Czy w związku z wdrożeniem nowego produktu obowiązany będzie regulować podatek VAT, od wynagrodzenia (...)

UZASADNIENIE

W dniu 07.11.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług finansowania świadczonych przez Bank na rzecz Dłużnika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Bank (dalej: Bank albo B.) zamierza wdrożyć nowy produkt polegający na wykupie wierzytelności (z odroczonym terminem płatności) przedsiębiorców względem jednostek samorządu terytorialnego (JST). Przedsiębiorca w związku z odroczeniem terminu płatności może naliczać jednostce samorządu terytorialnego dodatkowe wynagrodzenie odsetkowe, albo też może w taki sposób skalkulować cenę za sprzedane dobra/wykonane usługi, aby uwzględniała ona dodatkowy koszt finansowania JST.

Bank podpisując z przedsiębiorcą umowę w przedmiocie wykupu wierzytelności naliczy stosowne wynagrodzenie prowizyjne za realizację usługi wykupu (faktoringu). Jednocześnie, Bank zapłaci przedsiębiorcy za wykup wierzytelności jej bieżącą wartość rynkową (przy uwzględnieniu aktualnych stóp procentowych). Oznacza to, iż w tych sytuacjach kiedy umowa przedsiębiorcy z JST przewiduje odsetki umowne z tytułu odroczenia terminu płatności, Bank po wykupie wierzytelności otrzymywać będzie bezpośrednio od jednostki samorządu terytorialnego wynagrodzenie odsetkowe. W tych zaś sytuacjach, w których umowa przedsiębiorcy z JST nie wyróżnia elementu odsetkowego, Bank naliczał będzie stosowne odsetki dyskontowe (różnica pomiędzy nominalną wartość wierzytelności, a zapłaconą przez Bank ceną jej wykupu).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Bank prosi o wskazanie czy w związku z wdrożeniem nowego produktu obowiązany będzie regulować podatek VAT, od wynagrodzenia pobieranego w postaci odsetek (w tym również dyskontowych) za udzielone finansowanie, czy też przeciwnie w tym zakresie realizowana usługa winna zostać potraktowana jako czynność pośrednictwa finansowego zwolniona przedmiotowo z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, wynagrodzenie w postaci odsetek (w tym również dyskontowych) za udzielone finansowanie winno zostać potraktowane jako czynność pośrednictwa finansowego -zwolniona przedmiotowo z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług. Za stanowiskiem tym przemawia fakt, iż wzmiankowane odsetki uregulowane zostaną przez jednostkę samorządu terytorialnego tj. faktycznego odbiorcę i beneficjenta wykonywanej usługi finansowej, która jest czynnością odrębną i niezależną od wykonanej na rzecz przedsiębiorcy usługi faktoringu, która podlega VAT i za którą Bank pobiera odrębne i niezależne wynagrodzenie w postaci prowizji, którą płaci przedsiębiorca (tj. faktyczny odbiorca i beneficjent usługi factoringowej).

Stanowisko B. znajduje również potwierdzenie w odnoszącej się do analogicznej sytuacji tzw. faktoringu samorządowego oficjalnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej z upoważnienia Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 grudnia 2009r. znak: IPPP2/443-1030/09-2/KOM, gdzie stwierdzono w szczególności, iż odsetki otrzymywane za usługę pośrednictwa finansowego niezależną od faktoringu stanowią wynagrodzenie za usługę zwolnioną od podatku od towarów i usług?.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust.1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Stosownie do art. 5a cyt. ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011r., towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W art. 41 ust. 1 cyt. ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust.1..

Zgodnie z art. 146a ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f (?).

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 cyt. ustawy zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy zwalnia się usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Stosownie do art. 43 ust. 15 cyt. ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu.

Z okoliczności przedstawionych w niniejszym wniosku dotyczących sposobu finansowania Dłużnika wynika, iż Bank zamierza wdrożyć nowy produkt polegający na wykupie wierzytelności (z odroczonym terminem płatności) przedsiębiorców względem jednostek samorządu terytorialnego (JST). Przedsiębiorca w związku z odroczeniem terminu płatności może naliczać jednostce samorządu terytorialnego dodatkowe wynagrodzenie odsetkowe, albo też może w taki sposób skalkulować cenę za sprzedane dobra/wykonane usługi, aby uwzględniała ona dodatkowy koszt finansowania JST.

Bank podpisując z przedsiębiorcą umowę w przedmiocie wykupu wierzytelności naliczy stosowne wynagrodzenie prowizyjne za realizację usługi wykupu (faktoringu). Jednocześnie, Bank zapłaci przedsiębiorcy za wykup wierzytelności jej bieżącą wartość rynkową (przy uwzględnieniu aktualnych stóp procentowych). Oznacza to, iż w tych sytuacjach kiedy umowa przedsiębiorcy z JST przewiduje odsetki umowne z tytułu odroczenia terminu płatności, Bank po wykupie wierzytelności otrzymywać będzie bezpośrednio od jednostki samorządu terytorialnego wynagrodzenie odsetkowe. W tych zaś sytuacjach, w których umowa przedsiębiorcy z JST nie wyróżnia elementu odsetkowego, Bank naliczał będzie stosowne odsetki dyskontowe (różnica pomiędzy nominalną wartość wierzytelności, a zapłaconą przez Bank ceną jej wykupu).

W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym, transakcja wyraźnie dzieli się na dwa odrębne świadczenia, wykonywane na rzecz dwóch odrębnych podmiotów. Jednym z nich jest nabycie wierzytelności wykonywane na rzecz Zbywcy, drugim finansowanie na rzecz Dłużnika - JST.

Bank udzielając Dłużnikowi finansowania odracza termin płatności usługi lub dostawy po wykupieniu wierzytelności od Zbywcy. Bank po wykupie wierzytelności otrzymywać będzie bezpośrednio od jednostki samorządu terytorialnego wynagrodzenie odsetkowe. W tych zaś sytuacjach, w których umowa przedsiębiorcy z JST nie wyróżnia elementu odsetkowego, Bank naliczał będzie stosowne odsetki dyskontowe (różnica pomiędzy nominalną wartość wierzytelności, a zapłaconą przez Bank ceną jej wykupu).

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności stwierdzić należy, iż w sytuacji opisanej we wniosku Bank przejmie finansowanie JST. Wynagrodzeniem za świadczenie usług finansowania będą odsetki lub dyskonto płatne przez Dłużnika. Odsetki te nie będą stanowiły części wynagrodzenia za usługę świadczoną na rzecz Wierzyciela.

Celem przedmiotowej transakcji nie będzie finansowanie Wierzyciela, lecz finansowanie Jednostki Samorządu Terytorialnego - Dłużnika. Aby doszło do powyższej transakcji, Wierzyciel musi w pierwszej kolejności dokonać cesji wierzytelności ? zatem prawo domagania się przez Bank odsetek od Dłużnika będzie następstwem tej cesji. Jak wskazał Wnioskodawca cesja wierzytelności winna zostać opodatkowana stawką podatku VAT w wysokości 23%, a podstawą opodatkowania będzie prowizja płacona przez Wierzyciela na rzecz Banku. Celem usługi faktoringowej jest wykup wierzytelności, ewentualne uwolnienie wierzyciela od ryzyka nieściągalności związanego z długiem bądź zapewnienie otrzymania wartości wierzytelności przed terminem wymagalności. Usługa ta może składać się więc z różnych elementów wynagrodzeń, przede wszystkim zawiera jednak wynagrodzenie za nabycie przez faktora wierzytelności. W przypadkach, gdy faktor nie ma zamiaru finansować Wierzyciela, lecz inny podmiot, czynności polegającej na finansowaniu przez Wnioskodawcę Dłużnika poprzez wydłużenie terminu płatności nie można zaliczyć do jednej z usług wchodzących w skład usługi factoringu, którą Wnioskodawca świadczy na rzecz Wierzyciela.

Zatem udzielenie finansowania przez Bank Dłużnikowi poprzez odroczenie terminu płatności nabytej przez Bank wierzytelności, będzie mieściło się w definicji świadczenia usług w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 cyt. ustawy. Usługi te nie są zaliczane do usług ściągania długów bądź faktoringu i tym samym mieszczą się w katalogu usług zwolnionych z podatku od towarów i usług. W związku z powyższym wynagrodzenie Banku w postaci odsetek otrzymywanych od JST z tytułu udzielenia jej finansowania, w zakresie przedstawionym w niniejszym wniosku, będzie zwolnione z podatku od towarów i usług, na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 38 cyt. ustawy.

Mając na uwadze powyższe należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że świadczone przez niego usługi udzielenia finansowania korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże z uwagi na fakt, że jako podstawę zwolnienia Wnioskodawca podał art. 43 ust. 1 pkt 40 zamiast art. 43 ust. 1 pkt 38, jego stanowisko należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.