1.Jak prawidłowo udokumentować nieodpłatne nabycie towarów handlowych pozyskanych nieodpłatnie na (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 20 maja 2011 r. (data wpływu 14 lipca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

• dokumentowania nieodpłatnego nabycia towarów handlowych ? jest prawidłowe,

• sposobu ewidencjonowania nieodpłatnie nabytych towarów handlowych w podatkowej księdze przychodów i rozchodów - jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 14 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie dokumentowania nieodpłatnego nabycia towarów handlowych oraz sposobu ewidencjonowania tych zdarzeń gospodarczych w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą na zasadach ogólnych, polegającą na handlu detalicznym artykułami nieżywnościowymi i żywnościowymi. Jest czynnym podatnikiem podatku VAT/UE.

Wnioskodawczyni chciałaby poszerzyć asortyment sprzedawanych towarów handlowych o meble oraz inny sprzęt (np. AGD), pochodzący z tzw. ?wystawek?. W tym celu zamierza sprowadzać do Polski meble i inny sprzęt otrzymany za darmo od niemieckiej osoby fizycznej, czy innych podmiotów (rzeczy ruchome). Rzeczy te są w określonych dniach wystawiane na ulicę jako niepotrzebne i każdy może je nieodpłatnie zabrać. Wnioskodawczyni chciałaby skorzystać z takiej okazji i nieodpłatnie nabyć te przedmioty, a następnie sprzedać je w swoim sklepie jako towary handlowe, po wprowadzeniu ich do podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Jak prawidłowo udokumentować nieodpłatne nabycie towarów handlowych pozyskanych nieodpłatnie na niemieckich ?wystawkach?, a następnie wprowadzić je do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, aby potem sprzedawać je na polskim rynku...
2. Czy wprowadzenie do obrotu gospodarczego przedmiotów z tzw. ?wystawek? jest możliwe i zgodne z przepisami podatkowymi...
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, na podstawie przepisu § 12 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansowe w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, dokumentami na podstawie których można dokonać wpisu do księgi są też inne dowody. W związku z tym nabycie przedmiotów na tzw. ?wystawkach? można udokumentować sporządzonym przez siebie protokołem określającym: datę nabycia, ilość nabytych przedmiotów z wyszczególnieniem ich rodzaju, nazwy i cech charakterystycznych oraz szacowaną, na podstawie obecnej wartości rynkowej, cenę tych przedmiotów. Protokół ten będzie dowodem księgowym stanowiącym podstawę do ujęcia (wprowadzenia) tych przedmiotów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, w kol. 10, jako towary o wartości 0,00 zł, gdyż na ich nabycie nie zostały poniesione żadne koszty. Gdy towary te zostaną sprzedane, cała wartość sprzedaży będzie stanowiła podstawę do naliczenia podatku dochodowego. W ten sposób towary pochodzące z ?wystawek? zostaną wprowadzone do podatkowej księgi przychodów i rozchodów w sposób prawidłowy.

Powyższe stanowisko jest zgodne z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej.

W ocenie Wnioskodawczyni nieodpłatne nabycie prawa własności rzeczy ruchomych porzuconych przez inne osoby, z zamiarem ich dalszej odsprzedaży stanowi operację gospodarczą, która nie jest zabroniona przez przepisy podatkowe i można te rzeczy jako towary handlowe wprowadzić do obrotu gospodarczego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się:

• za prawidłowe - w zakresie dokumentowania nieodpłatnego nabycia towarów handlowych,

• za nieprawidłowe - w odniesieniu do sposobu ewidencjonowania nabytych nieodpłatnie towarów handlowych w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.
  
  

Stosownie do przepisu art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej 'księgą', z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

W myśl art. 24a ust. 7 tej ustawy, minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, określił sposób prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, szczegółowe warunki, jakim powinna odpowiadać ta księga, aby stanowiła dowód pozwalający na określenie zobowiązań podatkowych, oraz szczegółowy zakres obowiązków związanych z jej prowadzeniem, a także terminy zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o prowadzeniu księgi.

Kwestie te reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 ze zm.). Zgodnie z § 11 ust. 1 rozporządzenia, podatnik jest obowiązany prowadzić księgę rzetelnie i w sposób niewadliwy.

Za niewadliwą uważa się księgę prowadzoną zgodnie z przepisami rozporządzenia i objaśnieniami do wzoru księgi (§ 11 ust. 2 ww. rozporządzenia). W myśl natomiast § 11 ust. 3 powyższego rozporządzenia, księgę uważa się za rzetelną, z zastrzeżeniem ust. 4, jeżeli dokonywane w niej zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty.

Sposób dokumentowania zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów regulują przepisy § 12 i następne rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Zgodnie z § 12 ust. 3 ww. rozporządzenia, podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe którymi są:

1. faktury VAT, w szczególności faktury VAT marża, faktury VAT RR, faktury VAT MP, dokumenty celne, rachunki oraz faktury korygujące i noty korygujące, zwane dalej 'fakturami', odpowiadające warunkom określonym w odrębnych przepisach, lub
2. inne dowody, wymienione w § 13 i 14, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:
• wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
• datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
• przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
• podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych

- oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

Stosownie do treści § 13 ww. rozporządzenia, za dowód księgowy uważa się również:

1. dzienne zestawienia dowodów (faktur dotyczących sprzedaży) sporządzone do zaksięgowania ich zbiorczym zapisem;
2. noty księgowe, sporządzone w celu skorygowania zapisu dotyczącego operacji gospodarczej, wynikającej z dowodu obcego lub własnego, otrzymane od kontrahenta podatnika lub przekazane kontrahentowi;
3. dowody przesunięć;
4. dowody opłat pocztowych i bankowych;
5. inne dowody opłat, w tym dokonywanych na podstawie książeczek opłat, oraz dokumenty zawierające dane, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2.
   
   

Przy czym w myśl § 14 ust. 1 ww. rozporządzenia, na udokumentowanie zapisów w księdze, dotyczących niektórych kosztów (wydatków), mogą być sporządzone dokumenty zaopatrzone w datę i podpisy osób, które bezpośrednio dokonały wydatków (dowody wewnętrzne) określające: przy zakupie - nazwę towaru oraz ilość, cenę jednostkową i wartość, a w innych przypadkach - przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku).

Zgodnie z § 14 ust. 2 tego rozporządzenia, dowody, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć wyłącznie:

1. zakupu, bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy, produktów roślinnych i zwierzęcych, nieprzerobionych sposobem przemysłowym lub przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt;
2. zakupu od ludności, sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), surowców roślin zielarskich i ziół dziko rosnących leśnych (PKWiU 01.11.91-00), jagód, owoców leśnych (PKWiU 01.13.23-00) i grzybów (PKWiU 01.12.13-00.43);
3. wartości produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy lub hodowli prowadzonej przez podatnika;
4. zakupu w jednostkach handlu detalicznego materiałów pomocniczych;
5. kosztów diet i innych należności za czas podróży służbowej pracowników oraz wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących;
6. zakupu od ludności odpadów poużytkowych, stanowiących surowce wtórne, z wyłączeniem zakupu (skupu) metali nieżelaznych oraz przeznaczonych na złom samochodów i ich części składowych;
7. wydatków związanych z opłatami za czynsz, energię elektryczną, telefon, wodę, gaz i centralne ogrzewanie, w części przypadającej na działalność gospodarczą; podstawą do sporządzenia tego dowodu jest dokument obejmujący całość opłat na te cele;
8. opłat sądowych i notarialnych oraz opłaty skarbowej uiszczanej znakami tej opłaty do dnia 31 grudnia 2008 r.;
9. wydatków związanych z parkowaniem samochodu w sytuacji, gdy są one poparte dokumentami niezawierającymi danych, o których mowa w § 12 ust. 3 pkt 2; podstawą wystawienia dowodu wewnętrznego jest bilet z parkometru, kupon, bilet jednorazowy załączony do sporządzonego dowodu.
   
   

W przedmiotowym wniosku Wnioskodawczyni wskazała, iż rzeczy ruchome, tj. meble i inny sprzęt (np. AGD) pochodzące z niemieckich ?wystawek?, otrzymane za darmo, zamierza sprzedać w swoim sklepie. Operację nabycia tych towarów chciałaby udokumentować protokołem zawierającym następujące dane: datę nabycia towarów, ich ilość z wyszczególnieniem rodzaju, nazwy i cech charakterystycznych oraz ceną towarów oszacowaną w oparciu o obecną ich wartość rynkową, która będzie stanowiła podstawę zapisów w kol. 10 podatkowej księdze przychodów i rozchodów, jako towary o wartości ?0?.

Przytoczone przepisy rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, określające zasady i sposób ewidencjonowania osiąganych przychodów, jak też ponoszonych wydatków, nie precyzują w sposób jednoznaczny zasad postępowania i sposobu ewidencjonowania w przypadku towarów nabytych nieodpłatnie. Przepis § 11 ust. 1 i 3 ww. rozporządzenia wskazuje przy tym, iż w podatkowej księdze przychodów i rozchodów winny znaleźć odzwierciedlenie wszelkie przeprowadzone operacje gospodarcze, zgodnie z ich rzeczywistym przebiegiem. Objaśnienia do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, stanowiące załącznik do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, określają jakie jest przeznaczenie poszczególnych kolumn w tej księdze.

Nabycie nieodpłatne prawa własności rzeczy ruchomych (np. mebli i artykułów AGD), z zamiarem ich dalszej odsprzedaży stanowi operację gospodarczą, która chociaż nie generuje poniesienia wydatku, to winna znaleźć odzwierciedlenie w zapisach podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W księdze tej muszą bowiem zostać ujęte wszystkie towary handlowe, które podlegać będą dalszej odsprzedaży, w tym także towary nabyte nieodpłatnie.

Według § 3 pkt 1 lit. a) ww. rozporządzenia, towarami są: towary handlowe, materiały podstawowe i pomocnicze, półwyroby (półfabrykaty), wyroby gotowe, braki i odpady oraz materiały przyjęte od zamawiających do przerobu lub obróbki, z tym że towarami handlowymi są wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym; towarami handlowymi są również produkty uboczne uzyskiwane przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej.

Zgodnie z pkt 6 Objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, w kolumnie 6 należy wpisać rodzaje przychodów lub wydatków. Określenie to powinno zwięźle oddawać istotę dokonanego zdarzenia gospodarczego. Natomiast kolumna 17 jest przeznaczona do wpisywania uwag co do treści zapisów w kolumnach 2-16 (pkt 18 ww. Objaśnień).

Do ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych polegających na nieodpłatnym nabyciu towarów nie służy zatem kol. 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Zgodnie z pkt 9 Objaśnień, jest to kolumna przeznaczona do wpisywania zakupu materiałów oraz towarów handlowych wg cen zakupu.

Reasumując stwierdzić należy, iż normy prawa podatkowego nie wprowadzają żadnych ograniczeń w przedmiocie wprowadzania do obrotu gospodarczego przedmiotów nabytych nieodpłatnie, w tym pochodzących z tzw. ?wystawek?. Przedstawiony we wniosku ORD-IN przez Wnioskodawczynię sposób dokumentowania nieodpłatnego nabycia przedmiotów (np. mebli i sprzętu AGD) pochodzących z niemieckich ?wystawek? protokołami określającymi: datę nabycia towarów, ich ilość z wyszczególnieniem rodzaju, nazwy i cech charakterystycznych, jest prawidłowy i protokoły te, jako inne dowody mogą stanowić podstawę do zaewidencjonowania tych zdarzeń gospodarczych w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Zapisy dotyczące nieodpłatnego nabycia ww. towarów winny znaleźć odzwierciedlenie w kol. 6 i 17 podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Brak jest jednak podstaw prawnych do wykazywania w ww. protokołach wyceny towarów nabytych nieodpłatnie, w chwili nabycia towary te nie miały bowiem wymiernej wartości, ich nabycie nie wiązało się z zapłatą ceny.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanej we wniosku interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach wskazać należy, iż została ona wydana w indywidualnej sprawie i tylko do niej się odnosi. Nie jest zatem wiążąca dla tut. Organu, który wydał przedmiotową interpretację indywidualną.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

Referencje

IPTPB1/415-9/11-2/AG, interpretacja indywidualna