Usługi wg PKWiU 67.20.10-00.90 (według PKWiU z 1997 r.)?Usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami (...)

Usługi wg PKWiU 67.20.10-00.90 (według PKWiU z 1997 r.)?Usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno-rentowymi (bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych), pozostałe? podlegają stawce zw na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2007r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 10.03.2010r. (data wpływu 15.03.2010r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla usług związanych z ubezpieczeniami - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15.03.2010r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla usług związanych z ubezpieczeniami.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

P. S.A. (dalej jako: ?CO? lub ?Wnioskodawca?) wchodzi w skład Grupy kapitałowej P. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, CO koncentruje się na operacyjnej obsłudze produktów finansowych Grupy P. Wykorzystując swój potencjał wspiera również obsługę całej gamy produktów ubezpieczeniowych Grupy. CO posiada infrastrukturę techniczną i personel niezbędny do świadczenia szeregu usług związanych z działalnością ubezpieczeniową, od wykonywania wydruków masowych i przetwarzania dokumentów, przez prowadzenie wyspecjalizowanego Centrum Obsługi Klienta, aż po rozwój i utrzymanie systemów informatycznych.

Jednym z głównych usługobiorców CO jest P Ż S.A., które korzysta z usług oferowanych przez CO w celu sprawnego i efektywnego wykonywania prowadzonej działalności ubezpieczeniowej. CO oraz P Ż S.A. zamierzają wprowadzić załącznik do wiążącej te podmioty umowy ramowej z dnia 26 lutego 2007 r. (dalej: ?Umowa? - na podstawie Umowy CO pełni funkcję agenta ubezpieczeniowego P Ż S.A w rozumieniu przepisów o pośrednictwie ubezpieczeniowym), na podstawie którego CO będzie wykonywał na rzecz P Ż S.A. określone w tym załączniku czynności z zakresu pośrednictwa pomiędzy P Ż S.A., a klientami tego towarzystwa ubezpieczeniowego (dalej: ?Usługa?). W tym celu, w obrębie CO będzie funkcjonowała jednostka organizacyjna o nazwie Centrum Obsługi Ubezpieczeń w Warszawie. Jednostka ta będzie rozumiana jako zespół ludzi oraz środków technicznych wykorzystywany do świadczenia za wynagrodzeniem Usługi na rzecz P Ż S.A., w tym w szczególności do podejmowania następujących czynności w ramach Usługi:

1) W zakresie obsługi procesu zawarcia umowy ubezpieczenia przez P Ż S.A.:

  1. Obsługa procesu medycznej oceny ryzyka ubezpieczeniowego,
  2. Przyjęcie i rejestracja dokumentacji związanej z procesem zawarcia umowy ubezpieczenia (w szczególności wypełnione wnioski o zawarcie umowy ubezpieczenia),
  3. Weryfikacja kompletności otrzymanej dokumentacji oraz obsługa procesu uzupełniania braków w otrzymanej dokumentacji,
  4. Przeprowadzenie kontroli pierwszej wpłaty, polisowanie,
  5. Obsługa odstąpień i rezygnacji klientów, w tym przygotowanie kwot do wypłaty dla klienta,
  6. Obsługa procesu przystąpienia do ubezpieczenia osób objętych polisą grupową,
  7. Rejestracja zawarcia umowy we właściwym systemie produktowym P Ż S.A.

2) W zakresie obsługi procesu przystąpienia do istniejącego ubezpieczania:

  1. Przyjęcie i rejestracja dokumentacji związanej z przystąpieniem do istniejącego ubezpieczenia,
  2. Weryfikacja kompletności otrzymanej dokumentacji oraz obsługa procesu uzupełniania braków w otrzymanej dokumentacji,
  3. Przeprowadzenie kontroli pierwszej wpłaty,
  4. Ewidencja i przygotowanie danych do wydruku kart (np. kart medycznych, kart uprawniających do zniżek na inne produkty ubezpieczeniowe),
  5. Rejestracja potwierdzająca przystąpienie klienta do istniejącego ubezpieczenia.

3) W zakresie obsługi procesu zmiany danych ?niefinansowych? w umowach ubezpieczenia zawartych przez P Ż S.A.:

  1. Przyjęcie i rejestracja dokumentacji, identyfikacja potrzeb klienta na podstawie otrzymanej dokumentacji,
  2. Weryfikacja merytoryczna otrzymanej dokumentacji,
  3. Rejestracja zmiany lub podjęcie decyzji o odmowie dokonania zmiany,
  4. Generowanie dokumentacji potwierdzającej dokonanie zmiany albo uzasadniającej brak dokonania zmiany.

4) W zakresie obsługi procesu zmiany danych ?finansowych? w umowach ubezpieczenia zawartych przez P Ż S.A.:

  1. Przyjęcie i rejestracja dokumentacji, identyfikacja potrzeb klienta na podstawie otrzymanej dokumentacji,
  2. Weryfikacja merytoryczna otrzymanej dokumentacji,
  3. Wydanie i rejestracja dyspozycji zmiany (w tym zmiana ubezpieczającego) lub podjęcie decyzji o braku dokonania zmiany,
  4. Generowanie dokumentacji potwierdzającej dokonanie zmiany albo uzasadniającej brak dokonania zmiany.

5) W zakresie prowadzenia rozrachunków klientów P Ż S.A. związanych z zawartymi umowami ubezpieczenia:

  1. Przyjmowanie i rozliczenie wpłat (w szczególności składek),
  2. Obsługa rozliczeń miesięcznych klientów,
  3. Obsługa przeksięgowań kwot wpłacanych przez klientów,
  4. Obsługa zwrotu składek,
  5. Prowadzenie uzgodnień dziennych i miesięcznych wpłat i zwrotów klienckich.

6) W zakresie monitorowania salda płatności u klientów P Ż S.A., wynikających z zawartych umów ubezpieczenia:

  1. Ustalenie wysokości salda poszczególnych klientów,
  2. Przygotowanie i wysyłka wezwań do zapłaty,
  3. Przyjęcie informacji zwrotnej od klienta, dotyczącej płatności.

7) W zakresie obsługi procesu zmiany statusu zawartej umowy ubezpieczenia na życzenie klienta:

  1. Identyfikacja potrzeb klienta wynikających z otrzymanego wniosku / zgłoszenia:
    - zawieszenie ochrony ubezpieczeniowej,
    - wygaśnięcie ochrony,
    - zaprzestanie opłaty składek,
    - wznowienie ochrony ubezpieczenia,
    - odstąpienie od umowy ubezpieczenia,
    - przedłużenie umowy ubezpieczenia / ubezpieczeń dodatkowych / postanowień dodatkowych,
    - rozwiązanie umowy ubezpieczenia,
    - wypowiedzenie umowy ubezpieczenia,
    - przejęcie praw i obowiązków przez ubezpieczającego,
  2. Przyjęcie i rejestracja dokumentacji,
  3. Weryfikacja merytoryczna otrzymanego zgłoszenia / żądania,
  4. Rejestracja zmiany / podjęcie decyzji o braku dokonania zmiany,
  5. Wystawienie dokumentacji potwierdzającej dokonanie zmiany / uzasadniającej brak dokonania zmiany.

8) W zakresie prowadzenia bieżącej komunikacji z klientami / potencjalnymi klientami / innymi organami:

  1. Identyfikacja potrzeb osoby zainteresowanej na podstawie przyjętego zgłoszenia / zapytania,
  2. Udzielenie klientowi / innemu organowi informacji na wniesione zgłoszenie / zapytanie - samodzielnie lub po konsultacji z odpowiednią komórką wewnętrzną P Ż S.A.; alternatywnie w przypadku kwestii szczególnie skomplikowanych - przekazanie sprawy do rozpatrzenia do odpowiedniej komórki P Ż S.A.

9) W zakresie prowadzenia standardowej, okresowej komunikacji z klientem:

  1. Przygotowanie treści standardowych okresowych informacji przekazywanych klientom - informacje wymagane przez przepisy ubezpieczeniowe lub inne informacje (przykładowo komunikaty o treści promocyjnej i reklamowej).

10) W zakresie obsługi likwidacji zobowiązań, wynikających z zawartych przez P Ż S.A. umów ubezpieczenia, związanych z wykupami i dożyciami:

  1. Przyjęcie i rejestracja zgłoszenia roszczenia klienta; weryfikacja merytoryczna zgłoszenia i podjęcie decyzji o wypłacie zobowiązania,
  2. Likwidacja zobowiązania,
  3. Dokonanie dyspozycji wypłaty zobowiązania.

11) W zakresie obsługi procesu wystąpień / odwołań klientów dotyczących zobowiązań wynikających z zawartych z P Ż S.A. umów ubezpieczenia:

  1. Rozpatrzenie skargi / odwołania związanego z wykupami / dożyciami,
  2. Rozpatrzenie skargi / odwołania od innych decyzji dotyczących zobowiązań / obsługi (w pierwszej instancji),
  3. Przygotowanie zobowiązania do wypłaty / podjęcie decyzji o braku podstaw do dokonania wypłaty zobowiązania,
  4. Rozpatrywanie wniosków Oddziałów o zastosowanie drogi wyjątku (w odniesieniu do klientów, których odwołania nie zostały uwzględnione w normalnym trybie w zakresie obsługi Ubezpieczeń Indywidualnie Kontynuowanych).

12) W zakresie obsługi cesji umów ubezpieczenia zawartych z P Ż S.A.:

  1. Identyfikacja potrzeb osoby zainteresowanej,
  2. Przeprowadzenie cesji ubezpieczenia.

13) Obsługę procesu odejścia ubezpieczonego z grupy oraz indywidualnej kontynuacji ubezpieczenia w P Ż S.A.

14) Obsługę procesu indeksacji polis.

15) W zakresie obsługi rozliczeń ubezpieczeniowych P Ż S.A. z funduszami inwestycyjnymi:

  1. Wyliczanie i pobieranie opłat z funduszy związanych z umowami ubezpieczenia zawartymi przez P Ż S.A.,
  2. Wyliczanie aktywów netto funduszy na potrzeby związane z obsługą umów ubezpieczeniowych zawartych przez P Ż S.A.,
  3. Wyliczanie / rejestracja wartości udziałów jednostkowych, w związku z zawartymi przez P Ż S.A. umowami ubezpieczania,
  4. Rozliczanie operacji nabyć i umorzeń jednostek w funduszach, w związku z zawartymi przez P Ż S.A. umowami ubezpieczenia,
  5. Obsługa różnic pomiędzy funduszami kapitałowymi i inwestycyjnymi,
  6. Rozliczanie zobowiązań z funduszami inwestycyjnymi, związanych z działalnością ubezpieczeniową P Ż S.A.,
  7. Kontrola poprawności rozliczeń (związanych z działalnością ubezpieczeniową P Ż S.A.) z funduszami inwestycyjnymi.

16) W zakresie obsługi procesu naliczania wynagrodzeń, związanych z działalnością ubezpieczeniową P Ż S.A.:

  1. Naliczenie prowizji i nadprowizji dla pracowników spółki i agentów ubezpieczeniowych,
  2. Naliczanie dywidendy i wynagrodzenia dodatkowego.

17) W zakresie prowadzenia obsługi ewidencji pośredników ubezpieczeniowych, prowadzących działalność na rzecz P Ż S.A.:

  1. Obsługa zgłoszenia nowego pośrednika do właściwych organów publicznych; aktualizacja danych zgłoszonych do tych organów oraz obsługa procesu wyrejestrowania pośrednika,
  2. Obsługa portfela pośredników ubezpieczeniowych.

18) Sporządzanie okresowych raportów dotyczących rozliczeń z umów ubezpieczenia, w tym na potrzeby sprawozdawczości ubezpieczeniowej P Ż S.A.

19) Obsługę procesu ewidencji i archiwizacji korespondencji ubezpieczeniowej otrzymywanej/generowanej w związku ze świadczeniem Usługi.

Dla potrzeb świadczenia Usługi składającej się z ww. czynności przez CO, P Ż S.A. zobowiązuje się udostępnić CO odpowiednią infrastrukturę informatyczną, w szczególności systemy informatyczne i oprogramowanie.

Spółka wystąpiła do Ośrodka Standardów Klasyfikacji Statystycznej Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Łodzi (dalej: ?GUS?) z wnioskiem o dokonanie klasyfikacji statystycznej Usługi. W odpowiedzi GUS wyraził opinię, iż Usługa mieści się w grupowaniach (pismo z dnia 19 lutego 2010 r.:

PKWiU 67.20.10-00.90 (według PKWiU z 1997 r.)

?Usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno-rentowymi (bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych), pozostałe?

PKWiU 67.20.10-00.00 (według PKWiU z 2004 r.)

?Usługi związane z ubezpieczeniami funduszami emerytalno-rentowymi?

PKWiU 66.22.10 (według PKWiU z 2006 r.)

?Pozostałe usługi wspomagające ubezpieczenie i fundusze emerytalne, gdzie indziej niesklasyfikowane?.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym, świadczenie przez CO przedstawionej powyżej Usługi objęte jest zakresem zwolnienia z podatku VAT - zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT oraz w związku z treścią pozycji 3 załącznika nr 4 do ustawy o VAT...

Zdaniem Spółki, mając na względzie opisane powyżej okoliczności stanu faktycznego, świadczenie przez CO przedmiotowej Usługi podlega zwolnieniu z VAT - zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT oraz w związku z treścią pozycji 3 załącznika nr 4 do ustawy.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zakres zwolnienia z usług pośrednictwa finansowego na gruncie przepisów wspólnotowych.

Z dniem 1 maja 2004 r. Polska stała się członkiem Unii Europejskiej, tym samym ustawodawca polski zobowiązany został do wprowadzenia do krajowego porządku prawnego regulacji wspólnotowych dotyczących obszarów podlegających harmonizacji. Z uwagi na nadrzędność prawa wspólnotowego wobec prawa krajowego oraz harmonizację w zakresie podatku VAT w ramach Unii Europejskiej, skutkującą przede wszystkim koniecznością wykładni krajowych przepisów o VAT w świetle regulacji wspólnotowych, uregulowania wspólnotowe w zakresie podatku od towarów i usług nie mogą zostać pominięte również przy określaniu możliwości zwolnienia z VAT Usługi świadczonej przez CO.

W świetle powyższego zdaniem Wnioskodawcy, aby stwierdzić czy wykonywane przez CO na rzecz P Ż S.A. czynności w ramach świadczenia Usługi opisanej w stanie faktycznym podlegają zwolnieniu z VAT, należy oprzeć się w pierwszej kolejności na regulacjach wspólnotowych, tj. przede wszystkim na przepisach Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 26 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L 374, dalej: ?Dyrektywa 2006/112?), która zastąpiła od 1 stycznia 2007r. Dyrektywę Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (dalej: ?VI Dyrektywa?).

Powyższe zostało potwierdzone w doktrynie (zob. m.in. J. Zubrzycki, Leksykon ..., op. cit., s. 3-4), jak również w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, w uzasadnieniu do wyroku z dnia 4 kwietnia 2007 r. WSA we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 1852/06 zaznaczył, że ?przepisy dyrektywy zawierają upoważnienie i zobowiązanie państwa członkowskiego do wykonania dyrektywy poprzez ustanowienie stosownych przepisów powszechnie obowiązujących. Obowiązek odpowiedniego stosowania i wykładni prawa wewnętrznego stanowionego w wykonaniu dyrektywy wynika bowiem z doktryny effet utile (zasada efektywności) i przepisu art. 10 TWE (zasada solidarności - lojalności). Ustalenie celu i rezultatu, który musi być osiągnięty, odbywa się w drodze wykładni nie tylko wszystkich przepisów dyrektywy lecz także jej preambuły. Wykładnia prowspólnotowa, tj. interpretacja prawa krajowego w świetle tekstu oraz celu dyrektywy, po to by osiągnąć rezultat, o którym mowa w art. 248 TWE, stanowi obowiązek nie tylko sądów krajowych, ale również organów administracji. Wykładnia prowspólnotowa powinna iść tak daleko, jak to jest możliwe, aby osiągnąć rezultat założony w dyrektywie?; podobnie wypowiedział się WSA w Warszawie w uzasadnieniu do wyroku z 31 sierpnia 2007 r. (sygn. akt III SA/Wa 4330/06).

Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca pragnie zauważyć, że zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112 ?zwolnieniu z VAT podlegają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych?.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego, nie ulega wątpliwości, że czynności wykonywane przez CO na podstawie Umowy będą mieściły się w zakresie wskazanych powyżej usług pokrewnych do transakcji ubezpieczeniowych. Charakter przyszłej współpracy CO i P Ż S.A. wyrażony w zakresie opisanej w stanie faktycznym Usługi, zdaniem Wnioskodawcy, oddaje bowiem naturę czynności jakie określone są w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz. 1154, z późn. zm., dalej: ?Ustawa?) dla tego rodzaju działalności.

Do wskazanych w Dyrektywie 2006/112 usług pokrewnych do transakcji ubezpieczeniowych, niewątpliwie zaliczają się wskazane w Umowie czynności jakie wykonywał będzie CO na rzecz P Ż S.A., tj. m.in. czynności z zakresu procesu obsługi zawarcia umowy ubezpieczenia przez P Ż S.A. takie jak przyjęcie i rejestracja dokumentacji związanej z procesem zawarcie umowy ubezpieczenia, polisowanie, obsługa procesu przystąpienia do ubezpieczenia osób objętych polisą grupową, przeprowadzenie kontroli pierwszej wpłaty, obsługa procesu dokonywania zmian finansowych i niefinansowych w umowach ubezpieczenia, obsługa procesu likwidacji zobowiązań etc.

Zwolnienie z VAT usług pośrednictwa finansowego w świetle orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowość stanowiska, iż Usługa wykonywana przez CO będzie mieściła się na gruncie uregulowań wspólnotowych w zakresie zwolnionych z VAT usług pomocniczych związanych z ubezpieczeniami, znajduje potwierdzenie również w stanowisku wyrażanym w orzeczeniach Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (?ETS?). ETS wielokrotnie podkreślił, że aby transakcje mogły zostać uznane na gruncie Dyrektywy 2006/112 za zwolnione, usługi pomocnicze muszą one stanowić:

  1. odróżniającą się całość,
  2. być specyficzne dla transakcji zwolnionych oraz,
  3. mieć podstawowe znaczenie dla ich realizacji (i.a. sprawy C-2/95 Sparekassernes Datacenter przeciwko Skatteministeriet oraz C-235/00 Commisioners of Customs Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd.).

Usługami spełniającymi kryteria sformułowane przez ETS będzie niewątpliwie całość działań podejmowanych przez CO w ramach wykonania zobowiązań wynikających z Umowy, tj. czynności dotyczące obsługi procesu zawarcia umowy ubezpieczenia przez P Ż S.A. oraz przystąpienia do istniejącego ubezpieczenia, czynności w zakresie obsługi procesu zmiany ?finansowych? i ?niefinansowych? danych w umowach ubezpieczenia zawartych przez P Ż S.A., czynności w zakresie monitorowania salda płatności u klientów P Ż S.A., wynikających z zawartych umów ubezpieczenia oraz w zakresie obsługi procesu zmiany statusu zawartej umowy ubezpieczenia na życzenie klienta, czynności w zakresie bieżącej komunikacji z klientami, potencjalnymi klientami, innymi organami, czynności w zakresie obsługi likwidacji zobowiązań, wynikających z zawartych przez P Ż S.

A. umów ubezpieczenia, związanych z wykupami i dożyciami, innych czynności mających podstawowe znaczenia dla działalności ubezpieczeniowej (m.in. obsługa procesu indeksacji polis, naliczenie prowizji i nadprowizji dla pracowników spółki i agentów ubezpieczeniowych, sporządzanie okresowych raportów dotyczących rozliczeń z umów ubezpieczenia, w tym na potrzeby sprawozdawczości ubezpieczeniowej P Ż S.A.).

W świetle powyższego, należy zauważyć, że Usługa świadczona przez CO:

  • stanowi odróżniającą się całość, o czym świadczy m.in. możliwość zlecenia ich odrębnemu podmiotowi;
  • jest specyficzna dla transakcji zwolnionych, o czym świadczy jej ścisłe dopasowanie do działalności ubezpieczeniowej P Ż S.A. oraz fakt, że wykonywanie takiej usługi pozbawione byłoby sensu ekonomicznego w oderwaniu od transakcji wykonywanych przez P Ż SA. (innymi słowy, prowadzanie przez P Ż S.A. działalności ubezpieczeniowej warunkuje wykreowanie popytu na omawiane usługi pomocnicze; bez działalności P Ż S.A., wykonywanie przez CO czynności wskazanych w stanie faktycznym nie miałoby racji bytu);
  • jest niezbędna dla realizacji przez P Ż S.A. usług ubezpieczeniowych na rzecz jej klientów, bez wykonywania przez CO zleconej Usługi, P Ż S.A musiałaby wykonywać wskazane w stanie faktycznym czynności we własnym zakresie, aby być w stanie wykonywać działalność ubezpieczeniową.

W konsekwencji powyższego, zdaniem CO, biorąc pod uwagę regulacje wspólnotowe, nie ulega wątpliwości, że świadczona dla P Ż S.A. Usługa stanowi usługę pomocniczą związaną z ubezpieczeniami, podlegającą zwolnieniu z VAT na podstawie art. 135 Dyrektywy 2006/112.

Zakres zwolnienia z VAT usług finansowych w kontekście planowanych zmian legislacyjnych do przepisów wspólnotowych.

Niezależnie od powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, zwolnienie świadczonej przez niego Usługi znajduje potwierdzenie także w kontekście planowanych zmian do Dyrektywy 2006/112. Z uwagi na fakt, że definicje usług podlegających zwolnieniu z VAT zostały sformułowane w 1977 r. (na potrzeby VI Dyrektywy), a na przestrzeni ostatnich 30 lat rynek usług finansowych uległ znacznemu rozwojowi, tj. pojawiły się nowe rodzaje usług oraz istotnie zmieniły się okoliczności ich świadczenia, definicje zawarte w art. 135 Dyrektywy 2006/112 nie odzwierciadlają w sposób prawidłowy zakresu zwolnienia z VAT będącego intencją ustawodawcy wspólnotowego. W efekcie, w przypadku wielu rodzajów usług świadczonych obecnie w ramach tzw. rynków finansowych, ich prawidłowe traktowanie dla celów VAT w świetle literalnego brzmienia przepisów art. 135 Dyrektywy 112 może budzić wątpliwości i musi być stale potwierdzana w orzecznictwie ETS.

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę na projekt Rozporządzenia Rady (Rozporządzenie Rady ustanawiające przepisy wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do opodatkowania usług ubezpieczeniowych i finansowych (projekt z dnia 26 listopada 2007 r., Bruksela, KOM(2007) 746 wersja ostateczna, dalej: ?Rozporządzenie?), którego celem jest zapewnienie jednolitego traktowania na gruncie VAT usług finansowych świadczonych przez podmioty działające na rynku wspólnotowym. Co prawda rozporządzenie nie posiada mocy prawnej, jednakże przedstawia koncepcję ustawodawcy wspólnotowego, stanowiąc również wskazówkę jak w chwili obecnej powinien być interpretowany katalog usług finansowych zwolnionych z VAT. Wynika to z faktu, iż zamiarem Komisji Europejskiej nie jest zmiana zakresu zwolnienia z VAT transakcji finansowych, a jedynie usankcjonowanie obecnego zakresu zwolnienia określonego na bazie regulacji dyrektywy VAT w drodze szeregu orzeczeń ETS. Dodatkowo na konieczność uznania, już w chwili obecnej, zapisów powyższego dokumentu za wskazówkę przy determinowaniu traktowania usług pośrednictwa finansowego na gruncie VAT wskazuje takie właśnie wykorzystanie omawianego projektu Rozporządzenia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w toku jednego z postępowań (por. Wyrok WSA w Warszawie z dnia 10 czerwca 2008 roku, sygn. akt III SA/Wa 319/08).

Treść Rozporządzenia potwierdza i sankcjonuje jednocześnie stanowisko ETS dotyczące kryteriów, których spełnienie pozwala uznać określone usługi za pośrednictwo finansowe, podlegające zwolnieniu z VAT. Zgodnie z Uzasadnieniem projektu Rozporządzenia, sekcja ?Podstawa i cele wniosku? zwolnienie z VAT obejmuje świadczenie każdej części składowej usługi finansowej, stanowiącej odrębną całość i posiadającej specyficzne oraz istotne cechy dla danej usługi zwolnionej z opodatkowania.

Zgodnie z treścią art. 14 Rozporządzenia, za usługi posiadające specyficzne oraz istotne cechy ubezpieczenia i reasekuracji uważa się m.in. rodzaje działalności takie jak underwriting ryzyka oraz likwidacja szkód, a więc czynności, które w ramach Umowy będą świadczone przez CO na rzecz P Ż S.A., (np. w postaci obsługi procesu medycznej oceny ryzyka ubezpieczeniowego, obsługi likwidacji zobowiązań, wynikających z zawartych przez P Ż S.A. umów ubezpieczenia, związanych z wykupami i dożyciami).

W rozdziale III (?Zwolnione usługi pośrednictwa i zarządzania?) Rozporządzenie określa, iż dana działalność stanowi (podlegającą zwolnieniu z VAT) odrębną czynność pośrednictwa, jeżeli spełniony jest co najmniej jeden z następujących warunków:

  1. pośrednik jest upoważniony do prawnego zobowiązania dostawcy lub beneficjenta zwolnionej usługi ubezpieczeniowej lub finansowej;
  2. dana działalność może skutkować powstaniem, kontynuacją zmianą lub wygaśnięciem praw i obowiązków stron w odniesieniu do zwolnionej usługi ubezpieczeniowej lub finansowej;
  3. dana działalność polega na udzielaniu porad odzwierciedlających specjalistyczną wiedzę w zakresie zwolnionych usług ubezpieczeniowych i finansowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, iż w świetle wskazanego stanu faktycznego oraz powyższej definicji, wykonywana przez niego w ramach świadczonej Usługi działalność spełnia przesłanki uznania jej za zwolnione z VAT usługi pośrednictwa pomiędzy firmami ubezpieczeniowymi, a ich klientami. W ramach czynności wykonywanych na rzecz P Ż S.

A., CO będzie wykonywał szereg czynności mogących skutkować powstaniem, kontynuacją lub wygaśnięciem praw i obowiązków stron w odniesieniu do zwolnionej usługi ubezpieczeniowej, m.in. poprzez wykonywanie czynności z zakresu obsługi procesu zawarcia umowy ubezpieczenia przez P Ż S.A., obsługi procesu przystąpienia do istniejącego ubezpieczenia, obsługi procesu zmiany danych ?finansowych? w umowach ubezpieczenia zawartych przez P Ż S.A., zmiany statusu zawartej umowy ubezpieczenia na życzenie klienta itp. Ponadto, w związku ze świadczeniem usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, CO będzie wykonywał szereg czynności polegających na udzielaniu porad odzwierciedlających specjalistyczną wiedzę w zakresie zwolnionych usług ubezpieczeniowych, takich jak udzielanie odpowiedzi klientom, potencjalnym klientom i innym organom na wniesione zapytanie, udzielanie informacji w zakresie płatności składek ubezpieczeniowych przez klientów P Ż S.A., komunikacja dotycząca praw i obowiązków wynikających z zawartych przez klienta umów ubezpieczenia, w tym przekazywanie informacji wymaganych przez przepisy ubezpieczeniowe itp.

Kompleksowy charakter Usługi świadczonej przez CO.

W ramach świadczonej Usługi, CO będzie podejmował i wykonywał na podstawie Umowy szereg różnorodnych czynności, opisanych w stanie faktycznym. Niemniej jednak, pomimo tej różnorodności, wszystkie czynności agencyjne oraz czynności pomocnicze podejmowane i wykonywane przez Wnioskodawcę pozostają w ścisłym związku z działalnością ubezpieczeniową P Ż S.A. W szczególności, czynności te stanowią czynności faktyczne i prawne zmierzające bezpośrednio lub pośrednio do zawarcia umów ubezpieczeniowych przez P Ż S.A. lub też są to czynności ściśle związane z wykonywaniem umów ubezpieczenia zawartych przez P Ż S.A.

Wszystkie czynności podejmowane przez CO w ramach świadczenia Usługi, zdaniem Wnioskodawcy, są podejmowane w celu realizacji jednego, nadrzędnego celu, jakim jest wypełnianie zobowiązań pośrednika ubezpieczeniowego z uwzględnieniem wsparcia działalności ubezpieczeniowej P Ż S.A.. Stąd wszystkie czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy powinny być traktowane jako jedno kompleksowe świadczenie.

W ocenie Wnioskodawcy, prawidłowość powyższego stanowiska potwierdza koncepcja opodatkowania świadczeń kompleksowych wypracowana przez ETS, w wydanych orzeczeniach na podstawie pierwotnie obowiązującej VI Dyrektywy oraz obecnie obowiązującej Dyrektywy 2006/112. W szczególności, należy zwrócić uwagę na wyrok ETS w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd, w którym Trybunał uznał, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej. Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w wyroku ETS w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC), czy też w wyroku ETS C-41/04 Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV.

Zdaniem CO, taka właśnie sytuacja występuje przy świadczeniach określonych w Umowie. Z perspektywy P Ż S.A., wykonywane przez CO czynności stanowią jednolite świadczenie, dotyczące pośrednictwa pomiędzy zakładem ubezpieczeń a jego klientami. Stąd, wydzielanie poszczególnych czynności z całokształtu Usług nie miałoby ekonomicznego sensu. Czynności te bowiem są ze sobą ściśle związane i wykonywanie jednej z nich zwykle łączy się z wykonywaniem innych czynności, bądź też implikuje kolejne.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, skoro czynności wykonywane przez CO składają się na jedno kompleksowe świadczenie, w efekcie powinny być one opodatkowane VAT w ten sam sposób.Powyższe potwierdza utrwalona linia orzecznicza ETS, zgodnie z którą całe świadczenie kompleksowe podlega takim regulacjom opodatkowania VAT, w tym w zakresie stosowania właściwej stawki VAT, jakie dotyczą świadczenia głównego. Oznacza to, że opodatkowanie świadczeń pomocniczych, składających się na świadczenie kompleksowe, podlega takim samym zasadom opodatkowania, jakim podlega świadczenie główne. W związku z tym, że na Usługę świadczoną przez CO składa się szereg różnych czynności, dla ustalenia prawidłowego opodatkowania VAT tej Usługi konieczne jest wyodrębnienie świadczenia głównego, którego traktowanie dla celów VAT dzielić będą poszczególne świadczenia pomocnicze.

Pogląd taki został ukształtowany w orzeczeniu ETS w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd (CPP), w którym ETS stwierdził, że ?Pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej? (podobnie w orzeczeniu w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV). Oznacza to, że stawka VAT dla świadczeń pomocniczych ?podąża? za stawką VAT dla świadczenia podstawowego (także w przypadku, gdy dla świadczenia głównego przewidziana została obniżona stawka VAT). Jeżeli więc wyodrębnione zostanie takie świadczenie główne, które jest objęte stawką obniżoną, wówczas wszystkie świadczenia pomocnicze będą również korzystały za stawki obniżonej, a co za tym idzie, całe świadczenie kompleksowe zostanie objęte stawką obniżoną.

W świetle powyższego, nie ulega wątpliwości, że w sytuacji, w której głównym działaniem CO wykonywanym na podstawie Umowy jest pośredniczenie pomiędzy zakładem ubezpieczeń a jego klientami, podlegające zwolnieniu z VAT, takie traktowanie w zakresie VAT będzie także właściwe dla innych czynności pomocniczych / pobocznych wykonywanych w ramach Usługi. W efekcie, zdaniem Wnioskodawcy, ogół czynności podejmowanych na rzecz P Ż S.A. w ramach świadczonej Usługi powinien podlegać zwolnieniu z opodatkowania VAT.

Zwolnienie z VAT usług finansowych na podstawie przepisów ustawy o VAT.

Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zwolnieniu podlegają usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy (tzw. ?Wykaz usług zwolnionych od podatku?). W pozycji 3 niniejszego załącznika, jako objęte zwolnieniem z podatku VAT, zostały wymienione usługi klasyfikowane do Sekcji J PKWiU (Działy 65-67), tj. usługi pośrednictwa finansowego. Jednocześnie, w pozycji tej zostały wskazane określone kategorie usług z zakresu pośrednictwa finansowego, których świadczenie zostało wyłączone z zakresu zwolnienia z VAT.

Jakkolwiek z katalogu usług podlegających zwolnieniu z VAT wymienionych z pozycji 3 załącznika nr 4 do ustawy wyłączone zostały wskazane w pkt 4) usługi doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), to przedmiotowe wyłączenie ze zwolnienia nie obejmuje usług ?świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń?. Ponadto zgodnie z treścią art. 8 ust. 3 ustawy o VAT usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji (z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki). Jednocześnie, w myśl § 3 pkt 1) PKWiU z 2008 r. do dnia 31 grudnia 2009 r. dla celów m.in. podatku VAT stosuje się przepisy PKWiU 1997 r.

Mając na uwadze powyższe, jak również fakt, że na gruncie przepisów wspólnotowych opisana w stanie faktycznym Usługa wykonywana przez Spółkę, niewątpliwie mieści się w zakresie usług pośrednictwa w transakcjach ubezpieczeniowych, na gruncie obowiązujących obecnie przepisów ustawy o VAT, Usługa podlega zwolnieniu z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają między innymi odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl art. 8 ust. 3 ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych. Stosownie do § 3 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) ? Dz.U. Nr 207, poz. 1293 ze zm., dla celów podatku od towarów i usług, do dnia 31 grudnia 2010 r. stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) ? Dz.U. Nr 42, poz. 264 ze zm.

Według art. 41 ust. 1 ustawy, podstawowa stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział trzy stawki preferencyjne: 7%, 3% i 0% oraz zwolnienie od podatku. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji 3 ww. załącznika wymienione zostały usługi pośrednictwa finansowego o symbolu PKWiU, sekcja j ex (65-67), z wyłączeniem:

  1. działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
  2. usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
  3. usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
  4. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
  5. usług ściągania długów oraz faktoringu,
  6. usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
  7. usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
  8. transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
  9. transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza świadczyć usługi polegające na operacyjnej obsłudze produktów finansowych Grupy P Ż S.A., wspieraniu obsługi całej gamy produktów ubezpieczeniowych oraz świadczeniu szeregu usług związanych z działalnością ubezpieczeniową, od wykonywania wydruków masowych i przetwarzania dokumentów, przez prowadzenie wyspecjalizowanego Centrum Obsługi Klienta, aż po rozwój i utrzymanie systemów informatycznych. Spółka wystąpiła do Ośrodka Standardów Klasyfikacji Statystycznej Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Łodzi (dalej: ?GUS?) z wnioskiem o dokonanie klasyfikacji statystycznej Usługi. W odpowiedzi GUS wyraził opinię (pismo z dnia 19 lutego 2010 r., iż Usługa mieści się w grupowaniu PKWiU 67.20.10-00.90 (według PKWiU z 1997r.) ?Usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno-rentowymi (bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych), pozostałe.?.

Mając na uwadze opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, iż jakkolwiek z katalogu usług podlegających zwolnieniu z VAT wymienionych z pozycji 3 załącznika nr 4 do ustawy wyłączone zostały wskazane w pkt 4) usługi doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), to przedmiotowe wyłączenie ze zwolnienia nie obejmuje usług ?świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń?.

Zatem usługi, o których mowa we wniosku, mieszczące się w grupowaniu PKWiU 67.20.10-00.90 ?Usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno-rentowymi (bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych), pozostałe?, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do tej ustawy.

Rozstrzygnięcia w powołanych przez Wnioskodawcę w wyrokach Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, tj. w wyroku WSA sygn. akt I SA/Wr 1852/06 z 4 kwietnia 2007r., III SA/Wa 4330/06 z 31 sierpnia 2007 oraz III SA/Wa 319/08 z 10 czerwca 2008 r., jak i Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, tj.: C-349/96 Card Protection Plan Ltd, C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC), czy też wyrok ETS C-41/04 Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV, są tożsame z przyjętym przez Organ stanowiskiem w przedmiotowej interpretacji prawa podatkowego.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego (w szczególności w przypadku błędnej klasyfikacji PKWiU) lub zmiany stanu prawnego. Ponadto podkreślić należy, iż kwestie dotyczące prawidłowości zaklasyfikowania czynności wskazanych we wniosku do właściwego grupowania statystycznego, nie mieszczą się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy ? Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym, niniejszej interpretacji udzielono w oparciu o klasyfikację PKWiU wskazaną przez Zainteresowanego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.


Referencje

III SA/Wa 319/08, wyrok zwykłego składu wojewódzkiego sądu administracyjnego

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika