Czy możliwa jest korekta podatku VAT należnego w sytuacji, gdy dłużnik jest w trakcie postępowania (...)

UZASADNIENIE

W dniu 08.02.2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości dokonania korekty podatku VAT należnego w sytuacji, gdy dłużnik jest w trakcie postępowania upadłościowego w momencie dokonywania korekty, natomiast nie był w trakcie postępowania upadłościowego na dzień dokonywania dostawy.

Przedmiotowy wniosek uzupełniony został na wezwanie tut. Organu z dnia 13.04.2010 r. znak IPPP1/443-165/10-2/AP pismem z dnia 16.04.2010 r. (data wpływu 21.04.2010 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką akcyjną zajmującą się produkcją papieru, tektury i opakowań z tektury i papieru. Niestety zdarza się, że odbiorcy Spółki, pomimo podejmowania przez Spółkę różnych działań, nie płacą za dostarczony towar. Wierzytelności te nie zostały uregulowane w ciągu 180 dni od upływu terminu płatności określonych na fakturach. Wierzytelności te zostały uprzednio wykazane jako obrót opodatkowany i podatek należny, nie zostały zbyte, a od daty wystawienia faktur nie mięły 2 lata licząc od końca roku, w którym zostały wystawione.

Ponadto, zgodnie z przepisami ustawy, Wnioskodawca wyśle zawiadomienie do dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego i zaczeka 14 dni, czy dłużnik nie ureguluje należności. Spółka, zarówno na dzień dostawy, jak i korekty zarejestrowana jest jako podatnik VAT czynny.

Dnia 29.12.2009 r. Spółka otrzymała informację, iż 21.12.2009 r. sąd ogłosił upadłość Jej dłużnika.

Identyczny stan faktyczny z różną datą otrzymania informacji o upadłości występuje w odniesieniu do innych dłużników Spółki.

W nadesłanym w dniu 21.04.2010 r. uzupełnieniu przedstawionego zdarzenia przyszłego Wnioskodawca wyjaśnił, iż na dzień dokonywania dostawy dłużnik, według najlepszej wiedzy Spółki oraz dołożeniu wszelkiej staranności, był czynnym i zarejestrowanym, niebędącym w trakcie postępowania upadłościowego lub likwidacji, podatnikiem podatku od towarów i usług. Żaden przepis ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług nie nakłada na dostawcę obowiązku szczególnego sprawdzania, czy odbiorca jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem VAT. W tym zakresie Spółka polega na oświadczeniu odbiorcy. Tym bardziej, że z faktem czy odbiorca jest czynnym podatnikiem VAT nie wiążą się żadne skutki prawne dla dostawcy, podatek należny z wystawionej faktury za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy podlega zapłacie do Urzędu Skarbowego, niezależnie od sytuacji prawno ? podatkowej odbiorcy.

Podobnie, według wiedzy Spółki, dłużnik na dzień dokonywania korekty jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym, chociaż w trakcie postępowania upadłościowego. W zawiadomieniu o dokonywanej korekcie Spółka informuje odbiorcę, iż brak informacji zwrotnej od niego o tym, że nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym będzie traktowała jako potwierdzenie faktu, iż jest on nadal zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy możliwa jest korekta podatku VAT należnego w sytuacji, gdy dłużnik jest w trakcie postępowania upadłościowego w momencie dokonywania korekty, natomiast nie był w trakcie postępowania upadłościowego na dzień dokonywania dostawy...

Zdaniem Wnioskodawcy

Ustawodawca w ustawie o podatku od towarów i usług w art. 89a ust. 2 pkt 1 określił, że aby dokonać korekty podatku należnego w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności ?dostawa towarów lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika ? nie będącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji?.

Oznacza to, iż fakt, że po dokonanej dostawie została ogłoszona upadłość dłużnika lub też został on postawiony w stan likwidacji, nie ma wpływu na możliwość dokonania korekty podatku należnego na podstawie art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług.

Tak więc Spółka, spełniając inne warunki określone w tym przepisie może dokonać korekty podatku należnego w odniesieniu do nieściągalnych należności dłużnika, którego upadłość została ogłoszona.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.) ? zwanej dalej ustawą o VAT, podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, z zastrzeżeniem ust. 2-5. Korekta podatku dotyczy również kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna lub której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze (art. 89a ust. 1a ww. ustawy).

Stosownie do ust. 2 cyt. powyżej artykułu, przepis ust. 1 stosuje się w przypadku gdy spełnione są następujące warunki:

1. dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2. wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny;
3. wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty, o której mowa w ust. 1, są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni;
4. wierzytelności nie zostały zbyte;
5. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona;
6. wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na wystąpienie okoliczności, o których mowa w ust. 1, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.
   
   

Podkreślenia wymaga fakt, iż ustawodawca w dwu różnych punktach art. 89a ust. 2 cyt. ustawy o VAT określa wymóg co do statusu stron transakcji. I tak, art. 89a ust. 2 pkt 1 stanowi o tym, że dłużnik w chwili dokonywania transakcji musi być czynnym podatnikiem niebędącym w trakcie postępowania upadłościowego ani likwidacji, natomiast w pkt 3 ? iż w chwili dokonania korekty zarówno wierzyciel, jak i dłużnik powinni być czynnymi podatnikami VAT. Jednocześnie w punkcie tym nie znajduje się już powtórzenie warunku zawartego w pkt 1 odnośnie postępowania upadłościowego czy likwidacyjnego.

Z literalnego brzmienia powyższego przepisu wynika zatem, iż postawienie dłużnika w stan likwidacji lub ogłoszenie wobec niego upadłości już po dokonaniu dostawy nie stoi na przeszkodzie w skorzystaniu z ulgi na złe długi.

Zauważyć należy, iż na podatniku (wierzycielu) dokonującym korekty podatku należnego w ramach ulgi na złe długi ciążą liczne obowiązki związane z dokonywaniem korekt. Zostały one określone w kolejnych ustępach cyt. artykułu 89a ustawy o VAT.

Zgodnie zatem z art. 89a ust. 3 ustawy o VAT, korekta podatku należnego może nastąpić w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin określony w ust. 2 pkt 6, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa ust. 2 pkt 6. Warunkiem dokonania korekty jest uzyskanie przez wierzyciela potwierdzenia odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa ust. 2 pkt 6.

W przypadku gdy po dokonaniu korekty określonej w ust. 1 należność została uregulowana w jakiejkolwiek formie, podatnik, o którym mowa w ust. 1, obowiązany jest zwiększyć podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek należny zwiększa się w odniesieniu do tej części (art. 89a ust. 4 ustawy o VAT).

Stosownie do ust. 5 cyt. przepisu podatnik obowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty podatku należnego określonej w ust. 1, zawiadomić o korekcie, o której mowa w ust. 1, właściwy dla podatnika urząd skarbowy wraz z podaniem kwot korekty podatku należnego. Podatnik w ciągu 7 dni od dnia dokonania korekty podatku należnego wymienionej w ust. 1 obowiązany jest również zawiadomić dłużnika o tej czynności. Kopia zawiadomienia jest przesyłana do właściwego dla podatnika urzędu skarbowego (art. 89a ust. 6).

Powołane wyżej przepisy dopuszczają zatem możliwość dokonania przez podatnika korekty podatku należnego, który powstał w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług na terytorium kraju w sytuacji, gdy nabywca towaru bądź usługi nie dokonał zapłaty na rzecz dostawcy. Zauważyć należy także, iż podstawowym warunkiem umożliwiającym korektę jest dokonanie transakcji na rzecz podatnika, który w momencie jej dokonywania był podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy, a więc podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. Ponadto wierzyciel musi zawiadomić dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na wystąpienie okoliczności, o których mowa w cyt. powyżej art. 89a ust. 1 ustawy o VAT. Doręczenie tego zawiadomienia dłużnikowi powoduje rozpoczęcie 14-dniowego okresu oczekiwania. Jest to czas dla dłużnika na ewentualne uregulowanie należności. Jeżeli więc dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania ww. zawiadomienia ureguluje należności, korekty nie dokonuje się. Natomiast jeśli dłużnik w powyższym terminie ureguluje tylko część należności ? korekty nie dokonuje się w odniesieniu do tej części.

Wobec powyższego, tylko łączne spełnienie wszystkich warunków wymienionych w art. 89a ust. 2 ustawy o VAT daje prawo do skorygowania podatku należnego w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności.

Z opisu sprawy wynika, iż odbiorcy Spółki, pomimo podejmowania przez Spółkę różnych działań, nie płacą za dostarczony towar. Wierzytelności te nie zostały uregulowane w ciągu 180 dni od upływu terminu płatności określonych na fakturach. Wierzytelności te zostały uprzednio wykazane jako obrót opodatkowany i podatek należny, nie zostały zbyte, a od daty wystawienia faktur nie minęły 2 lata licząc od końca roku, w którym zostały wystawione. Ponadto, zgodnie z przepisami ustawy, Wnioskodawca wyśle zawiadomienie do dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego i zaczeka 14 dni, czy dłużnik nie ureguluje należności. Spółka, zarówno na dzień dostawy, jak i korekty zarejestrowana jest jako podatnik VAT czynny. Poza tym, na dzień dokonywania dostawy dłużnik był czynnym i zarejestrowanym, niebędącym w trakcie postępowania upadłościowego lub likwidacji, podatnikiem podatku od towarów i usług. W dniu 29.12.2009 r. Spółka otrzymała informację, iż 21.12.2009 r. sąd ogłosił upadłość Jej dłużnika. Według wiedzy Spółki, dłużnik na dzień dokonywania korekty jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym, chociaż w trakcie postępowania upadłościowego.

Odnosząc przytoczone przepisy do przedstawionego w złożonym wniosku zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż warunek, aby podatnik (dłużnik) nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji należy odnieść wyłącznie do daty dostawy towaru, natomiast w momencie dokonania korekt wierzyciel i dłużnik muszą być zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. W przedmiotowej sprawie Spółka spełnia wszystkie warunki określone w art. 89a umożliwiające korektę podatku należnego w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy, iż ?? fakt, że po dokonanej dostawie została ogłoszona upadłość dłużnika lub został on postawiony w stan likwidacji nie ma wpływu na możliwość dokonania korekty podatku należnego na podstawie art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług? należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Referencje

ILPP2/443-1483/10-2/AK, interpretacja indywidualna