Zwolnienie od podatku usług pośrednictwa w założeniu rachunku inwestycyjnego zarządzanego wyłącznie (...)

3.2.2012

Zwolnienie od podatku usług pośrednictwa w założeniu rachunku inwestycyjnego zarządzanego wyłącznie przez brokerów zagranicznych

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 19.10.2011 r. (data wpływu 20.10.2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23.01.2012 r. (data wpływu 30.01.2012 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu nr IPPP3/443-1386/11-2/JK z dnia 13.01.2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług pośrednictwa w założeniu rachunku inwestycyjnego zarządzanego wyłącznie przez brokerów zagranicznych ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20.10.2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług pośrednictwa w założeniu rachunku inwestycyjnego zarządzanego wyłącznie przez brokerów zagranicznych.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23.01.2012 r. (data wpływu 30.01.2012 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu nr IPPP3/443-1386/11-2/JK z dnia 13.01.2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym dnia 04 stycznia 2011 r. prowadzi działalność gospodarczą wyłącznie z zakresu pośrednictwa finansowego. Spółka nie zarejestrowała się jako czynny podatnik podatku VAT, korzystając ze zwolnienia przedmiotowego zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 ustawy o podatku od towarów i usług. Dnia 26 września 2011 r. Spółka złożyła VAT-R zgłaszając się do podatku VAT UE jako podatnik niepodlegający obowiązkowi rejestracji jako podatnik VAT czynny, który świadczy lub będzie świadczył usługi do których stosuje się art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy lub nabywa bądź będzie nabywał usługi do których stosuje się art. 28b ustawy, jeśli usługi te stanowiłyby import usług.

Spółka wyszukuje klientów (osób fizycznych) chcących otworzyć rachunek inwestycyjny prowadzony przez brokera zagranicznego. Spółka wyłącznie pośredniczy w otwieraniu takich rachunków, bez oferowania klientom instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o instrumentach finansowych. Spółka zajmuje się przygotowaniem dokumentacji oraz techniczną stroną otwarcia i prowadzenia rachunku inwestycyjnego, za co pobiera prowizję przy otwarciu rachunku. Kwota prowizji jest przelewana na rachunek Spółki i stanowi procent kwoty, którą klient zamierza zainwestować na rachunku prowadzonym przez brokera zagranicznego. Klient bezpośrednio lokuje środki przeznaczone do inwestowania na swoim indywidualnym rachunku prowadzonym przez brokera zagranicznego. Spółka nie ma dostępu do środków klienta ulokowanych na rachunku prowadzonym przez brokera zagranicznego, który nimi zarządza w imieniu i na rzecz klienta. Spółka wystawia rachunki dla osób inwestujących za usługę pośrednictwa finansowego jako prowizję z tytułu przeprowadzonej transakcji. Przedstawiona usługa pośrednictwa finansowego nie stanowi czynności ściągania długów, usług doradztwa ani usług w zakresie leasingu.

Ponadto w uzupełnieniu do wniosku wskazano, iż Wnioskodawca świadczy przedmiotowe usługi pośrednictwa finansowego, tj. zakładanie kont inwestycyjnych zarządzanych wyłącznie przez brokerów zagranicznych, na rzecz Klientów pozyskanych przez Wnioskodawcę. Zakres świadczonych usług ogranicza się do zakładania oraz przekazywania Klientom informacji dotyczących funkcjonowania kont inwestycyjnych. Wnioskodawca nie zarządza środkami zgromadzonymi na kontach inwestycyjnych Klientów. Wnioskodawca nie pośredniczy w zakresie usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka prawidłowo korzysta ze zwolnienia przedmiotowego z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 ustawy świadcząc usługi pośrednictwa finansowego polegające na pośrednictwie w założeniu rachunku inwestycyjnego zarządzanego wyłącznie przez brokerów zagranicznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu faktycznym, Spółce będzie przysługiwać prawo do zwolnienia usług świadczonych przez Spółkę w charakterze pośrednika finansowego przy zawieraniu i otwieraniu rachunków inwestycyjnych. Usługi te stanowić będą usługi pośrednictwa w świadczeniu usług, które na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 oraz 41 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług są zwolnione z VAT.

Z przytoczonych przepisów ustawy o VAT wynika, że zwolnione od podatku są usługi nie tylko podstawowe ale również usługi pośrednictwa do tych usług. Żaden przepis ustawy o VAT nie definiuje pojęcia ?pośrednictwa?. Zdaniem Spółki pojęcie ?pośrednictwo? obejmuje świadczenie usług, które zmierzają lub sprzyjają zawarciu umowy na świadczenie usług podstawowych. Następstwem podejmowanych przez pośrednika (Spółkę) starań jest doprowadzenie do zawarcia umowy o otwarcie rachunku handlowego. Pośrednik (Spółka) zawiera jedynie wniosek o otwarcie rachunku, na którym przekazuje informacje dotyczące warunków, jakie klient powinien spełnić, aby móc skorzystać z wybranego produktu. Spółka poprzez swoje działania próbuje zainteresować potencjalnego klienta ofertą usług finansowych.

Zdaniem Spółki wszystkie te działania podlegają zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz. U. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww.

podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?). W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%. Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Według art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Natomiast według art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r., zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41. Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2011 r.).

W myśl art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

czynności ściągania długów, w tym factoringu;
usług doradztwa;
usług w zakresie leasingu.

Z kolei stosownie do zapisu art. 43 ust. 16 cyt. ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

tytuł prawny do towarów;
tytuł własności nieruchomości;
prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, poz. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 112.

Analiza powyższych przepisów wskazuje, iż przewidziane w nich zwolnienie ma charakter przedmiotowy, i sprowadza się do objęcia zwolnieniem od podatku takich usług, które za przedmiot swojego świadczenia mają depozyty środków pieniężnych, prowadzenie rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcje płatnicze, przekazy i transfery pieniężne, długi, czeki i weksle oraz instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi a także niniejsze zwolnienie zostało rozciągnięte na usługi pośrednictwa w tym zakresie. Jednocześnie należy pamiętać o szeregu wyłączeń z możliwości zastosowania zwolnienia od podatku, które zostały ujęte w art. 43 ust. 14-16 ustawy, a także bezpośrednio w omawianej regulacji gdzie ustawodawca wprost wyłączył czynności związane z przechowywaniem i zarządzaniem instrumentami finansowymi.

Zauważyć przy tym należy, że ustawa o podatku od towarów i usług, ani akty wykonawcze wydane na jej podstawie nie precyzują pojęcia pośrednictwa. W tym celu odwołać należy się do słownikowego pojęcia pośrednictwa. Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej, mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; występowanie w roli łącznika lub rozjemcy. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, pośredniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie stwierdzić należy, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo.

Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, iż bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema osobami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.

W celu rozstrzygnięcia co w świetle w/w przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem ?pośrednictwa? warto odnieść się do wyroku w sprawie sygn. C-453/05, gdzie TSUE stwierdził, że ?pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową.?

Natomiast w sprawie C-235/00 TSUE wskazał, że znaczenie słowa ?negocjacje?, w kontekście art. 13B(d)(5), ?odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem.?

Z powyższego wynika, że nie stanowi pośrednictwa w przedmiotowym zakresie gdy zaistnieją następujące przesłanki:

podmiot ?pośredniczący? przyjmuje rolę którejkolwiek ze stron umowy,

działalność ?pośrednika? polega na świadczeniu usług wchodzących w zakres umowy dotyczącej produktu finansowego,

działalność ?pośrednika? polega na świadczeniu usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów.

Ponadto, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z niżej wymienionych czynności:

wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy,

uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,

prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,

nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Powyższe oczywiście nie oznacza, iż pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest aby wywoływały lub miały na celu wywołania skutku dla wszystkich stron transakcji innymi słowy konieczne jest aby skutek tych czynności odnalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Ze złożonego wniosku wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą wyłącznie z zakresu pośrednictwa finansowego. Spółka wyszukuje klientów (osoby fizyczne) chcących otworzyć rachunek inwestycyjny prowadzony przez brokera zagranicznego. Spółka wyłącznie pośredniczy w otwieraniu takich rachunków, bez oferowania klientom instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy o instrumentach finansowych. Spółka zajmuje się przygotowaniem dokumentacji oraz techniczną stroną otwarcia i prowadzenia rachunku inwestycyjnego, za co pobiera prowizję przy otwarciu rachunku. Kwota prowizji jest przelewana na rachunek Spółki i stanowi procent kwoty, którą klient zamierza zainwestować na rachunku prowadzonym przez brokera zagranicznego. Klient bezpośrednio lokuje środki przeznaczone do inwestowania na swoim indywidualnym rachunku prowadzonym przez brokera zagranicznego. Spółka nie ma dostępu do środków klienta ulokowanych na rachunku prowadzonym przez brokera zagranicznego, który nimi zarządza w imieniu i na rzecz klienta. Spółka wystawia rachunki dla osób inwestujących za usługę pośrednictwa finansowego jako prowizję z tytułu przeprowadzonej transakcji. Przedstawiona usługa pośrednictwa finansowego nie stanowi czynności ściągania długów, usług doradztwa ani usług w zakresie leasingu.

Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT względem świadczonych przez niego usług polegających na pośrednictwie w założeniu rachunku inwestycyjnego zarządzanego przez brokerów zagranicznych, wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 40 i 41 ustawy.

Dokonując analizy zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego w kontekście niniejszych przepisów stwierdzić należy, iż świadczenie przez Wnioskodawcę przedmiotowych usług polegających na pośrednictwie w założeniu rachunku inwestycyjnego zarządzanego przez brokerów zagranicznych korzysta ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy nie może jednak korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy bowiem jak wskazał sam Wnioskodawca nie pośredniczy on w zakresie usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.