Opodatkowania podatkiem VAT otrzymanej darowizny w postaci wierzytelności własnych

UZASADNIENIE

W dniu 6 lutego 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT otrzymanej darowizny w postaci wierzytelności własnych.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 16 kwietnia 2012 r. (data nadania 17 kwietnia 2012 r., data wpływu 18 kwietnia 2012 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie tut. Organu Nr IPPP2/443-132/12-2/KG z dnia 5 kwietnia 2012 r. (skuteczne doręczenie w dniu 10 kwietnia 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Jedynym udziałowcem Spółki (Wnioskodawca), posiadającym bezpośrednio 100 % udziałów w Spółce, będzie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością mająca siedzibę na terytorium Polski (Udziałowiec?). Udziałowiec będzie równocześnie jedynym wspólnikiem innej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mającej siedzibę na terytorium Polski (?Spółka Zależna?), posiadającym bezpośrednio 100% udziałów w Spółce Zależnej.

Inaczej rzecz ujmując, Spółka i Spółka Zależna będą ?spółkami ? siostrami?, których wspólnym udziałowcem będzie Udziałowiec. Udziałowiec będzie posiadał 100 % udziałów zarówno w Spółce Zależnej, jak i w Spółce. Udziałowiec wniesie do Spółki wkład niepieniężny w postaci 100 % udziałów w Spółce Zależnej, obejmując w zamian udziały w podwyższonym kapitale zakładowym Spółki (tzw. wymiana udziałów). W ramach powyższej transakcji Spółka przekaże Udziałowcowi wyłącznie udziały własne (bez zapłaty w gotówce, o której mowa w art. 12 ust. 4d UPodPraw).

Po dokonaniu powyższej transakcji, Spółka utworzy wraz ze Spółką Zależną (w której będzie posiadała 100% udziałów) podatkową grupę kapitałową w rozumieniu art. la UPodPraw (?Podatkowa Grupa Kapitałowa?), przy czym Spółka wnosi o wydanie interpretacji indywidualnej w odpowiedzi na niniejszy wniosek przy założeniu, że:

1. Spółka będzie spółką reprezentującą Podatkową Grupę Kapitałową w zakresie obowiązków wynikających z UPodPraw oraz z przepisów ustawy z 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa (?UPodPraw?) w rozumieniu przepisu art. la ust. 3 pkt 4 UPodPraw;
2. wszystkie warunki do zarejestrowania Podatkowej Grupy Kapitałowej i funkcjonowania Podatkowej Grupy Kapitałowej jako podatnika podatku dochodowego od osób prawnych (?CIT?) będą spełnione;
3. Podatkowa Grupa Kapitałowa zostanie zarejestrowana przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego i będzie miała status podatnika CIT.
   
   

W okresie funkcjonowania Podatkowej Grupy Kapitałowej jako podatnika CIT, Spółka Zależna może przekazywać Spółce darowizny w formie pieniężnej i rzeczowej (w szczególności w postaci wierzytelności własnej przysługującej Spółce Zależnej wobec innego podmiotu).

Także w okresie funkcjonowania Podatkowej Grupy Kapitałowej jako podatnika CIT, Spółka rozważa zbycie 100 % udziałów w Spółce Zależnej, za cenę odpowiadającą ich wartości rynkowej na dzień sprzedaży. Spółka, Spółka Zależna oraz Udziałowiec są czynnymi podatnikami VAT, mają siedziby na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Spółka nie uczestniczy ani nie będzie uczestniczyć w zarządzaniu Spółki Zależnej, w szczególności nie świadczy ani nie będzie świadczyć na rzecz Spółki Zależnej usług zarządzania. Spółka nie prowadzi i nie będzie prowadzić ani działalności maklerskiej ani brokerskiej, a ponadto w zakres faktycznie prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi; przedmiotowa transakcja wymiany udziałów będzie miała charakter incydentalny.

Pismem z dnia 16 kwietnia 2012 r. Wnioskodawca uzupełnił opis zdarzenia przyszłego wskazując, iż w chwili obecnej Spółka nie prowadzi działalności gospodarczej. Jednocześnie, po nabyciu udziałów w Spółce zależnej, Spółka będzie prowadziła działalność holdingową, tj. podstawową działalnością Spółki będzie posiadanie udziałów w innych spółkach (w szczególności w Spółce Zależnej). Otrzymana w drodze darowizny przez Spółkę wierzytelność własna Spółki Zależnej powiększy majątek Spółki i tym samym wejdzie w skład przedsiębiorstwa Spółki. Konsekwentnie, w ocenie Spółki, nabycie przez Spółkę wierzytelności własnej Spółki Zależnej może być uznane za związane z prowadzonym przez Spółkę przedsiębiorstwem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymanie przez Spółkę darowizny w postaci wierzytelności własnej Spółki Zależnej wobec innego podmiotu podlega opodatkowaniu podatkiem VAT...

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Spółki, otrzymanie przez Spółkę darowizny w postaci wierzytelności własnej Spółki Zależnej wobec innego podmiotu nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1), przy czym świadczenie usług jest w szczególności każde świadczenie na rzecz osoby prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art. 8 ust. 1).

W świetle powyższego, zdaniem Spółki, z uwagi na fakt, iż:

1. przekazanie Spółce przez Spółkę Zależną w drodze darowizny wierzytelności własnej ma charakter świadczenia jednostronnego i ma na celu wyłącznie obdarowanie Spółki, nie zaś uzyskanie przez Spółkę Zależną od Spółki jakiegokolwiek świadczenia ekwiwalentnego; a tym samym,
2. otrzymana przez Spółkę darowizna nie może być uznana za wynagrodzenie należne Spółce za jakiekolwiek świadczenie Spółki na rzecz Spółki Zależnej, ani za jakąkolwiek inną czynność pod legającą opodatkowaniu podatkiem VAT;- to bezsprzecznie otrzymanie wierzytelności w drodze darowizny nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.
   
   

W konsekwencji, zdaniem Spółki, otrzymanie przez Spółkę darowizny w postaci wierzytelności własnej Spółki Zależnej wobec innego podmiotu nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Nabycie wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również m.in. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 cyt. ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie nie będące dostawą towarów.

Z powyższego jednoznacznie wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Zatem, aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, a zatem za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika.

Z okoliczności przedstawionych w złożonym wniosku wynika, iż Wnioskodawca po nabyciu udziałów w Spółce zależnej, będzie prowadził działalność holdingową, tj. podstawową działalnością Spółki będzie posiadanie udziałów w innych spółkach (w szczególności w Spółce Zależnej). Otrzymana w drodze darowizny przez Spółkę wierzytelność własna Spółki Zależnej powiększy majątek Spółki i tym samym wejdzie w skład przedsiębiorstwa Spółki. Konsekwentnie, w ocenie Spółki, nabycie przez Spółkę wierzytelności własnej Spółki Zależnej może być uznane za związane z prowadzonym przez Spółkę przedsiębiorstwem.

Wątpliwości Wnioskodawcy wiążą się ze sposobem opodatkowania podatkiem VAT darowizny wierzytelności własnych Spółki Zależnej.

Dokonując analizy przedstawionych powyżej okoliczności przez pryzmat art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług zauważyć należy, iż za odpłatne świadczenie usług uważa się m.in. nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Z uwagi na fakt, iż jak wskazano w złożonym wniosku, nabycie przez Wnioskodawcę w drodze darowizny wierzytelności własnej Spółki Zależnej może być uznane za związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, czynność nieodpłatnego nabycia wierzytelności nie będzie stanowić świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy opodatkowania podatkiem VAT otrzymania przez Spółkę darowizny w postaci wierzytelności własnej Spółki Zależnej. W zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży 100 % udziałów w Spółce Zależnej zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostały wydane odrębne interpretacje indywidualne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Referencje

IPPP2/443-132/12-5/KG, interpretacja indywidualna