Zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej oraz obowiązku (...)

Zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej oraz obowiązku składania deklaracji VAT

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 24 października 2011 r. (data wpływu 2 listopada 2011 r.) uzupełnionym w dniu 28 grudnia 2011r. (data wpływu 2 stycznia 2012 r.) na wezwanie z dnia 16 grudnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej oraz obowiązku składania deklaracji VAT ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE


W dniu 3 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek uzupełniony w dniu 28 grudnia 2011r. (data wpływu 2 stycznia 2012 r.) na wezwanie z dnia 16 grudnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.


Dom Pomocy Społecznej jest jednostką budżetową w rozumieniu ustawy o finansach publicznych. Działa na podstawie statutu stanowiącego załącznik do uchwały z dnia 9 lipca 2099 r. w sprawie nadania statutów domom pomocy społecznej prowadzonym przez miasto. Nie posiada osobowości prawnej. Domem kieruje dyrektor posiadający pełnomocnictwo Prezydenta do działania w imieniu w sprawach objętych przedmiotem działania kierowanej jednostki organizacyjnej.

Dom Pomocy Społecznej nie prowadzi działalności gospodarczej i nie sprzedaje usług osobom w nim przebywającym. Świadczy usługi, na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005 r. w sprawie domów pomocy społecznej, bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających.

Dom Pomocy Społecznej nie zawiera umów cywilno - prawnych z mieszkańcami. Podstawą do świadczenia usług jest decyzja administracyjna o skierowaniu do Domu, a po przyjęciu mieszkańca wydawana jest indywidualna decyzja administracyjna o wysokości opłaty za pobyt w konkretnym domu pomocy społecznej. Zgodnie z art. 60 ust. 1 pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania. Mieszkaniec domu wnosi opłatę do kasy domu lub na jego rachunek bankowy. Za jego zgodą opłata może być potrącana z emerytury lub renty mieszkańca domu ? przez właściwy organ emerytalno-rentowy, zgodnie z odrębnymi przepisami lub z zasiłku stałego mieszkańca domu ? przez ośrodek pomocy społecznej dokonujący wypłaty świadczenia; opłatę za pobyt ośrodek pomocy społecznej przekazuje na rachunek bankowy domu pomocy społecznej. Dom Pomocy Społecznej przeznaczony jest dla 112 mieszkańców.


Wpłaty (odpłatność za pobyt w Domu) dokonywane przez mieszkańców są w następujący sposób (różne opcje):

  1. kwota jest w całości opłacona przez mieszkańca w banku i przekazywana za pomocą przelewu na rachunek Domu, w treści przelewu imię, nazwisko, ?opłata za dom? - potwierdzenie na wyciągu bankowym z rachunku dochodów budżetowych,
  2. kwota jest w całości przekazywana na rachunek Domu przez organ rentowo-emerytalny, w treści przelewu imię, nazwisko, nr świadczenia emerytalnego lub rentowego termin płatności - potwierdzenie na wyciągu bankowym z rachunku dochodów budżetowych.
  3. a) część kwoty przekazywana jest na rachunek Domu przez organ rentowo-emerytalny, w treści przelewu imię, nazwisko, termin płatności - potwierdzenie na wyciągu bankowym z rachunku dochodów budżetowych;
    b) pozostała część wpłacana przez mieszkańca gotówką w kasie Domu - potwierdzenie paragon z kasy rejestrującej oraz imienne potwierdzenie dowodem kasowym KP wraz z nr paragonu,
  4. kwota jest w całości wpłacana gotówką przez mieszkańca w kasie Domu - potwierdzenie paragon z kasy rejestrującej oraz imienne potwierdzenie dowodem kasowym KP wraz z nr paragonu.


Dom prowadzi wydzielony rachunek dochodów budżetowych, na który przekazywane są opłaty mieszkańców za ich pobyt w domu pomocy społecznej. Do w/w rachunku prowadzona jest analityka imienna (rozliczenia z każdym mieszkańcem), której celem jest monitorowanie dokonanych wpłat oraz ich zgodność z imienną decyzją administracyjną w sprawie wysokości odpłatności za pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej. Dom nie ma problemów z identyfikacją wpłat dokonywanych przelewami bankowymi. Dom posiada dowody dokumentujące transakcje (wyciągi bankowe, paragony z kasy rejestrującej, dowody kasowe KP) oraz prowadzi ewidencję, z której jednoznacznie wynika, jakiej transakcji zapłata dotyczyła.

W 2010 r. obrót z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych wyniósł 1 249 571,22 zł. Z tego obrót gotówkowy - 23 781,40 zł. Pozostała część została wpłacona na rachunek bankowy placówki.

Przed dniem 1 stycznia 2011 roku dom pomocy społecznej nie miał obowiązku rejestracji sprzedaży- rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Przed fiskalizacją Dom Pomocy Społecznej rejestrował w programie księgowym każde wpłaty dokonywane przez mieszkańców lub na rzecz mieszkańców z tytułu opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej, także te w formie przelewów bankowych. Dla każdego mieszkańca prowadzone były imienne konta analityczne. Dom dysponuje również dokumentami, które potwierdzają każdą operację związaną z pobieraniem odpłatności od mieszkańców (dowody kasowe KP, wyciągi bankowe, raporty kasowe, imienne listy wpłat).

Dnia 30 września 2011 r. Dom Pomocy Społecznej dokonał fiskalizacji kasy rejestrującej i od tego dnia rejestruje za pomocą kasy rejestrującej każdą wpłatę za pobyt w domu pomocy społecznej w formie gotówkowej do kasy Domu. Mieszkaniec otrzymuje paragon z kasy rejestrującej oraz imienny dowód księgowy KP wraz z wpisanym nr paragonu z kasy fiskalnej.

Opłaty w całości lub w części wnoszone za pomocą przelewów bankowych nie są rejestrowane w kasie rejestrującej, ponieważ ich identyfikacja w powiązaniu z prowadzoną analityką kont imiennych jest możliwa w 100%.


W związku z powyższym zadano następujące pytanie.


Czy Dom Pomocy Społecznej ma obowiązek rejestracji w kasie rejestrującej, oprócz wpłat gotówkowych, wpłat dokonywanych przez mieszkańców lub na rzecz mieszkańców (przez organy emerytalno-rentowe lub ośrodki pomocy społecznej) w formie przelewów bankowych na rachunek dochodów budżetowych prowadzony przez Dom (zarówno odpłatność w całości jak i odpłatność w części) oraz czy Dom Pomocy Społecznej ma obowiązek składać deklarację VAT do Urzędu Skarbowego?


Zdaniem Wnioskodawcy, Dom Pomocy Społecznej nie ma obowiązku rejestracji w kasie rejestrującej wpłat dokonywanych w formie przelewów bankowych. Kasa rejestrująca służy do rejestrowania obrotu gotówkowego. Prowadzona przez Dom dokumentacja księgowo-kasowa oraz imienna analityka pozwala na prawidłową identyfikację wpłat dokonywanych przez mieszkańców lub na rzecz (w imieniu) mieszkańców. Ponadto rejestracja dokonanych wpłat odbywa się na podstawie wyciągów bankowych, które dostępne są dnia kolejnego. Taka sytuacja może powodować (na przełomie miesiąca - różnica w datach -wyciąg za ostatni dzień miesiąca dostępny jest w pierwszym dniu miesiąca następnego) nierzetelność i niewiarygodność raportów fiskalnych dobowych i miesięcznych.

Wnioskodawca uważa, iż Dom Pomocy Społecznej nie ma obowiązku składania deklaracji VAT do Urzędu Skarbowego, ponieważ Dom Pomocy Społecznej nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest podatnikiem VAT i jest zwolniony z podatku - art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.


Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.


Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).


Natomiast przez świadczenie usług w myśl art. 8 ust. ustawy 1, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.



Wnioskodawca świadczy usługi na podstawie ustawy o pomocy społecznej i rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005 r. w sprawie domów opieki społecznej, w oparciu o decyzje administracyjne Prezydenta m.st. Warszawy o skierowaniu do Domu oraz o odpłatności za pobyt. Podstawą do świadczenia usług jest decyzja administracyjna o skierowaniu do Domu, a po przyjęciu do Domu decyzja administracyjna o wysokości opłaty za pobyt, a nie umowa cywilnoprawna. Dom nie zawiera z mieszkańcami żadnych umów. Zgodnie z art. 60 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania. Mieszkaniec domu wnosi opłatę do kasy domu lub na jego rachunek bankowy. Za jego zgodą opłata może być potrącana z emerytury lub renty przez właściwy organ emerytalno-rentowy (ZUS).

Z ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Słownik języka polskiego definiuje czasownik ?świadczyć? jako ?wykonywać coś na czyjąś rzecz?, ?świadczenie? zaś ? jako ?obowiązek wykonania, przekazania czegoś?. Mając zatem na uwadze ogólne reguły konstrukcyjne systemu VAT, usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument (beneficjent), odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Z opisu okoliczności sprawy wynika, iż Wnioskodawca dokonuje świadczenia usług pomocy społecznej na rzecz mieszkańców Domu, za które wnoszone są opłaty przez ich mieszkańców. Zatem mamy do czynienia z bezpośrednim beneficjentem usług Wnioskodawcy, którym są mieszkańcy Domu, a Wnioskodawca świadczy usługi na ich rzecz w zakresie zapewnienia potrzeb bytowych, opiekuńczych oraz wspomagających.

Mając zatem na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż ww. czynności wykonywane przez Wnioskodawcę spełniają definicję świadczenia usług wymienioną w art. 8 ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy wskazać, że art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Do zadań publicznych powiatu na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie powiatowym w zw. z art. 19 pkt 7 ustawy o pomocy społecznej do zadań powiatu, w tym przypadku m.st. Warszawy należy m.in. prowadzenie domów pomocy społecznej. Zadania te wykonuje organ tj. Prezydent poprzez kierowanie osób uprawnionych do domów pomocy społecznej i wydawaniu decyzji o odpłatności za pobyt. Realizację tych zadań wykonują powołane przez niego jednostki budżetowe, czyli urzędy prowadzące jego obsługę. W zakresie pomocy społecznej taką jednostką jest Wnioskodawca.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych. Z tego względu nie korzystają one z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392). Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wnioskodawca nie jest jednostką samorządu terytorialnego, a zatem uregulowania zawarte w § 13 ust.1 pkt 20 rozporządzenia nie mają do niego zastosowania.

W opisie stanu faktycznego Wnioskodawca wskazał, iż mieszkańcy domu wnoszą opłaty za pobyt do kasy domu lub na jego rachunek bankowy, które są za zgodą mieszkańca potrącane z jego emerytury lub renty przez właściwy organ emerytalno-rentowy (ZUS). Dodatkowo w uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, iż obrót z tytułu świadczonych usług pomocy społecznej wyniósł 1.249 571,22 zł.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Natomiast w treści art. 111 ust. 8 ustawy upoważniono Ministra Finansów do wydania rozporządzenia, w którym może uregulować kwestie zwolnienia określonych grup podatników lub czynności na czas określony z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu.

Kwestię zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników w obecnym stanie prawnym, tj. od 1 stycznia 2011r. reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2010r. Nr 138, poz. 930).


Zwolnienia te można podzielić na dwie grupy:

  1. zwolnienie podmiotowe ? zwalniające z obowiązku ewidencjonowania w zakresie całej działalności podatnika,
  2. zwolnienie przedmiotowe ? zwalniające z obowiązku ewidencjonowania tylko określone czynności wykonywane przez podatnika.

W myśl § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, zwalnia się z obowiazku ewidencjonowania do dnia 30 kwietnia 2011r. czynności objęte do dnia 31 grudnia 2010 r. zwolnieniem od ewidencjonowania wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 224, poz. 1797), niewymienione w załączniku do niniejszego rozporządzenia.

Z przedstawionego wniosku wynika, iż Dom Opieki Społecznej działając na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005 r. w sprawie domów opieki społecznej, świadczy usługi pomocy społecznej. W 2010 roku Wnioskodawca był objęty zwolnieniem z obowiązku prowadzenia ewidencji przy pomocy kasy rejestrującej na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. (Dz. U. Nr 224, poz. 1797) w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, zgodnie z § 2 w związku z poz. 26 załącznika ?Usługi w zakresie zdrowia i opieki społecznej?.

Z uwagi na fakt, iż świadczone przez Wnioskodawcę usługi korzystały do dnia 30 kwietnia 2011 r. ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej, należy wskazać na brzmienie przepisów odnoszących się do momentu powstania tego obowiązku.

Stosownie do § 3 ust. 1 pkt 2 cyt. rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40.000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania, z zastrzeżeniem ust. 6.

Zgodnie z § 3 ust. 6 cyt. rozporządzenia, zwolnienie o którym mowa w ust. 1 pkt 2, traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w ciągu roku podatkowego przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40 000 zł z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy.

Wskazać należy, iż każda sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych ma wpływ na wielkość obrotu wyznaczającego obowiązek ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Kwotę obrotu uprawniającą do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących określa się sumując całą sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Obliczając powyższą kwotę obrotu nie wyłącza się zatem sprzedaży towarów i usług, które na mocy rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących jako wymienione w załączniku do rozporządzenia zostały przedmiotowo zwolnione z obowiązku ewidencjonowania. Do obrotu wlicza się zatem sprzedaż ze wszystkich czynności wykonywanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych (wszystkie rodzaje działalności).

W świetle powyższego, do dnia 30 kwietnia 2011 r. zostało przedłużone zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej w przypadku świadczenia przedmiotowych usług w zakresie opieki społecznej, jako niewymienionych w załączniku do rozporządzenia z dnia 26 lipca 2010 r. Tym samym, od dnia 1 maja 2011 r. wobec podatników świadczących usługi w ww. zakresie, powstał obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej na zasadach ogólnych, z uwagi na fakt, iż jak Wnioskodawca wskazał, obrót w 2010r. z tytułu świadczonych usług pomocy społecznej wynosił 1249 571,22 zł, czyli był wyższy od 40 000 zł w roku.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, iż osiągany przez Wnioskodawcę obrót z tytułu świadczenia usług pomocy społecznej na rzecz osób, o których mowa w art. 111 ust. 1 ustawy przekroczył w ubiegłym roku kwotę 40 000 zł, to ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej Wnioskodawca mógł korzystać do dnia 30 kwietnia 2011 r., stosownie do zapisu § 2 ust. 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia.

Ponadto, ustawodawca w powołanym rozporządzeniu zawarł regulacje dotyczące zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących również ze względu na rodzaj prowadzonej działalności ? zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia.

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia. W części II załącznika do ww. rozporządzenia w pozycji 37 wymieniono świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie dostawy zapłata dotyczyła2).

Przy czym 2) oznacza, że zwolnienie nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług (sprzedaży towarów) przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Należy wskazać, iż zasady prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących określono w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz. U. Nr 212, poz. 1338 ze zm.).

W myśl § 2 pkt 11 rozporządzenia, przez paragon fiskalny rozumie się wydrukowany dla nabywcy przez kasę w momencie sprzedaży dokument fiskalny z dokonanej sprzedaży.

Ponadto, stosownie do § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2, są obowiązani spełniać następujące warunki przy prowadzeniu ewidencji przy zastosowaniu kas ? dokonywać ewidencji każdej sprzedaży oraz wydruku paragonu fiskalnego lub faktury VAT z każdej sprzedaży, jak również wydawać oryginał wydrukowanego dokumentu nabywcy, którym w tym przypadku będzie mieszkaniec DPS, przy czym wskazać należy, że ewidencjonowaniu za pomocą kasy rejestrującej podlega wyłącznie obrót należny od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Należy również zauważyć, iż zgodnie z art. 139 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 1998 r. Nr 162, poz. 1118 ze zm.) ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie - po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych - podlegają potrąceniu, z uwzględnieniem art. 141, należności m.in. z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych. Nadmienić należy, że zgodnie z powołanym przepisem organ rentowy dokonuje potrąceń na wniosek dyrektorów tych placówek.

Natomiast art. 140 ust. 4 pkt 3 ww. ustawy określa górną granicę tych potrąceń, stanowiąc, że potrącenia należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych nie mogą przekraczać 65% kwoty świadczenia.

Art. 60 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2007 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) stanowi, iż pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.

Stosownie do art. 61 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o pomocy społecznej, opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu.


Zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej mieszkaniec domu wnosi opłatę do kasy domu lub na jego rachunek bankowy. Za jego zgodą opłata może być potrącana:

  1. z emerytury lub renty mieszkańca domu - przez właściwy organ emerytalno-rentowy, zgodnie z odrębnymi przepisami;
  2. z zasiłku stałego mieszkańca domu - przez ośrodek pomocy społecznej dokonujący wypłaty świadczenia; opłatę za pobyt ośrodek pomocy społecznej przekazuje na rachunek bankowy domu pomocy społecznej.

Wobec powyższego, mając na uwadze przedstawiony w złożonym wniosku opis stanu faktycznego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy należy stwierdzić, iż świadczenie usług, gdy odpłatność całej należności przekazywana jest przez organy emerytalno-rentowe lub ośrodki pomocy społecznej podlega obowiązkowi prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej, jednak z racji tego, iż wpłaty dokonywane są na rachunek bankowy znajdzie tu zastosowanie zwolnienie na podstawie § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010r. Wnioskodawca spełnia warunek, iż z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie dostawy zapłata dotyczyła.

Wobec powyższego należy uznać, iż Wnioskodawca świadcząc usługi w zakresie opieki społecznej, za które otrzymuje zapłatę całej należności przez mieszkańców lub na rzecz mieszkańców przez organy emerytalno-rentowe lub ośrodki pomocy społecznej w formie przelewów bankowych na rachunek dochodów budżetowych prowadzonych przez Dom, ma prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej do dnia 31 grudnia 2012 r. zgodnie z § 2 ust.1 pkt 1 w związku z poz. 37 załącznika.

Należy zaznaczyć, iż w przypadku gdy wpłaty dokonywane będą bezpośrednio gotówką, będą podlegały ewidencji na kasie rejestrującej, bowiem nie zostanie spełniona przesłanka warunkująca prawo do skorzystania ze zwolnienia określonego § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 37 załącznika do rozporządzenia, tj. zapłata za świadczone usługi nie nastąpi w sposób wskazany w przepisie. Ponadto w sytuacji, gdy część należności będzie regulowana przelewem, a część gotówką, wówczas rejestracji na kasie fiskalnej podlega cała należność dotycząca świadczonych usług pomocy społecznej na rzecz danego mieszkańca domu.


W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.


Zgodnie z art. 96 ust.1 podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Według art. 96 ust. 3 podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne

W myśl art. 96 ust. 4 naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego".

Według art. 99 ust. 1 podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

W myśl art. 99 ust. 7 przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 oraz podmiotów wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, chyba że przysługuje im zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego zgodnie z art. 87 lub przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 1 pkt 3 albo są obowiązani do dokonania korekty podatku odliczonego, o której mowa w art. 90a lub art. 91.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Zgodnie z art. 113 ust. 2 do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Według art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. b zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

  1. wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę:
    • domy pomocy społecznej prowadzone przez podmioty posiadające zezwolenie wojewody,
    • placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze.

Wnioskodawca świadczy usługi na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005 r. w sprawie domów pomocy społecznej, do usług tych należą usługi opiekuńcze, wspomagające, bytowe i edukacyjne w zakresie wynikającym z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających.

Dom Pomocy Społecznej uzyskuje przychody z tytułu świadczenia ww. usług.

Wnioskodawca zaznaczył, iż Dom Pomocy Społecznej korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 lit. b, dotyczącego podmiotów świadczących usługi pomocy społecznej, które są wpisane do rejestru prowadzonego przez wojewodę.

Z uwagi na to, iż usługi świadczone przez Wnioskodawcę są zwolnione z podatku VAT, Dom Pomocy Społecznej nie ma obowiązku składania deklaracji VAT do Urzędu Skarbowego.


Wnioskodawca wskazał, iż Dom Pomocy Społecznej nie jest podatnikiem podatku VAT, zatem stanowisko należy uznać za nieprawidłowe.


Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika