w okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę, wymienione we wniosku składniki nie posiadały (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 07.12.2009r. (data wpływu 11.12.2009r.), uzupełnione pismem z dnia 06.01.2010r. (data wpływu 11.01.2010r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania zbycia części przedsiębiorstwa za zorganizowaną część przedsiębiorstwa ? jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11.12.2009r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania zbycia części przedsiębiorstwa za zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Wniosek zawierał braki w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, mianowicie Wnioskodawca nie wskazał czy w istniejącym przedsiębiorstwie przedmiotowa działalność sprzedażowa obejmująca zapasy, bazę klientów oraz prawo do umów sprzedaży stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązania) wyodrębniona:

• finansowo oraz

• organizacyjnie (tzn. ma formę działu, wydziału, oddziału itp. w przedsiębiorstwie i dokonane jest to poprzez odpowiednie zapisy w dokumentach wewnętrznych Spółki, np. statucie, regulaminie lub innym akcie o podobnym charakterze)
  
  

Nie wskazał również czy transakcja zbycia przedmiotowych składników przedsiębiorstwa Spółki (zapasy, baza klientów oraz prawo do umów sprzedaży) będzie obejmowała wszystkie składniki majątkowe (materialne i niematerialne) związane z tymi składnikami, a w szczególności czy w ramach sprzedaży w/w składników przejdą wszystkie należności i zobowiązania wygenerowane przez te składniki. Ponadto wniosek zawierał również braki o charakterze formalnym, mianowicie brak oryginału lub urzędowo poświadczonej kopii pełnomocnictwa, z którego wynika umocowanie do występowania w imieniu Spółki Pani x. W związku z powyższym tut. organ podatkowy pismem z dnia 15.12.2009r., znak IPPP3/443-1167/09-2/MM wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku o powyższe braki. Wniosek został uzupełniony w terminie prawidłowym.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Do września 2009r. Sp. z o.o. (zwana dalej Spółką albo Wnioskodawca) działała w charakterze dystrybutora. Przedmiotem działalności Spółki była głównie sprzedaż towarów. W związku z reorganizacją całej grupy, od września 2009r. zmienił się zakres wykonywanych przez Spółkę czynności. Obecnie Spółka działa jako agent i wykonuje głównie czynności marketingowe, nie dokonuje natomiast sprzedaży towarów.

W ramach działalności Spółki jako dystrybutora (obejmującej sprzedaż towarów), Spółka nabywała towary od x (zwanej dalej Spółką Holenderska). Następnie towary te były sprzedawane przez Spółkę pozyskanym przez nią klientom.

W celu pozyskiwania klientów, którym następnie sprzedawano towary, Spółka prowadziła działalność marketingową. Obejmowała ona m.in. rozwijanie, utrzymywanie i zarządzanie relacjami z klientami, negocjowanie warunków umów itp.

W związku z reorganizacją całej grupy, do której należy zarówno Spółka jak i Spółka Holenderska, 14 września 2009r. Spółka zbyła na rzecz Spółki Holenderskiej część przedsiębiorstwa związaną ze sprzedażą towarów. W skład przedmiotowej części przedsiębiorstwa weszły zapasy oraz baza klientów, a także prawa do umów sprzedaży - łącznie określane jako działalność sprzedażowa.

W związku z powyższym od 14 września 2009r. Spółka wykonuje głównie czynności marketingowe, działając jako agent. Obejmują one m.in. rozwijanie, utrzymywanie i zarządzanie relacjami z klientami, negocjowanie warunków umów itp. Spółka nie dokonuje już sprzedaży towarów.

W uzupełnieniu do przedmiotowego wniosku Wnioskodawca wskazał, co następuje:

W związku z reorganizacją całej grupy, do której należy zarówno Spółka jak i Spółka Holenderska, 14 września 2009r. Spółka zbyła na rzecz Spółki Holenderskiej część przedsiębiorstwa związaną ze sprzedażą towarów. Spółka sprzedała Spółce Holenderskiej zapasy oraz bazę klientów, a także przeniosła na nią prawa do umów sprzedaży - łącznie określane jako działalność sprzedażową.

Zapasy, oraz baza klientów, a także przeniesione prawa do umów sprzedaży - łącznie określane jako działalność sprzedażowa ? nie stanowiły zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) wyodrębnionego finansowo czy organizacyjnie.

Sprzedaż Spółce Holenderskiej zapasów oraz bazy klientów, a także przeniesione prawa do umów sprzedaży ? nie obejmowała przeniesienia na Spółkę Holenderską wszystkich należności i zobowiązań wygenerowanych przez te składniki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy do zbycia części przedsiębiorstwa związanej ze sprzedażą towarów, obejmującej zapasy, umowy sprzedaży oraz bazę klientów, stosuje się przepisy ustawy o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy:

Do zbycia części przedsiębiorstwa związanej ze sprzedażą towarów, obejmującej zapasy, umowy sprzedaży oraz bazę klientów, nie stosuje się przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm.) (dalej zwanej ustawą o VAT), przepisy tej ustawy nie mają zastosowania do transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania (art. 2 pkt 27e ustawy o VAT).

W celu ustalenia zatem, czy mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, zbadać należy, czy nabyte zapasy, umowy sprzedaży oraz baza klientów (łącznie określane jako działalność sprzedażowa) mogłyby stanowić samodzielnie działające przedsiębiorstwo.

Należy zauważyć, że zapasy, umowy sprzedaży oraz baza klientów (łącznie określane jako działalność sprzedażowa) stanowią składniki, będące we wzajemnych relacjach i można o nich mówić jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest to, że należą do jednego podmiotu gospodarczego.

W analizowanym przypadku należy uwzględnić specyfikę działalności polegającej na sprzedaży towarów przez podmioty należące do jednej grupy. W grupie tej jeden z podmiotów (Spółka) wykonuje działalność o charakterze marketingowym na terytorium Polski, a inny podmiot (Spółka Holenderska) dokonuje sprzedaży towarów, korzystając z efektów działalności o charakterze marketingowym wykonywanej przez Spółkę działającą jako agent. W konsekwencji należy przyjąć, że działalność sprzedażową w analizowanym przypadku można uznać za stanowiącą niezależne przedsiębiorstwo, które samodzielnie mogłoby realizować działania gospodarcze związane ze sprzedażą towarów. W analizowanym przypadku, do prowadzenia działalności sprzedażowej nie są potrzebne dodatkowe składniki materialne bądź niematerialne, gdyż pozostałe czynności marketingowe związane ze sprzedażą towarów są wykonywane przez inny podmiot (Spółkę).

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że istnieją podstawy do zastosowania wyłączenia, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Zatem zbycie przedmiotowych składników nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach określonych w ww. ustawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ?ustawą o VAT?, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT wynika natomiast, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się co do zasady przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, winien być on interpretowany ściśle, co oznacza, że ma on zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponieważ przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji ?przedsiębiorstwa? posłużyć należy w tym zakresie się definicją sformułowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.). Według art. 55¹ Kodeksu cywilnego przedsiębiorstwo stanowi zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Zatem składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, iż najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, iż zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. W tym miejscu należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Przepis ten odgrywa szczególnie istotną rolę, gdyż konstytuuje on zasadę, iż przedsiębiorstwo może stanowić przedmiot obrotu prawnego jako jednolita całość.

Z kolei stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy o VAT pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa ? rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Istotne znaczenie w powyższej definicji ma końcowy jej fragment. W celu ustalenia zatem, czy mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, zbadać należy, czy nabyty zespół składników majątkowych stanowić mógłby samodzielnie działające przedsiębiorstwo. Wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Ponadto wymogiem do uznania, aby zespół składników stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa, jest to by stanowił on zespół składników materialnych i niematerialnych - w tym zobowiązań. Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową. Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość). Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
   
   

Tę ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Winno ono mieć również zdolność zaistnienia jako niezależne przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu Cywilnego.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca zbył w ramach reorganizacji na rzecz Spółki Holenderskiej część przedsiębiorstwa związaną ze sprzedażą towarów. W skład przedmiotowej części przedsiębiorstwa weszły zapasy oraz baza klientów, a także prawa do umów sprzedaży - łącznie określane jako działalność sprzedażowa. W związku z powyższym od 14 września 2009r. Spółka wykonuje głównie czynności marketingowe, działając jako agent. Obejmują one m.in. rozwijanie, utrzymywanie i zarządzanie relacjami z klientami, negocjowanie warunków umów itp. Spółka nie dokonuje już sprzedaży towarów. W uzupełnieniu do przedmiotowego Wnioskodawca wskazał, iż zapasy, oraz baza klientów, a także przeniesione prawa do umów sprzedaży - łącznie określane jako działalność sprzedażowa ? nie stanowiły zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) wyodrębnionego finansowo czy organizacyjnie. Sprzedaż Spółce Holenderskiej zapasów oraz bazy klientów, a także przeniesione prawa do umów sprzedaży ? nie obejmowała przeniesienia na Spółkę Holenderską wszystkich należności i zobowiązań wygenerowanych przez te składniki. Przedmiotem zapytania Wnioskodawcy jest czy do zbycia części przedsiębiorstwa związanej ze sprzedażą towarów, obejmującej zapasy, umowy sprzedaży oraz bazę klientów, stosuje się przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Uwzględniając powyższe, w świetle przytoczonych wyżej przepisów, należy stwierdzić, iż z przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu stanu fatycznego nie wynika, aby przedmiotem sprzedaży była zorganizowana część przedsiębiorstwa. Zauważyć bowiem należy, iż jak już powyżej wskazano, podstawowym wymogiem jest to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), podlegający wydzieleniu w istniejącym przedsiębiorstwie na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Istotnym jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego oraz z uzupełnienia do niego wynika, iż zbycie składników majątku przedsiębiorstwa Wnioskodawca w postaci zapasów, umów sprzedaży oraz bazy klientów nie stanowiły zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) wyodrębnionego finansowo czy organizacyjnie. Ponadto sprzedaż Spółce Holenderskiej tych składników majątku nie obejmowała przeniesienia na Spółkę Holenderską wszystkich należności i zobowiązań wygenerowanych przez te składniki. Zatem tak przedstawiony stan faktyczny nie pozwala na przyjęcie, iż spełnione zostały przesłanki pozwalające na zastosowanie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Reasumując stwierdzić należy, że w okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę, wymienione we wniosku składniki nie posiadały na dzień ich dostawy cech wymienionych w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, w związku z tym nie mieściły się w pojęciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Tym samym sprzedaż przez Wnioskodawcę tych składników majątku na rzecz Spółki Holenderskiej nie była wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, w konsekwencji podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach ogólnych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w tak przedstawionym stanie faktycznym należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.