Czy podatek VAT naliczony na fakturach wystawianych przez Doradcę na podstawie Umowy będzie mógł (...)

15.12.2011

Czy podatek VAT naliczony na fakturach wystawianych przez Doradcę na podstawie Umowy będzie mógł być odliczony przez Wnioskodawcę od podatku należnego niezależnie od tego, czy wydatek ten będzie stanowił koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy w podatku dochodowym od osób prawnych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 15.09.2011 r. (data wpływu 19.09.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19.09.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka M. wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy, Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS x (zwana dalej Spółką? lub ?Wnioskodawcą?) jest osobą prawną, polskim rezydentem podatkowym i zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o CIT, podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Spółka działa w branży informatycznej, przedmiotem jej działania jest dostarczanie przedsiębiorstwom rozwiązań informatycznych wspomagających realizację ich celów biznesowych. Głównym produktem Spółki jest pakiet rozwiązań z rodziny X., które wspierają następujące dziedziny prowadzenia biznesu: ewidencję i planowanie zasobów (ERP), zarządzanie informacją i wiedzą (KM, CRM), analizy zarządcze (BI).

W ocenie Spółki dla utrzymania pozycji na trudnym rynku informatycznym i dla jej dalszego rozwoju konieczne jest pozyskanie przez Spółkę partnera strategicznego, który poprzez ustanowienie oraz rozwój strategicznej współpracy ze Spółką, w tym w szczególności poprzez możliwe zaangażowanie kapitałowe w Spółkę polegające na objęciu akcji Spółki nowej emisji lub na nabyciu akcji Spółki od jej aktualnych akcjonariuszy przyczyni się do zwiększenia skali działalności Spółki oraz jej wartości.

Spółka negocjuje ze spółką H. ? A. (zwanym dalej ?Doradcą?) profesjonalnym doradcą biznesowym i strategicznym umowę o świadczenie usług doradztwa biznesowego i strategicznego (?Umowa?). Zakres usługi Doradcy będzie następujący:

przeprowadzenie analizy projekcji finansowych Spółki, jej planów rozwoju w celu identyfikacji kluczowych zagadnień biznesowych i strategicznych, które mogą przyczynić się do rozwoju, zwiększenia wartości Spółki i osiąganego przez nią przychodu i tym samym jej atrakcyjności dla potencjalnego Partnera Strategicznego;
przygotowanie listy podmiotów, które mają właściwy potencjał i dają właściwą rękojmię wymaganą od partnera strategicznego, prowadzenie z podmiotami zaakceptowanymi przez Spółkę rozmów zmierzających do ustalenia charakteru współpracy ze Spółką, jaką są oni zainteresowani;
przygotowanie rekomendowanej koncepcji współpracy z partnerem strategicznym oraz identyfikacji innych kluczowych zagadnień transakcyjnych biznesowych i strategicznych;
asystowanie Zarządowi Spółki w wyborze spośród podmiotów zaakceptowanych grupy podmiotów, z którymi Spółka będzie prowadziła rozmowy i negocjacje zmierzające do wyboru partnera strategicznego oraz ustalenia zasad współpracy pomiędzy spółką a partnerem strategicznym;
wsparcie Zarządu Spółki w przygotowaniu prezentacji dla potencjalnych partnerów strategicznych, zawierającej podstawowe informacje dotyczące Spółki i jej działalności, umożliwiające złożenie wstępnej a następnie wiążących ofert współpracy jako partner strategiczny, uzgodnienia ostatecznego brzmienia tego dokumentu na spotkaniu z przedstawicielami Spółki i dokonania jego dystrybucji do potencjalnych partnerów strategicznych;
zorganizowanie dla zainteresowanych potencjalnych partnerów strategicznych spotkania z Zarządem Spółki w celu dokonania prezentacji Spółki i udzielenia odpowiedzi na pytania związane z funkcjonowaniem lub działalnością Spółki (jeżeli okaże się to konieczne);
zebranie ofert wstępnych a następnie ostatecznych od potencjalnych partnerów strategicznych i przedstawienia Spółce ich oceny pod względem formalnym i merytorycznym po porównaniu identyfikującym oferty najkorzystniejsze według kryteriów uzgodnionych ze Spółką wraz z rekomendacją Doradcy;
koordynowanie procesu due diligence (o ile taki zostanie przewidziany) dokonywanego przez potencjalnych partnerów strategicznych, których oferty wstępne zostały zarekomendowane Spółce przez Doradcę poprzez dobór i koordynację przygotowania niezbędnej dokumentacji udostępnianej potencjalnym partnerom strategicznym oraz uczestnictwo w ich spotkaniach z Zarządem i kadrą menedżerską Spółki;
ocena pod względem formalnym i merytorycznym ofert wiążących złożonych przez potencjalnych partnerów strategicznych oraz przedstawienie Spółce rekomendacji dotyczącej wyboru potencjalnych partnerów strategicznych, z którymi podjęte zostaną negocjacje warunków umowy ze Spółką;
współpraca z posiadającym odpowiednie doświadczenie i wynajętym na koszt Spółki doradcą prawnym Spółki, w zakresie przygotowania projektu umowy z wybranym partnerem strategicznym oraz projektów innej niezbędnej dokumentacji, poprzez przedstawianie uwag, komentarzy i propozycji zmian do takich projektów, sprawdzenie zmian wynikających z negocjacji warunków umowy lub innych takich projektów oraz uczestniczenia w negocjacjach warunków umowy lub innych takich projektów;
w przypadku gdyby wybrany jakikolwiek podmiot ogłosił wezwanie na akcje Spółki - pomoc Zarządowi Spółki w ocenie warunków takiego wezwania;
jeżeli zajdzie taka sposobność, uzupełnienie i rozszerzanie listy potencjalnych partnerów strategicznych, przy czym dodanie każdego nowego podmiotu do listy wymagać będzie uprzedniej pisemnej akceptacji ze strony Spółki.

Umowa Zostanie zawarta na czas określony i będzie obowiązywała od 1 listopada 2011 roku do 31 stycznia 2012 roku. Za usługi Doradcy Spółka będzie zobowiązana zapłacić stałe miesięczne wynagrodzenie, przez kolejne miesiące obowiązywania umowy, jednak nie dłużej niż do czasu zawarcia przez Spółkę umowy z partnerem strategicznym i dodatkowo wynagrodzenie za sukces. Wynagrodzenie za sukces, obliczone zgodnie z formułą przedstawioną w Umowie (formuła przewiduje, iż wynagrodzenie za sukces będzie liczone jako procent wartości transakcji w dwóch przedziałach wskazując jednocześnie maksymalną wysokość wynagrodzenia w obu przedziałach) będzie wymagalne tylko w przypadku, gdy umowa Spółki z partnerem strategicznym zostanie zawarta w okresie obowiązywania Umowy lub w okresie 18 (osiemnastu) miesięcy po upływie okresu obowiązywania Umowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, podatek VAT, który będzie naliczony przez Doradcę na fakturach dokumentujących wykonywanie Umowy będzie podlegał odliczeniu od podatku należnego, niezależnie od tego, czy dany wydatek będzie stanowił koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych.

Od 1 grudnia 2008 r. zapis art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym odliczenia nie stosuje się do nabytych towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (z pewnymi wyjątkami), został uchylony. Tym samym od 1 grudnia 2008 r. podatnik VAT chcąc odliczyć podatek VAT od poniesionego wydatku nie musi już analizować go pod kątem przepisów dotyczących kosztów uzyskania przychodów.

Podstawowym kryterium do odliczenia VAT jest związek z czynnościami uprawniającymi do odliczania. Wynika to z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. z 2011r. Dz. U. Nr 177, poz. 1054), który stanowi, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje ?w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych?. Należy wskazać, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, czy też - jak określa to przepis ustawy - prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika, wynikającym z samej konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej.

Należy wskazać, iż art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie precyzuje jaką formę powinien mieć związek pomiędzy sprzedażą opodatkowaną i zakupem. Ustawodawca nie określił żadnych granic takiego związku. W doktrynie wskazuje się, że istnieje kategoria kosztów, których nie można powiązać w bezpośredni sposób z konkretnymi transakcjami, ale koszty te wpływają na cenę opodatkowanych towarów i usług. Są to koszty pośrednie, które co do zasady związane są z działalnością opodatkowaną, a tym samym podatek VAT naliczony przy ich zakupie powinien podlegać odliczeniu. Wystarczającym kryterium powinno być w takim wypadku istnienie racjonalnego związku pomiędzy zakupem a opodatkowaną działalnością gospodarczą. W konsekwencji zasadne jest twierdzenie, że tak długo, jak dany wydatek można powiązać z prowadzoną działalnością opodatkowaną podatkiem VAT, Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy istnienie racjonalnego związku pomiędzy zakupem usługi Doradcy a działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy jest oczywiste. Usługi Doradcy mają doprowadzić do pozyskania partnera strategicznego, z którym współpraca ma spowodować zwiększenie potencjału Spółki i jej dalszy rozwój.

Na podstawie Umowy Doradca zobowiązany jest świadczyć Usługi bieżącego doradztwa w celu wsparcia Zarządu w negocjacjach takie jak:

przygotowanie rekomendowanej koncepcji współpracy z partnerem strategicznym oraz identyfikacji innych kluczowych zagadnień transakcyjnych, biznesowych i strategicznych,
asystowanie Zarządowi Spółki w wyborze spośród podmiotów zaakceptowanych grupy podmiotów, z którymi Spółka będzie prowadziła rozmowy i negocjacje zmierzające do wyboru partnera strategicznego oraz ustalenia zasad współpracy pomiędzy spółką a partnerem strategicznym,
wsparcie Zarządu Spółki w przygotowaniu prezentacji dla potencjalnych partnerów strategicznych, zawierającej podstawowe informacje dotyczące Spółki i jej działalności, umożliwiające złożenie wstępnej a następnie wiążących ofert współpracy jako partner strategiczny, uzgodnienia ostatecznego brzmienia tego dokumentu na spotkaniu z przedstawicielami Spółki i dokonania jego dystrybucji do potencjalnych partnerów strategicznych, a także
zorganizowanie dla zainteresowanych potencjalnych partnerów strategicznych spotkania z Zarządem Spółki w celu dokonania prezentacji Spółki i udzielenia odpowiedzi na pytania związane z funkcjonowaniem lub działalnością Spółki (jeżeli okaże się to konieczne), które niewątpliwie stanowią element bieżących ogólnych kosztów zarządu Spółki i przez to mają związek z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT.

Jak podkreślił Wojewódzki Sąd Administracyjny we W. w wyroku z 15 czerwca 2009 r. (sygn. akt I SA/Wr 1368/03) ?prawo do odliczenia podatku istnieje nawet wtedy, gdy nie można ustalić bezpośredniego związku pomiędzy zakupem a opodatkowaną transakcją, czyli w niektórych sytuacjach prawo do odliczenia może przysługiwać podatnikowi nawet w przypadku braku konkretnej transakcji opodatkowanej, jeżeli zakup związany jest z działalnością podatnika, która, co do zasady, podlega opodatkowaniu (lub daje prawo do odliczenia podatku mimo zwolnienia), a brak związku z konkretną transakcją opodatkowaną wynika z czynników obiektywnych, zwykle niezależnych od podatnika.?

Z kolei Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. w wyroku z dnia 30 października 2006 r., sygn. akt III SA/Wa 1756/06 stwierdził m.in., że ?W ocenie Sądu do problematyki związku pomiędzy podatkiem naliczonym a czynnościami opodatkowanymi należy podchodzić racjonalnie, mając na uwadze każdorazowo specyfikę prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej. Co do zasady więc odliczeniu powinien podlegać taki podatek naliczony, który zawarty jest w cenie towarów i usług nabytych w celu wykonywania czynności opodatkowanych. Przyjąć należy również, że nie można absolutyzować wymogu istnienia bezpośredniego związku, jako warunku odliczenia podatku naliczonego. W niektórych przypadkach bowiem związek tego rodzaju nie występuje, chociaż te towary i usługi niewątpliwie służą wyłącznie czynnościom opodatkowanym.?

Analogiczne stanowisko zajął ETS w sprawie C-465/03 Kretztechnik AG, w której spór dotyczył wydatków związanych z emisją akcji przez podatnika prowadzącego działalność opodatkowaną. Trybunał potwierdził prawo do odliczenia podatku związanego z emisją akcji (czynnością niepodlegającą opodatkowaniu VAT), mającej służyć pozyskaniu kapitału dla celów prowadzenia działalności opodatkowanej VAT. Podobnie wypowiedział się Trybunał w odniesieniu do kosztów (pomoc prawna) przyjęcia nowego wspólnika do spółki cywilnej (wyrok w sprawie C-442/01 KapHag).

Orzecznictwo ETS wskazuje na prymat, jeśli chodzi o ocenę prawa do odliczenia, kryterium związku z działalnością gospodarczą rozumianą szeroko (stanowiącą kompleks różnych czynności, również tych, które nie stanowią czynności opodatkowanych) nad związkiem z konkretną czynnością opodatkowaną. Jeśli dana czynność jest wykonywana w kontekście opodatkowanej działalności gospodarczej, to podatnikowi powinno przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego, nawet jeśli czynność ta nie jest czynnością opodatkowaną. Podsumowując, czynności, które same w sobie stanowią czynności niepodlegające opodatkowaniu, lecz są elementem działalności gospodarczej, nie mogą być oceniane z punktu widzenia VAT w oderwaniu od charakteru tej działalności gospodarczej.

Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w bogatym już orzecznictwie polskich sądów administracyjnych dotyczącym wydatków na emisję akcji. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 lutego 2011 (I FSK 224/10), sąd podkreślił, że ?na gruncie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT utrwalił się pogląd, że przewidziane w nim prawo do odliczenia podatku naliczonego należy rozciągnąć również na wydatki (zakup towarów i usług), które nie mogą zostać powiązane z konkretnymi czynnościami opodatkowanymi, ale jednocześnie wykazują one związek z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Za taki wydatek uznano w orzecznictwie koszty poniesione przez podatników przy podwyższeniu kapitału zakładowego w drodze emisji akcji. W sprawie rozpatrywanej przez NSA spółka poniosła m.in. koszty przekształcenia ze spółki kapitałowej w akcyjną, badania i konsolidacji sprawozdań finansowych, koszty związane z przygotowaniem i promocją prospektu emisyjnego, doradztwa prawnego i finansowego oraz koszty prawne. Celem emisji akcji było pozyskanie dodatkowego kapitału na sfinansowanie budowy zakładu spółki córki wchodzącej w skład holdingu oraz sfinansowanie rozwoju sprzedaży eksportowej i zakupu maszyn. NSA powołał się też na naczelną zasadę podatku VAT, jaką jest zasada neutralności. Zgodnie z nią ciężarem podatku nie powinni być obarczani podatnicy VAT w zakresie, w jakim wykorzystują zakupione towary i usługi do prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej tym podatkiem. Ponieważ wydatki ponoszone przez podatnika służą prowadzeniu działalności opodatkowanej, z tego względu podatek naliczony związany z tymi wydatkami podlegać będzie odliczeniu od podatku należnego w takim zakresie, w jakim podatek ten będzie związany ze sprzedażą opodatkowaną. Stanowisko to jest utrwalone i jednolite w orzecznictwie sądów administracyjnych (zob. np. wyroki NSA z 29 kwietnia 2010, I FSK 798/09, i z 2 kwietnia 2009,I FSK4/08).

Zważywszy na powyższe, wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę na usługi doradcze związane ze znalezieniem partnera strategicznego (które mają niewątpliwie pośredni związek z całokształtem opodatkowanej działalności) należy uznać za służące prowadzeniu działalności opodatkowanej. Dlatego VAT naliczony od tych wydatków może być odliczony niezależnie od tego, czy dane wydatki stanowią koszt uzyskania przychodów w podatku CIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.