Czy w świetle przedstawionego powyżej stanu faktycznego faktura wystawiona przez Syndyka w imieniu (...)

Czy w świetle przedstawionego powyżej stanu faktycznego faktura wystawiona przez Syndyka w imieniu A. wykazująca stawkę podatku w wysokości 22% będzie uprawniała Spółkę do odliczenia podatku naliczonego, a w szczególności czy do tak wystawionej faktury nie będzie miał zastosowania przepis art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a ustawy o VAT lub art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT (w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym - Dz. U. Nr 192 poz. 1382, dalej: ustawa zmieniająca)?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów ? uwzględniając prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 listopada 2008r. Sygn. akt III SA/Wa 1741/08 - stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 11 grudnia 2007r. (data wpływu 17 grudnia 2007r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku naliczonego VAT z faktury wystawionej przez syndyka w imieniu podatnika - jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 17 grudnia 2007r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku naliczonego VAT z faktury wystawionej przez syndyka w imieniu podatnika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka Z. Sp. z o.o. w organizacji (dalej: Z. lub Spółka) zamierza nabyć udział w nieruchomościach (prawo użytkowania wieczystego gruntu, stanowiący odrębną nieruchomość biurowiec wraz z parkingiem wielopoziomowym i trafo stacją) składających się na centrum handlowe (dalej: Nieruchomość). Nieruchomość będzie wykorzystywana przez Spółkę dla celów działalności gospodarczej (świadczenie usług najmu podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą) i nie stanowi obiektu budownictwa mieszkaniowego.

Budynki i budowle wchodzące w skład Nieruchomości zostały wybudowane przez A. Sp. z o.o. (dalej: A.) w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych. Dnia 1 października 1999r. A. sprzedał Nieruchomość na rzecz Projekt L. Sp. z o.o. (dalej: L.). Spółka A. została następnie postawiona w stan upadłości, zaś prowadzenie jej spraw zostało przejęte przez syndyka masy upadłości A. (dalej: Syndyk).

Dnia 23 grudnia 2002r. prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego umowa sprzedaży Nieruchomości, o której mowa powyżej, została uznana za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości A. na podstawie tzw. skargi pauliańskiej - art. 527 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks Cywilny. Oznacza to, że Nieruchomość weszła w skład masy upadłości, a Syndyk może Nieruchomością skutecznie rozporządzić (w szczególności dokonać jej sprzedaży). Jednocześnie na L. ciąży zakaz zbywania Nieruchomości.

Na płaszczyźnie cywilnoprawnej to L. nadal jednak pozostaje właścicielem Nieruchomości wpisanym w księdze wieczystej. Umowa sprzedaży z 1 października 1999 r. pozostaje bowiem ważna i jest bezskuteczna jedynie w stosunku do masy upadłości A.. Z wyroku w sprawie bezskuteczności wynika, iż zgodnie z art. 532 Kodeksu cywilnego Syndyk może z pierwszeństwem przed wierzycielami osoby trzeciej dochodzić zaspokojenia z Nieruchomości. Do dnia dzisiejszego według naszej wiedzy Syndyk nie pobiera pożytków z Nieruchomości, co nie wyłącza prawa Syndyka do wystąpienia do sądu o zapłatę z tytułu niepobranych korzyści w odrębnym postępowaniu.

Jak już wskazaliśmy, Syndyk zamierza zbyć Nieruchomość na rzecz Spółki. Dokonanie transakcji planowane jest na pierwszy kwartał 2008 r. Na podstawie umowy sprzedaży zawartej z Syndykiem, pomimo że upadły A. nie jest właścicielem nieruchomości (nie jest wpisany jako właściciel w księdze wieczystej), Z. po wpisie do księgi wieczystej stanie się jej użytkownikiem wieczystym i właścicielem budynków.

W związku z powyższym powstaje pytanie o konsekwencje analizowanej transakcji na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) - w szczególności o określenie podmiotu zobowiązanego (uprawnionego) do wystawienia faktury VAT i stawki podatku właściwej dla transakcji. Obydwa te elementy warunkują bowiem prawo Spółki do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej nabycie Nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy w świetle przedstawionego powyżej stanu faktycznego faktura wystawiona przez Syndyka w imieniu A. wykazująca stawkę podatku w wysokości 22% będzie uprawniała Spółkę do odliczenia podatku naliczonego, a w szczególności czy do tak wystawionej faktury nie będzie miał zastosowania przepis art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a ustawy o VAT lub art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT (w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym - Dz. U. Nr 192 poz. 1382, dalej: ustawa zmieniająca)...

W przypadku gdyby odpowiedź na powyższe pytanie była negatywna, czy w świetle przedstawionego powyżej stanu faktycznego faktura wystawiona przez Syndyka w imieniu L. wykazująca stawkę podatku w wysokości 22% będzie uprawniała Spółkę do odliczenia podatku naliczonego, a w szczególności czy do tak wystawionej faktury nie będzie miał zastosowania przepis art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a ustawy o VAT lub art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT (w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą)...

Zdaniem Spółki wystawiona przez Syndyka w imieniu A. faktura, zawierająca stawkę 22% będzie fakturą wystawioną prawidłowo. Na jej postawie Spółka będzie mogła odliczyć podatek naliczony z niej wynikający.

Podmiot zobowiązany do wystawienia faktury VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podatkowi temu podlega m. in. odpłatna dostawa towarów. Stosownie do art. 2 ust. 6 przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. W związku z powyższym nie ulega wątpliwości, że Nieruchomość jest towarem w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, co oznacza, że jej odpłatna dostawa jest czynnością opodatkowaną.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel. Równocześnie należy podkreślić, iż zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o VAT czynności podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.

Przytoczone uregulowania są powszechnie uznawane za normatywny wyraz zasady, że VAT jest podatkiem, który obciąża transakcje w znaczeniu ekonomicznym, abstrahując od ich cywilnoprawnych konsekwencji. Innymi słowy, aby doszło do dostawy w rozumieniu przepisów o VAT konieczne i jednocześnie wystarczające jest aby doszło do przeniesienia ekonomicznego władztwa nad rzeczą nie zaś do przeniesienia jej własności. Należy dodać, że takie rozumienie znaczenia przepisów o VAT jest powszechnie przyjmowane i nie wzbudza żadnych kontrowersji w literaturze i w orzecznictwie dotyczącym VAT, zarówno na gruncie polskim, jak i wspólnotowym. Przykładowo: Adam Bartosiewicz, Ryszard Kubacki, ?VAT. Komentarz.?, Wolters Kluwer Polska 2007, str. 114 - 115; Tomasz Michalik, VAT. Komentarz.?, CH. Beck 2005, str. 78-79; red. Jerzy Martini, Ustawa o VAT. Komentarz.?, Difin 2005, str. 93-95; wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości C-320/88 (Shipping and Forwarding Enterprise Safe B.V.); uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 stycznia 2007 r., sygn. I FPS 1/06.

W związku z powyższym nie jest istotne dla opodatkowania VAT, czy przy wykonywaniu czynności zachowano właściwą formę czy w związku z tym czynność jest ważna. W opinii Spółki, nie ma w szczególności znaczenia, czy podmiot dokonujący dostawy jest właścicielem rzeczy w rozumieniu prawa cywilnego. Z punktu widzenia przepisów o VAT istotne jest bowiem, aby dany podmiot przenosił ekonomiczne władztwo nad rzeczą i mógł nią rozporządzić jak właściciel. Użycie w przepisie sformułowania jak ?właściciel? dobitnie potwierdza, że do dokonania czynności opodatkowanej VAT nie jest konieczne bycie właścicielem rzeczy, lecz jednie możliwość rozporządzenia rzeczą tak jakby się było właścicielem.

Odnosząc powyższe uwagi do stanu faktycznego przedstawionego powyżej, należy stwierdzić, że na skutek uznania czynności sprzedaży Nieruchomości za bezskuteczną i związanych z tym konsekwencji, obecnie prawo do rozporządzenia Nieruchomością posiada Syndyk. To Syndyk ma pełne prawo skutecznie sprzedać Nieruchomość. L. natomiast musi taką sytuację znosić. Co więcej, należy zauważyć, iż na L. ciąży prawny zakaz zbywania Nieruchomości (co jednakowoż nie ma znaczenia dla realizowania przez Syndyka praw ze skargi pauliańskiej), zatem została ona pozbawiona jednego z fundamentalnych atrybutów właściciela rzeczy.

Dodatkowo w naszym przekonaniu Syndyk obejmie w posiadanie Nieruchomość przed jej sprzedażą (na L. ciąży obowiązek wydania rzeczy, co wynika z uzyskanego przez Syndyka wyroku) i przeniesie posiadanie Nieruchomości na Z.. Podstawę prawną w tym zakresie stanowi art. 59 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe (T. jedn. Dz. U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zmianami). Pomimo że przepisy tego aktu straciły moc wraz z wejściem w życie nowego prawa upadłościowego i naprawczego z 28 lutego 2003 r., na mocy przepisów przejściowych do postępowania prowadzonego przez Syndyka stosuje się przepisy prawa dawnego. Zgodnie z tym przepisem jeżeli czynność upadłego jest bezskuteczna, choćby z powództwa wierzyciela, wszystko, co ubyło z majątku upadłego lub co wskutek tej czynności nie weszło do jego majątku, winno być wydane masie upadłości, a gdy wydanie w naturze nie jest możliwe, winna jej być wydana równowartość w pieniądzach.

W efekcie, uwzględniając wszystkie powyższe okoliczności należy uznać, że to Syndyk dokona dostawy towaru na rzecz Spółki w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 Ustawy o VAT podatnicy są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą dokonanie sprzedaży. Faktura taka powinna spełniać szereg wymagań formalnych określonych w § 9 rozporządzenia ws. wystawiania faktur (Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2005 r., Nr 95 poz. 798). Na podstawie § 13 ust. 1 rozporządzenia fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru. Syndyk dokona wydania rzeczy, która to czynność przesądza o momencie powstania obowiązku podatkowego w VAT. Zgodnie z art. 19 ust. 4 ustawy o VAT, jeżeli dostawa towaru powinny być potwierdzone fakturą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru. Przepis pozwala na wystawienie faktury w terminie, o którym mowa powyżej. Co więcej, Syndyk będzie stroną umowy sprzedaży i będzie posiadał pełną wiedzę o transakcji, np. będzie znał cenę, która stanowi podstawę opodatkowania dla potrzeb VAT. Zgodnie z art. 29 ust. 1 podstawą opodatkowania jest obrót, który zdefiniowany jest jako kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Oznacza to, że Syndyk będzie posiadał wszelkie dane umożliwiające wystawienie faktury VAT we właściwym terminie i o prawidłowej treści.

Podsumowując powyższe rozważania, w opinii Spółki, Syndyk jako dokonujący dostawy Nieruchomości powinien wystawić fakturę dokumentującą tą czynność. Prawidłowość takiego stanowiska potwierdzona została m.in. w interpretacji wydanej przez Drugi Urząd Skarbowy w Białymstoku w dniu 28 lutego 2006 r. (IIUSppll/1443-57/390c/314/05/PP). Dodatkowo, Syndyk jest podmiotem, który posiada wszystkie niezbędne informacje konieczne do prawidłowego oraz terminowego wystawienia faktury. Alternatywnym rozwiązaniem jest wystawienie przez Syndyka faktury w imieniu L.. Skoro bowiem Syndyk jest uprawniony do sprzedaży Nieruchomości należącej do L. to logicznie rozumując można by twierdzić, że tym bardziej powinien on być uprawniony do wystawienia faktury w imieniu L.. Należy jednak zauważyć, że w tej opcji Syndyk de facto działałby jak płatnik VAT, tzn. pobrał podatek i odprowadził go na rachunek właściwego urzędu. Przepisy o VAT wyraźnie przewidują sytuacje, w których powstaje obowiązek odprowadzenia podatku w charakterze płatnika. Ma to miejsce w przypadku komornika, względnie innego organu egzekucyjnego, który zbywa rzeczy w ramach postępowania egzekucyjnego. (Art. 18 ustawy o VAT). Dla udokumentowania takich transakcji przewidziany został wyraźny przepis regulujący kwestię wystawienia faktury i dane jakie taka faktura powinna zawierać. (§ 24 rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798).

Zgodnie z podstawową zasadą wykładni prawa podatkowego nie można stosować analogii w zakresie w jakim nakładane są obowiązki podatkowe. Oznacza to, że wskazana powyżej regulacja nie może mieć zastosowania. Brak jest jednocześnie na gruncie przepisów o VAT jakichkolwiek regulacji dotyczących zbycia rzeczy w efekcie skutecznie przeprowadzonej skargi pauliańskiej. Nie ma zatem żadnych podstaw prawnych, aby Syndyk działał w charakterze płatnika, ani podstaw do tego, aby wystawił fakturę w imieniu L.. Innymi słowy, ponieważ przepisy pozwalające na wystawienie faktury w imieniu innego podmiotu wymieniają wyraźnie jedynie komorników (względnie administracyjne organy egzekucyjne), w żadnej sytuacji nie mogą na ich podstawie działać syndycy. Co więcej, konkluzja ta byłaby poprawna nawet wówczas gdyby sprzedaż dokonywana przez danego syndyka wywoływała takie same skutki jak sprzedaż w ramach egzekucji, albo wprost była sprzedażą w ramach postępowania egzekucyjnego.

Powyższa argumentacja prowadzi do konkluzji, że na gruncie przepisów ustawy o VAT w analizowanym stanie faktycznym prawidłowo wystawianą fakturą będzie faktura wystawiona przez Syndyka w imieniu A. Podejście takie jest również logiczne i spójne, uwzględniając systemową wykładnię przepisów prawa podatkowego. Należy bowiem zauważyć, że transakcja będzie wywoływać określone konsekwencje na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o PDOF TJ. Dz. U. z 2000 r. Nr 54 Poz. 654 ze zm.).

Uwzględniając fakt, iż zgodnie z art. 12 ust. 1 Ustawy o PDOP przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, nie ulega wątpliwości, że uzyskana przez Syndyka kwota z tytułu sprzedaży nieruchomości stanowi przychód A. Warto w tym miejscu zauważyć, że sam fakt wystawienia faktury może mieć natomiast wpływ na moment powstania przychodu. Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 3a ustawy o PDOP w określonych sytuacjach przychód może powstać w momencie wystawienia faktury. Uwzględniając powyższe należy zauważyć, że Syndyk ma również możliwość dokładnego wyliczenia dochodu podlegającego opodatkowaniu, przede wszystkim Syndyk może określić wszystkie koszty związane z transakcją W szczególności, zdaniem Spółki, Syndyk ma możliwość skorygowania skutków podatkowych sprzedaży dokonanej przez A. w 1999 r. Oznacza to, że możliwe jest wykazanie przez A. kosztów podatkowych z tytułu sprzedaży w wysokości historycznie poniesionych wydatków na nabycie/wytworzenie Nieruchomości.

Podsumowując powyższe rozważania w odniesieniu do analizowanej transakcji Syndyk w imieniu A. jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT. Wniosek taki wynika z przepisów ustawy o VAT, jak również ze względów praktycznych oraz systemowej wykładni przepisów podatkowych.

Właściwa stawka podatkowa

Dodatkowym zagadnieniem związanym z prawidłowo wystawioną fakturą a przez to prawem do odliczenia podatku jest kwestia zastosowania odpowiedniej stawki dla transakcji sprzedaży Nieruchomości.

Zgodnie z art. 41 ust 1. ustawy o VAT stawka podatku wynosi 22 %. Od tej zasady ustawa przewiduje szereg wyjątków. W odniesieniu do sprzedaży Nieruchomości potencjalnie możliwe jest zastosowanie zwolnienia z VAT wynikającego z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT ? zgodnie z którym zwalnia się z opodatkowania dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Stosownie do art. 43 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT budynki i budowle są uznawane za towar używany jeżeli od końca roku w którym zakończono budowę tych obiektów minęło co najmniej 5 lat.

Należy zauważyć, że budynki i budowle wchodzące w skład Nieruchomości spełniają definicję towaru używanego. Z drugiej jednak strony A. przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z budową przedmiotowych budowli i budynków. Oznacza to, że art. 43 ust. 1 pkt 2 również nie znajdzie zastosowania do analizowanej transakcji. W efekcie opodatkowanie transakcji według stawki 22% należy uznać za prawidłowe.

W związku z powyższym zdaniem Spółki wystawiona przez Syndyka faktura zawierająca 22% VAT będzie fakturą wystawioną prawidłowo.

Prawo do odliczenia

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wskazano w stanie faktycznym nabyta Nieruchomość będzie służyła wykonywaniu przez Spółkę działalności gospodarczej, przede wszystkim świadczenia usług najmu (na cele inne niż mieszkaniowe). Usługi te są czynnościami opodatkowanymi. Oznacza to, że spełniony będzie warunek określony w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, czyli Spółce będzie przysługiwało prawo odliczenia podatku naliczonego. Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a kwotę podatku naliczonego w związku z analizowaną transakcją będzie stanowić dla Spółki kwota podatku wskazana na fakturze dokumentującej sprzedaż Nieruchomości. Zgodnie z art. 86 ust.10 pkt 1 ustawy o VAT Spółka uzyska prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o tę kwotę w rozliczeniu za okres w którym otrzyma fakturę.

Uwzględniając powyższe rozważania, należy uznać, że faktura wystawiona przez Syndyka w imieniu A. opodatkowująca transakcję według stawki 22% będzie fakturą wystawioną prawidłowo. Oznacza to, że nie będzie miał zastosowania żaden z przepisów wyłączających prawo do odliczenia, w szczególności art. 88 ust. 3 pkt 1 lit. a ustawy o VAT zgodnie z którym nie stanowią podstawy do odliczenia podatku naliczonego faktury, w przypadku gdy, sprzedaż została udokumentowana fakturami wystawionymi przez podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do wystawiania faktur, ani art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT (w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą), zgodnie z którym nie stanowią (nie będą stanowić w stanie prawnym od 1 stycznia 2008 r.) podstawy od odliczenia podatku naliczonego faktury w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. W związku z tym, faktura wystawiona przez Syndyka w imieniu A, będzie podstawą do odliczenia wykazanego na niej podatku naliczonego obliczonego przy zastosowaniu stawki 22%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 listopada 2008r. Sygn. akt III SA/Wa 1741/08 - stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 w/w ustawy dostawa towarów to przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie z art. 2 pkt 6 w/w ustawy towary to rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z przedstawionym w złożonym wniosku opisem zdarzenia przyszłego Spółka A. sprzedała należącą do niej nieruchomość na rzecz Spółki L.. Prawomocnym wyrokiem Sądu umowa sprzedaży została uznana za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości A. na podstawie tzw. skargi paulianskiej ? art. 527 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks Cywilny. Oznacza to, że nieruchomość weszła w skład masy upadłości, a Syndyk może nieruchomością skutecznie rozporządzić.

W rozpoznanej sprawie, na tle zdarzenia przyszłego nakreślonego we wniosku o udzielenie interpretacji, problem w istocie sprowadza się do rozstrzygnięcia, który z podmiotów jest uprawniony do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż, czy ma to być Syndyk, działający w imieniu Spółki A. w upadłości, czy też powinna to być Spółka L.

Zgodnie z w/cyt. przepisem art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W związku z tak brzmiącym przepisem nie ma znaczenia, czy podmiot dokonujący dostawy jest właścicielem rzeczy w rozumieniu prawa cywilnego. Z punktu widzenia przepisów ustawy o podatku od towarów i usług istotne jest, aby dany podmiot przenosił ekonomiczne władztwo nad rzeczą i mógł nią rozporządzić jak właściciel. Użycie w przepisie sformułowania ?jak właściciel? potwierdza, że do dokonania czynności opodatkowanej podatkiem VAT nie jest konieczne bycie właścicielem rzeczy, lecz jedynie możliwość rozporządzenia rzeczą tak jakby się było właścicielem.

Wobec przedstawionego stanu prawnego należy zwrócić uwagę, że dla rozpoznanej sprawy nie ma decydującego znaczenia, jaki podmiot jest z punktu widzenia prawa cywilnego właścicielem Nieruchomości, tudzież z jakiego podmiotu ta własność miała przejść na nabywcę, Istotne jest, kto może zadysponować Nieruchomością w ten sposób, aby przenieść na inny podmiot prawo do rozporządzania nią jak właściciel, a więc dokonać dostawy tej Nieruchomości. Podkreślić przy tym należy, że tym bardziej, jeśli w wyniku działań danego podmiotu będącego zbywcą dochodzi także do przeniesienia własności towaru, to transakcja taka jest dostawą (mieści się w jej zakresie pojęciowym), a podmiot ją realizujący podatnikiem z tego tytułu.

Wnioskodawca we wniosku o udzielenie interpretacji jednoznacznie wskazuje między innymi, że Nieruchomość na skutek orzeczenia sądowego zapadłego w ramach skargi paulińskiej weszła w skład masy upadłości A., Syndyk może tą Nieruchomością rozporządzać, w szczególności dokonać jej sprzedaży i że na Spółce L. ciąży zakaz zbycia tej nieruchomości, mimo, iż jest ona nadal jej właścicielem. Skoro bowiem podmiotem uprawnionym do zadysponowania Nieruchomością jest Syndyk Spółki A. w upadłości, to tym samym ten podmiot może dokonać dostawy tej Nieruchomości w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Nie może tego zaś uczynić Spółka L., mimo posiadania uprawnień właścicielskich do Nieruchomości.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2 -12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W art. 43 ustawodawca wymienił szereg czynności, które są zwolnione od podatku od towarów i usług.

I tak zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 01 stycznia 2009r. na podstawie ustawy z dnia 07 listopada 2008r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw ?zwalnia się od podatku ?dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

  1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
  2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata;

dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

  1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
  2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30 % wartości początkowej tych obiektów?.

Natomiast art. 43 ust. 7a ustawy stanowi, że ?warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat? .

Ponadto zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) zwalnia się od podatku zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku lub opodatkowane stawką podatku w wysokości 0%.

Sprzedaż nieruchomości co do zasady podlega opodatkowaniu stawką podstawową tj. 22%.

Jeżeli jednak sprzedawana nieruchomość spełnia przesłanki wymienione powyżej to można mówić o sprzedaży towaru używanego i zastosować zwolnienie od podatku VAT. Do obowiązków sprzedawcy ( w tym przypadku Syndyka firmy A) należy ocena, czy zostały spełnione wszelkie przesłanki, o których mowa w w/w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług oraz § 13 ust. 1 pkt 10 w/w rozporządzenia. Od powyższej oceny zależy zastosowanie prawidłowej stawki podatku od towarów i usług.

Ponieważ w przedmiotowej sprawie podmiotem uprawnionym do dokonania sprzedaży i wystawienia faktury jest Syndyk firmy A., to nabywcy nieruchomości (firmie Z.) będzie przysługiwało odliczenie podatku naliczonego na zasadach ogólnych w przypadku opodatkowania transakcji sprzedaży stawką podatku w wysokości 22% i do faktury wystawionej przez tą firmę nie będzie miał zastosowania przepis art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a i art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z uwagi na to, że co do pytania pierwszego stanowisko wnioskodawcy uznaje się za prawidłowe, to udzielanie odpowiedzi na pytanie nr 2 jest bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika