Czy w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzeniach przyszłych odszkodowania wypłacone przez Spółkę (...)

Czy w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzeniach przyszłych odszkodowania wypłacone przez Spółkę na podstawie ugód pozasądowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 13 listopada 2012 r. (data wpływu 19 listopada 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 lutego 2013 r. (data wpływu 12 lutego 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 listopada 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), w związku z czym, pismem z dnia 31 stycznia 2013 r., Nr IPTPB1/415-705/12-2/KO, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 31 stycznia 2013 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 5 lutego 2013 r.), Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 6 lutego 2013 r. (data wpływu 12 lutego 2013 r.), które nadane zostało w polskiej placówce pocztowej w dniu 8 lutego 2013 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w ramach Spółki Jawnej. Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej buduje bloki wielorodzinne, kilkupiętrowe.

Przeciwko Spółce sporadycznie będą formułowane powództwa o odszkodowanie z tytułu utraty wartości nieruchomości przez właścicieli domków jednorodzinnych, będących w sąsiedztwie prowadzonej inwestycji: budowy bloku wielorodzinnego.

Wzniesienie bloku w sąsiedztwie domków jednorodzinnych może prowadzić do żądania odszkodowań z art. 415 Kodeksu cywilnego za naruszenie dobra osobistego jakim jest prawo do spokoju i wypoczynku.

Zdaniem wspólników Spółki, postępowania sądowe pomiędzy Spółką a właścicielami sąsiadujących nieruchomość, które w zależności od rodzaju postępowania kończy wyrok lub ugoda sądowa są konsekwencją powyższych faktów.

Następstwem zapadłego w danej sprawie rozstrzygnięcia jest, między innymi, zobowiązanie Spółki do wypłaty odpowiednich odszkodowań.

Aby uniknąć dodatkowych kosztów sądowych Spółka zamierza spisać notarialnie ugody pozasądowe z właścicielami sąsiadujących z blokiem nieruchomości i wypłacić im zadośćuczynienie za utracone korzyści z nieruchomość, których wartość uległa znacznemu zmniejszeniu z powodu wybudowania w ich sąsiedztwie bloku wielorodzinnego.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 6 lutego 2013 r. Wnioskodawca wskazał, iż Spółka prowadzi dokumentację księgową w formie ksiąg handlowych. Wnioskodawca opłaca podatek dochodowy od osób fizycznych metodą liniową w wysokości 19% uzyskanego dochodu. Dodatkowo Wnioskodawca wskazał, iż zakresem wniosku objęte są dwa zdarzenia przyszłe, ponieważ sprawa dotyczy właścicieli dwóch nieruchomości położonych w X, przy ul. Z. Nr 15 i Nr 19.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzeniach przyszłych odszkodowania wypłacone przez Spółkę na podstawie ugód pozasądowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłaty odszkodowań na podstawie ugód pozasądowych dotyczących nieruchomości położonej w X, przy ul. Z. Nr 19.

W odniesieniu do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłaty odszkodowań na podstawie ugód pozasądowych dotyczących nieruchomości położonej w X, przy ul. Z. Nr 15, wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki, które zostaną poniesione na odszkodowania z tytułu utraty wartości nieruchomości należących do osób trzecich, wypłacone na podstawie ugód pozasądowych, będą stanowić, w myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodu.

Zgodnie bowiem z tym przepisem muszą być spełnione dwie przesłanki: wydatek musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu oraz niewymieniony w katalogu kosztów, którym odmawia się przymiotu ?koszt uzyskania przychodu?, zawartych w art. 23 ust. 1 ustawy.

Wnioskodawca uważa, że w sposób oczywisty należy wykluczyć z omawianej negatywnej listy ujętej w art. 23 ust. 1 cyt. ustawy - ponoszone wydatki z ww. tytułu; mieszczą się one w zakresie pojęcia, o którym mowa w art. 22 ust. 1 powołanej ustawy, ponieważ wydatki są bezpośrednio związane z konkretnymi przychodami.

Wspólnicy Spółki Jawnej, aby móc prowadzić swoją podstawową działalność w niepogorszonym zakresie i jednocześnie nie obniżać jakości świadczonych usług, w przypadku wytoczenia przeciwko Spółce powództwa o odszkodowanie z tytułu utraty wartości nieruchomości, dążyć będą do zawarcia korzystnej ugody i wypłacenia określonego odszkodowania. Tym niemniej, mogą wystąpić też takie sytuacje, w których wydawany jest wyrok sądowy zobowiązujący wspólników Spółki Jawnej do wypłaty określonego odszkodowania na rzecz powoda lub poszkodowanego. Przesądza to, że fakt wypłaty omawianych odszkodowań będzie bezpośrednio związany - w przyszłości - z bieżącą podstawową działalnością Spółki i tym samym służyć zabezpieczeniu istniejącego źródła przychodów.

Powyższe stanowisko potwierdza również wykładnia systemowa art. 23 ust. l powołanej ustawy, bowiem ustawodawca jednoznacznie wskazał w tym przepisie w punkcie 19, które z odszkodowań, kosztów postępowań (lub świadczeń o podobnym charakterze) nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. W konsekwencji, inne odszkodowania, jeżeli są uiszczane w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, a przede wszystkim służą zabezpieczeniu istniejącego źródła przychodów, powinny być uznane za koszt uzyskania przychodów.

Dodatkowo Wnioskodawca uważa, że dla właścicieli domków jednorodzinnych sąsiedztwo bloku wielorodzinnego będzie uciążliwe z powodu zwiększenia zaludnienia, wzmożonego ruchu samochodowego, powstania lokali użytkowych dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Sprawy sąsiedzkie reguluje art. 144 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 6 lutego 2013 r. Wnioskodawca dodał, iż stwierdzenie, że mogą wystąpić sytuacje, gdy na podstawie wyroku sądu mogą zostać wypłacone odszkodowania, miało jedynie na celu wskazanie, że w celu uniknięcia dodatkowego kosztów związanych z ewentualnym procesem sądowym, wspólnicy Spółki będą chcieli wypłacić odszkodowanie polubownie, bez udziału sądu, na podstawie ugody pozasądowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

  • musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
  • musi być należycie udokumentowany.

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww.

ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości. Podkreślić przy tym należy, iż ciężar wykazania związku przyczynowo-skutkowego z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Negatywny katalog wydatków, które nie należą do kosztów uzyskania przychodu podatkowego, określa art. 23 ww. ustawy. W przepisie tym wymienione są m.in. kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług, jako wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy).

Jak wynika z powołanego przepisu, w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty podatkowe nie uwzględniono wszelkich odszkodowań i kar umownych związanych z umowami dostawy towarów lub wykonania robót, bądź usług, a wyłącznie kary umowne i odszkodowania z tytułu:

  • wad dostarczonych towarów,
  • wad wykonanych robót i usług,
  • zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,
  • zwłoki w usunięciu wad towarów,
  • zwłoki w usunięciu wad wykonywanych robót i usług.

A zatem, skoro wskazane wyłączenie nie obejmuje wydatków związanych z wypłatą innego rodzaju odszkodowań lub zadośćuczynienia, niż wymienione w art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy, mogą one stanowić koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 1 tej ustawy, pod warunkiem spełnienia wszystkich przesłanek określonych w tym przepisie.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w ramach Spółki Jawnej. Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej buduje bloki wielorodzinne, kilkupiętrowe. Przeciwko Spółce sporadycznie będą formułowane powództwa o odszkodowanie z tytułu utraty wartości nieruchomości przez właścicieli domków jednorodzinnych, będących w sąsiedztwie prowadzonej inwestycji: budowy bloku wielorodzinnego.

Wzniesienie bloku w sąsiedztwie domków jednorodzinnych może prowadzić do żądania odszkodowań z art. 415 Kodeksu cywilnego za naruszenie dobra osobistego jakim jest prawo do spokoju i wypoczynku. Postępowania sądowe pomiędzy Spółką a właścicielami sąsiadujących nieruchomość, które w zależności od rodzaju postępowania kończy wyrok lub ugoda sądowa są konsekwencją powyższych faktów. Następstwem zapadłego w danej sprawie rozstrzygnięcia jest między innymi, zobowiązanie Spółki do wypłaty odpowiednich odszkodowań. Aby uniknąć dodatkowych kosztów sądowych Spółka zamierza spisać notarialnie ugody pozasądowe z właścicielami sąsiadujących z blokiem nieruchomości i wypłacić im zadośćuczynienie za utracone korzyści z nieruchomości, których wartość uległa znacznemu zmniejszeniu z powodu wybudowania w ich sąsiedztwie bloku wielorodzinnego.

Biorąc więc pod uwagę wskazane wyżej przepisy prawa podatkowego oraz przedstawiony przez Wnioskodawcę opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż wypłata przedmiotowych odszkodowań na podstawie ugód pozasądowych właścicielom nieruchomości, stanowić będzie, stosownie do art. 22 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów, pod warunkiem wykazania, że będą one racjonalne, będzie istniał związek przyczynowo ? skutkowy pomiędzy tymi wydatkami a przychodami, jak również zostaną właściwie udokumentowane.

Przy czym, dla Wnioskodawcy jedynie część ww. wydatków (określona proporcjonalnie do Jego prawa do udziału w zysku Spółki) będzie mogła stanowić koszty uzyskania przychodu prowadzonej w formie Spółki jawnej działalności gospodarczej.

Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ww. ustawy, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do:

  1. rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat,
  2. ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.

Należy jednocześnie zaznaczyć, iż wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie miało na celu zachowanie/zabezpieczenie źródła przychodów obciąża Wnioskodawcę jako podatnika wywodzącego określone skutki prawnopodatkowe z faktu zaliczenia tych wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Ponadto nadmienić należy, że jednoznaczne przesądzenie o charakterze przedmiotowych kosztów może nastąpić w wyniku postępowania dowodowego. Tut. Organ nie jest uprawniony do dokonania takich ustaleń w ramach postępowania w przedmiocie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Organ jest bowiem związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem. Z tego też względu, niniejsza interpretacja odnosi się do wykładni przepisu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i wskazania elementów faktycznych, które są istotne dla kwalifikacji przedmiotowych kosztów.

Wskazać również należy, że z uwagi na to, iż interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) ? niniejsza interpretacja dotyczy Wnioskodawcy i nie wywołuje skutków prawnych wobec drugiego wspólnika Spółki jawnej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika