Opodatkowanie zorganizowanej części przedsiębiorstwa

UZASADNIENIE

W dniu 05.04.2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 29.06.2012 r., złożonym w dniu 29.06.2012 r. (data wpływu 02.07.2012 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 19.06.2012 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej: ?Spółka? lub ?Wnioskodawca?) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych oraz jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka prowadzi działalność obejmującą m.in. produkcję soków oraz produkcję przetworów. Działalność w zakresie produkcji soków jest prowadzona w ramach odrębnego oddziału Spółki wpisanego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (dalej: Oddział). Oddział posiada własny numer REGON.

Opis Oddziału

Działalność operacyjna Oddziału zlokalizowana jest w T., gdzie znajduje się należący do Spółki zakład produkcyjny soków oraz centrum logistyczne.

Do Oddziału Spółka alokowała aktywa, w tym środki trwałe, zapasy i należności, oraz powiązane z tymi aktywami pasywa związane z działalnością w zakresie produkcji soków. Do Oddziału przypisane są również wierzytelności i zobowiązania wynikające z umów zawartych w związku z działalnością obejmującą produkcję soków. Do Oddziału alokowane są także składniki majątkowe związane z działalnością centrum logistycznego w T. Centrum logistyczne wykonuje czynności związane z obsługą logistyczną zarówno Oddziału, jak i pozostałej działalności Spółki.

Oddział ma możliwość samodzielnego rozporządzania alokowanymi do niego składnikami majątkowymi w ramach zwykłego zarządu. Do Oddziału przypisani są pracownicy związani z jego działalnością oraz przedstawiciele handlowi Spółki odpowiedzialni za sprzedaż soków.

Odrębność organizacyjna i finansowa Oddziału

W księgach Spółki prowadzone są dla Oddziału odrębne konta, na których rejestrowane są operacje gospodarcze dotyczące działalności Oddziału. System księgowy oraz kontrolingowy Oddziału jest niezależny. Spółka może zatem przygotować odrębne sprawozdanie finansowe dla Oddziału, sporządzić odrębny rachunek zysków i strat oraz odrębny bilans. Spółka prowadzi odrębny rachunek bankowy dla Oddziału, jak również odrębny system płatności, Z odrębnego rachunku regulowane są także zobowiązania z tytułu wynagrodzeń pracowników przypisanych do Oddziału.

Oddział prowadzi obecnie swoją działalność niezależnie od pozostałej działalności Spółki. Oddział posiada odrębny system IT, dzięki któremu możliwa jest jego niezależna obsługa.

Wniesienie aportu przez Spółkę

Wnioskodawca planuje wniesienie części swojego majątku alokowanego do Oddziału do nowozawiązanej spółki (dalej: ?Spółka Otrzymująca?) w drodze wkładu niepieniężnego, zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

W konsekwencji, Wnioskodawca wniesie do Spółki Otrzymującej wszelkie składniki majątkowe, w tym aktywa i pasywa związane z działalnością w ramach produkcji soków oraz działalnością centrum logistycznego. Elementy te wejdą w skład majątku Spółki Otrzymującej.

Ponieważ w związku z powyższym zdarzeniem na Spółkę Otrzymującą przejdzie zakład pracy w rozumieniu art. 231 § 1 Kodeksu pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), zgodnie z tym przepisem Spółka Otrzymująca stanie się, w miejsce Spółki, stroną stosunków pracy z pracownikami dotychczas przypisanymi do Oddziału.

Spółka pragnie wskazać, iż z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w celu potwierdzenia skutków podatkowych opisanego wyżej aportu wystąpiła także Spółka Otrzymująca.

W uzupełnieniu do wniosku Spółka podaje, iż, transakcja wniesienia przez Spółkę aportem części majątku alokowanego do Oddziału dotyczy również centrum logistycznego. który stanowi bowiem część majątku Spółki przypisanego do Oddziału. Zasadniczo, Oddział odpowiedzialny jest za: produkcję soków oraz logistykę (transport) produktów. Zarówno produkcja jak i funkcje logistyczne zlokalizowane są w T. Z tego względu do Oddziału są przypisane środki trwałe (maszyny, budynki, wózki widłowe, komputery etc), zapasy, należności a także zobowiązania związane z produkcją soków oraz transportem produktów. Powyższe znajduje odpowiednie odzwierciedlenie w księgach rachunkowych Spółki ? odrębne konta prowadzone dla Oddziału obejmują składniki majątkowe zobowiązania dotyczące produkcji soków i centrum logistycznego.

Ponadto, do Oddziału zostali alokowani pracownicy związani z wykonywaniem zarówno funkcji produkcyjnych jak i logistycznych (ok. 450 osób zajmujących się produkcją soków a także ok. 150 osób zajmujących się logistyką). To samo dotyczy umów odnoszących się do produkcji soków i logistyki.

Jak zostało to opisane powyżej, centrum logistyczne stanowi część majątku Spółki alokowanego do Oddziału, W konsekwencji, działalność Oddziału obejmuje funkcje wykonywane przez centrum logistyczne, tj. transport produktów (soków).

Oddział i stanowiące jego część centrum logistyczne zostaną wniesione do Sp. z o.o. w ramach jednej transakcji aportu.

Wnioskodawca wskazuje, że aport obejmie zasadniczo wszystkie składniki majątkowe i zobowiązania związane z działalnością centrum logistycznego, tj. środki trwałe (budynek, wózki widłowe, komputery etc) oraz należności i zobowiązania wynikające z umów odnoszących się do transportu produktów. Ponadto, w ramach aportu do Sp. z o.o. zostaną przeniesieni pracownicy związani z logistyką

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opisana transakcja tj. wniesienie przez Spółkę aportem części majątku alokowanego do Oddziału do Spółki Otrzymującej w zamian za udziały Spółki Otrzymującej nie będzie - na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o VAT - skutkować powstaniem obowiązku podatkowego w podatku VAT po stronie Spółki, ponieważ przedmiot aportu będzie się kwalifikować jako zorganizowana część przedsiębiorstwa rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP przez ZCP należy rozumieć: ?organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespól składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.?

Należy podkreślić, iż definicja ZCP zakłada specyficzne warunki wyodrębnienia składników majątkowych od reszty przedsiębiorstwa. ZCP powinna spełniać następujące warunki:

1. musi istnieć zespół składników majątkowych obejmujący zarówno składniki o charakterze materialnym, jak i niematerialnym, w tym zobowiązania, przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych,
   
2. składniki te muszą być organizacyjnie wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie,
   
3. składniki te muszą być finansowo wyodrębnione w istniejącym przedsiębiorstwie,
   
4. musi stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze.
   
   

Ad a)

Ustawa o PDOP nie definiuje pojęcia ?zespołu składników majątkowych? tworzących ZCP. W doktrynie i orzecznictwie wykształciło się stanowisko, zgodnie z którym składniki materialne i niematerialne (w tym zobowiązania) tworzą ZCP, jeśli są one w takich wzajemnych relacjach, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

ZCP nie jest zatem sumą poszczególnych składników, przy pomocy których można byłoby prowadzić odrębne przedsiębiorstwo, lecz zorganizowanym, autonomicznym zespołem składników o charakterze materialnym i niematerialnym, które łącznie służą wykonywaniu ściśle określonych zadań gospodarczych.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym należy wskazać, że Oddział stanowi niezależny zespół składników, obejmujący zarówno składniki materialne (jak środki trwałe, zapasy, produkty), jak i niematerialne jak wierzytelności, prawa wynikające z umów o pracę z pracownikami wykonującymi pracę w ramach Oddziału). Do Oddziału przypisane są również zobowiązania związane z jego działalnością. Cechą łączącą przedmiotowy zespół składników Oddziału jest ich przeznaczenie do prowadzenia określonej działalności, którą jest produkcja soków.

Należy zatem uznać, że Oddział spełnia warunek uznania go za zespół składników majątkowych, o którym mowa w art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP.

Ad b)

Pojęcie wyodrębnienia organizacyjnego nie jest jednoznaczne. W interpretacjach organów podatkowych często wskazuje się, że warunek wyodrębnienia organizacyjnego jest najpełniej spełniony w przypadku oddziału, wydziału lub filii. W przypadku wyodrębnienia części przedsiębiorstwa jako zarejestrowanego oddziału nie ma wątpliwości co do wydzielenia tej części w strukturze organizacyjnej spółki i uznania, że oddział spełnia przesłankę wyodrębnienia organizacyjnego. Istotne jest także, by wyodrębnienie to było także faktyczne.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym należy wskazać, iż Oddział jest zarejestrowany w rejestrze przedsiębiorców KRS. Oddział posiada własnych pracowników, zorganizowanych w odpowiedniej strukturze organizacyjnej, niezbędnej do właściwego funkcjonowania, zgodnie z jego przeznaczeniem gospodarczym.

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe okoliczności świadczą bezsprzecznie o formalnym, jak i faktycznym wyodrębnieniu organizacyjnym Oddziału.

Ad c)

Zdaniem Wnioskodawcy, wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej prowadzącego odrębną księgowość i będącego zdolnym samodzielnie sporządzać sprawozdanie finansowe (obejmujące bilans i rachunek zysków i strat).

W doktrynie wskazuje się, iż wyodrębnienie finansowe nie musi oznaczać samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP. W szczególności, wyodrębnienie finansowe, może polegać na prowadzeniu oddzielnych kont w księgach rachunkowych, na których grupowane są przychody i koszty związane z działalnością ZCP, zaś prowadzenie osobnych ksiąg rachunkowych i sporządzanie bilansu nie są wskazywane jako niezbędne warunki uznania za ZCP.

W odniesieniu do opisanego zdarzenia przyszłego wskazać należy, że Oddział prowadzi ewidencję księgową pozwalającą na wyodrębnienie związanych z nim przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań. Oddział ma możliwość sporządzania odrębnego bilansu oraz rachunku zysków i strat. Ponadto, posiada on odrębny rachunek bankowy oraz odrębny system płatności.

W ocenie Wnioskodawcy, powyższe okoliczności świadczą o spełnieniu warunku odrębności finansowej w odniesieniu do Oddziału.

Ad d)

Zgodnie ze stanowiskiem wyrażanym powszechnie w doktrynie, aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za zorganizowaną jego część, musi posiadać potencjalną zdolność do samodzielnego realizowania zadań gospodarczych. Należy zatem przeprowadzić hipotetyczną analizę, czy istniałaby możliwość samodzielnego działania (funkcjonowania) ZCP na rynku jako odrębnego podmiotu.

W odniesieniu do stanu faktycznego wyodrębniony Oddział, w opinii Wnioskodawcy, stanowi w istocie niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze, różne od zadań realizowanych w ramach Spółki. Oddział prowadzi produkcję innego asortymentu produktów, co wymaga zaangażowania odmiennych procesów produkcyjnych, technologii i wiąże się z wykorzystaniem innego know-how. Oddział ma w znacznym zakresie innych kontrahentów (tj. odbiorców i dostawców), z którymi zawiera odrębne kontrakty.

Spółka pragnie podkreślić, że celem dokonania przez Spółkę aportu jest między innymi dalsze prowadzenie działalności obejmującej produkcję soków w formie niezależnego przedsiębiorstwa. Po dokonaniu aportu dotychczasowy Oddział stanie się takim niezależnym przedsiębiorstwem. Dlatego należy uznać, że ostatni z warunków kwalifikacji Oddziału jako odrębnej ZCP jest spełniony.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Spółki, skoro majątek wniesiony w postaci aportu do Spółki Otrzymującej stanowi odrębną ZCP (spełnia wszystkie przesłanki wyodrębnienia funkcjonalnego, organizacyjnego i finansowego i jednocześnie będzie prowadzić działalność gospodarczą w sposób niezależny) w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP, w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym, objęcie udziałów w zamian za wniesienie przedmiotowego aportu, nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania zgodnie z przepisami art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o PDOP.

Zdaniem Wnioskodawcy wniesienie przez Spółkę aportem części majątku alokowanego do Oddziału do Spółki Otrzymującej w zamian za udziały Spółki Otrzymującej nie będzie - na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o VAT - skutkować powstaniem obowiązku podatkowego w podatku VAT po stronie Spółki, ponieważ przedmiot aportu będzie się kwalifikować jako zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast, zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa (dalej: ?ZCP?) należy rozumieć: ?organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.?

Spółka pragnie zwrócić uwagę, że powyższa definicja jest tożsama z definicją zawartą w art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP. ZCP na gruncie obu ustaw należy zatem rozumieć tak samo, a uznanie określonego zespołu składników majątkowych za ZCP na gruncie ustawy PDOP będzie powodowało, iż zespół ten stanowić będzie ZCP także na gruncie ustawy o VAT.

W związku z powyższym, mając na uwadze argumentację przedstawioną w uzasadnieniu stanowiska Spółki w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, należy uznać, że w opisanym zdarzeniu przyszłym dojdzie do przeniesienia ZCP także w rozumieniu ustawy o VAT. W konsekwencji, do transakcji tej przepisy ustawy o VAT nie będą mieć zastosowania.

W rezultacie transakcja ta nie będzie podlegać opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U z 2012 r. poz. 749), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Przedmiotowa interpretacja dotyczy ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygniecie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.