Kwestia dotycząca zasad rozliczenia wkładu mieszkaniowego oraz zasad wyliczenia kwoty, którą należy (...)

UZASADNIENIE

W dniu 19 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zasad rozliczenia wkładu mieszkaniowego oraz zasad wyliczenia kwoty, którą należy wykazać w informacji PIT-8C.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.), w związku z czym pismem z dnia 17 stycznia 2012 r., Nr IPTPB1/415-246/11-2/AG, na podstawie art. 169 § 1w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 17 stycznia 2012 r., skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 20 stycznia 2012 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 20 stycznia 2012 r. (data wpływu 30 stycznia 2012 r., które nadane zostało w polskiej placówce operatora publicznego w dniu 25 stycznia 2012 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Członek Spółdzielni Mieszkaniowej, posiadający lokatorskie prawo do lokalu, zostanie wykluczony z członkostwa po 31 lipca 2007 r. za zaległości w opłatach czynszowych, bądź członkostwo wygaśnie na skutek śmierci lokatora. Spółdzielnia zamierza ustanowić nowe prawo do lokalu w drodze przetargu.

Lokatorowi, bądź spadkobiercom zwrócony zostanie wkład w wysokości, wg wyliczenia: wartość rynkowa lokalu ustalona przez rzeczoznawcę (bądź kwota uzyskana w przetargu, jeśli jest niższa niż wycena rzeczoznawcy) minus nominalna kwota umorzonego kredytu przypadającego na dany lokal, minus zaległe opłaty, minus koszty określenia wartości rynkowej lokalu.

Spółdzielnia zamierza wystawić lokatorowi, któremu zostanie zwrócony wkład mieszkaniowy wyliczony wg powyższych zasad, bądź jego spadkobiercom, PIT-8C, w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego.

Według Spółdzielni, w informacji tej należy ująć kwotę wynikającą z następującego wyliczenia: wartość rynkowa lokalu ustalona przez rzeczoznawcę (bądź kwota uzyskana w przetargu jeśli jest niższa niż wycena rzeczoznawcy) minus nominalna kwota umorzonego kredytu, przypadającego na dany lokal, minus wkład mieszkaniowy wniesiony przy zasiedleniu (przed 1995 r.), zwaloryzowany na dzień 31grudnia 1995 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wyżej opisane stanowisko Spółdzielni w zakresie zasad rozliczenia wkładu mieszkaniowego oraz zasad wyliczenia kwoty, którą należy umieścić w informacji PIT 8C, jest prawidłowe...

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota stanowiąca różnicę między wkładem wypłaconym przez Spółdzielnię Mieszkaniową a wkładem wniesionym przez lokatora i zwaloryzowanym na dzień 31 grudnia 1995 r., stanowi przychód podlegający opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie, bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Źródła przychodów wymienione zostały w art. 10 ww. ustawy. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednym ze źródeł przychodów są inne źródła.

Stosownie do przepisu art. 20 ust. 1 tej ustawy, za przychody z innych źródeł uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie przez ustawodawcę zwrotu ?w szczególności? wskazuje, iż katalog przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty, a wymienione w nim są jedynie najbardziej typowe przychody z tego źródła. Oznacza to, iż przychodem z innych źródeł będzie każde przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy, otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne, czy częściowo odpłatne. Przychodem z innych źródeł będą więc także środki otrzymane w związku ze zwrotem wkładów przez spółdzielnię mieszkaniową.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Zgodnie natomiast z art. 42a ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

We wniosku o wydanie interpretacji Wnioskodawca wskazał, iż członek Spółdzielni Mieszkaniowej, posiadający lokatorskie prawo do lokalu, zostanie wykluczony z członkostwa po 31 lipca 2007 r. za zaległości w opłatach czynszowych, bądź członkostwo wygaśnie na skutek śmierci lokatora.

Wnioskodawca ustanowi nowe prawo do tego lokalu w drodze przetargu. Lokatorowi, bądź spadkobiercom zamierza zwrócić wkład, którego wysokość stanowić będzie wartość rynkowa lokalu ustalona przez rzeczoznawcę (bądź kwota uzyskana w przetargu, jeśli jest niższa niż wycena rzeczoznawcy) pomniejszona o: nominalną kwotę umorzonego kredytu przypadającego na dany lokal, zaległe opłaty, koszty określenia wartości rynkowej lokalu. W związku z tym, w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, zamierza wystawić PIT-8C, w której ujmie kwotę wynikającą z następującego wyliczenia: wartość rynkowa lokalu ustalona przez rzeczoznawcę (bądź kwota uzyskana w przetargu jeśli jest niższa niż wycena rzeczoznawcy) minus nominalna kwota umorzonego kredytu, przypadającego na dany lokal, minus wkład mieszkaniowy wniesiony przy zasiedleniu (przed 1995 r.), zwaloryzowany na dzień 31grudnia 1995 roku.

Kwestię zasad zwrotu wkładu mieszkaniowego reguluje ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 tej ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale.

Przepis art. 11 ust. 2 powyższej ustawy stanowi, iż w przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia, z zastrzeżeniem art. 15, ogłasza nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu, zgodnie z postanowieniami statutu, przetarg na ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, zawiadamiając o przetargu w sposób określony w statucie oraz przez publikację ogłoszenia w prasie lokalnej. Pierwszeństwo w nabyciu lokalu mają członkowie, którzy nie mają zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i zgłoszą gotowość zawarcia umowy o ustanowienie i przeniesienie odrębnej własności tego lokalu. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, pierwszeństwo ma najdłużej oczekujący. Warunkiem przeniesienia odrębnej własności lokalu na takiego członka jest wpłata wartości rynkowej lokalu.

W myśl art. 11 ust. 2#185; tej ustawy, w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu.

Przepis art. 11 ust. 22 ww. ustawy stanowi, iż z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.

Według art. 11 ust. 2⁴ powyższej ustawy, warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 2¹, jest opróżnienie lokalu.

Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych nie przewiduje innych form rozliczenia się z osobami uprawnionymi po wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu spółdzielczego poza wskazanymi wyżej.

W przedstawionym wyżej stanie prawnym rozliczenia wkładu mieszkaniowego należy dokonać według zasad określonych w art. 11 ust. 2, ust. 2^#185; i ust. 2² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Wskazują one, iż w przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego osobie uprawnionej Wnioskodawca winien wypłacić kwotę odpowiadającą wartości rynkowej lokalu, nie wyższą od kwoty jaką Spółdzielnia uzyskała w przetargu, pomniejszoną o: część zobowiązań Spółdzielni związanych z budową, kwotę umorzonego kredytu przypadającą na lokal, kwotę zaległych opłat oraz o koszty określenia wartości rynkowej lokalu.

Natomiast przy wyliczaniu kwoty przychodu, która winna być wykazana w informacji PIT-8C, poza ww. przepisami, należy mieć na uwadze unormowania zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powołanych wyżej przepisów prawa, w przedstawionej we wniosku sytuacji, wypłata wartości rynkowej lokalu ? do wysokości wniesionego do spółdzielni mieszkaniowej wkładu będzie przychodem zwolnionym z opodatkowania, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pozostała kwota, stanowiąca nadwyżkę pomiędzy uzyskanym przychodem z tytułu wypłacenia wartości rynkowej lokalu a wniesionym wkładem stanowić będzie przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Przychód ten, jako podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca obowiązany będzie wykazać w informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W informacji tej, winien wykazać przychód w wysokości stanowiącej nadwyżkę pomiędzy wniesionym wkładem, a zwróconą kwotą wkładu mieszkaniowego. Przy czym w terminie ?kwota zwróconego wkładu mieszkaniowego? mieścić się będzie również kwota przeznaczona na pokrycie zaległości wobec Spółdzielni z tytułu opłat. Gdyby bowiem zaległości nie było członek Spółdzielni miałby do wyłącznej dyspozycji także tą kwotę.

Skoro wkład wniesiony został do Spółdzielni Mieszkaniowej przed 2005 r., to ustalając wartości wniesionego wkładu należy uwzględnić ją w kwocie odpowiadającej po denominacji. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz. U. Nr 84 poz. 386), wszelkie prawa majątkowe, a także zobowiązania i należności pieniężne powstałe przed datą 1 stycznia 1995 r., a płatne po tej dacie - podlegają przeliczeniu w stosunku określonym w art. 2 ust. 2 przedmiotowej ustawy. W szczególności przeliczeniu, o którym mowa w zdaniu poprzednim, podlegają: wynagrodzenia za pracę, emerytury, renty, inne należności wynikające z praw i zobowiązań majątkowych (publicznych i prywatnych) bez względu na tytuł ich powstania, wartości materiałów i surowców, wkładów oszczędnościowych, lokat i depozytów bankowych. W myśl art. 2 ust. 2 ww. ustawy o denominacji złotego, nowa jednostka pieniężna, będzie miała wartość równą 10.000 starych złotych.

Reasumując, stwierdzić należy, iż Wnioskodawca będzie obowiązany do sporządzenia informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W informacji tej należy wykazać jako przychód podlegający opodatkowaniu różnicę między wypłaconą należnością (wartością rynkową lokalu) a wartością wniesionego do Spółdzielni wkładu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.