W zakresie obrotu energią elektryczną oraz w zakresie obrotu kontraktami terminowymi.

W zakresie obrotu energią elektryczną oraz w zakresie obrotu kontraktami terminowymi.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 28.09.2010r. (data wpływu 04.10.2010r.) uzupełnione w dniu 28.10.2010r. (data wpływu) na wezwanie z dnia 15.10.2010r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczenia usług brokerskich w zakresie obrotu energią elektryczną oraz w zakresie obrotu kontraktami terminowymi - jest prawidłowe.

Porady prawne

UZASADNIENIE

W dniu 04.10.2010 r. wpłynął ww. wniosek uzupełniony w dniu 28.10.2010r. (data wpływu) na wezwanie z dnia 15.10.2010r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczenia usług brokerskich w zakresie obrotu energią elektryczną oraz w zakresie obrotu kontraktami terminowymi.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

D. zamierza rozpocząć świadczenie usług brokerskich w zakresie obrotu energią elektryczną realizowanym przez giełdy towarowe , w tym T. S.A. Zgodnie z art. 38b ustawy o giełdach towarowych D. świadcząc usługi brokerskie w obrocie energią elektryczną działałby w imieniu własnym, ale na rachunek klienta. Schemat działań podejmowanych przez D. wyglądałby następująco: w przypadku otrzymania zlecenia kupna energii elektrycznej D. nabywałby określoną ilość energii od T., która nabywałaby energię od swojego klienta. W przypadku otrzymania zlecenia sprzedaży D. będzie nabywał energię elektryczną od swego klienta. Następnie D. będzie sprzedawał energię elektryczną na rzecz T.. Za swe usługi brokerskie w zakresie obrotu energią elektryczną D. będzie pobierał wynagrodzenie w formie prowizji. D. rozważa także pośrednictwo w obrocie kontraktami terminowymi na energię elektryczną. Kontrakt terminowy na dostawę energii elektrycznej jest umową, w której sprzedający (wystawca kontraktu) zobowiązuje się do dostarczenia energii elektrycznej w określonym terminie w przyszłości i po określonej cenie, a kupujący (nabywca kontraktu) zobowiązuje się do nabycia energii elektrycznej w określonym terminie i po określonej cenie. D. pośredniczyłby w zawieraniu takich kontraktów pomiędzy swoimi klientami oraz GT. W wyniku zawarcia kontraktu terminowego będzie dochodzić w przyszłości do przeniesienia prawa własności do energii elektrycznej. Z tytułu świadczenia usług brokerskich w zakresie obrotu kontraktami terminowymi D. będzie pobierał wynagrodzenie w formie prowizji.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

  1. Jakie konsekwencje na gruncie podatku VAT będzie miało świadczenie przez D. usług brokerskich w zakresie obrotu energią elektryczną czyli nabywanie i zbywanie przez D. energii elektrycznej w imieniu własnym, ale na rachunek klienta...
  2. Jakie konsekwencje na gruncie podatku VAT będzie miało świadczenie przez D. usług brokerskich w zakresie obrotu kontraktami terminowymi czyli nabywanie i zbywanie przez D. takich kontraktów w imieniu własnym, ale na rachunek klienta...
  3. Czy świadczone przez D. usługi brokerskie w zakresie obrotu energią elektryczną oraz w zakresie obrotu kontraktami terminowymi są opodatkowane VAT...
  4. W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 2, kiedy powstanie obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu świadczenia usług brokerskich w zakresie obrotu energią elektryczną oraz kontraktami terminowymi na energię elektryczną...
  5. Jak należy obliczać podstawę opodatkowania z tytułu świadczenia przez D. usług brokerskich w zakresie obrotu energią elektryczną oraz kontraktami terminowymi na energię elektryczną...

Stanowisko w zakresie pytania nr 1

Zbycie energii elektrycznej przez brokera na rzecz klienta albo osoby trzeciej jako dostawa towarów

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm. , opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów, odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy VAT przez dostawę towarów rozumie się także wydanie towarów na podstawie umowy komisu między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej oraz wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant był zobowiązany do nabycia rzeczy na rachunek komitenta. Oznacza to, że w przypadku umów komisu mamy do czynienia z dwoma odrębnymi następującymi po sobie transakcjami dostawy towarów. W przypadku komisu sprzedaży dochodzi najpierw do dostawy pomiędzy komitentem a komisantem oraz pomiędzy komisantem a ostatecznym nabywcą. Każda z tych transakcji podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Oznacza to, że najpierw czynnością opodatkowaną jest wydanie towaru komisantowi przez komitenta a z drugiej strony odrębną czynnością podlegającą opodatkowaniu jest wydanie tych towarów przez komisanta ostatecznemu nabywcy. Każda z tych czynności powinna być udokumentowana fakturą VAT. Z kolei w przypadku komisu kupna, jeśli zbywca towarów jest przedsiębiorcą to nabycie towarów przez komisanta jest czynnością opodatkowaną, a następnie zbycie towarów przez komisanta na rzecz komitenta stanowi czynność opodatkowaną. Każda z tych czynności powinna być udokumentowana fakturą VAT. W doktrynie zwraca się uwagę, że art. 14 ust.

2 pkt c Dyrektywy 2006/112 za dostawę towarów uznaje się przekazanie towaru na podstawie umowy, zgodnie z którą prowizja płacona jest od zakupu lub sprzedaży co oznacza, że ustawa o VAT implementowała przepis ten w sposób zbyt wąski odnosząc go jedynie do umowy komisu czyli umowy nazwanej uregulowanej przepisami K.C. (zobacz J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, VAT 2010, Warszawa 2010, str. 100-101). W związku z tym mając na uwadze przepis Dyrektywy należy dokonać prounijnej wykładni przepisów ustawy VAT uznając, że przepisy dotyczące komisu stosuje się także do nabywania, zbywania towarów dokonywanych przez agenta czy też brokera działających w imieniu własnym, ale na rachunek klienta. W tym miejscu należy podkreślić, że stosownie do art. 38b ust. 5 ustawy o giełdach towarowych do zlecenia nabycia lub zbycia towarów giełdowych stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy komisu co wskazuje, że sam ustawodawca dostrzegł zbieżność usług brokerskich i umowy komisu. Oznaczałoby to, że nabycie energii elektrycznej za pośrednictwem GT przez D. działający w imieniu własnym, ale na rachunek klienta oznaczałoby dla celów podatku VAT dwie czynności opodatkowane: pierwszą byłoby nabycie energii elektrycznej przez D., a drugą zbycie energii elektrycznej przez D. na rzecz swego klienta (zleceniodawcy). Każda z tych czynności musiałaby być udokumentowana fakturą VAT. Z kolei sprzedaż energii elektrycznej za pośrednictwem GT przez D. działający w imieniu własnym, ale na rachunek klienta oznaczałaby dla celów podatku VAT także dwie czynności opodatkowane: pierwszą byłoby zbycie energii elektrycznej przez klienta na rzecz D., a drugą zbycie energii elektrycznej przez D. na rzecz GT. Każda z tych czynności musiałaby być udokumentowana fakturą VAT i podlegałaby opodatkowaniu podstawową stawką tego podatku.

Moment powstania obowiązku podatkowego

Zgodnie z ogólną zasadą, wynikającą z art. 19 ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Natomiast w przypadku, gdy dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy o VAT). Jednakże w przypadku dostaw energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego ustawodawca określił szczególny moment powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie bowiem z art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu dostaw energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego. Natomiast w przypadku gdy termin ten nie został określony w umowie, to obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży energii w analizowanej sprawie powstanie na zasadach ogólnych tj. zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o VAT z chwilą wydania towaru (dostawy energii) lub zgodnie z art. 19 ust. 4 ustawy o VAT z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru. Ponadto, stosownie do art. 19 ust. 11 ustawy o VAT w sytuacji, gdy przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności przedpłatę, zaliczkę zadatek ratę obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Oznacza to, że w przypadku D. obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje z chwilą upływu określonego w umowie terminu płatności albo z momentem otrzymania zaliczki (w części pokrytej zaliczką).

Prawo do odliczenia podatku naliczonego

Zgodnie z dyspozycją art. 86 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jak wynika natomiast z treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika m.in. z tytułu nabycia towarów i usług. W myśl powołanych przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi podatku od towarów i usług i dotyczy podatku naliczonego wynikającego z zakupów towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych. Istotny jest więc związek między zakupami a działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika. Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany w sposób bezpośredni lub pośredni z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Biorąc pod uwagę, że nabywanie i zbywanie energii elektrycznej za pośrednictwem GT przez D. działający w imieniu własnym ale na rachunek klienta, oznacza dla celów podatku VAT dwie czynności opodatkowane: pierwszą byłoby nabycie energii elektrycznej przez D. od osoby trzeciej za pośrednictwem GT (albo swego klienta) a drugą zbycie energii elektrycznej przez D. na rzecz swego klienta (albo osoby trzeciej za pośrednictwem GT). W związku z tym należy uznać, że D. zbywając w ramach czynności opodatkowanej energię elektryczną na rzecz swego klienta (albo osoby trzeciej za pośrednictwem GT) jest uprawniony do odliczania podatku naliczonego z tytułu nabycia energii elektrycznej od osoby trzeciej za pośrednictwem GT (albo swego klienta).

Odpowiedź na pytanie nr 2

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei, świadczeniem usług jest świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów. W momencie zawarcia kontraktu terminowego na energię elektryczną nie dochodzi do dostawy towaru (czyli energii elektrycznej), lecz jedna ze stron zobowiązuje się do dokonania takiej dostawy w przyszłości. Wówczas, jeśli taka dostawa będzie miała miejsce, nastąpi dostawa towaru opodatkowana podatkiem VAT. Zawarcie kontraktu terminowego nie stanowi także świadczenia usług. Takim świadczeniem jest natomiast pośrednictwo jako usługa brokerska świadczona przez D. przy zawarciu kontraktu terminowego z tytułu czego pobiera on prowizję. W rezultacie należy uznać, że zawarcie kontraktu terminowego jako takiego nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, natomiast usługi brokerskie związane z zawarciem takiego kontraktu wykonywane przez D. będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odpowiedź na pytanie nr 3

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ustawy VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy VAT podstawowa stawka tego podatku wynosi 22%. W myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT zwolnione z podatku VAT są m.in. usługi pośrednictwa finansowego (sekcja J ex (65-67) PKWiU). Dom brokerski zwyczajowo świadczy usługi pośrednictwa finansowego, gdy przedmiotem obrotu są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Jednak w przypadku pośrednictwa w obrocie energią elektryczną albo kontraktami terminowymi na energię elektryczną nieuzasadnionym byłoby przyjęcie, że takie pośrednictwo ma charakter pośrednictwa finansowego, gdyż stanowi de facto pośrednictwo w obrocie towarami giełdowymi. W związku z tym należy uznać, że usługi brokerskie świadczone przez D. w zakresie obrotu energią elektryczną oraz zawierania kontraktów terminowych na energię elektryczną nie stanowią usług pośrednictwa finansowego i nie korzystają ze zwolnienia z podatku VAT, lecz są opodatkowane podatkiem VAT przy zastosowaniu stawki 22%.

Odpowiedź na pytanie nr 4

Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 19 ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Natomiast w przypadku, gdy dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy o VAT). Dodatkowo, w myśl art. 19 ust. 11 ustawy o VAT w sytuacji, gdy przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Oznacza to, że w przypadku świadczenia przez D. usług brokerskich w zakresie obrotu energią elektryczną oraz zawierania kontraktów terminowych obowiązek podatkowy w podatku VAT powstanie z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wykonania usługi albo z momentem otrzymania zaliczki (w części pokrytej zaliczka).

Odpowiedź na pytanie nr 5

Zgodnie z art. 29 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, a obrotem jest kwota należna (czyli całość świadczenia należnego od nabywcy) z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Stosownie do art. 30 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania czynności maklerskich stanowi dla prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonanie usługi. Mając na uwadze, że nabywanie i zbywanie energii elektrycznej za pośrednictwem GT przez D. działający w imieniu własnym, ale na rachunek klienta oznacza dla celów podatku VAT dwie czynności opodatkowane: pierwszą byłoby nabycie energii elektrycznej przez D. od osoby trzeciej za pośrednictwem GT (albo swego klienta), a drugą zbycie energii elektrycznej przez D. na rzecz swego klienta (albo osoby trzeciej za pośrednictwem GT) to należy uznać, że D. zbywając w ramach czynności opodatkowanej energię elektryczną na rzecz swego klienta (albo osoby trzeciej za pośrednictwem GT) obrót powinien przyjmować w kwocie należnej za energię elektryczną od klienta albo od GT pomniejszonej o podatek VAT i taką kwotę wykazywać na fakturze VAT. Z kolei, w przypadku wynagrodzenia D. należnego od klienta z tytułu wykonania czynności brokerskiej w zakresie obrotu energią elektryczną oraz zawierania kontraktów terminowych podstawą opodatkowania będą należne prowizje i inne opłaty, które będą wykazywane na osobnych fakturach VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011r.) przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej; wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Z przedstawionego w przedmiotowym wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca ? Dom Maklerski zamierza rozpocząć świadczenie usług brokerskich w zakresie obrotu energią elektryczną realizowanym przez giełdy towarowe, w tym T. S.A. Zgodnie z art. 38b ustawy o giełdach towarowych Wnioskodawca świadcząc usługi brokerskie w obrocie energią elektryczną działałby w imieniu własnym, ale na rachunek klienta. Schemat działań podejmowanych przez Wnioskodawcę wyglądałby następująco: w przypadku otrzymania zlecenia kupna energii elektrycznej Wnioskodawca nabywałby określoną ilość energii od T., która nabywałaby energię od swojego klienta. W przypadku otrzymania zlecenia sprzedaży Wnioskodawca będzie nabywał energię elektryczną od swego klienta. Następnie Dom Maklerski będzie sprzedawał energię elektryczną na rzecz T.. Za swe usługi brokerskie w zakresie obrotu energią elektryczną Wnioskodawca będzie pobierał wynagrodzenie w formie prowizji.

Dom Maklerski rozważa także pośrednictwo w obrocie kontraktami terminowymi na energię elektryczną. Kontrakt terminowy na dostawę energii elektrycznej jest umową, w której sprzedający (wystawca kontraktu) zobowiązuje się do dostarczenia energii elektrycznej w określonym terminie w przyszłości i po określonej cenie, a kupujący (nabywca kontraktu) zobowiązuje się do nabycia energii elektrycznej w określonym terminie i po określonej cenie. Wnioskodawca pośredniczyłby w zawieraniu takich kontraktów pomiędzy swoimi klientami oraz GT. W wyniku zawarcia kontraktu terminowego będzie dochodzić w przyszłości do przeniesienia prawa własności do energii elektrycznej. Z tytułu świadczenia usług brokerskich w zakresie obrotu kontraktami terminowymi Dom Maklerski będzie pobierał wynagrodzenie w formie prowizji.

Należy w tym miejscu wskazać, iż stosownie do art. 38b. ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz.U.10.48.284 j.t.):

  1. W umowie o świadczenie usług brokerskich w zakresie obrotu towarami giełdowymi towarowy dom maklerski zobowiązuje się wobec dającego zlecenie do zawierania umów nabycia lub zbycia towarów giełdowych w imieniu własnym, lecz na rachunek dającego zlecenie.
  2. W umowie o świadczenie usług brokerskich w zakresie obrotu towarami giełdowymi, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. b-e, towarowy dom maklerski zobowiązuje się do prowadzenia rachunku lub rejestru towarów giełdowych oraz rachunku pieniężnego, służącego do obsługi realizacji jego zobowiązań wobec dającego zlecenie.
  3. Towarowy dom maklerski odpowiada wobec dającego zlecenie za wykonanie zobowiązania wynikającego z transakcji giełdowej, której przedmiotem są towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. d i e.
  4. Umowy, o których mowa w ust. 1, powinny zostać zawarte w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
  5. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1-4 do umowy:
    1. o świadczenie usług brokerskich w zakresie obrotu towarami giełdowymi - stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy zlecenia, z wyłączeniem art. 737;
    2. zlecenia nabycia lub zbycia towarów giełdowych - stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy komisu, z wyłączeniem art. 768 § 3.
  6. Do umowy o prowadzenie rachunku pieniężnego, o którym mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 725-733 Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem uprawnienia do czasowego obracania wolnymi środkami pieniężnymi na potrzeby gospodarki narodowej.

Jak wynika z powyższego przepisu Dom Maklerski świadcząc usługi brokerskie w zakresie obrotu towarami giełdowymi (energią elektryczną) zobowiązuje się wobec dającego zlecenie do zawierania umów nabycia lub zbycia towarów giełdowych w imieniu własnym, lecz na rachunek dającego zlecenie. Stosownie do ustępu 5 ww. art. 38b ustawy o giełdach towarowych w zakresie zlecenia nabycia lub zbycia towarów giełdowych stosuje się odpowiednio przepisy K.C. dotyczące umowy komisu.

Analiza wyżej wymienionych przepisów pozwala zgodzić się z Wnioskodawcą, iż w przedmiotowej sprawie nabycie energii elektrycznej za pośrednictwem Giełdy Towarowej przez Dom Maklerski działający w imieniu własnym, ale na rachunek klienta oznacza dla celów podatku VAT dwie czynności opodatkowane: pierwszą będzie nabycie energii elektrycznej przez Dom Maklerski od GT, a drugą zbycie energii elektrycznej przez Dom Maklerski na rzecz swego klienta (zleceniodawcy), przy czym każdą z tych czynności należy udokumentować fakturą VAT. Z kolei w przypadku sprzedaży energii elektrycznej za pośrednictwem GT przez Dom Maklerski działający w imieniu własnym, ale na rachunek klienta oznacza dla celów podatku VAT także dwie czynności opodatkowane: pierwszą będzie nabycie energii elektrycznej przez Dom Maklerski od klienta Domu Maklerskiego, a drugą zbycie energii elektrycznej przez Dom Maklerski na rzecz GT, przy czym każdą z tych czynności należy udokumentować fakturą VAT.

Zatem w przedmiotowej kwestii stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Co do zasady, wynikającej z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy). Zgodnie z treścią art. 19 ust. 11 ustawy jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Ustawą z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz.U. z 2010r., nr 247, poz. 1652) wprowadzono w art. 1 pkt 5 obowiązującą od 1 stycznia 2011r. zmianę dotyczącą art. 19 ust. 13 w pkt 1 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), który otrzymał brzmienie ?a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego.?

Zatem stosownie do art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. a ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r.) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego.

Z wyżej powołanego art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. a ustawy wynika, że obowiązek podatkowy dla czynności wskazanych w tym przepisie, został określony w ustawie w sposób szczególny. Powstaje z chwilą upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu wymienionych świadczeń. Oznacza to, że niezależnie od daty zrealizowania świadczenia, otrzymania zapłaty czy wystawienia faktury, nawet jeżeli wystawienie faktury lub zapłata (zaliczka, przedpłata itp.) nastąpi wcześniej niż wykonanie usługi, obowiązek i tak powstanie z dniem upływu terminu płatności określonego w umowie.

Należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że w przypadku gdy termin, o którym mowa w art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. a nie został określony w umowie, to obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży energii w analizowanej sprawie powstanie na zasadach ogólnych tj. zgodnie z art. 19 ust. 1 i 4 ustawy. Ponadto, stosownie do art. 19 ust. 11 ustawy w sytuacji, gdy przed wydaniem towaru Wnioskodawca otrzyma część należności, w szczególności przedpłatę, zaliczkę zadatek ratę obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w tej części.

W związku z powyższym w przedmiotowej kwestii stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011r.), kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jak wskazano powyżej nabywanie i sprzedaż energii elektrycznej za pośrednictwem Giełdy Towarowej przez Dom Maklerski działający w imieniu własnym, ale na rachunek klienta jest czynnością opodatkowaną, zatem stwierdzić należy, iż Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia energii elektrycznej od osoby trzeciej za pośrednictwem Giełdy Towarowej lub od swojego klienta.

W związku z powyższym w przedmiotowej kwestii stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Z treści opisu zdarzenia przyszłego wynika również, że Wnioskodawca będzie pośredniczył w obrocie kontraktami terminowymi na energię elektryczną. Kontrakt terminowy na dostawę energii elektrycznej jest umową, w której sprzedający (wystawca kontraktu) zobowiązuje się do dostarczenia energii elektrycznej w określonym terminie w przyszłości i po określonej cenie, a kupujący (nabywca kontraktu) zobowiązuje się do nabycia energii elektrycznej w określonym terminie i po określonej cenie. Dom Maklerski będzie pośredniczył w zawieraniu takich kontraktów pomiędzy swoimi klientami oraz Giełdą Towarową. W wyniku zawarcia kontraktu terminowego będzie dochodzić w przyszłości do przeniesienia prawa własności do energii elektrycznej. Z tytułu świadczenia usług brokerskich w zakresie obrotu kontraktami terminowymi Wnioskodawca będzie pobierał wynagrodzenie w formie prowizji.

Zdaniem Wnioskodawcy, w momencie zawarcia kontraktu terminowego na energię elektryczną nie dochodzi do dostawy towaru, lecz jedna ze stron zobowiązuje się do dokonania takiej dostawy w przyszłości. Wówczas, jeśli taka dostawa będzie miała miejsce, nastąpi dostawa towaru opodatkowana podatkiem VAT. Zawarcie kontraktu terminowego nie stanowi także świadczenia usług. Takim świadczeniem jest natomiast pośrednictwo jako usługa brokerska świadczona przez Dom Maklerski przy zawarciu kontraktu terminowego z tytułu czego pobiera on prowizję. W rezultacie zdaniem Wnioskodawcy, należy uznać, że zawarcie kontraktu terminowego jako takiego nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, natomiast usługi brokerskie związane z zawarciem takiego kontraktu wykonywane przez Dom Maklerski będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Analiza ww. opisu zdarzenia przyszłego w konfrontacji ze wskazanymi powyżej przepisami prawa prowadzi do wniosku, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze świadczeniem przez Wnioskodawcę usług brokerskich w zakresie pośrednictwa przy zawieraniu kontraktów terminowych na energię elektryczną. Dom Maklerski będzie pośredniczył w zawieraniu takich kontraktów pomiędzy swoimi klientami oraz Giełdą Towarową a zatem będzie świadczył na ich rzecz usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, iż w przedmiotowej sprawie opodatkowaniu podatkiem VAT podlegać będą świadczone przez Dom Maklerski usługi brokerskie związane zawarciem kontraktu terminowego na energię elektryczną należało uznać za prawidłowe.

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Ustawą z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz.U. z 2010r., nr 238, poz. 1578) wprowadzono w art. 19 zmiany dotyczące ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.). Z uwagi na treść przepisu art. 19 pkt 5 powołanej ustawy po art. 146 dodaje się art. 146a 146e w brzmieniu:

art. 146a. W okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r.:

  1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23 %;
  2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%;
  3. stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7%
  4. stawka ryczałtu, o której mowa w art. 114 ust. 1 wynosi 4%.

Ustawą z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2010r., nr 257, poz. 1726) wprowadzono w art. 9 zmiany dotyczące ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.). Z uwagi na treść przepisu art. 9 pkt 1 powołanej ustawy w art. 146a zdanie wstępne otrzymuje brzmienie: W okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f. Zatem zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku wynosi 23%.

W treści wniosku Dom Maklerski wskazuje, iż zwyczajowo świadczy usługi pośrednictwa finansowego, gdy przedmiotem obrotu są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Jednak w przypadku pośrednictwa w obrocie energią elektryczną albo kontraktami terminowymi na energię elektryczną, zdaniem Wnioskodawcy, nieuzasadnionym byłoby przyjęcie, że takie pośrednictwo ma charakter pośrednictwa finansowego, gdyż stanowi de facto pośrednictwo w obrocie towarami giełdowymi.

Mając powyższe na względzie należy zgodzić się z Wnioskodawcą, iż usługi brokerskie świadczone przez Dom Maklerski w zakresie obrotu energią elektryczną oraz zawierania kontraktów terminowych na energię elektryczną nie stanowią usług pośrednictwa finansowego zwolnionych z podatku VAT. Należy wskazać, że przedmiotowe usługi stosownie art. 146a pkt 1 ustawy w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, będą podlegały opodatkowaniu 23% stawką podatku.

Odnosząc się do obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia usług brokerskich w zakresie obrotu kontraktami terminowymi na energię elektryczną wskazać należy, iż obowiązek podatkowy powstaje na zasadach określonych ww. art. 19 ust. 1 i 4 ustawy. Natomiast gdy przed wykonaniem usługi Wnioskodawca otrzyma część należności, w szczególności przedpłatę, zaliczkę zadatek ratę obowiązek podatkowy powstanie wg zasad wynikających z art. 19 ust. 11 ustawy, tj. w momencie jej otrzymania.

W związku z powyższym w przedmiotowej kwestii stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Ustawą z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz.U. z 2010r., nr 247, poz. 1652) wprowadzono w art. 1 pkt 8 obowiązującą od 1 stycznia 2011r. zmianę dotyczącą art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 ze zm.), który otrzymał brzmienie: Podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Natomiast w myśl art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania czynności maklerskich, czynności wynikających z zarządzania funduszami inwestycyjnymi, czynności wynikających z umowy agencyjnej lub zlecenia, pośrednictwa, umowy komisu lub innych usług o podobnym charakterze stanowi dla prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, agenta, zleceniobiorcy lub innej osoby świadczącej usługi o podobnym charakterze - kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonanie usługi, pomniejszona o kwotę podatku, z zastrzeżeniem ust. 3.

Mając powyższe przepisy na względzie wskazać należy, że w przypadku świadczenia przez Wnioskodawcę usług brokerskich w zakresie obrotu energią elektryczną podstawą opodatkowania będzie obrót określony zgodnie z ww. art. 29 ust. 1 ustawy. Zatem stanowisko Wnioskodawcy, iż z tytułu nabywania i zbywania energii elektrycznej za pośrednictwem Giełdy Towarowej przez Dom Maklerski działający w imieniu własnym, ale na rachunek klienta obrotem będzie kwota należna za energię elektryczną od klienta albo GT pomniejszona o podatek VAT i wykazana na fakturze VAT należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do problemu określenia podstawy opodatkowania w przypadku świadczenia przez Wnioskodawcę usług brokerskich w zakresie obrotu energią elektryczną i kontraktami terminowymi na energię elektryczną należy zgodzić się z Domem Maklerskim, iż podstawą opodatkowania w tym przypadku będą należne prowizje i inne opłaty, które będą wykazywane na osobnych fakturach.

Zatem w przedmiotowej kwestii stanowisko Wnioskodawcy również należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika