zbycie przedsiębiorstwa nie będzie podlegać przepisom ustawy o podatku od towarów i usług

zbycie przedsiębiorstwa nie będzie podlegać przepisom ustawy o podatku od towarów i usług

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 09.12.2008 r. (data wpływu 31.12.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia ?Przedsiębiorstwa K? - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31.12.2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia ?Przedsiębiorstwa K?.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka A S.A. (dalej: Spółka) od wielu lat prowadzi działalność w zakresie sprzedaży detalicznej książek oraz publikacji (atlasy, mapy, etc.) pod marką B (znak towarowy). Działalność powyższa zwana dalej ?Przedsiębiorstwem K? w ubiegłym roku wygenerowała dla Spółki przychód w wysokości 29,1 mln zł. Z pozostałej działalności Spółka w roku ubiegłym uzyskała 0,5 mln zł.

Spółka ponadto prowadzi jedną kawiarnię zlokalizowaną w jednej księgarni pod marką C (znak towarowy) i jest właścicielem (użytkownikiem wieczystym) kilku nieruchomości. Większość z nieruchomości Spółki zajęta jest na potrzeby sprzedaży książek oraz wynajmu podmiotom trzecim.

Spółka w dniu 1 grudnia 2008 r. sprzedała inwestorowi branżowemu spółce D Sp. z o.o. ?Przedsiębiorstwo K?, która obejmuje w szczególności:

  • stany magazynowe,
  • umowy najmu dotyczące lokalizacji księgarń, których to lokalizacji właścicielami są osoby trzecie (część z księgarń jest prowadzona w nieruchomościach będących przedmiotem najmu),
  • kontrakty z dostawcami (z hurtowniami książek, dostawcami, wydawcami),
  • znak towarowy B.

W ramach transakcji nastąpiło ponadto przejęcie przez D Sp. z o.o. około 100 pracowników, którzy byli związani z Przedsiębiorstwem K.

W zakresie działalności Spółki pozostanie prowadzenie kawiarni i Spółka zachowa również nieruchomości, przy czym w umowie sprzedaży Przedsiębiorstwa K, Spółka zobowiązała się wynająć na rzecz nabywcy część posiadanych nieruchomości, na czas określony. W wyniku zawarcia umowy w Spółce pozostanie zatrudnionych około 10 osób.

D Sp. z o.o. kontynuować będzie dotychczasową działalność Spółki w zakresie sprzedaży detalicznej książek oraz publikacji (atlasy, mapy, etc.) pod znakiem towarowym B.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż (przez A S.A.) opisanej w stanie faktycznym działalności stanowi sprzedaż przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym czy sprzedaż ta podlegać będzie wyłączeniu z opodatkowania VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie Wnioskodawcy sprzedaż ?Przedsiębiorstwa K?, w opisanym w stanie faktycznym stanowić będzie transakcję zbycia przedsiębiorstwa, w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Tym samym w opinii Wnioskodawcy zawarta umowa kupna-sprzedaży, mająca za przedmiot zdefiniowane przez strony ?Przedsiębiorstwo K? nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Poniżej Wnioskodawca przedstawia uzasadnienie zajętego stanowiska.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ostatnia nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług przyniosła też definicję ?zorganizowanej części przedsiębiorstwa? (art. 2 punkt 27e ustawy) o treści: ?zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania?.

W opisanym stanie faktycznym, kluczowym zagadnieniem pozwalającym na określenie czy opisywana transakcja podlega opodatkowaniu VAT jest ustalenie, czy jej przedmiotem jest ?przedsiębiorstwo? lub też ?zorganizowana część przedsiębiorstwa? w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia przedsiębiorstwa. Definicja przedsiębiorstwa zawarta została w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Przyjąć należy, iż definicja ta znajdzie zastosowanie także na gruncie przepisów ustawy o VAT. Rozumienie przedsiębiorstwa dla potrzeb ustawy o podatku od towarów i usług w oparciu o definicję zawartą w Kodeksie cywilnym potwierdza judykatura oraz organy podatkowe (np. wyrok WSA z 10 maja 2005 roku sygn. akt III SA/Wa 234/05, wyrok SN z 20 grudnia 2001 roku sygn. akt III RN 163/00, pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 6 czerwca 2008 r., sygn. IBPP2/443-227/08/lCz (KAN-2620/03/08), Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 9 maja 2008 r., sygn. ITPP1/443-229/08/MN).

Zgodnie z art. 55 ?jedynka? Kodeksu cywilnego: ?Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
  3. prawa wynikające z umów najmu dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z istotnych stosunków prawnych,
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
  5. koncesje, licencje i zwolnienia,
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej,
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
  8. tajemnice przedsiębiorstwa,
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.?

Należy zauważyć, że użyte w ww. artykule określenie ?w szczególności? wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, nie wymienione w tym artykule, a z drugiej brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa. Takie rozumienie potwierdza art. 55 ?dwójka? Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym: ?Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.? Z przepisu tego wynika jednoznacznie, że strony czynności prawnej, w której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, mogą wyłączyć z transakcji niektóre składniki wchodzące w skład zbywanego przedsiębiorstwa. Jak wskazuje ustalona linia orzecznicza Sądu Najwyższego, granicą tych wyłączeń jest przejęcie przez nabywcę niezbędnych składników, które umożliwią mu prowadzenie przedsiębiorstwa w zakresie (przedmiocie) tożsamym z tym, który był prowadzony przez sprzedającego. Stanowisko takie popiera większość orzecznictwa np. wyroki SN z dnia 8 kwietnia 2003 r., sygn. akt IV CKN 51/01 oraz z dnia 17 października 2000 r. sygn. akt I CKN 850/08. Z powyższego wynika, że nie wszystkie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa są na tyle istotne, by bez ich zbycia nie można mówić o zbyciu przedsiębiorstwa.

Stanowisko takie popierają również organy podatkowe. Przykładowo w pismach Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 22 stycznia 2008 r., sygn. ILPP2/443-93/07-2/TW, Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 9 maja 2008 r., sygn. ITPP1/443-229/08/MN. W tym ostatnim piśmie czytamy:

?W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej. Wyłączenie więc ze zbycia istotnych elementów przedsiębiorstwa powoduje, że mamy do czynienia ze sprzedażą sumy składników majątkowych, a nie ze sprzedażą przedsiębiorstwa.

Jeśli natomiast wyłączone ze zbycia składniki przedsiębiorstwa nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa jako takiego, wówczas czynność taka na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług uznana będzie za sprzedaż przedsiębiorstwa, chociaż nie obejmuje ona wszystkich jego składników?.

Orzecznictwo sądów administracyjnych wskazuje również, że przepis art. 6 pkt 1 ustawy o VAT obejmuje nie tylko transakcję zbycia całego majątku danego podmiotu, ale również wydzielonego funkcjonalnie i przedmiotowo zespołu składników majątku tworzących przedsiębiorstwo. Do zastosowania art. 6 pkt 1 ww. ustawy przy transakcji zbycia części przedsiębiorstwa konieczne jest jedynie, aby nabywca nadal prowadził nabyte przedsiębiorstwo (wyrok WSA w Warszawie z 12 sierpnia 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 666/08, WSA w Warszawie 7 lutego 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 934/07).

W wyroku z 7 lutego 2008 r. WSA wyrażony został następujący pogląd: ?(...) Dyrektor Izby Skarbowej błędnie utożsamia ?przedsiębiorstwo? w rozumieniu art. 55 1 k.c. z całością majątku danego podmiotu. Rację ma Skarżąca twierdząc, że w skład spółki prawa handlowego może wchodzić więcej niż jedno przedsiębiorstwo w znaczeniu nadanym tym przepisem. Na marginesie Sąd zauważa, iż pogląd ten można odnieść do majątku każdego przedsiębiorcy.

W opinii Sądu powyższe oznacza, że każdy zespół składników majątkowych, dający się wyodrębnić poprzez funkcjonalne powiązanie polegające na przydatności do realizacji określonego działania gospodarczego - bez względu na jego organizacyjne wyodrębnienie w postaci zakładu czy też oddziału - będzie przedsiębiorstwem w rozumieniu art. 55 1 k.c. Takie rozumienie definicji przedsiębiorstwa spełnia wymogi art. 5 ust 8 VI Dyrektywy i art. 19 Dyrektywy 112, a w związku z tym definicja ta może być stosowana przy wykładni pojęcia ?przedsiębiorstwo? ujętego w art. 6 pkt 1 u.p.t.u.

W świetle powyższego Sąd przyjął, że użyte w art. 6 ust 1 u.p.t.u. pojęcie ?przedsiębiorstwo? obejmuje każdy zespół składników materialnych i niematerialnych służących do realizacji określonych zadań gospodarczych, bez względu na to, czy obejmuje on całość czy jedynie część majątku określonego podmiotu?.

Należy ponadto wskazać, iż art. 6 pkt 1 ustawy o VAT wyłączający z zakresu tej ustawy opodatkowanie transakcji zbycia przedsiębiorstwa i zorganizowanej części przedsiębiorstwa stanowi implementację art. 5 ust. 8 i art. 6 ust. 5 Szóstej Dyrektywy Rady (77/388/EWG) z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. U. UE.L.77.145.1 z późn. zm.). Dyrektywa ta przestała obowiązywać z dniem 1 stycznia 2007 r., ale jej miejsce zajęła Dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE.L.06.347.1) dalej ?Dyrektywa 112?.

Ze stanowiącej załącznik XII do Dyrektywy 112 ?Tabeli korelacji? wynika, ze odpowiednikiem art. 5 ust. 8 zdanie pierwsze VI Dyrektywy jest art. 19 akapit 1 Dyrektywy 112, natomiast odpowiednikiem art. 5 ust. 8 zdanie drugie i trzecie VI Dyrektywy jest art. 19 akapit 2 Dyrektywy 112.

Zgodnie z art. 19 Dyrektywy 112: ?W przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary będzie traktowana jako następca prawny przekazującego . W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu ?.

Jak zauważył WSA w Warszawie w ww. wyroku z 7 lutego 2008 r. z przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT nie wynika, aby ustawodawca polski skorzystał z możliwości ograniczenia zakresu implementowanego przepisu, o których mowa ww. akapicie 2 art. 19 Dyrektywy 112. Dlatego też, według sądu, z którym zgadza się Spółka, należy przyjąć, iż ?(...) określony w ww. Dyrektywach zakres przedmiotowy dopuszczalnego wyłączenia z zakresu opodatkowania VAT obejmuje całość lub część przenoszonego majątku. Biorąc zaś pod uwagę, iż opodatkowaniu tym podatkiem podlega działalność gospodarcza, zasadnym jest stwierdzenie, że majątek - jego całość lub część, o jakim mowa przepisach Dyrektyw, to majątek służący działalności gospodarczej. Tak też stwierdził ETS w pkt 40 wyroku w sprawie Zita Modes Sarl (...), zaznaczając, iż przeniesienie, o jakim mowa w art. 5 ust. 8 VI Dyrektywy dotyczy m.in. części przedsiębiorstwa umożliwiającej prowadzenie niezależnej działalności gospodarczej.?

Wyrok ETS, na który wskazuje sąd został co prawda wydany na podstawie VI Dyrektywy, jednak z uwagi na to, że istota przepisów obu dyrektyw jest taka sama, wyrok ten zachowuje swoją aktualność.

W wyroku ETS z 27 listopada 2003 r., sygn. C-497/01 Zita Modes Sarl v. Administration de l?enregistrement et des domains (ECR 2003/11B/I-14393; Lex 155324), zakres czynności, które mogą być przez państwo członkowskie uznane za niebędące dostawą towarów, został zakreślony w sposób szeroki. Trybunał przyjął, że wynikająca z art. 5 ust. 8 VI Dyrektywy zasada braku dostawy ma zastosowanie do każdego przeniesienia przedsiębiorstwa lub samodzielnej jego części, włączając składniki rzeczowe i w razie konieczności inne, łącznie stanowiące przedsiębiorstwo lub jego część. Jako warunek zastosowania tej zasady Trybunał wskazał wyrażanie przez nabywcę zamiaru dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego natychmiastowej likwidacji i sprzedaży zapasów.

Odnosząc powyższe do przedstawionej przez Wnioskodawcę sytuacji należy zauważyć, że przedmiotowa transakcja spełnia warunki konieczne do zastosowania w stosunku do niej art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, na które to warunki wskazuje zarówno orzecznictwo sądów administracyjnych jak i pisma organów podatkowych. Dla określenia, że dochodzi do zbycia przedsiębiorstwa, a nie zbioru pewnych elementów decydujące jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej. W powołanym orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się również, że pojęcie ?przedsiębiorstwa? obejmuje każdy zespół składników materialnych i niematerialnych służących do realizacji określonych zadań gospodarczych, bez względu na to, czy obejmuje on całość, czy jedynie część majątku określonego podmiotu.

Zbywane przez Spółkę ?Przedsiębiorstwo K? stanowi funkcjonalnie powiązany ze sobą zespół składników materialnych i niematerialnych wraz z jego nazwą oraz pracownikami umożliwiający kontynuowanie tej działalności gospodarczej. Wskazać dodatkowo należy, że przed zbyciem ?Przedsiębiorstwa K?, np. w 2007 roku, Spółka uzyskała z działalności zbywanego przedsiębiorstwa 29,1 mln zł przychodów, natomiast z pozostałej działalności zaledwie 0,5 mln. Również z punktu widzenia pracowników, ponad 100 osób przechodzi do nabywcy, a pozostaje zaledwie 10 osób (w tym zarząd). W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy w opisanym stanie faktycznym nastąpi zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, natomiast pozostawienie u zbywającego nieruchomości i rozpoczynanej działalności pod marką C, stanowią zaledwie wyłączenia z przedsiębiorstwa, nie naruszające jego istoty, możliwości dalszego funkcjonowania, w związku z czym nie popadające w kolizję z definicją zawartą w art. 55 jedynka k.c.

W orzecznictwie sądów administracyjnych oraz ETS podkreśla się również, iż dla wyłączenia transakcji zbycia przedsiębiorstwa z zakresu VAT konieczne jest również, aby nabywca nadal je prowadził. Z opisanego stanu faktycznego wynika, iż nabywca ?Przedsiębiorstwa K? będzie kontynuował działalność w przejmowanym zakresie. Będzie również wykorzystywał znak towarowy B związany z przejmowaną działalnością.

Alternatywnie należy rozpatrzyć też, czy jeżeli nawet staje się dyskusyjne, czy nabycie ?Przedsiębiorstwa K? wypełnia definicję ?przedsiębiorstwa?, to czy w takim razie zawarta transakcja nie wypełnia pojęcia zbycia ?zorganizowanej części przedsiębiorstwa?, w sensie definicji wprowadzonej do ustawy o podatku od towarowi usług od dnia 1 grudnia 2008 roku.

W związku z tym, że przepis jest nowy (wszedł 1 grudnia 2008 roku), nie ma jeszcze orzecznictwa i interpretacji urzędowych w tej materii. Jednak bezsprzecznie można przyjąć pogląd, że nastąpiło swoiste ?poluzowanie? - zmiana definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa, idąca w kierunku definicji przedsiębiorstwa zawartego w kodeksie cywilnym. Jeżeli w świetle przepisów ustawy funkcjonujących do dnia 30 listopada 2008 roku ?zorganizowana część przedsiębiorstwa? musiała być zakładem ?samodzielnie sporządzającym bilans?, to obecnie takiego wymogu nie ma. W świetle więc przepisów obowiązujących do dnia 30 listopada 2008 roku, zorganizowana część przedsiębiorstwa nie tylko że musiała być ?zakładem?, lecz jeszcze musiała się charakteryzować tym, że samodzielnie sporządza bilans. Wprowadzona nowa definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa usunęła ten wymóg i w istocie dostosowała ustawę o VAT w tej części do zgodności z odpowiednimi dyrektywami i orzecznictwem Unii Europejskiej.

Podsumowując, zawarta transakcja kupna ?Przedsiębiorstwa K? nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, gdyż jest to transakcja nabycia przedsiębiorstwa, a co najmniej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W tej sytuacji, skoro sprzedaż przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest wyłączone z opodatkowania, więc niezależnie od rozstrzygnięcia czy transakcja ta stanowiła zbycie przedsiębiorstwa, czy też tylko zorganizowanej części przedsiębiorstwa - ma zastosowanie wspomniany art. 6 pkt 1 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ?ustawą? - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej ?podatkiem?, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 2 pkt 22 ustawy - ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży, należy przez to rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy - przepisów ustawy, nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przepisy ustawy nie definiują terminu ?przedsiębiorstwo?. Z tej przyczyny dla celów określenia zakresu pojęcia ?przedsiębiorstwo? wykorzystuje się regulację zawartą w art. 55#185; ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo stanowi zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
  5. koncesje, licencje i zezwolenia;
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
  8. tajemnice przedsiębiorstwa;
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej. Wyłączenie więc ze zbycia istotnych elementów przedsiębiorstwa powoduje, że mamy do czynienia ze sprzedażą sumy składników majątkowych, a nie ze sprzedażą przedsiębiorstwa. Jeśli natomiast wyłączone ze zbycia składniki przedsiębiorstwa nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa jako takiego, wówczas czynność taka na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług uznana będzie za sprzedaż przedsiębiorstwa, chociaż nie obejmuje ona wszystkich jego składników.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Spółka sprzedała inwestorowi branżowemu ?Przedsiębiorstwo K?, które obejmuje w szczególności:

  • stany magazynowe,
  • umowy najmu dotyczące lokalizacji księgarń, których to lokalizacji właścicielami są osoby trzecie (część z księgarń jest prowadzona w nieruchomościach będących przedmiotem najmu),
  • kontrakty z dostawcami (z hurtowniami książek, dostawcami, wydawcami),
  • znak towarowy B.

Zdaniem Spółki w opisanej sytuacji dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa. Sprzedawane ?Przedsiębiorstwo K? stanowi funkcjonalnie powiązany ze sobą zespół składników materialnych i niematerialnych wraz z jego nazwą oraz pracownikami, umożliwiający kontynuowanie tej działalności gospodarczej. Świadczy o tym fakt, że np. w 2007 roku Spółka uzyskała z działalności zbywanego przedsiębiorstwa 29,1 mln zł przychodów, natomiast z pozostałej działalności zaledwie 0,5 mln. Również z punktu widzenia pracowników, ponad 100 osób przechodzi do nabywcy, a pozostaje zaledwie 10 osób (w tym zarząd). Pozostawienie u zbywającego nieruchomości i rozpoczynanej działalności pod marką C, stanowią zaledwie wyłączenia z przedsiębiorstwa, nie naruszające jego istoty, możliwości dalszego funkcjonowania. Nabywca ?Przedsiębiorstwa K? będzie kontynuował działalność w przejmowanym zakresie. Będzie również wykorzystywał znak towarowy B związany z przejmowaną działalnością.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że jeśli warunki wynikające z przepisu art. 551 i art. 552 ustawy Kodeks cywilny zostaną spełnione, zamierzona czynność będzie nosiła znamiona zbycia przedsiębiorstwa, do której zastosowanie będzie miał przepis art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa.

Należy zwrócić uwagę, że analiza umów cywilnoprawnych nie mieści się w ramach określonych art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w myśl którego minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Na mocy ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 141, poz. 888), która zmieniła treść art. 14f § 1 ustawy Ordynacja podatkowa - od dnia 20 września 2008 r. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł. Oznacza to, że wszystkie wnioski, które wpływają do organów od wymienionej daty podlegają opłacie w wysokości 40 zł. Z uwagi na fakt, iż Strona opłaciła wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w kwocie 75 zł w dniu 10.12.2008 r., różnica w kwocie 35 zł zostanie zwrócona zgodnie z § 14f § 2a ustawy Ordynacja podatkowa na wskazany w dowodzie wpłaty adres siedziby Spółki.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.


Referencje

ILPP2/443-93/07-2/TW, interpretacja indywidualna

ITPP1/443-229/08/MN, interpretacja indywidualna

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika