naliczonego z faktury VAT wystawionej na Spółkę przez najemcę z tytułu kwoty stanowiącej zachętę do zawarcia kolejnej umowy najmu lub przedłużenia istniejącej umowy...

Zdaniem Spółki ma ona prawo obniżyć kwotę VAT należnego o kwotę VAT naliczonego wykazanego na fakturze wystawionej na Spółkę przez najemcę z tytułu kwoty stanowiącej zachętę do zawarcia kolejnej umowy najmu lub przedłużenia istniejącej umowy.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15. przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust 17 i 19 oraz art. 124. W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a i b ustawy oVAT, kwotę podatku VAT naliczonego (z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT) stanowi co do zasady suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, jak również potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego.

Jednocześnie, w art. 88 ustawy o VAT ustawodawca wymienił przypadki, w których prawo do odliczenia VAT naliczonego nie przysługuje. W szczególności, stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W świetle powołanych uregulowań ustawy o VAT, aby podatnik mógł odliczyć VAT naliczony z faktury:

  • faktura musi dotyczyć nabycia towaru bądź usługi opodatkowanego VAT (tj. nabycie musi stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT i nie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania), ewentualnie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty) na poczet takiego nabycia (w przypadku otrzymania faktury potwierdzającej otrzymanie przez kontrahenta przedpłaty),
  • nabyte towary lub usługi muszą być związane z czynnościami opodatkowanymi VAT (wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych).

W związku z powyższym, w pierwszej kolejności należy rozważyć, czy rozważana transakcja polegająca na wypłacie najemcy przez Spółkę kwoty stanowiącej zachętę do zawarcia negocjowanej umowy najmu dotyczy nabycia przez Spółkę towarów lub usług opodatkowanych VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez towary rozumie się przy tym rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy VAT). W świetle tej definicji, zdaniem Spółki, w rozpatrywanym stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym nie powinno ulegać wątpliwości, iż dostawa towarów nie ma miejsca.

Istotne jest zatem ustalenie, czy wypłacona najemcy kwota stanowiąca na podstawie zawartego porozumienia zachętę do zawarcia negocjowanej nowej umowy najmu, względnie przedłużenia istniejącej umowy, mogłaby zostać uznana za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług na gruncie przepisów ustawy o VAT.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Uregulowania te wskazują na szeroką definicję świadczenia usług, która obejmuje każde mające odpłatny charakter świadczenie, wykonane przez podatnika w ramach wykonywanej działalności gospodarczej, które nie stanowi dostawy towarów.

Na przesłanki określające kiedy mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług w rozumieniu przepisów o podatku VAT wskazał ponadto wielokrotnie w swoich orzeczeniach Europejski Trybunał Sprawiedliwości, przykładowo w wyrokach dotyczących spraw C-102/86 Apple and Pear, C-16/93 Tolsma, C-174/OO Kennemer Golf, C-210/04 FCE, C-277/05 Societe thermale. Analogiczne przesłanki są rozpatrywane przez polskie sądy administracyjne oraz organy podatkowe przy ocenie transakcji z punktu widzenia definicji świadczenia usług na gruncie przepisów o podatku VAT. Należą do nich:

  1. określona usługa (świadczenie), wynikająca ze stosunku zobowiązaniowego łączącego strony,
  2. konkretny podmiot będący beneficjentem tego świadczenia, odnoszący z niego korzyść,
  3. odpłatność (wynagrodzenie),
  4. wzajemność świadczeń - bezpośredni związek między świadczoną usługą i otrzymywanym wynagrodzeniem.

Ad a. Określona usługa (świadczenie), wynikająca ze stosunku zobowiązaniowego łączącego strony

W świetle wskazanych powyżej przepisów ustawy o VAT określających zakres opodatkowania podatkiem VAT świadczenie usług jest pojęciem szerokim. Ponieważ ustawa o VAT nie zawiera definicji legalnej ?świadczenia?, pojęcie to ? składające się na istotę usługi należy w ocenie Spółki interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. W szczególności, jak wskazuje art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo zaniechaniu. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innego podmiotu), jak i zaniechanie (nie czynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się też jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem.

W świetle powyższego, aby w analizowanej sytuacji można było mówić o świadczeniu musi mieć miejsce pewnego rodzaju zachowanie najemcy. W rozpatrywanym stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym, zachowanie najemcy wobec Spółki polega, na podstawie zawartego ze Spółką porozumienia, na zawarciu ze Spółką kolejnej umowy najmu, względnie przedłużeniu dotychczasowej umowy, i jednocześnie zwolnieniu Spółki z konieczności pozyskania nowego najemcy pomieszczeń, czego konsekwencją byłoby poniesienie dodatkowych kosztów przez Spółkę, w szczególności prowizji agenta nieruchomości, jak również kosztów ulepszeń dostosowujących pomieszczenia do potrzeb nowego najemcy, w zamian za przewidzianą w porozumieniu kwotę wynagrodzenia. Niewątpliwie należy zatem uznać, że najemca dokonuje określonych działań (zawarcia / przedłużenia umowy najmu i zwolnieniu Spółki z konieczności poszukiwania nowego najemcy), a zatem ma miejsce świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Ad b. Konkretny podmiot będący beneficjentem świadczenia, odnoszący z niego korzyść

W rozpatrywanej sytuacji nie powinno budzić wątpliwości istnienie konkretnego beneficjenta świadczenia najemcy jakim jest Spółka. W wyniku realizacji porozumienia Spółka zyskuje bowiem zapewnienie, iż nie będzie musiała poszukiwać nowego najemcy na miejsce dotychczasowego i ponosić kosztów z tego tytułu. Oznacza to, że świadczenie najemcy jest dokonywane na rzecz konkretnego odbiorcy, który uzyskuje z tego powodu konkretną korzyść.

Ad c. Odpłatność (wynagrodzenie)

Zdaniem Spółki, w analizowanym przypadku niewątpliwie mamy do czynienia ze świadczeniem odpłatnym, gdyż strony ustalają w porozumieniu określoną kwotę tytułem wynagrodzenia za świadczenie wykonywane przez najemcę na rzecz Spółki, tj. zawarcie kolejnej umowy najmu (lub przedłużenie dotychczasowej umowy) i zwolnienie Spółki z konieczności poszukiwania nowego najemcy.

Ad d. Wzajemność świadczeń - bezpośredni związek między świadczoną usługą i otrzymywanym wynagrodzeniem

Wzajemność świadczeń w omawianej sytuacji nie powinna również zdaniem Spółki podlegać wątpliwości: z jednej strony najemca zawiera bowiem ze Spółką kolejną umowę najmu, względnie przedłuża istniejącą umowę, i zwalnia Spółkę z konieczności poszukiwania nowego najemcy, w tym w szczególności konieczności poniesienia kosztów prowizji agenta oraz kosztów ulepszeń dostosowujących pomieszczenia do potrzeb nowego najemcy, a z drugiej strony może domagać się od Spółki określonej kwoty z tego tytułu.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Spółki, w sytuacji, w której najemca dokonuje, w zamian za wypłacenie określonej kwoty, zawarcia ze Spółką, jako wynajmującym, kolejnej umowy najmu (względnie przedłużenia istniejącej umowy) i zwolnienia Spółki z konieczności poszukiwania nowego najemcy, najemca świadczy odpłatną usługę w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Odpowiednio, kwota stanowiąca zachętę do zawarcia kolejnej umowy najmu lub przedłużenia istniejącej umowy stanowi wynagrodzenie z tytułu nabycia przez Spółkę od najemcy tej usługi, podlegającej opodatkowaniu VAT. Powyższe stanowisko zostało również potwierdzone przez organy podatkowe przykładowo w następujących interpretacjach:

  • interpretacji z 8 lipca 2011 r., sygn. IPPP1/443-509/11-4/ISZ, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, iż ?wypłacona kwota, jak sam Wnioskodawca wskazuje, jest jedną z form zachęcania kontrahentów do podpisania umowy najmu. Istnieje element wzajemności, konieczny do uznania, że płatność jest wynagrodzeniem za świadczoną usługę. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w przedmiotowej sytuacji dochodzi do odpłatnego świadczenia usług, w rozumieniu przepisów o podatku VAT art. 8 ust. 1 ustawy?;
  • interpretacji z 26 kwietnia 2011 r., sygn. IPPP3/443-356/11-2/JF, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał, iż ?kwota ?na zachętę? (...) jest wypłacana najemcy przyszłemu lub obecnemu, czyli podmiotowi, który przystąpił do negocjacji umowy i na rzecz którego Spółka będzie świadczyła usługę najmu. W takiej sytuacji występuje wyraźny związek wypłacanego przez Spółkę wynagrodzenia za wzajemne zachowanie kontrahenta ? przyjęcie proponowanych przez Spółkę warunków umowy najmu.

    (...) Zatem występuje konieczny element wzajemności, wystarczający do uznania, że płatność jest wynagrodzeniem za świadczoną usługę?;
  • interpretacji z 5 października 2009 r., sygn. IPPP1-443-688/09-4/PR, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zajął stanowisko, iż ?faktura wystawiana Spółce przez kontrahenta dokumentuje czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, tj. wynagrodzenie kontrahenta stanowiące zachętę do zawarcia umowy najmu, uznaną w myśl art. 8 ust. 1 ustawy za odpłatne świadczenie usług?.

W świetle powyższego, faktura wystawiona przez najemcę na Spółkę z tytułu ustalonej w porozumieniu kwoty stanowiącej zachętę do zawarcia kolejnej umowy najmu lub przedłużenia istniejącej umowy dokumentuje transakcję nabycia usługi podlegającą opodatkowaniu VAT. Należy zaznaczyć, iż przedmiotowa usługa, nabyta przez Spółkę od najemcy, nie korzysta ze zwolnienia VAT, lecz podlega opodatkowaniu zgodnie ze standardową stawką VAT, o której mowa w art. 41 ust. 1 z uwzględnieniem art. 146a pkt 1 i art. 146f ustawy o VAT.

W związku z powyższym, zdaniem Spółki, warunek, iż faktura musi dotyczyć nabycia towaru bądź usługi opodatkowanego VAT (tj. nabycie musi stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT i nie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania), ewentualnie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty) na poczet takiego nabycia, należy uznać w rozpatrywanym przypadku za spełniony. Ponadto, zdaniem Spółki, w rozpatrywanej sytuacji nie powinno także ulegać wątpliwości, iż nabycie przedmiotowej usługi od najemcy związane jest z czynnościami opodatkowanymi VAT wykonywanymi przez Spółkę. Nabycie przedmiotowej usługi ma bowiem na celu pozyskanie najemcy, a zatem jest bezpośrednio związane z prowadzonym przez Spółkę wynajmem nieruchomości, który podlega opodatkowaniu VAT.

Odpowiednio, należy uznać, iż dla odliczenia przez Spółkę VAT z faktury wystawionej na Spółkę przez najemcę w rozpatrywanej sytuacji spełniona jest również przesłanka związku transakcji nabycia usługi z czynnościami opodatkowanymi, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji, jak wynika z powyższej analizy, Spółka ma prawo obniżyć kwotę VAT należnego o kwotę VAT naliczonego wykazanego na fakturze wystawionej przez najemcę na Spółkę z tytułu kwoty stanowiącej zachętę do zawarcia kolejnej umowy najmu lub przedłużenia istniejącej umowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika